1, 2. Дүрүст давранмаг үчүн әлимиздән ҝәләни етдијимизи ҝөрәндә Јеһова һансы һиссләри кечирир?

БИР ҜҮН мәктәбдән евә гајыдан оғлан јердән ичи долу пул кисәси тапыр. Инди о нә едәҹәк? Ону өзүнә ҝөтүрә биләр, амма о, пулу саһибинә гајтарыр. Анасы оғлунун һәрәкәти барәдә ешидәндә оғлу илә гүрур дујур.

² Өвладларынын дүрүстлүјү әксәр валидејнләри севиндирир. Бизим сәмави Атамыз Јеһова «һагг Аллаһы»дыр. Биз дүрүст оланда О, чох севинир (Зәбур 31:5). Биз Јеһованы разы салмаг вә «һәр саһәдә дүрүст олмаг истәјирик» (Ибраниләрә 13:18). Ҝәл һәјатын дөрд саһәсини нәзәрдән кечирәк. Бу саһәләрдә дүрүст давранмаг чәтин ола биләр. Амма биз нәзәрдән кечирәҹәјик ки, чәтинлијә бахмајараг, дүрүст олмаг һансы фајдалары ҝәтирир.

3—5. а) Неҹә ола биләр ки, өзүмүзә гаршы дүрүст олмајаг? б) Өзүмүзлә дүрүст олмаға бизә нә көмәк едәр?

³ Башгалары илә дүрүст олмаг үчүн биз, илк нөвбәдә, өзүмүзлә дүрүст олмалыјыг. Бу, һәмишә асан олмур. Биринҹи әсрдә Лаодикија јығынҹағындакы  гардашлар өзләрини алдадараг дүшүнүрдүләр ки, Аллаһы разы салырлар. Амма, әслиндә, белә дејилди (Вәһј 3:17). Биз дә неҹә инсан олмағымызла бағлы өзүмүзү алдада биләрик.

⁴ Јагуб јазмышды: «Әҝәр кимсә диндар олдуғуну дүшүнүр, амма дилини ҹиловламырса, о, өз-өзүнү алдадыр вә онун диндарлығы бошдур» (Јагуб 1:26). Ола биләр, биз дүшүнүрүк ки, јахшы ишләр ҝөрүрүксә, Аллаһ бизим кобуд, кинајәли сөзләримизә, јахуд јалан данышмағымыза ҝөз јумаҹаг. Анҹаг бу ҹүр дүшүнмәклә биз өзүмүзү алдадырыг. Бәс белә олмасын дејә нә едә биләрик?

⁵ Биз ҝүзҝүјә баханда заһирән неҹә ҝөрүндүјүмүзү ҝөрүрүк. Мүгәддәс Китабы охујанда исә дахилән неҹә олдуғумузу ҝөрүрүк. Мүгәддәс Китаб бизә һәм ҝүҹлү, һәм дә зәиф јөнләримизи ҝөрмәјә көмәк едир. Дүшүнҹәмиздә, һәрәкәтимиздә вә данышығымызда нәји дәјишмәли олдуғумузу өјрәнирик. (Јагуб 1:23—25 ајәләрини оху.) Амма биз һеч бир нөгсанымызын олмадығыны дүшүнсәк, јахшылыға доғру дәјишмәјәҹәјик. Она ҝөрә дә Мүгәддәс Китабын көмәји илә өзүмүзә дүрүст ҝөзлә бахмалыјыг (Мәрсијәләр 3:40; Һәггај 1:5). Дуа да өзүмүзүн әслиндә ким олдуғумузу ҝөрмәјә көмәк едир. Биз дуада Јеһовадан хаһиш едә биләрик ки, бизи имтаһан етсин вә бизә нөгсанларымызы ҝөрмәјә көмәк етсин ки, онлары дүзәлдәк (Зәбур 139:23, 24). Биз унутмуруг ки, «Јеһова фитнәкардан икраһ едәр, амма салеһ адамла достлуг едәр» (Мәсәлләр 3:32).

6. Нәјә ҝөрә әрлә арвад бир-бири илә дүрүст олмалыдыр?

