1, 2. Гаршыда һансы мүһарибә ҝөзләнилир вә бунунла бағлы һансы суаллар мејдана чыхыр? (Фәслин әввәлиндәки шәклә бахын.)

 МИН ИЛЛӘРДИР КИ, мүһарибәләр јер үзүнү ал гана гәрг едир. Тарих бојунҹа баш верән мүһарибәләрин сајы һесаба ҝәлмир. XX әсрдә баш верән ики дүнја мүһарибәси исә бәшәр тарихинин ән ганлы сәһифәләри олмушдур. Лакин ән дәһшәтли мүһарибә һәлә гаршыдадыр. Бу мүһарибә һеҝемонлуг уғрунда мүбаризә апаран халглар арасында олмајаҹаг. Бу, «Гадир Аллаһын бөјүк ҝүнүндә» баш верәҹәк мүһарибәдир (Вәһј 16:14). Тәкәббүрлү дүшмәнин Аллаһын ҝөзүндә дәјәрли олан өлкәјә һүҹум етмәси мүһарибәнин башланмасына сәбәб олаҹаг. Бу һүҹум Күлли-Ихтијар Јеһованы вадар едәҹәк ки, Өз гүдрәтини јер үзүндә ҝөрүнмәмиш дәрәҹәдә нүмајиш етдириб дүшмәнләри мәһв етсин.

² Ортаја бәзи суаллар чыхыр: Бу дүшмән кимдир? О, һансы өлкәјә һүҹум едәҹәк? Бу һүҹуму нәјә ҝөрә, нә заман вә неҹә һәјата кечирәҹәк? Ҝәләҹәкдәки бу һадисәләр Јеһоваја пак ибадәт едән инсанлара бирбаша олараг тохунаҹағы үчүн бу суалларын ҹавабыны билмәлијик. «Һизгијал» китабынын 38 вә 39-ҹу фәсилләриндә јазылмыш пејғәмбәрлик бу мәсәләдә бизә көмәк едә биләр.

3. Һизгијалын Мәҹуҹ өлкәсиндән олан Јәҹуҹла бағлы пејғәмбәрлијинин мәғзини данышын.

 ³ Һизгијал 38:1, 2, 16, 18; 39:4, 11 ајәләрини охујун. Пејғәмбәрлијин мәғзи будур: «Заманын сонунда» «Мәҹуҹ өлкәсиндән олан Јәҹуҹ» адлы дүшмән Аллаһын халгынын өлкәсинә һүҹум едәҹәк. Бу амансыз һүҹуму ҝөрән Јеһова Аллаһ гәзәбдән алышыб-јанаҹаг. О, һәрәкәтә кечиб Јәҹуҹу мәғлуб едәҹәк *. Галиб чыхан Јеһова дүшмәнләрини вә онун тәрәфдарларыны «һәр ҹүр јыртыҹы гуша, вәһши һејвана» јем едәҹәк. Ахырда исә Јәҹуҹа «дәфн јери» верәҹәк. Бу пејғәмбәрлијин јахын ҝәләҹәкдә неҹә јеринә јетәҹәјини баша дүшмәк үчүн әввәлҹә Јәҹуҹун ким олдуғуну мүәјјәнләшдирмәлијик.

4. Мәҹуҹ өлкәсиндән олан Јәҹуҹ барәдә һансы гәнаәтә ҝәлирик?

