Контентә кеч

24 НОЈАБР 2015-ҸИ ИЛ
Turkmenistan

Түркмәнистан дини фәалијјәтинә ҝөрә Бәһрам Һәмдәмову дөрд иллик һәбс ҹәзасына мәһкум едир

Түркмәнистан дини фәалијјәтинә ҝөрә Бәһрам Һәмдәмову дөрд иллик һәбс ҹәзасына мәһкум едир

19 мај 2015-ҹи ил тарихиндә Түркмәнистан мәһкәмәси Јеһованын Шаһиди олан 52 јашлы Бәһрам Һәмдәмову дөрд ил мүддәтинә азадлыгдан мәһрум едиб. Түркмәнабад шәһәриндә евиндә дини ҝөрүш кечирилдији үчүн полис ону ики ај әввәл һәбс етмишди. О, һал-һазырда Сејди шәһәриндәки әмәк дүшәрҝәсиндә сахланылыр.

Дини ҝөрүшә басгын

2015-ҹи ил мартын 14-ү полис вәтәндаш Һәмдәмовун евиндә кечирилән дини јығынҹаға басгын етди. Полис ишчиләри јығынҹагда иштирак едән 38 нәфәрлә кобуд даврандылар вә онлары гејри-гануни дини фәалијјәтдә тәгсирләндирдиләр. Һәмдәмов полис тәрәфиндән мәһкәмә просесинә гәдәр һәбс алтына алынды вә дәфәләрлә диндириләрәк дөјүлдү. Үстәлик, машыны, компүтери вә пулу да дахил олмагла, шәхси әшјалары мүсадирә олунду.

Сонра Сәрдәрабад Вилајәт Мәһкәмәси 30 Јеһованын Шаһидини ҹәримәләди вә онлардан 8-ни 15 ҝүн мүддәтинә азадлыгдан мәһрум етди. Бәһрам Һәмдәмовун оғлу Сәрдар Һәмдәмов 15 ҝүн олмагла ики һәбс ҹәзасы алды. Ону тәҹридханада сахлајыр, диндирир вә дөјәрәк ишҝәнҹә верирдиләр. Әмирҹан Ҹумназаров адлы диҝәр Јеһованын Шаһиди дә 15 ҝүн олмагла ики һәбс ҹәзасы алды, дөјүлдү вә ишҝәнҹә илә һәдә-горхуја мәруз галды.

19 мај 2015-ҹи ил тарихиндә Лебап Вилајәт Мәһкәмәсинин һакими Гочмурад Чарјев Бәһрам Һәмдәмову «дини әдавәтә тәһрик етмәкдә» сахталашдырылмыш иттиһамы илә тәгсирләндирәрәк дөрд ил мүддәтинә азадлыгдан мәһрум етди. 2015-ҹи ил ијунун 10-да ону Түркмәнабаддан Сејди шәһәриндәки әмәк дүшәрҝәсинә апардылар.

Һәбсхана рәиси апеллјасија шикајәтини вермәк үчүн мүддәт битәнә гәдәр Һәмдәмовун јанына, јахын гоһумлар да дахил олмагла, һеч кими бурахмырды. Бунунла, о, Һәмдәмовун вә ја онун нүмајәндәсинин Апеллјасија Мәһкәмәсинә мүраҹиәт етмәсинә мане олду. Һәбсдә олдуғу мүддәтдә орган ишчиләри ону сахталашдырылмыш иттиһамы бојнуна алмаға, ағыр физики ишдә ишләмәјә мәҹбур едир вә һәјат јолдашынын онун адындан мәһкәмәјә етдији шикајәтә ҝөрә гәддарҹасына дөјүрдүләр.

Бәһрам Һәмдәмовун һәјат јолдашы Ҝүлзирә Һәмдәмова Түркмәнистан Али Мәһкәмәсинә мүраҹиәт етди. Анҹаг Али Мәһкәмә сәдринин мүавини бу шикајәти әсассыз сајды. Август ајынын әввәлиндә Һәмдәмовун вәкили нәзарәт шикајәти илә мүраҹиәт етди. 25 август 2015-ҹи ил тарихиндә Али Мәһкәмә Һәмдәмову «Јеһованын Шаһидләринин дини инанҹларыны јајмагда» тәгсирли биләрәк бу шикајәти рәдд етди.

«Түркмәнистан һөкумәтиндә кичик органлардан тутмуш мәһкәмәләрә гәдәр һагсызлыға јол верилир ... Бүтүн бунлара бахмајараг, Али Мәһкәмә дә Бәһрам Һәмдәмову үзләшдији һагсызлығы арадан галдырмыр». (Баш һүгуг мәсләһәтчиси, Филип Брамли).

