1, 2. Хәстәләнәндә инсан нәјә ҝөрә нараһат олур вә гәдим дөврләрдә Аллаһ һансы мөҹүзәләри ҝөстәрмишди?

«ҜӨРӘСӘН, бу хәстәликдән сағалаҹағам?» Ола билсин, хәстәләнәндә сиздә белә бир суал јараныб. Јахуд әҝәр аилә үзвүнүз, достунуз хәстәдирсә, јәгин нараһат олурсунуз ки, ҝөрәсән, о сағалаҹаг. Ҹидди хәстәләнәндә нараһатчылыг кечирмәк нормалдыр. Илјас вә Әлјәсә пејғәмбәрин дөврүндә дә ики падшаһ хәстәлијинә ҝөрә нараһат олмушду. Әһәб вә Изәбилин оғлу Әһәзја падшаһ чох пис јыхылмышды. Она ҝөрә дә о, гулларына тапшырыг вериб ҝөндәрмишди: «Ҝедин,.. сорушун ҝөрүн сағалаҹағам». Сонралар Арам падшаһы Бәнһәдад бәрк хәстәләнмишди, о да хәстәлијиндән сағалыб-сағалмајаҹағыны сорушмушду (2 Пад. 1:2; 8:7, 8).

² Сөзсүз ки, хәстәләнәндә өзүмүзүн вә хәстә јатан јахынымызын сағалаҹағына үмид едирик. Амма чохларында суал јараныр ки, ҝөрәсән, Аллаһ онлара неҹә көмәк едәҹәк. Јухарыда адыны чәкдијимиз падшаһларын дөврүндә Аллаһ бәзән инсан һәјаты вә сағламлығы илә бағлы мөҹүзә ҝөстәрирди. Јеһова пејғәмбәрләри васитәсилә һәтта өлүләри дә дирилдирди (1 Пад. 17:17—24; 2 Пад. 4:17—20, 32—35). Бәс бу, о демәкдирми ки, Аллаһ бу ҝүн дә белә мөҹүзәләр ҝөстәрәҹәк?

3-5. Аллаһ вә Иса һансы ҝүҹә саһибдирләр вә бу, һансы суаллары доғурур?

 ³ Шүбһәсиз, Аллаһ инсанларын сәһһәтинә тәсир ҝөстәрмәјә гадирдир. Мүгәддәс Китаб да буну тәсдигләјир. Бәзән Аллаһ кимләрисә хәстәликлә ҹәзаландырырды. Мәсәлән, Јеһова Аллаһ Ибраһим пејғәмбәрин дөврүндә фиронун, сонралар Мусанын баҹысы Мәрјәмин ҹанына азар салмышды (Јар. 12:17; Сај. 12:9, 10; 2 Ишм. 24:15). Аллаһ исраиллиләрә хәбәрдарлыг етмишди ки, әҝәр Онун јолундан азсалар, онларын ҹанына хәстәлик вә бәлалар салаҹаг (Ган. 28:58—61). Амма Јеһова халгыны азар-безардан, хәстәликләрдән горујаҹағына да сөз вермишди (Чых. 23:25; Ган. 7:15). О, һәтта бәзән хәстәләри сағалдырды. Мәсәлән, Әјјуб елә пис хәстәлијә мүбтәла олмушду ки, өлмәк истәјирди. Аллаһ исә ону сағалтды (Әјј. 2:7; 3:11—13; 42:10, 16).

⁴ Бәли, Аллаһ инсанлары сағалтмаға гадирдир. Онун Оғлу Иса Мәсиһ дә бу ҹүр ҝүҹә маликдир. Мүгәддәс Китабда Исанын мөҹүзә илә ҹүзамлылары, епилептикләри, корлары вә ифлиҹ олмуш адамлары сағалтдығы јазылыб (Мәтта 4:23, 24 ајәләрини охујун; Јәһ. 9:1—7). Исанын етдији мөҹүзәләр онун јени дүнјада бөјүк мигјасда нәләр едәҹәјини ҝөстәрирди. Бу барәдә дүшүнмәк инсана гол-ганад верир. Һәмин вахт «һеч бир сакин “хәстәјәм” демәјәҹәк» (Әшј. 33:24).

