1-3. Бејтсајда јахынлығында Исанын бөјүк издиһамы неҹә дојурдуғуну тәсвир ет. (Мәгаләнин әввәлиндәки шәклә бах.)

БЕЛӘ бир сәһнәни тәсәввүр едәк. (Матта 14:14—21 ајәләрини оху.) Ерамызын 32-ҹи илинин Пасха бајрамына аз галыб. Гадынлары вә ушаглары һесабламасаг, тәхминән 5000 нәфәр Галилеја ҝөлүнүн шимал саһилиндәки Бејтсајда кәнди јахынлығында јерләшән бијабан әразидә Исаны вә шаҝирдләрини гаршылајыр.

² Издиһамы ҝөрдүкдә Исанын онлара јазығы ҝәлир, араларындакы хәстәләри сағалдыр вә ҹамаата Аллаһын Падшаһлығы һаггында бир чох шејләр өјрәдир. Ахшам дүшәндә шаҝирдләри Исаја дејирләр ки, јахынлыгдакы кәндләрә ҝедиб өзләринә јемәјә бир шеј алмалары үчүн халгы бурахсын. «Сиз онлара јемәк верин», — дејә Иса ҹаваб верир. Ола билсин, онун сөзләри шаҝирдләрини чаш-баш гојур, ахы онларын әлиндә вур-тут беш чөрәк, икиҹә дәнә дә балаҹа балыг вар.

³ Мәрһәмәт һиссиндән ирәли ҝәләрәк Иса бир мөҹүзә ҝөстәрир. Бу мөҹүзә Мүждәләрин дөрдүндә дә гејдә алынан јеҝанә мөҹүзәдир (Марк 6:35—44; Лука 9:10—17; Јәһ. 6:1—13). Иса шаҝирдләринә тапшырыр ки, ҹамааты дәстәләрә бөлүб әлли-әлли, јүз-јүз отун үстүндә әјләшдирсинләр. Бәрәкәт диләдикдән сонра о, чөрәји вә балығы бөлдү. Сонра бөлдүјү јемәји бирбаша ҹамаата өтүрмәк әвәзинә, «шаҝирдләринә верди, шаҝирдләр дә онлары ҹамаата пајладылар». Һејрәтамиздир, јемәк јетди дә, һәлә артыг да галды! Бир анлыг дүшүнүн: Иса ҹәми бир нечә нәфәрин — шаҝирдләринин васитәсилә минләрлә инсаны дојурду *.

4. а) Исаны даһа чох шаҝирдләринин һансы гида илә тәмин олунмасы марагландырырды вә нәјә ҝөрә? б) Бу вә нөвбәти мәгаләдә нәләри мүзакирә едәҹәјик?

⁴ Исаны даһа чох шаҝирдләринин руһани гида илә тәмин олунмасы марагландырырды. О билирди ки, Аллаһын Кәламында олан һәгигәтләрә әсасланан руһани гида әбәди һәјата апарыр (Јәһ. 6:26, 27; 17:3). Иса шәфгәт һиссиндән ирәли ҝәләрәк издиһамы чөрәк вә балыгла дојурдуғу  кими, давамчыларына тәлим вермәк үчүн дә саатларла вахт сәрф едирди (Марк 6:34). Анҹаг о, јер үзүндә гыса мүддәт олаҹағыны вә ҝөјә гајыдаҹағыны билирди (Мат. 16:21; Јәһ. 14:12). Бәс Иса ҝөјләрдән јердәки давамчыларыны руһани гида илә неҹә тәмин едәҹәкди? О, ејни ҹүр давранаҹагды: чох сајда инсаны бир нечә нәфәрин васитәсилә гидаландыраҹагды. Ҝөрәсән, бу бир нечә нәфәр кимләр олаҹагды? Ҝәлин ҝөрәк Иса биринҹи әсрдәки чохсајлы мәсһ олунмуш давамчыларыны гидаландырмаг үчүн бир нечә нәфәрдән неҹә истифадә етмишди. Нөвбәти мәгаләдә исә һәр биримиз үчүн олдугҹа ваҹиб бир суалы нәзәрдән кечирәҹәјик: Мәсиһин бу ҝүн бизи гида илә тәмин етмәк үчүн истифадә етдији бир нечә нәфәри неҹә мүәјјән едә биләрик?