⁴ Мәҹуҹ өлкәсиндән олан Јәҹуҹ кимдир? Һизгијалын пејғәмбәрлијиндән белә гәнаәтә ҝәлирик ки, Јәҹуҹ пак ибадәт едәнләрин дүшмәнидир. Бәлкә, Јәҹуҹ Шејтандыр? Ахы Шејтан пак ибадәтин ән гаты дүшмәнидир. Бир чох илләр нәшрләримиздә мәһз белә изаһат верилирди. Лакин Һизгијалын пејғәмбәрлијини диггәтлә арашдыранда башга нәтиҹәјә ҝәлдик. «Ҝөзәтчи гүлләси»ндә изаһ олунмушду ки, Мәҹуҹ өлкәсиндән олан Јәҹуҹ ҝөзәҝөрүнмәз руһани варлығы јох, ҝөзлә ҝөрүнән дүшмәни, пак ибадәтә гаршы вурушаҹаг халглар бирлијини тәмсил едир *. Нәјин әсасында бу ҹүр нәтиҹәјә ҝәлдијимизи нәзәрдән кечирәҹәјик, амма әввәлҹә ҝәлин Јәҹуҹун нәјә ҝөрә руһани варлыг олмадығыны ҝөстәрән ики амили арашдыраг.

5, 6. Јәҹуҹун руһани варлыг олмадығыны Һизгијалын пејғәмбәрлијиндән неҹә ҝөрмәк олар?

⁵ «Сәни һәр ҹүр јыртыҹы гуша... јем едәҹәјәм» (Һизг. 39:4). Мүгәддәс Китабда Аллаһын һөкмү барәдә хәбәрдарлыг едиләркән Аллаһын ҹәзасы олараг јыртыҹы гушларын мејитләри дидмәси фикринә тез-тез раст ҝәлинир. Аллаһ бу ҹүр хәбәрдарлыглары һәм Исраил халгына, һәм дә башга халглара верирди (Ган. 28:26; Әрм. 7:33; Һизг. 29:3, 5). Анҹаг диггәтәлајиг мәгамдыр ки, бу хәбәрдарлыглар руһани варлыглара јох, инсанлара верилирди. Јыртыҹы гушлар, вәһши һејванлар руһу јох, әти јејирләр. Беләликлә, Һизгијалын пејғәмбәрлијиндәки бу хәбәрдарлыгдан мәлум олур ки, Јәҹуҹ руһани варлыг дејил.

⁶ «Јәҹуҹа Исраилдә... дәфн јери верәҹәјәм» (Һизг. 39:11). Мүгәддәс Јазыларын һеч бир ајәсиндә јазылмајыб ки, руһани варлыглары торпаға басдырырлар. Әксинә, Шејтан вә онун ҹинләри мин иллијә дибсиз гујуја атылаҹаг. Сонра исә одлу-күкүрдлү ҝөлә атылаҹаг, јәни әбәдилик мәһв едиләҹәкләр (Лука 8:31; Вәһј 20:1—3, 10). Јәҹуҹа јер үзүндә «дәфн јери» верилмәјиндән белә гәнаәтә ҝәлмәк олар ки, о, руһани варлыг дејил.

7, 8. «Шимал падшаһынын» агибәти нә вахт чатаҹаг вә бунун Јәҹуҹун башына ҝәләнләрлә һансы охшарлығы вар?

⁷ Бәс пак ибадәтә сон һүҹуму һәјата кечирәҹәк Јәҹуҹ руһани варлыг дејилсә, кимдир, јахуд нәдир? Ҝәлин бу суала ҹаваб тапмаг үчүн Мүгәддәс Китабдакы ики пејғәмбәрлијә нәзәр салаг.

 ⁸ «Шимал падшаһы». (Дәнјал 11:40—45 ајәләрини охујун.) Дәнјал пејғәмбәр өз дөврүндән тутмуш та бизим дөврә кими һансы дүнја империјаларынын пејда олаҹағыны габагҹадан демишди. Һәмчинин онун сөјләдији бир пејғәмбәрликдә бир-бири илә рәгабәт апаран ики сијаси дүшмәндән — «ҹәнуб падшаһы»ндан вә «шимал падшаһы»ндан сөз ачылыр. Әсрләр әрзиндә халглар һеҝемонлуг үстүндә мүбаризә апардыгҹа, бу падшаһларын тәмсил етдији дөвләтләр дә дәјишмишди. Шимал падшаһынын ахырзаманда етдији сон јүрүш барәдә Дәнјал пејғәмбәр јазмышды: «О, чохларыны гырыб мәһв етмәк үчүн шиддәтли гәзәблә галхаҹаг». Шимал падшаһынын әсас һәдәфи Јеһованын хидмәтчиләри олаҹаг *. Лакин Мәҹуҹ өлкәсиндән олан Јәҹуҹ кими, шимал падшаһынын да Аллаһын халгына етдији һүҹум мүвәффәгијјәтсизлијә уғрајаҹаг, онун «агибәти чатаҹаг».