⁵ Бәс бу ҝүн Аллаһын вә Исанын бизә мөҹүзәви шәкилдә шәфа вермәсини ҝөзләмәлијик? Биз ҹидди хәстәлијә тутулан заман һансы әһвал-руһијјәдә олмалыјыг вә мүалиҹә сечәркән нәләри ҝөтүр-гој етмәлијик?

6. Мүгәддәс Китабда биринҹи әсрдә јашамыш мәсиһиләрин ҝөстәрдији мөҹүзәләр барәдә нә јазылыб?

⁶ Биз Мүгәддәс Китабдан билирик ки, Аллаһ биринҹи әсрдә бәзи мәсһ олунмуш мәсиһиләрә мөҹүзә ҝөстәрмәк габилијјәти вермишди (Һәв. 3:2—7; 9:36—42). Мүгәддәс руһун мүхтәлиф әнамлары арасында шәфа вермәк әнамы да вар иди (1 Кор. 12:4—11). Анҹаг бу вә диҝәр әнамлар, мәсәлән, әҹнәби дилләрдә данышмаг вә пејғәмбәрлик етмәк әнамы чох кечмәмиш сона јетди (1 Кор. 13:8). Бу ҝүн белә әнамлар јохдур. Буна ҝөрә дә Аллаһын бизи вә јахынларымызы мөҹүзәви шәкилдә сағалдаҹағыны дүшүнмәјә һеч бир әсасымыз јохдур.

7. Зәбур 41:3 ајәси бизи неҹә руһландырыр?

⁷ Бунунла белә, хәстәләнәндә әмин ола биләрик ки, Јеһова гәдимдәки хидмәтчиләри кими, бизә дә дајаг олаҹаг, тәсәлли, һикмәт верәҹәк. Давуд падшаһ јазмышды: «Фағыра нәзәр салан бәхтијардыр, дар ҝүнүндә Јеһова ону гуртарар. Јеһова ону һифз едәр, һәјатыны горујар» (Зәб. 41:1, 2). Биз билирик ки, Давудун дөврүндә фағыра нәзәр салан кәс әбәди јашамамышды. Демәли, Давуд ону нәзәрдә тутмурду ки, белә инсан мөҹүзәви шәкилдә әбәдијјән сағ галаҹаг. Бу, о демәкдир ки, Јеһова Аллаһ башгаларына әл тутан мөмин инсанлара көмәк едир. Давуд јазмышды: «Јатаға дүшәндә, Јеһова, она дајаг оларсан, хәстәләнәндә јастығыны јүнҝүл едәрсән» (Зәб. 41:3). Бәли, фағыра нәзәр салан инсан әмин ола биләр ки, Аллаһ онун вәзијјәтиндән һалыдыр вә етдији јахшы әмәлләри унутмајыб. Һәмчинин Јеһова инсан организмини елә јарадыб ки, о, өзү-өзүнү сағалда билир. Бунун да сајәсиндә, инсан јахшылашыб хәстәликдән шәфа тапа биләр.

8. Зәбур 41:4 ајәсиндә јазыланлара әсасән, Давуд Аллаһдан нә ҝөзләјирди?

⁸ 41-ҹи мәзмурда Давуд өзүнүн ағыр хәстә олдуғу вахтдан данышмышды. Ҝөрүнүр, Абсалам тахт-таҹы елә һәмин вахт әлә кечирмәјә чалышмышды. Амма Давуд елә хәстә иди ки, Абсаламын гаршысыны ала билмәмишди. О, Аллаһа дуа етмишди: «Јеһова, мәнә рәһм ет. Сәнә гаршы ҝүнаһ етмишәм,  ҹаныма шәфа вер» (Зәб. 41:4). Аллаһ тәрәфиндән бағышланса да, Давуд Бадсәба илә етдији ҝүнаһы јаддан чыхартмамышды. О билирди ки, аиләсиндәки проблемләр ҝүнаһынын аҹы нәтиҹәләридир (2 Ишм. 12:7—14). Анҹаг падшаһ әмин иди ки, Јеһова она хәстә јатағында дајаг олаҹаг. Бәс Давуд Аллаһын ону мөҹүзә илә сағалдаҹағыны вә өмрүнү узадаҹағыны ҝөзләјирди?

9. а) Давудун вәзијјәти Һизгијјәнин вәзијјәтиндән нә илә фәргләнирди? б) Давуд Јеһовадан нә истәмишди?