5, 6. а) Өлүмүндән сонра шаҝирдләринин руһани ҹәһәтдән гидаланмасы үчүн Иса һансы ваҹиб гәрары гәбул етди? б) Иса һәвариләрини ҝәләҹәкдә үзәрләринә дүшәҹәк әсас вәзифәјә неҹә һазырлајырды?

⁵ Мәсулијјәтли аилә башчысы елә тәдбир ҝөрүр ки, һәтта онун өлүмүндән сонра да аиләси тәмин едилсин. Ејнилә, мәсиһчи јығынҹағынын Башы олаҹаг Иса да тәдбир ҝөрдү ки, өлүмүндән сонра онун давамчылары руһани ҹәһәтдән тәмин едилсин (Ефес. 1:22). Мәсәлән, өлүмүндән тәхминән ики ил әввәл Иса ваҹиб гәрар гәбул етди. О, илк бир нечә нәфәри сечди ки, сонрадан онларын васитәсилә бир чохларыны гида илә тәмин етсин. Ҝәлин ҝөрәк бу неҹә баш верди.

⁶ Бүтүн ҝеҹәни дуа етдикдән сонра Иса шаҝирдләринин һамысыны топлады вә араларындан 12 нәфәри һәвари сечди (Лука 6:12—16). Нөвбәти ики ил әрзиндә Иса бу 12 нәфәрә хүсусилә јахын олду, онлары һәм сөзләри, һәм дә әмәлләрилә өјрәтди. О билирди ки, шаҝирдләринин өјрәнмәли олдуғу чох шеј вар; елә буна ҝөрә дә онлар һәлә дә шаҝирд адланырдылар (Мат. 11:1; 20:17). Иса онлара дәјәрли мәсләһәтләр вермиш вә онлары хидмәтә һәртәрәфли һазырламышды (Мат. 10:1—42; 20:20—23; Лука 8:1; 9:52—55). Чох еһтимал ки, о, һәвариләрини өзүнүн дирилиб ҝөјә галхмасындан сонра үзәрләринә дүшәҹәк әсас вәзифәјә дә һазырламышды.

7. Иса һәвариләринин әсас вәзифәсинин нәдән ибарәт олаҹағыны неҹә ачыглады?

⁷ Һәвариләрин үзәринә һансы вәзифә дүшәҹәкди? Ерамызын 33-ҹү илинин Әллинҹи ҝүн бајрамындан бир гәдәр әввәл ајдын олду ки, һәвариләр «нәзарәтчи вәзифәсини» иҹра едәҹәкләр (Һәв. иш. 1:20). Бәс онларын әсас вәзифәси нәдән ибарәт олаҹагды? Дириләндән сонра Иса һәвари Петерлә сөһбәтиндә бу әсас вәзифәни ачыглады. (Јәһја 21:1, 2, 15—17 ајәләрини оху.) О, диҝәр һәвариләрин јанында Петерә деди: «Гузуларымы бәслә». Иса бунунла ҝөстәрирди ки, чох сајда инсана руһани гида вермәк үчүн истифадә едәҹәји бир нечә нәфәрин сырасына һәвариләр дә дахил олаҹаг. Бу, Исанын өз гузуларынын гајғысына галмасынын неҹә дә ајдын вә тәсирли сүбутудур! *

8. Јени имана ҝәләнләр Әллинҹи ҝүн бајрамында Мәсиһин истифадә етдији каналы гәбул етдикләрини неҹә ҝөстәрдиләр?