9. «Јер үзүнүн падшаһларынын» башына ҝәләнләрлә Јәҹуҹун башына ҝәләнләр арасында һансы охшарлыг вар?

⁹ «Јер үзүнүн падшаһлары». (Вәһј 16:14, 16; 17:14; 19:19, 20 ајәләрини охујун.) «Вәһј» китабында «јер үзүнүн падшаһларынын» «падшаһлар Падшаһына», јәни ҝөјдә олан Иса Мәсиһә һүҹум едәҹәји дејилир. Лакин бу үсјанкарларын әли ҝөјә чатмадығы үчүн онлар Исанын Падшаһлығынын јер үзүндәки тәрәфдарларына һүҹум едәҹәк. Јер үзүнүн падшаһлары Армаҝеддонда удузан тәрәф олаҹаг. Диггәт јетирин ки, онлар Јеһованын халгына һүҹум едәндән сонра мәһв едиләҹәкләр. Бу, Мәҹуҹ өлкәсиндән олан Јәҹуҹ һаггында дејиләнләрә бәнзәјир *.

10. Мәҹуҹ өлкәсиндән олан Јәҹуҹун кимлији барәдә һансы гәнаәтә ҝәлирик?

¹⁰ Бүтүн бунлары нәзәрә алараг Јәҹуҹ һаггында һансы гәнаәтә ҝәлирик? Әввәла, Јәҹуҹ руһани варлыг дејил. Икинҹиси, Јәҹуҹ јахын ҝәләҹәкдә Аллаһын халгына һүҹум едәҹәк халглары билдирир. Бу халглар, чох еһтимал ки, коалисија тәшкил едәҹәк, јәни бирләшәҹәкләр. Аллаһын халгы Јер күрәсинин һәр тәрәфиндә јашадығына ҝөрә онлара һүҹум етмәк үчүн халглар мәгсәд вә фәалијјәт бахымындан бирләшмәли олаҹаг (Мәт. 24:9). Һүҹум халглар тәрәфдән олса да, һүҹумун архасында Шејтан дураҹаг. Шејтан һәмишә пак ибадәтә мүгавимәт ҝөстәрмәк үчүн халглардан истифадә едиб (1 Јәһ. 5:19; Вәһј 12:17). Амма Һизгијалын Мәҹуҹ өлкәсиндән олан Јәҹуҹ барәдә пејғәмбәрлијиндә диггәт Јеһованын халгына һүҹум едәҹәк халглара ҹәмләниб *.

11. Һизгијалын пејғәмбәрлијиндә Јәҹуҹун һүҹум етдији өлкә неҹә тәсвир олунур?

¹¹  Үчүнҹү абзасдан ҝөрүндүјү кими, Јәҹуҹ Јеһованын ҝөзүндә дәјәрли олан өлкәјә сохулдуғу үчүн Онун бөјүк гәзәбинә сәбәб олаҹаг. Бәс бу өлкә һарадыр? Ҝәлин бир даһа Һизгијалын пејғәмбәрлијинә нәзәр салаг. (Һизгијал 38:8—12 ајәләрини охујун.) Орада дејилир ки, Јәҹуҹ диҝәр халгларын арасындан чыхарылан, халгларын ичиндән топланмыш инсанларын торпағына  сохулаҹаг. Гылынҹдан гуртулараг бу өлкәдә мәскунлашан инсанлар барәдә дејилир ки, онлар динҹлик ичиндә јашајыр, кәндләринин диварлары, дарвазалары, ҹәфтәләри јохдур, һәмчинин онлар вар-дөвләт јығыблар. Бу, бүтүн дүнјада Јеһоваја пак шәкилдә ибадәт едән инсанларын јашадығы өлкәдир. Буну неҹә мүәјјән едә биләрик?