⁹ Илләр сонра Аллаһ хәстәләниб өлүм јатағына дүшән Һизгијјә падшаһы сағалтмышды. Бу, мүстәсна һалда Аллаһ мәсәләјә мүдахилә етмишди. Һизгијјә сағалыб ондан сонра 15 ил јашамышды (2 Пад. 20:1—6). Лакин Давуд Аллаһдан ону мөҹүзәви шәкилдә сағалтмасыны диләмәмишди. Давуд Јеһовадан истәмишди ки, фағыра нәзәр салан башга бир адама неҹә көмәк едәрдисә, она да ејни ҹүр көмәк етсин, мәсәлән, јатаға дүшәндә она дајаг олсун. Аллаһ Давудун ҝүнаһыны бағышламышды. Буна ҝөрә дә Давуд тәмиз виҹданла Аллаһдан онун гајғысына галмасыны, тәсәлли вермәсини диләмишди. Һәмчинин организминин өз ҝүҹү илә өзүнү бәрпа етмәсини, сәһһәтинин јахшылашмасыны истәмишди (Зәб. 103:3). Биз дә Аллаһдан ејни шеји диләјә биләрик.

10. Трофим вә Епафродитлә баш верәнләрдән һансы нәтиҹәјә ҝәлирик?

¹⁰ Бәли, Аллаһ Давуда нә мөҹүзәви сүрәтдә шәфа верди, нә дә өмрүнү узатды. Һәвари Булусун әмәкдашы олан Трофим дә хәстәләнәндә мөҹүзә илә сағалмамышды. Биз билирик ки, бәзи һалларда һәвари Булус хәстәләрә шәфа верә билирди. (Һәвариләрин ишләри 14:8—10 ајәләрини охујун.) Мәсәлән, Публинин атасы ганлы исһал хәстәлијинә тутулмушду вә гыздырмадан јанырды. Булус дуа едиб әлләрини онун үстүнә гојмушду вә киши сағалмышды (Һәв. 28:8). Анҹаг Булус тәблиғ сәфәрләриндә онунла јол јолдашы олан Трофими сағалтмамышды (Һәв. 20:3—5, 22; 21:29). Трофим хәстәләниб Булусла јола чыха билмәјәндә һәвари ону Милетдә гојмушду ки, орада галыб сағалсын (2 Тим. 4:20). Бир дәфә Епафродит бәрк хәстәләнмишди, о, өлүм ајағында иди. Анҹаг Мүгәддәс Китабда Булусун мөҹүзә ҝөстәриб јахын достуну сағалдығы јазылмајыб (Филип. 2:25—27, 30).

11, 12. Луканын Булуса һансы көмәји дәјирди вә онун пешәкарлығы барәдә нә демәк олар?

¹¹ Һәвариләрин ишләри китабыны јазан «севимли һәким» Лука да Булуса сәфәрләриндә јолдашлыг етмишди (Кол. 4:14; Һәв. 16:10—12; 20:5, 6). Јәгин ки, Лука тәблиғ сәфәрләри вахты Булуса вә диҝәр гардашлара һәким мәсләһәти верир вә тибби јардым ҝөстәрирди. Луканын көмәјинә, доғрудан да, еһтијаҹ вар иди. Чүнки һәтта Булусун өзү дә сәфәр вахты хәстәләнмишди (Гал. 4:13). Луканын бир һәким кими, онлара бөјүк көмәји дәјирди. Неҹә ки, Иса демишди: «Һәкимә сағлам адамлар јох, хәстәләр мөһтаҹдыр» (Лука 5:31).

¹² Луканын һарада вә нә вахт тибби тәһсил алмасы барәдә Мүгәддәс Китабда һеч нә дејилмир. Булусун Колосдакы мәсиһиләрә јаздығы мәктубда Луканы һәким адландырдығына ҝөрә белә бир фикир ирәли сүрүлүр ки, орадакы мәсиһиләр Луканы таныјырдылар. Мараглыдыр ки, Колосун јахынлығындакы Лаодикија шәһәриндә тибб мәктәби вар иди. Бир шејә әмин ола биләрик ки, Лука араһәкими дејилди, о, тибби тәһсил алмыш һәким иди. Белә ки, о, јаздығы Мүждәдә вә «Һәвариләри ишләри» китабында тибби терминләрдән истифадә етмишди вә Исанын инсанлары сағалтмасындан чох јазмышды.