⁶ Аиләдә дүрүстлүк сон дәрәҹә ваҹибдир. Әрлә арвад бир-бири илә ачыг оланда үрәкләри архајын олур вә бир-биринә етибар едирләр. Аиләдә надүрүстлүк мүхтәлиф ҹүр ола биләр. Мәсәлән, аиләли адамын флирт етмәси, порнографијаја алудә олмасы, киминләсә ҝизлиҹә романтик мүнасибәт гурмасы надүрүстлүкдүр. Бир мәзмурда дејилир: «Јаланчыларла отуруб-дурмурам, ич үзүнү ҝизләдәнләрә гајнајыб-гарышмырам» (Зәбур 26:4). Инсан һәтта фикриндә дә һәјат јолдашына гаршы надүрүстлүк етсә, бу онун никаһына хәләл јетирәҹәк.

7, 8. Мүгәддәс Китабын васитәсилә ушаглара дүрүстлүјүн дәјәрини неҹә баша салмаг олар?

 ⁷ Ушаглар да дүрүстлүјүн ваҹиб олдуғуну өјрәнмәлидир. Валидејнләр Мүгәддәс Китаб васитәсилә өвладларына буну өјрәдә биләр. Орада ады чәкилән надүрүст персонажлардан ибрәт алмаға онлара көмәк едә биләр. Мәсәлән, Ахан оғурлуг етмишди; Гиһази пулдан өтрү јалан данышмышды; Јәһуда пул оғурлајырды, сонрадан исә Иса Мәсиһи отуз ҝүмүш пула сатмышды (Јушә 6:17—19; 7:11—25; 2 Падшаһлар 5:14—16, 20—27; Мәтта 26:14, 15; Јәһја 12:6).

⁸ Мүгәддәс Китабда дүрүст инсанлар һагда да јазылыб. Мәсәлән, Јагуб оғулларына тапдыглары пулу ҝери гајтармағы тапшырмышды. Ифтаһла гызы Аллаһа вердикләри сөзүн үстүндә дурмушду. Иса Мәсиһ һәтта чәтин вәзијјәтләрдә дә дүрүст давранмышды (Јарадылыш 43:12; Һакимләр 11:30—40; Јәһја 18:3—11). Бу нүмунәләр ушаглара дүрүстлүјүн ваҹиблијини баша салаҹаг.

9. Валидејнләрин дүрүст олмағы ушаглара нәдә көмәк едир?

⁹ Валидејнләр Мүгәддәс Китабдакы бу принсипләрдән чох шеј өјрәнә биләр: «Елә исә башгаларыны өјрәдә-өјрәдә нә үчүн өзүнү өјрәтмирсән? “Оғурлама” дејә тәблиғ едиб нијә өзүн оғурлуг едирсән?» (Ромалылара 2:21). Валидејнләр дилдә бир шеј дејиб, әмәлдә башга шеј едәндә ушаглар буну дәрһал ҝөрүр. Ушаға дүрүст олмағы өјрәдиб, өзүмүз исә дүрүст олмасаг, онлар чаш-баш галаҹаг. Ушаглар валидејнләринин һәтта хырда шејдә дә олса, јалан данышдығыны ҝөрсә, өзләри дә, чох еһтимал ки, јалан данышаҹаглар.  (Лука 16:10 ајәсини оху.) Лакин ушаглар валидејнләринин дүрүст олдуғуну ҝөрсәләр, ҝәләҹәкдә өз ушаглары оланда онлар да етибарлы валидејн олаҹаглар (Мәсәлләр 22:6; Ефеслиләрә 6:4).

10. Диндашларымызла үнсијјәт едәркән неҹә дүрүст ола биләрик?

¹⁰ Биз диндашларымызла да дүрүст олмалыјыг. Ади сөһбәтләр асанлыгла гејбәтә, һәтта бөһтана чеврилә биләр. Биз доғрулуғуну дәгиг билмәдијимиз бир сөһбәти кимәсә данышсаг, јалан јајмыш ола биләрик. Јахшы олар ки, дилимизи сахлајаг (Мәсәлләр 10:19). Дүрүст олмаг һәр фикирләшдијини, билдијини вә ја ешитдији сөјләмәк демәк дејил. Һәтта дејәҹәјимиз сөз дүзҝүн олса белә, ола билсин, бунун бизә аидијјәти јохдур, јахуд ону данышмаға лүзум јохдур, һәмчинин буну сөјләмәк хејирхаһ әмәл олмазды (1 Салоникилиләрә 4:11). Бәзи адамлар «мән оланы данышырам» демәклә кобудлугларына бәраәт газандырырлар. Лакин биз билирик ки, Јеһованын халгы олдуғумуз үчүн бизим сөзләримиз хош вә үрәкачан олмалыдыр. (Колослулара 4:6 ајәсини оху.)