12. Гәдим дөврдә Исраилдә һансы дирчәлиш баш верди?

¹² Ҝәлин гәдим Исраилдә, Аллаһын халгынын әсрләрлә јашадығы, чалышдығы вә ибадәт етдији өлкәдә баш вермиш дирчәлиши нәзәрдән кечирәк. Исраиллиләр Јеһоваја хәјанәт едәндә О, Һизгијал васитәсилә билдирди ки, онларын өлкәси јерлә-јексан едилиб виран галаҹаг (Һизг. 33:27—29). Амма Јеһова ону да деди ки, төвбә едән исраиллиләр Бабилдән өз өлкәләринә гајыдыб пак ибадәти дирчәлдәҹәк. Јеһованын көмәјилә Исраилин харабалыглары дәјишиб Әдән бағына чевриләҹәкди (Һизг. 36:34—36). Бу дирчәлиш е. ә. 537-ҹи илдә башлады. Һәмин ил Јәһуди әсирләр Јерусәлимә гајыдыб доғма вәтәндә пак ибадәти дирчәлтмәјә башладылар.

13, 14. а) Руһани өлкә һарадыр? б) Нәјә ҝөрә бу өлкә Јеһованын ҝөзүндә гијмәтлидир?

¹³ Мүасир дөврдә Аллаһа пак шәкилдә ибадәт едәнләрлә дә ејни ҹүр дирчәлиш баш вермишди. Бу нәшрин 9-ҹу фәслиндә арашдырылдығы кими, Аллаһын халгы 1919-ҹу илдә артыг Бөјүк Бабилин әсарәтиндән азад олмушду. Һәмин ил Јеһова хидмәтчиләрини руһани өлкәјә ҝәтирди. Бу өлкә руһани ҹәннәтдир, јәни Аллаһ-Таалаја ибадәт етдијимиз, руһани фираванлығын һөкм сүрдүјү тәһлүкәсиз мүһит, јахуд вәзијјәтдир. Бу өлкәдә биз бирлик вә әмин-аманлыг  ичиндә, гәлбимиз раһат, горху-һүркү билмәдән јашајырыг (Мәс. 1:33). Бизим бол руһани гидамыз, Аллаһын Падшаһлығынын тәблиғи илә бағлы чохлу мараглы ишимиз вар. Доғрудан да, нөвбәти мәсәлдә дејилән сөзләр һәгигәтдир: «Јеһованын вердији бәрәкәтдир инсана сәрвәт ҝәтирән. О, бу бәрәкәтә кәдәр гатмаз» (Мәс. 10:22). Һарада јашамағымыздан асылы олмајараг, нә гәдәр ки, пак ибадәти сөздә вә әмәлдә фәал сурәтдә дәстәкләјирик биз бу өлкәнин, јәни руһани ҹәннәтин сакини олаҹағыг.

¹⁴ Бу руһани ҹәннәт Јеһова үчүн чох дәјәрлидир. Јеһованын ҝөзүндә бу өлкәнин сакинләри халгларын ләл-ҹәваһиридир. О Өзү бу инсанлары пак ибадәтә ҹәлб едиб (Һәг. 2:7; Јәһ. 6:44). Онлар Аллаһын үлви кејфијјәтләрини әкс етдирән јени шәхсијјәтә бүрүнмәјә чалышырлар (Ефес. 4:23, 24; 5:1, 2). Бу инсанлар Аллаһа ҹан-дилдән хидмәт едирләр вә бу хидмәти елә иҹра едирләр ки, һәм Аллаһ шәрәфләнир, һәм дә онларын Аллаһа олан мәһәббәти сүбута јетир (Ром. 12:1, 2; 1 Јәһ. 5:3). Тәсәввүр един, Јеһова хидмәтчиләринин руһани өлкәни ҝөзәлләшдирмәк үчүн вар-ҝүҹү илә чалышдығыны ҝөрәндә неҹә севинир! Демәли, пак ибадәти һәјатынызда һәр шејдән үстүн тутанда тәкҹә руһани ҹәннәти ҝөзәлләшдирмирсиниз, һәм дә Јеһованын үрәјини шад едирсиниз (Мәс. 27:11).