13. Мүалиҹә илә бағлы төвсијәләрә неҹә јанашмалыјыг?

¹³ Бизим зәманәдә һеч бир мәсиһијә шәфа вермәк әнамы верилмәјиб. Һеч кәс бизи мөҹүзәви шәкилдә сағалда билмәз.  Анҹаг бәзи гардашлар јахшы нијјәтдән ирәли ҝәләрәк башгаларына сәһһәтлә бағлы төвсијәләр верирләр. Диҝәрләри исә үмуми, практики мәсләһәтләр верирләр. Булус да Тимутијә бу ҹүр мәсләһәт вермишди. Ҝөрүнүр, Тимутинин јашадығы јердә ичмәли су чиркли олдуғуна ҝөрә онун мәдәсиндә проблем вар иди *. (1 Тимутијә 5:23 ајәсини охујун.) Анҹаг бир вар белә мәсләһәт верәсән, бир дә вар ки, һәмиманлыны һансыса бир биткини, дәрманы гәбул етмәјә, мүәјјән бир пәһризи сахламаға инандырасан. Бу, чох тәһлүкәлидир. Бунун хејри галсын бир тәрәфә, һәтта сәһһәтә зәрәри дәјә биләр. Бәзән нәјисә төвсијә едәндә адамы белә сөзләрлә инандырмаға чалышырлар: «Мәним гоһумумун да белә хәстәлији вар иди. О, филан шеји етди, сағалды». Тәклиф тәмиз нијјәтдән ирәли ҝәләрәк едилсә дә, унутмамалыјыг ки, һәтта ҝениш јајылмыш дәрманларын да, мүалиҹәләрин дә фәсадлары олур. (Мәсәлләр 27:12 ајәсини охујун.)

14, 15. а) Бәзи инсанлар башгаларынын хәстәлијиндән неҹә истифадә едир? б) Мәсәлләр 14:15 ајәси мүалиҹә илә бағлы төвсијәләрә ҝәлдикдә бизә неҹә көмәк едә биләр?

¹⁴ Һәр бир мәсиһи истәјир ки, сағлам олсун вә хидмәтдә баҹардығы гәдәр чох иштирак етсин, һәм дә һәјатдан зөвг алсын. Буна бахмајараг, биз гејри-камилик вә хәстәликдән јаха гуртара билмәрик. Хәстәләнәндә мүхтәлиф мүалиҹә үсуллары гаршымыза чыха биләр. Һәр кәсин ихтијары вар ки, неҹә мүалиҹә олунаҹағыны өзү сечсин. Тәәссүфләр олсун ки, пула һәрис дүнјада бәзиләри инсанларын хәстәлијинә пул газанмаг имканы кими бахыр. Онлар јаландан зәманәт вериб, вәдләр едиб өз мүалиҹә үсулларыны ҹамаата пулла сырыјырлар. Бәзи адамлар вә компанијалар исә бөјүк ҝәлир әлдә етмәк үчүн баһалы мәһсуллары реклам едирләр. Дәрдинә чарә тапмаг, сағ галмаг истәјән адама белә мүалиҹәләр инандырыҹы ҝөрүнә биләр. Анҹаг биз Аллаһын Кәламындакы мәсләһәти јаддан чыхартмамалыјыг: «Садәлөвһ һәр сөзә инанар, узагҝөрән һәр аддымыны өлчүб-бичәр» (Мәс. 14:15).

¹⁵ Узагҝөрән ешитдији һәр сөзә инанмыр. Хүсусән дә пешәкарлығы шүбһә доғуран адам нә исә төвсијә едәрсә, о, мәсәләни һәртәрәфли ҝөтүр-гој едир. Узагҝөрән белә фикирләшә биләр: «О дејир ки, бу витаминин, биткинин, јахуд пәһризин кимләрәсә көмәји дәјиб. Амма бунун доғрулуғуна һансы сүбут вар? Инсанларын организми мүхтәлифдир. Һарадан билирәм ки, бу, мәнә дә көмәк едәҹәк? Бәлкә бир аз да арашдырым, пешәкар һәкимләрлә мәсләһәтләшим?» (Ган. 17:6).