11, 12. а) Ҝүнаһа јол верән адам дүрүст олмамагла вәзијјәти неҹә ағырлашдыра биләр? б) Достумуз ҹидди ҝүнаһа јол верибсә, һансы дүшүнҹәдән узаг дурмалыјыг вә нә үчүн? ҹ) Јеһованын тәшкилатына гаршы неҹә дүрүст ола биләрик?

¹¹ Јеһова ағсаггаллара јығынҹаға көмәк етмәк мәсулијјәтини һәвалә едиб. Биз онларла дүрүст оланда онлар бизә көмәк едә билирләр. Тутаг ки, хәстәләнмисән вә һәкимә ҝедирсән. Хәстәлијинин бәзи әламәтләрини һәкимдән ҝизләдәҹәксән? Ҝизләтсән, о  сәнә неҹә көмәк едәр? Ејнилә дә, ҹидди сәһвә јол верәриксә, бунунла бағлы јалан данышмамалыјыг. Әксинә, ағсаггалларын јанына ҝедиб, онлара дүрүст шәкилдә һәр шеји данышмалыјыг (Зәбур 12:2; Һәвариләрин ишләри 5:1—11). Инди исә фәргли бир вәзијјәтә бахаг. Тутаг ки, достун ҹидди ҝүнаһа јол вериб (Лавилиләр 5:1). Дүшүнәҹәксән ки, әҝәр әсл достсанса, буну сирр сахламалысан? Јохса достунун Јеһова илә мүнасибәтләрини бәрпа едиб мөһкәмләндирмәси үчүн ағсаггалларын она көмәк етмәли олдуғуну јадына салаҹагсан? (Ибраниләрә 13:17; Јагуб 5:14, 15).

¹² Биз тәблиғ һесабатыны јазанда да Јеһованын тәшкилатына гаршы дүрүст олмалыјыг. Һәмчинин өнҹүллүк, јахуд диҝәр хидмәт нөвләри үчүн әризә јазанда да дүрүст олмаг лазымдыр. (Мәсәлләр 6:16—19 ајәләрини оху.)

13. Диндашымызла ишҝүзар мәсәләләрдә неҹә дүрүст ола биләрик?

¹³ Мәсиһи баҹы-гардашлар ишҝүзар мәсәләләри ибадәтә гарышдырмамалыдыр. Мәсәлән, биз ибадәт евиндә вә ја хидмәтдә иш мәсәләләрини һәлл етмирик. Һәмчинин ишҝүзар мәсәләләрдә баҹы-гардашлардан суи-истифадә етмирик. Әҝәр мәсиһиләри ишә ҝөтүрмүсәнсә, мәваҹибләрини вахты-вахтында, сөзләшдијиниз мәбләғдә вер вә онлары ганунда нәзәрдә тутулмуш имтијазларла тәмин ет. Бура тибби сығорта, өдәнишли гејри-иш ҝүнләри дахил ола биләр (1 Тимутијә 5:18; Јагуб 5:1—4). Әҝәр мүдирин мәсиһидирсә, өзүнә гаршы хүсуси мүнасибәт ҝөзләмә (Ефеслиләрә 6:5—8). Иш саатындан кәсмә, ишини виҹданла ҝөр (2 Салоникилиләрә 3:10).

14. Мәсиһиләр бирликдә иш гурмаздан әввәл нә етмәлидирләр?

 ¹⁴ Ола билсин ки, биз диндашымызла бирҝә иш гуруруг. Бу заман, бәлкә дә, инвестисија гојуруг вә ја борҹ ҝөтүрүрүк. Белә мәгамларда Мүгәддәс Китабдакы бир принсип јеринә дүшүр: һәр шеји јазылы сурәтдә сәнәдләшдирин. Әрәмја пејғәмбәр торпаг аланда разылашманы сәнәдләшдириб, ики нүсхәсини чыхартды. Бир нүсхәни шаһидләрә имзалатдырды, сонра исә һәр икисини ҝәләҹәк үчүн сахлады (Әрәмја 32:9—14; һәмчинин Јарадылыш 23:16—20 ајәләринә бах). Бәзиләри дүшүнүр ки, разылашманы сәнәдләшдирмәк диндашларына етибар етмәдијини ҝөстәрәҹәк. Әслиндә исә јазылы разылашманын олмасы бир чох анлашылмазлыгларын, мәјуслугларын вә гангарачылығын гаршысыны алыр. Һәтта ишҝүзар мәсәләләрдә дә унутма ки, јығынҹагда сүлһүн олмасы иш мәсәләләриндән даһа ваҹибдир (1 Коринфлиләрә 6:1—8; 30-ҹу әлавәјә бах).