15, 16. Јәҹуҹ бәрпа едилмиш руһани өлкәјә нә заман һүҹум едәҹәк?

¹⁵ Халглар бирлијинин тезликлә руһани өлкәјә һүҹум едәҹәји барәдә дүшүнмәк бизи ајыг-сајыг олмаға тәшвиг едир. Бу һүҹум  Јеһованын хидмәтчиләринә гаршы олаҹаг. Буна ҝөрә дә биз бу һагда һәр шеји билмәлијик. Ҝәлин үч суалы нәзәрдән кечирәк.

¹⁶ Јәҹуҹ бәрпа едилмиш руһани өлкәјә нә заман һүҹум едәҹәк? Пејғәмбәрликдә дејилир ки, Јәҹуҹ Аллаһын халгына «заманын сонунда» һүҹум едәҹәк (Һизг. 38:16). Демәли, бу һадисә шәр дүнјанын сонуна јахын бир вахтда баш верәҹәк. Унутмајын ки, бөјүк мүсибәт дүнјадакы јалан динләрин ҹәми олан Бөјүк Бабилин мәһви илә башлајаҹаг. Јалан дини тәшкилатлар мәһв едилдикдән сонра, Армаҝеддондан исә әввәл Јәҹуҹ пак шәкилдә ибадәт едәнләрә сонунҹу вә дүнја мигјаслы һүҹуму һәјата кечирәҹәк.

17, 18. Бөјүк мүсибәт вахты Јеһова вәзијјәти неҹә идарә едәҹәк?

¹⁷ Нә үчүн Јәҹуҹ Јеһоваја пак шәкилдә ибадәт едәнләрин өлкәсинә һүҹум едәҹәк? Һизгијалын пејғәмбәрлијиндә бу суала верилән ҹавабы арашдыранда ики мәгам ортаја чыхыр: биринҹиси, Јеһованын әли, икинҹиси Јәҹуҹун пис нијјәти.

¹⁸ Јеһованын әли. (Һизгијал 38:4, 16 ајәләрини охујун.) Ҝөрүн Јеһова Јәҹуҹа нә дејир: «Сәнин чәнәләринә гармаг кечирәҹәјәм... Сәни, еј Јәҹуҹ, өз өлкәмә гаршы галдыраҹағам». Бу  о демәкдирми ки, Јеһова халглары Өз хидмәтчиләринә гаршы галхмаға мәҹбур едәҹәк? Сөзсүз ки, јох! О, һеч вахт халгынын башына бәла ҝәтирмәз (Әјј. 34:12). Амма Јеһова Өз дүшмәнләрини јахшы таныјыр, билир ки, онлар пак шәкилдә ибадәт едәнләрә нифрәт едәҹәкләр вә фүрсәт дүшән кими онларын көкүнү кәсмәјә чалышаҹаглар (1 Јәһ. 3:13). Јеһова һансы мәнада Јәҹуҹун чәнәләринә гармаг тахараг ону чәкиб сүрүјәҹәк? Јеһова вәзијјәти елә идарә едәҹәк ки, һадисәләр Онун ирадәсинә вә ҹәдвәлинә ујғун ҹәрәјан етсин. Бөјүк Бабил мәһв едиләндән сонра, ола билсин, Јеһова халглары үрәкләриндә олан фикри иҹра етмәјә сөвг едәҹәк. Бунунла да, Јеһова дүнјанын ән бөјүк мүһарибәси олан Армаҝеддона ҝәтириб чыхараҹаг һүҹум үчүн зәмин јарадаҹаг. О заман О, халгыны хилас едәҹәк, Өз һакимијјәтини вә мүгәддәс адыны уҹалдаҹаг (Һизг. 38:23).