16. Мүалиҹә үсулларына ҝәлдикдә неҹә сағлам дүшүнҹәли ола биләрик?

¹⁶ Аллаһын Кәламында мәсләһәт ҝөрүлүр ки, «бу зәманәдә сағлам дүшүнҹә илә» һәјат сүрәк (Тит. 2:12). Һансыса диагностика, јахуд мүалиҹә үсулунун изаһаты гәрибә, сирли ҝөрүнәндә сағлам дүшүнҹәли олмаг хүсусилә ваҹибдир. Бу үсулу һәјата кечирән, јахуд төвсијә едән адам диагнозун неҹә гојулдуғуну, мүалиҹәнин неҹә апарылдығыны ганеедиҹи шәкилдә изаһ едә билирми? Бу, елми наилијјәтләрә ујғундурму? Һәкимләрин чоху буну етибарлы сајыр? (Мәс. 22:29). Јохса бурада әсасән инсанын һиссләринә тәсир етмәјә чалышырлар? Ола билсин, дејирләр ки, бу үсул һарадаса узаг өлкәләрдә иҹад олунуб, елмә һәлә мәлум дејил. Амма бу ҹүр иддиалар һеч бир мәнтигә сығмыр вә һеч нәји сүбута јетирмир. Бәзи диагностика ҹиһазларында вә мүалиҹә үсулларында һансыса ҝизли маддәдән, јахуд намәлум гүввәдән истифадә едилир. Аллаһын хидмәтчиси бу һалда хүсусилә еһтијатлы  олмалыдыр. Чүнки Аллаһ сеһрли гүввәләрә вә ҹиндарлара үз тутмағы гадаған едир (Әшј. 1:13; Ган. 18:10—12).

17. Бизим арзумуз нәдир?

¹⁷ Биринҹи әсрдә рәһбәрлик шурасы јығынҹаглара ваҹиб бир мәктуб ҝөндәрмишди. Мәсиһиләрин нәләрдән узаг дурдуғуну садалајандан сонра мәктуба белә јекун вурулмушду: «Әҝәр диггәтли олуб өзүнүзү бу шејләрдән узаг сахласаныз, хејир тапарсыныз. Сағлыгла галын!» (Һәв. 15:29). Ајәнин сон сөзләри бир нөв худаһафиз сөзләри олса да, ејни заманда «сағлам олмаг» мәнасыны дашыјыр. Бәли, сәһһәтин јахшы олмасыны истәмәкдә пис бир шеј јохдур, чүнки биз Уҹа Аллаһымыза сағлам шәкилдә хидмәт етмәји арзулајырыг.

18, 19. Јени дүнјада бизи нә ҝөзләјир?

¹⁸ Нә гәдәр ки, биз гејри-камилик хәстәликдән јаха гуртара билмәјәҹәјик. Хәстәләнәндә исә мөҹүзәви шәкилдә шәфа тапмајаҹағыг. Лакин ҝәләҹәкдә Аллаһ бизә мүкәммәл сағламлыг нәсиб едәҹәк. Һәвари Јәһја ҝөрүнтүдә һәјат сују ахан чај вә һәјат ағаҹлары ҝөрмүшдү. Һәмин ағаҹларын јарпаглары халгларын шәфа тапмасы үчүн иди (Вәһј 22:1, 2). Бу, о демәк дејил ки, биз инди, јахуд ҝәләҹәкдә битки дәрманлары гәбул едиб сағалаҹағыг. Сөһбәт итаәткар инсанлара әбәди һәјат бәхш етмәк үчүн Јеһованын Иса Мәсиһ васитәсилә едәҹәји ишләрдән ҝедир. Биз буну сәбирсизликлә ҝөзләјирик (Әшј. 35:5, 6).

¹⁹ Инди исә биз әминик ки, Јеһова бизим һәр биримизлә марагланыр. Хәстәләнәндә чәкдијимиз әзабы ҝөрүр. Биз Давуд кими архајын ола биләрик ки, Јеһова хәстә вахтларымызда бизә дајаг олаҹаг вә Давуд кими, биз дә дејәҹәјик: «Камил олдуғум үчүн мәнә арха олурсан, мәни һәмишәлик һүзурунда сахларсан» (Зәб. 41:12).