Контентә кеч

Мүндәриҹаты ҝөстәр

Ҹозеф Рутерфорд вә диҝәр гардашлар Авропаны зијарәт едәркән

1920. Јүз ил әввәл

1920. Јүз ил әввәл

1920-ҸИ ИЛЛӘРИН әввәлләриндә Јеһованын халгы гаршыдакы ишләри ҝөрмәк үчүн ҹанландылар. Онлар 1920-ҹи илин ајәси кими «Јаһ пәнаһымдыр, гүввәтимдир» ајәсини сечдиләр (Зәб. 118:14).

Јеһова бу шөвглү тәблиғчиләри гүввәтләндирди. Бу ил әрзиндә китабпајлајанларын, јәни өнҹүлләрин сајы 225-дән 350-јә галхды. Илк дәфә иди ки, өз фәалијјәтләри илә бағлы баш идарәјә 8000 тәблиғчи һесабат ҝөндәрмишди. Јеһова онларын әмәјини бәһрәсиз гојмады, чохлу сајда инсан мүждәјә һај верди.

МӨҺТӘШӘМ ШӨВГ ҜӨСТӘРИРИК

1920-ҹи ил мартын 21-и һәмин вахт Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларына рәһбәрлик едән Ҹозеф Рутерфорд гардаш «Һал-һазырда јашајан милјонларла инсан һеч вахт өлмәјәҹәк» адлы мәрузә илә чыхыш етмишди. Инсанлары бу ҝөрүшә дәвәт етмәк үчүн Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларынын ајаг басмадығы јер галмамышды. Онлар Нју-Јорк шәһәриндә ән бөјүк театрлардан бирини иҹарәјә ҝөтүрдүләр вә 320 000 дәвәтнамә пајладылар.

Гәзетдә «Һал-һазырда јашајан милјонларла инсан һеч вахт өлмәјәҹәк» мәрузәси һагда елан

Дәвәтә һај верәнләрин сајы ҝөзләниләндән гат-гат чох олду. Театр залына 5000 нәфәрдән чох адам јерләшдирилди, јер олмадығы үчүн 7000 нәфәр чөлдә галды. «Ҝөзәтчи гүлләси»ндә јазылмышды ки, «бу ҝөрүш Бејнәлхалг Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары Бирлијинин тәшкил етдији ән бөјүк вә ән руһландырыҹы ҝөрүшләрдән бири иди».

Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары «һал-һазырда јашајан милјонларла инсан һеч вахт өлмәјәҹәк» хәбәрини бәјан етмәләри илә танынмаға башладылар. Һәмин вахт онлар билмирдиләр ки, Падшаһлыг һагда мүждә даһа ҝениш вүсәт алмалыдыр. Буна бахмајараг, онлар чох шөвглү идиләр. 1902-ҹи илдән јығынҹагларда иштирак етмәјә башлајан Ида Олмстед адлы баҹы хатырлајыр: «Биз билирдик ки, бәшәријјәти бөјүк немәтләр ҝөзләјир вә бу хош хәбәри хидмәтдә гаршымыза чыхан һәр кәсә дејирдик».

ӨЗ НӘШРЛӘРИМИЗИ ДӘРҸ ЕДИРИК

Руһани гиданын тәмин олунмасы үчүн Бејтелдәки гардашлар бәзи нәшрләри өзләри чап етмәјә башладылар. Онлар аваданлыг алдылар вә Бруклиндә (Нју-Јорк) иҹарәјә ҝөтүрдүкләри Миртл 35 үнванындакы бинада гурашдырдылар. Бу бина Бејтелин јахынлығында иди.

Лео Пел вә Волтер Кеслер адлы гардашлар 1920-ҹи илин јанвар ајында Бејтел хидмәтинә башламышдылар. Волтер гардаш хатырлајыр: «Биз ора чатанда чапхананын нәзарәтчиси бизә бахыб деди: “Сизин наһара кими бир саат јарым вахтыныз вар”. О бизә тапшырды ки, зирзәмидәки китаблар олан гутулары јухары дашыјаг».

Нөвбәти ҝүн ҝөрдүкләри иш барәдә Лео данышыр: «Биз бинанын биринҹи мәртәбәсинин диварларыны јумалы идик. Бу, һәјатымда ҝөрдүјүм ән чиркли иш иди. Амма буну Јеһова үчүн едирдик вә буна дәјәрди».

«Ҝөзәтчи гүлләси» журналынын чап олундуғу машын

Ҹәми бир нечә һәфтә әрзиндә шөвглү көнүллүләр сајәсиндә «Ҝөзәтчи гүлләси» журналы чап олунмаға башлады. «Ҝөзәтчи гүлләси»нин 1920-ҹи ил 1 феврал нәшринин 60 000 нүсхәси бинанын икинҹи мәртәбәсиндә чап олунду. Ејни заманда, гардашлар зирзәмидә чап машыны гурашдырдылар. 14 апрел 1920-ҹи ил тарихиндә «Гызыл әср» журналы ишыг үзү ҝөрдү. Ҝүн кими ајдын иди ки, Јеһова бу фәдакар көнүллүләрин зәһмәтинә бәрәкәт верир.