19. Јәҹуҹ нәјә ҝөрә пак ибадәти талан етмәк севдасына дүшәҹәк?

¹⁹ Јәҹуҹун пис нијјәти. Халглар «пис нијјәтә дүшәҹәк». Онлар чохдан Јеһованын халгына бәсләдикләри гәзәби вә нифрәти пүскүрмәјә фүрсәт ахтараҹаг. Бу халг, санки «диварлары, дарвазалары, ҹәфтәләри олмајан кәндләрдә» јашајырмыш кими онларын  ҝөзүндә аҹиз ҝөрүнәҹәк. Онлар һәмчинин вар-дөвләт јығмыш бу халгдан «чохлу гәнимәт, талан малы» ҝөтүрмәк истәјәҹәк (Һизг. 38:10—12). Сөһбәт һансы вар-дөвләтдән ҝедир? Јеһованын халгы бөјүк руһани вар-дөвләт јығыб. Бизим саһиб олдуғумуз ән дәјәрли шеј исә јалныз Јеһоваја етдијимиз пак ибадәтдир. Халглар пак ибадәти талан етмәк истәјәҹәк. Анҹаг ону гијмәтләндирдикләринә ҝөрә јох, пак ибадәтә вә бу ибадәти иҹра едәнләрә нифрәт етдикләринә ҝөрә бу севдаја дүшәҹәкләр.

20. Јәҹуҹ руһани өлкәјә, јәни руһани ҹәннәтә неҹә һүҹум едәҹәк?

²⁰ Јәҹуҹ руһани өлкәјә, јәни руһани ҹәннәтә неҹә һүҹум едәҹәк? Ола билсин, халглар бизи сүрдүјүмүз һәјат тәрзиндән јајындырмаға вә ибадәтдән сахламаға ҹәһд едәҹәк. Бунун үчүн онлар јәгин ки, бизи руһани гидадан, ибадәт ҝөрүшләриндән мәһрум етмәјә, арамыздакы бирлији позмаға вә Аллаһын хәбәринин тәблиғини гадаған етмәјә чалышаҹаглар. Бүтүн бунлар руһани ҹәннәти сәҹијјәләндирән ҹәһәтләрдир. Шејтанын тәһрикилә халглар пак шәкилдә ибадәт едән инсанларын, бунунла да пак ибадәтин көкүнү кәсмәјә чалышаҹаглар.

21. Нә үчүн бизи гаршыдакы һадисәләрдән хәбәрдар етдијинә ҝөрә Јеһоваја миннәтдар олмалыјыг?

²¹ Мәҹуҹ өлкәсиндән олан Јәҹуҹун һүҹуму Аллаһын бәхш етдији руһани өлкәдә олан бүтүн инсанлара тәсир едәҹәк. Биз Јеһоваја чох миннәтдарыг ки, бизи гаршыдакы һадисәләрдән хәбәрдар едир. Ҝәлин бөјүк мүсибәти ҝөзләдијимиз мүддәт әрзиндә пак ибадәти һәјатымызда һәр шејдән үстүн тутараг она бағлы галаг. Белә етмәклә, биз бәрпа едилмиш өлкәнин ҝөзәллијинә өз төһфәмизи верәҹәјик. Һәмчинин јахын ҝәләҹәкдә баш верәҹәк мөһтәшәм бир һадисәнин шаһиди олаҹағыг: Јеһованын Армаҝеддонда халгынын вә мүгәддәс адынын мүдафиәсинә неҹә галхаҹағыны өз ҝөзләримизлә ҝөрәҹәјик. Нөвбәти фәсилдә мәһз бу мөвзу арашдырылыр.