⁸ Дирилмиш Мәсиһ ерамызын 33-ҹү илинин Әллинҹи ҝүн бајрамындан етибарән, диҝәр мәсһ олунмуш шаҝирдләринә гида вермәк үчүн һәвариләрдән, бир канал кими, истифадә етмәјә башлады. (Һәвариләрин ишләри 2:41, 42 ајәләрини оху.) Бу канал һәмин ҝүн мәсһ олунан јәһудиләр вә прозелитләр тәрәфиндән ајдын гәбул едилди. Шүбһәсиз, онлар «һәвариләрдән һәвәслә тәлим алыр»дылар. Бир алимин сөзләринә ҝөрә, «һәвәслә» кими тәрҹүмә олунан јунан фели «мүәјјән бир јолда дөзүмлү вә мәгсәдјөнлү шәкилдә сәдагәтли олмаг» демәкдир. Јени имана ҝәләнләр руһани ҹәһәтдән аҹ идиләр вә руһани гиданы һарадан тапаҹагларыны  јахшы билирдиләр. Онлар һәвариләрин Исанын сөзләрини вә ҝөрдүјү ишләри изаһ етмәләринә, еләҹә дә Мүгәддәс Јазыларын онунла бағлы олан һиссәләринә ајдынлыг ҝәтирмәләринә там етибар едирдиләр * (Һәв. иш. 2:22—36).

9. Һәвариләр бүтүн диггәтләрини Исанын гузуларыны бәсләмәк мәсулијјәтләринә ҹәмләдикләрини неҹә ҝөстәрирдиләр?

⁹ Һәвариләр бүтүн диггәтләрини Исанын гузуларыны бәсләмәк мәсулијјәтләринә ҹәмләмишдиләр. Мәсәлән, ҝәлин онларын јени јаранмыш јығынҹагда парчаланмаја сәбәб ола биләҹәк һәссас бир мәсәләни неҹә һәлл етдикләринә диггәт јетирәк. Нә гәдәр гәрибә олса да, проблем ади јемәк үстүндә јаранмышды. Ҝүндәлик јемәк пајлананда ибранидилли дул гадынлардан фәргли олараг, јунандилли дул гадынлара етинасызлыг ҝөстәрилирди. Һәвариләр бу һәссас мәсәләни неҹә һәлл етдиләр? «Он ики һәвари» нәзарәт етмәјә јарарлы олан једди нәфәри «бу зәрури ишә», јемәк пајламаг ишинә тәјин етди. Иса мөҹүзәви шәкилдә инсанлары дојуран заман, чох еһтимал ки, бу һәвариләрин әксәријјәти издиһама гида пајламаг ишиндә иштирак етмишди. Инди онлар диггәтләрини руһани гида вермәк ишинә ҹәмләмәјин даһа ваҹиб олдуғуну баша дүшүрдүләр. Беләҹә, онлар өзләрини «Аллаһын сөзүнү өјрәтмәк ишинә» һәср етмишдиләр (Һәв. иш. 6:1—6).

10. Мәсиһ Јерусәлимдәки һәвариләрдән вә ағсаггаллардан неҹә истифадә едирди?

¹⁰ Сағ галан һәвариләр ерамызын тәхминән 49-ҹу илиндән диҝәр јеткин ағсаггалларла бирҝә фәалијјәт ҝөстәрмәјә башладылар. (Һәвариләрин ишләри 15:1, 2 ајәләрини оху.) Јерусәлимдәки һәвариләр вә ағсаггаллар рәһбәрлик шурасынын үзвләри кими хидмәт едирдиләр. Јығынҹағын Башы олан Мәсиһ јарарлы кишиләрдән ибарәт олан бу балаҹа групдан тәлимлә бағлы мәсәләләри һәлл етмәк, Падшаһлыг һагда хош хәбәрин тәблиғинә вә тәлим вермәк ишинә нәзарәт етмәк үчүн истифадә едирди (Һәв. иш. 15:6—29; 21:17—19; Колос. 1:18).

11, 12.а) Исанын биринҹи әсрдә јығынҹаглары руһани гида илә тәмин етмәк үчүн тәсис етдији гурулуша Јеһованын хејир-дуа вердијини нә ҝөстәрир? б) Мәсиһин руһани гида вермәк үчүн истифадә етдији каналын ајдын танындығы нәдән ҝөрүнүрдү?

