Контентә кеч

11 МАРТ 2013-ҸҮ ИЛ
Türkiye

БМТ-нин гәрарында билдирилир ки, Түркијә өз вәтәндашларынын виҹданларына һөрмәт етмәлидир

БМТ-нин гәрарында билдирилир ки, Түркијә өз вәтәндашларынын виҹданларына һөрмәт етмәлидир

Исанын бир чох шаҝирди виҹданлары јол вермәдији үчүн һәрби хидмәтдән имтина едир вә бир чох өлкә онларын бу гәрарына һөрмәт ҝөстәрир. БМТ-нин Инсан һаглары үзрә шурасы түрк вәтәндашларынын да белә бир азадлыға малик олдуғуна гәрар верди.

Шура 29 март 2012-ҹи илдә түрк вәтәндашлары Ҹенк Атасој вә Арда Саркутун леһинә гәрар верди. Јеһованын Шаһиди олан бу инсанлар дини әгидәләри јол вермәдији үчүн һәрби хидмәтдән имтина етмишдиләр.

Ҹенк Атасој вә Арда Саркут һәрби комиссарлыға дәфәләрлә етираз әризәләри јазараг виҹданларына әсасән гәрар вердикләрини вә һәрби јох, иҹтимаи хидмәти јеринә јетирмәјә һазыр олдугларыны билдирдиләр. Бүтүн бунлара бахмајараг, онлары һәрби хидмәти јеринә јетирмәјә мәҹбур етдиләр. Комиссарлыг Арда Саркутун ассисент ишләдији университети мәһкәмәјә верәҹәјини дејәрәк һәдә-горху ҝәлдији үчүн Арда ишини итирди.

БМТ-нин Инсан һаглары үзрә шурасынын гәрарында белә сөзләр гејд олунмушду: «Виҹданы јол вермәдији үчүн һәрби хидмәтдән имтина етмәк дүшүнҹә, виҹдан вә дин азадлығы һагда ганунларын ајрылмаз һиссәсидир». Мүлки вә Сијаси Һүгуглара даир Бејнәлхалг Пактын 18-ҹи маддәсинә әсасән дә тәсдигләнди. Шура һәмчинин белә гәнаәтә ҝәлди: «Инсанын дини әгидәси һәрби хидмәтдә иштирак етмәјә јол вермирсә, бу маддә инсана мәҹбури һәрби хидмәтдән јајынмаға имкан јарадыр».

Бу гәрардан гыса мүддәт сонра Авропа Инсан һаглары үзрә мәһкәмәси буна охшар ики гәрар верди. Бу гәрарларын бириндә белә гејд олунмушду: «Түркијәдә һәрби хидмәтин алтернатив нөвү олмамасы виҹдан азадлығына зиддир». Авропа Инсан һаглары мүгавиләсинә әсасән дә тәсдигләнди.

Әслиндә, виҹданы јол вермәдији үчүн һәрби хидмәтдән имтина етмәјин көкү мәсиһчилик кими та гәдимләрә ҝедиб чыхыр. Мәсиһчилијин мејдана чыхмасы илә бағлы бир китабда бу мөвзу илә әлагәдар белә дејилиб: «Әлдә олунан бүтүн мәлуматлар диггәтлә арашдырыланда мәлум олур ки, Марк Аврелинин вахтына гәдәр һеч бир мәсиһчи әсҝәрлијә ҝетмәмишди вә һеч бир әсҝәр дә мәсиһчи олдугдан сонра һәрби хидмәтини давам етдирмәмишди» («The Rise of Christianity», E. W. Barnes).