«Буну Јеһова үчүн едирдик вә буна дәјәрди»

«ҜӘЛИН АРАМЫЗДА ЈАШАЈЫН»

Јеһованын садиг хидмәтчиләри фәалијјәтләрини вә әмәкдашлыгларыны артыг бәрпа етсәләр дә, бәзиләри 1917—1919-ҹу илләрдәки ағыр дөнәмдә тәшкилатдан ајрылмышды. Онлара неҹә көмәк етмәк оларды?

«Ҝөзәтчи гүлләси»нин 1920-ҹи ил 1 апрел сајында «Ҝәлин арамызда јашајын» адлы мәгалә дәрҹ олунмушду. Орада белә бир меһрибан чағырыш вар иди: «Биз әминик ки, мүгәддәс руһа саһиб олан һәр кәс... кечмишдә оланлары унудуб,.. бирлик ичиндә арамызда јашамаға вә бир бәдән кими фәалијјәт ҝөстәрмәјә һазырдыр».

Бу меһрибан чағырыша чохлары һај верди. Бир әр-арвад јазмышды: «Шүбһәсиз ки, өтән ил вә ондан габаг да башгалары тәблиғ етдији һалда, чәкилиб бир гырагда дурмағымыз бөјүк сәһв иди... Чалышаҹағыг ки, бир дә һеч вахт јолумузу азмајаг». Јенидән фәал олан бу тәблиғчиләри гаршыда хејли иш ҝөзләјирди.

«ЗҜ» ПАЈЛАЈЫРЫГ

1920-ҹи ил ијунун 21-и Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары «Ачылмыш сирр» китабынын «ЗҜ» адлы назик үзлү нәшрини пајламаг үчүн ҝенишмигјаслы кампанијаја башлады *. 1918-ҹи илдә «Ачылмыш сирр» гадаған олунанда онунла јанашы, чохлу сајда «ЗҜ» нәшри дә пајланылмамыш галмышды.

Тәкҹә китабпајлајанлар јох, бүтүн тәблиғчиләр бу нәшри пајламаға дәвәт олунду. «Бүтүн јығынҹагларда бу ишдә иштирак етмәк имканы олан һәр бир вәфтиз олунмуш адам буну һәвәслә етмәлидир. Гој инди нөвбәти сөзләр һәр биримиз үчүн шүар олсун: “Јалныз буну дејә биләрәм — ЗҜ-ни пајлајаҹағам”». Едмунд Һупер гејд едир ки, чохлары үчүн бу кампанија илк ев-ев тәблиғ иди. О дејир: «Биз бу ишин нә демәк олдуғуну баша дүшмәјә башладыг, о бизим тәсәввүр етдијимиздән дә гат-гат ҝениш јајылаҹагды».

АВРОПАДА ФӘАЛИЈЈӘТИМИЗИ БӘРПА ЕДИРИК

Биринҹи Дүнја мүһарибәси әрзиндә башга өлкәләрдә олан Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары илә әлагә јаратмаг чәтин олмушду, буна ҝөрә дә Рутерфорд гардаш истәјирди ки, һәмин әразиләрдәки баҹы-гардашлары руһландырсын вә тәблиғ фәалијјәтини бәрпа етсин. Одур ки, 1920-ҹи ил августун 12-си о, дөрд гардашла бирҝә Бөјүк Британијаја, Авропа гитәсинә вә Јахын Шәргә узун сәјаһәтә чыхды.

Ҹозеф Рутерфорд гардаш Мисирдә

Рутерфорд гардаш Бөјүк Британијаја ҝәләндә Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары үч бөјүк топланты вә 12 ачыг ҝөрүш кечирди. Иштирак едәнләрин үмуми сајы тәхминән 50 000 нәфәр иди. «Ҝөзәтчи гүлләси» журналында бу зијарәтлә бағлы дејилирди: «Достларымыз руһланды вә тәравәтләнди. Онлар бир-биринә мәһәббәт телләри илә даһа да јахынлашды, бир-бирилә әмәкдашлыг етди вә беләҹә, үрәји гәмҝинләр севинҹ тапды». Рутерфорд гардаш Парисдә дә «Һал-һазырда јашајан милјонларла инсан һеч вахт өлмәјәҹәк» адлы мәрузәсини сөјләди. Артыг мәрузә башлајанда зал ағзына кими долу иди. Үч јүз нәфәр даһа чох билик алмаг истәдијини билдирди.