¹¹ Исанын биринҹи әсрдә јығынҹаглары руһани гида илә тәмин етмәк үчүн тәсис етдији гурулуша Јеһова хејир-дуа верирдими? Әлбәттә, верирди. Буна неҹә әмин ола биләрик? «Һәвариләрин ишләри» китабында дејилир: «Онлар [һәвари Павел вә јол јолдашлары]  шәһәрбәшәһәр ҝәзәрәк шаҝирдләрә Јерусәлимдәки һәвариләрин вә ағсаггалларын гәрарларыны чатдырыр, бу гәрарлара әмәл етмәји тапшырырдылар. Беләликлә, шаҝирдләрин иманы мөһкәмләнир вә јығынҹаглар ҝүнү-ҝүндән бөјүјүрдү» (Һәв. иш. 16:4, 5). Гејд едәк ки, бу јығынҹаглар Јерусәлимдәки рәһбәрлик шурасы илә сых әмәкдашлыг етмәјин сајәсиндә инкишаф едирди. Мәҝәр бу, Јеһованын Өз Оғлунун јығынҹаглары руһани гида илә тәмин етмәк тәдбирини дәстәкләдијинә дәлаләт етмир? Ҝәлин унутмајаг ки, руһани инкишаф јалныз Јеһованын хејир-дуасы сајәсиндә мүмкүндүр (Сүл. мәс. 10:22; 1 Кор. 3:6, 7).

¹² Бурадан ајдын ҝөрүнүр ки, Иса өз давамчыларыны гида илә тәмин едәркән тәсис етдији нүмунәјә әсасән давранды: о, чох сајда инсаны ҹәми бир нечә нәфәрин васитәсилә дојурду. Онун руһани гида вермәк үчүн истифадә етдији канал ајдын танынырды. Һәр шејдән әлавә, рәһбәрлик шурасынын илк үзвләри олан һәвариләри Аллаһын дәстәкләдији ҝөз габағында иди. «Халг арасында һәвариләрин әли илә чохлу әламәт вә мөҹүзә ҝөстәрилирди», — дејә Һәвариләрин ишләри 5:12 ајәсиндә гејд олунур *. Буна ҝөрә дә јени мәсиһчиләрин: «Мәсиһ өз гузуларыны кимләрин васитәсилә бәсләјир?» — суалыны вермәјә һеч бир сәбәбләри јох иди. Анҹаг биринҹи әсрин сонунда вәзијјәт дәјишди.

13, 14. а) Иса һүҹумларла бағлы һансы хәбәрдарлығы етмишди вә онун сөзләри нә вахт јеринә јетмәјә башлады? б) Һансы ики тәрәфдән һүҹумлар олаҹагды? (Гејдә бах.)

¹³ Иса габагҹадан демишди ки, мәсиһчи јығынҹагларына һүҹумлар едиләҹәк. Јадыныздадырса, Иса буғда вә алаг отлары мәсәлиндә хәбәрдарлыг етмишди ки, тарлаја тәзәҹә сәпилмиш буғдаларын (мәсһ олунмуш мәсиһчиләр) арасына алаг отлары (сахта мәсиһчиләр) сәпиләҹәк. О демишди ки, һәр ики груп «бу дөврүн јекунунда» башлајаҹаг бичин дөврүнә гәдәр әл дәјмәдән бир јердә бөјүмәлидир (Мат. 13:24—30, 36—43). Чох кечмәди ки, Исанын сөзләри јеринә јетмәјә башлады *.

¹⁴ Биринҹи әсрдә бәзиләри дөнүк чыхмышды, анҹаг Исанын садиг һәвариләри јалан тәлимләрин пис вә зәрәрли тәсиринин гаршысыны алырдылар (2 Салон. 2:3, 6, 7). Лакин ахырынҹы һәваринин өлүмүндән сонра дөнүклүк көк салды вә әсрләр боју давам едән инкишаф дөврүндә чичәкләнди. Бундан әлавә, бу вахт әрзиндә алаг отлары чохалды, буғда исә азалды. Руһани гиданы вермәк үчүн тәшкил олунмуш даими канал јох иди. Вәзијјәт әввәл-ахыр дәјишмәли иди. Бәс нә вахт?

15, 16. Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары Аллаһын Кәламыны сәјлә арашдырмагла һансы нәтиҹәләри әлдә етдиләр вә һансы суал мејдана чыхыр?