15. Јеһова тиҹарәтдә надүрүстлүјә неҹә јанашыр?

¹⁵ Биз һәр кәслә, еләҹә дә, Јеһованын Шаһиди олмајан инсанларла мүнасибәтдә дүрүст олмалыјыг. Бизим дүрүст олмағымыз Јеһова үчүн ваҹибдир. «Әјри тәрәзи вә һарам чәки. Һәр икиси Јеһовада икраһ јарадыр» (Мәсәлләр 11:1; 20:10, 23). Гәдим дөврдә тәрәзи, адәтән, алгы-сатгыда истифадә олунурду. Анҹаг бәзи таҹирләр малы әксик чәкәрәк вә ја пулу артыг алараг, алыҹылары алдадырдылар. Бу ҝүн дә тиҹарәтдә надүрүстлүк ади һал алыб. Јеһова надүрүстлүјә гәдимдә неҹә нифрәт едирдисә, бу ҝүн дә елә нифрәт едир.

16, 17. Бу ҝүн ади һал алан надүрүстлүјүн һансы саһәләриндән узаг дурмалыјыг?

 ¹⁶ Бәзән елә вәзијјәтләрлә үзләширик ки, бу заман биздә надүрүстлүјә әл атмаг мејли јарана биләр. Мәсәлән, иш үчүн анкет долдуранда, һөкумәт органларына әризә верәндә, јахуд мәктәбдә имтаһан верәндә. Чохлары дүшүнүр ки, јалан данышмагда, фактлары шиширтмәкдә, јахуд икибашлы ҹаваб вермәкдә сәһв һеч нә јохдур. Бу ҹүр дүшүнҹә тәрзи бизи тәәҹҹүбләндирмир. Мүгәддәс Китабда дејилмишди ки, ахырзаманда инсанлар «худбин, пулпәрәст,.. јахшылығын дүшмәни» олаҹаглар (2 Тимутијә 3:1—5).

¹⁷ Бәзән елә ҝөрүнүр ки, бу дүнјада надүрүст инсанлар уғур газаныр (Зәбур 73:1—8). Ола биләр ки, мәсиһи дүрүстлүјүнә ҝөрә ишини итирсин, пул мәсәләсиндә она фырылдаг ҝәлсинләр, јахуд иш јериндә пис рәфтара мәруз галсын. Амма дүрүстлүк һәр шејә дәјәр. Нәјә ҝөрә?

18. Нә үчүн тәмиз ад чох гијмәтлидир?

¹⁸ Бу дүнјада дүрүст, етибарлы адамын газандығы тәмиз ад кими гијмәтли шеј аз тапылар. Һәр биримиз бу ҹүр ад газана биләрик (Микә 7:2). Дүздүр, бәзи инсанлар дүрүст олдуғуна ҝөрә сәни лаға гојуб, ахмаг адландыра биләр. Амма башгалары сәнин дүрүстлүјүнү гијмәтләндириб, сәнә етибар едәҹәкләр. Бүтүн дүнјада Јеһованын Шаһидләри дүрүстлүкләринә ҝөрә танынырлар. Бәзи иш јерләриндә мәһз Јеһованын Шаһидләрини ишә ҝөтүрүрләр, чүнки онларын дүрүст олдуғуну билирләр. Һәтта елә олур ки, диҝәр ишчиләр надүрүстлүкләринә  ҝөрә ишдән говулдуглары һалда, Јеһованын Шаһидләри дүрүст олдуглары үчүн ишдә галырлар.

19. Дүрүстлүк Јеһова илә достлуғуна неҹә тәсир едәҹәк?

¹⁹ Һәр шејдә дүрүст олсан, виҹданын тәмиз, үрәјин дә раһат олаҹаг. Биз һәвари Булус кими ола биләрик. О јазмышды: «Виҹданымызын тәмиз олдуғуна әминик» (Ибраниләрә 13:18). Ән әсасы, сәмави Атан Јеһова һәр саһәдә дүрүст олмаға чалышдығыны ҝөрәҹәк вә буну гијмәтләндирәҹәк. (Зәбур 15:1, 2; Мәсәлләр 22:1 ајәләрини оху.)