Лондонда Крал Алберт Залында сөјләнилән мәрузәнин постери

Нөвбәти һәфтәләрдә Рутерфорд бир нечә гардашла бирҝә Афина, Гаһирә вә Јерусәлими зијарәт етди. Бу әразиләрдә инсанларын һәгигәтә марағыны тәмин етмәк үчүн Рутерфорд гардаш Јерусәлимин јахынлығында, Рамуллаһ шәһәриндә филиал тәсис етди. Сонра о, Авропаја гајытды вә онун тәшәббүсү илә Мәркәзи Авропа филиалы гурулду вә орада нәшрләр чап олунмаға башлады.

ҺАГСЫЗЛЫҒЫ ҮЗӘ ЧЫХАРЫРЫГ

1920-ҹи илин пајызында Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары «Гызыл әср» журналынын 27-ҹи сајыны нәшр етди. Бу, хүсуси бурахылышда Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларынын 1918-ҹи илдә үзләшдији тәгиб ифша олунурду. Зирзәмидә гурашдырылан чап машыны бу журналын 4 милјондан чох нүсхәсини дәрҹ етмәк үчүн ҝеҹә-ҝүндүз дајанмадан ишләди.

Емма Мартинин һәбс олунаркән чәкилән шәкли

Журналы охујанлар Емма Мартинин үзләшдији һагсызлыг һагда өјрәнди. Емма баҹы Сан-Бернардинода (Калифорнија) китабпајлајан кими хидмәт едирди. 17 март 1918-ҹи ил тарихиндә о вә үч гардаш — Е. Һам, Е. Соненбург вә Е. Стивенс Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларынын кичик ҝөрүшүндә иштирак етмишдиләр.

Һәмин ҝөрүшә ҝәлән бир нәфәр ора Мүгәддәс Китабы өјрәнмәк мәгсәдилә ҝәлмәмишди. «Мән о ҝөрүшә... прокурорлуғун ҝөстәриши илә ҝетмишдим», — дејә сонрадан о етираф етмишди: «Мәгсәдим дәлил ахтармаг иди». Һәмин адам ахтардығы «дәлили», «Ачылмыш сирр» китабынын бир нүсхәсини тапды. Бир нечә ҝүн сонра Емма баҹы вә үч гардаш һәбс олунду. Онлар гадаған олунмуш китабы пајламагла Ҹасуслуг һагда гануну позмагда иттиһам олунурду.

Емма баҹы вә үч гардаш тәгсирли билинәрәк үч ил мүддәтинә азадлыгдан мәһрум едилди. Мүмкүн олан бүтүн апеллјасија шикајәтләрини едәндән сонра 17 мај 1920-ҹи ил тарихиндән онларын һәбс мүддәти башлады. Лакин тезликлә вәзијјәт јахшылыға доғру дәјишди.

1920-ҹи ил ијунун 20-си Рутерфорд гардаш онларла баш верәнләри Сан-Франсискодакы топлантыда данышды. Бу мәсиһиләрин үзләшдији рәфтар аудиторијаны дәһшәтә салды, онлар разылыг вердиләр ки, Бирләшмиш Штатларын президентинә телеграм ҝөндәрилсин. Телеграмда јазылмышды: «Биз һесаб едирик ки, Емма Мартинин Ҹасуслуг һагда гануну позмагда иттиһам олунмасы һагсызлыгдыр... Федерал мәмурларын өз сәлаһијјәтләриндән суи-истифадә едиб Емма Мартини тәләјә салмасы,.. сонра да шәрләјәрәк һәбс етмәси бөјүк әдаләтсизликдир».

Елә сәһәриси ҝүн президент Вудро Вилсон Емма баҹынын, Һамын, Соненбургун вә Стивенсин мәһкумлуғуну үзәрләриндән ҝөтүрдү. Беләҹә, онларын һагсыз һәбсинә сон гојулду.

1920-ҹи ил јекунлашырды, Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчыларынын хошбәхт олмаг үчүн чохлу сәбәбләри вар иди. Баш идарәнин ишләри артмаға давам едирди вә мәсиһиләр Аллаһын Падшаһлығынын бәшәријјәтин проблемләринин јеҝанә һәлл јолу олдуғуну һәмишәкиндән даһа фәал бәјан едирдиләр (Мәт. 24:14). Нөвбәти ил, 1921-ҹи илдә Падшаһлыг һагда хәбәр даһа да ҝениш бәјан олунаҹагды.

^ абз. 18 «Ачылмыш сирр» — «Мүгәддәс Јазыларын тәдгиги» китабынын једдинҹи ҹилди иди. «ЗҜ» бу ҹилдин назик үзлү нәшри иди вә «Ҝөзәтчи гүлләси» журналынын 1918-ҹи ил 1 март бурахылышы кими дәрҹ олунмушду. «З» һәрфи «Сион Ҝөзәтчи гүлләси»нин инҝилисҹә адынын биринҹи һәрфиндән, «Ҝ» исә инҝилис әлифбасынын 7-ҹи һәрфиндән ҝөтүрүлмүшдү вә 7-ҹи ҹилди билдирирди.