¹⁵ Бөјүмә дөврүнүн сонуна јахын Мүгәддәс Китаб һәгигәтләринә мараг ҝөстәрән инсанларын сајы ҝет-ҝедә артырды. Хатырлајаг ки, 1870-ҹи илләрдә һәгигәти ахтаран бир груп сәмими инсан алаг отларындан, јәни Христиан дүнјасынын килсәләринә вә тәригәтләринә аид олан сахта мәсиһчиләрдән ајрылараг Мүгәддәс Китабы арашдырмаг үчүн синифләр тәшкил етдиләр. Өзләрини Мүгәддәс Китабын Тәдгигатчылары адландыран һәмин инсанлар дуа едәрәк тәвазөкарлыгла вә зеһин ачыглығы илә Мүгәддәс Јазылары дәриндән арашдырмаға башладылар (Мат. 11:25).

¹⁶ Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары Аллаһын Кәламыны сәјлә арашдырмагла чохлу сәмәрәләр әлдә етдиләр. Бу садиг киши вә гадынлар јалан еһкамлары ифша едир, Мүгәддәс Китаба әсасланан әдәбијјатлар нәшр едиб дүнјанын дөрд бир јанына пајламагла руһани һәгигәтләри јајырдылар. Онларын ҝөрдүјү бу иш руһани һәгигәтләрә сусајан бир чох инсанларын үрәјинә јол  тапыр вә Кәлама инандырырды. Буна ҝөрә дә ортаја мараглы бир суал чыхыр: Ҝөрәсән, Мүгәддәс Китаб Тәдгигатчылары Мәсиһин 1914-ҹү илә гәдәр өз гузуларыны бәсләмәк үчүн истифадә етдији канал иди? Хејр. Онлар һәлә инкишаф мәрһәләсини кечирдиләр вә руһани гида тәгдим едәҹәк канал һәлә ҝәләҹәкдә тәсис олунаҹагды. Алаг отлары синфинә аид олан сахта мәсиһчиләри буғда синфинә дахил олан һәгиги мәсиһчиләрдән ајырмаг вахты һәлә чатмамышды.

17. 1914-ҹү илдән һансы ваҹиб һадисәләр ҹәрәјан етмәјә башлады?

¹⁷ Әввәлки мәгаләдән өјрәндијимиз кими, бичин вахты 1914-ҹү илдән башлајыб. Елә һәмин ил бәзи ваҹиб һадисәләр ҹәрәјан етмәјә башлады. Иса падшаһ кими тахта әјләшди вә ахыр ҝүнләр башланды (Вәһј 11:15). 1914-ҹү илдән 1919-ҹу илин әввәлләринә гәдәр Иса руһани мәбәдин олдугҹа зәрури олан јохланылмасы вә тәмизләнмәси ишиндә Атасыны мүшајиәт етди * (Мал. 3:1—4). 1919-ҹу илдән исә буғдалары топламаг вахты башлады. Бәс Мәсиһин руһани гиданы вермәк үчүн канал тәшкил етмәјинин вахты ҝәлиб чатмышды? Бәли, елә әсил вахты иди!

18. Иса нә тәјин едәҹәјини габагҹадан демишди вә ахыр ҝүнләр башладығы бир һалда, һансы ваҹиб суал ҹавабсыз галырды?

¹⁸ Ахыр ҝүнләр һаггында пејғәмбәрлијиндә Иса демишди ки, «вахтлы-вахтында» руһани гида вермәк үчүн канал тәјин едәҹәк (Мат. 24:45—47). О һансы каналдан истифадә едәҹәкди? Иса биринҹи әсрдә етдији кими, јенә дә бир чох инсаны бир нечә нәфәрин васитәсилә гидаландыраҹагды. Ахыр ҝүнләр башладығы бир һалда, һәлә дә ваҹиб суал ҹавабсыз галырды: бу бир нечә нәфәр ким олаҹаг? Исанын пејғәмбәрлији илә бағлы бу вә диҝәр суаллар нөвбәти мәгаләдә мүзакирә олунаҹаг.