Түркмәнабадда пис рәфтар

2014-ҹү илин сонларында Түркмәнистан Јеһованын Шаһидләринин фәалијјәтинә дини дөзүмлүлүк ҝөстәриб. 2014-ҹү илин август ајында сахталашдырылмыш иттиһамла һәбс олунан Биби Рәһманова һәмин илин сентјабр ајында азадлыға бурахылды. Дини фәалијјәтләринә ҝөрә һәбс олунан диҝәр сәккиз Јеһованын Шаһиди исә президент амнистијасына дүшәрәк 2014-ҹү ил октјабр ајында азад олундулар. Бу ҹүр мүсбәт ирәлиләјишә бахмајараг, бәзи јерли органлар Түркмәнабаддакы Јеһованын Шаһидләрини һәлә дә һәбс етмәклә, һәбсдә сахламагла вә онларла пис рәфтар етмәклә ачыг-ашкар дини дөзүмсүзлүк ҝөстәрмәјә давам едирләр.

2015-ҹи ил февралын 6-сы полис дөрд Јеһованын Шаһидини — Виктор Јарыгин, Рүстәм Нәзәров, Чариҝелди Ҹумајев вә Ҹәмилә Әдилованы һәбс етди. Онлар дини әдәбијјата саһиб олдуглары үчүн «хырда хулиганлыгда» иттиһам олунурдулар. Милли Тәһлүкәсизлик Назирлијинин ишчиләри вәтәндаш Әдилованы вә диҝәр ики Јеһованын Шаһидини дөјдүләр. Вәтәндаш Ҹумајев дөјүлдүјү вахт алдығы зәрбәләрин тәсириндән дәфәләрлә һушуну итирмишди. Түркмәнабад Шәһәр Мәһкәмәси Јарыгини ҹәримәләди, Нәзәрова 30 ҝүн, Ҹумајев вә Әдиловаја исә һәрәсинә 45 ҝүн * һәбс ҹәзасы верди. Адлары чәкилән бу дөрд Јеһованын Шаһиди Президент Администрасијасына вә Ашгабадын Баш Прокрорлуғуна шикајәт әризәси јазды.

Ики һәфтә сонра полис «ганунсуз» дини әдәбијјат тапмаг мәгсәди илә Зејнәб Һүсејнованын евинә басгын етди. Полис вәтәндаш Һүсејнованын шәхси дини әдәбијјатыны мүсадирә етмиш, 15 ҝүнлүк һәбс ҹәзасы илә һәдәләмишдиләр.

Дөвләт Кәндимов адлы диҝәр Јеһованын Шаһиди ганунсуз дини фәалијјәтдә иттиһам олунараг бир-биринин ардынҹа үч дәфә 15 ҝүн һәбс ҹәзасы алды. Һәбсдә олдуғу мүддәтдә диндашы Бәһрам Һәмдәмова гаршы шаһидлик етмәдијинә ҝөрә ону дәфәләрлә дөјмүшдүләр.

Түркмәнистан дин азадлыға даир вердији зәманәти јеринә јетирәҹәкми?

2015-ҹи илин јазындан етибарән Түркмәнабадын јерли һөкумәти Јеһованын Шаһидләрини тәгиб етмир. Буна бахмајараг, Бәһрам Һәмдәмов дини етигадына ҝөрә һәлә дә һәбсдә олараг галыр.

Бәһрам һәјат јолдашы Ҝүлзирә вә бир оғлу илә

Түркмәнистан һөкумәти, Јеһованын Шаһидләринин фәалијјәти дә дахил олмагла, динҹ дини фәалијјәтә һүгуги мүдафиә вермәлидир. Түркмәнистан Конститусијасы «һәр кәсин һәр һансы динә тәкбашына вә ја башгалары илә бирликдә етигад етмәк» вә «әгидәсини ифадә етмәк вә јајмаг» һүгугуна зәманәт верир. Бундан әлавә, Түркмәнистан фикир, виҹдан вә дин азадлығыны тәмин едән Мүлки вә Сијаси Һүгуглар һаггында Бејнәлхалг Пакты имзалајыб.

Јеһованын Шаһидләринин баш һүгуг мәсләһәтчиси Филип Брамли дејир:

Түркмәнистан һөкумәтиндә кичик органлардан тутмуш мәһкәмәләрә гәдәр һагсызлыға јол верилир. Түркмәнабад полис ишчиләри динҹ шәраитдә кечирилән дини јығынҹаға ганунсуз олараг вә гәддарҹасына басгын етдиләр. Түркмәнабад шәһәринин мәһкәмә органлары бу ганунсуз һәрәкәтләрә ҝөз јумур. Бүтүн бунлара бахмајараг, Али Мәһкәмә дә Бәһрам Һәмдәмовун үзләшдији һагсызлығы арадан галдырмыр.

Јеһованын Шаһидләри Түркмәнистанда онлары рәсми гејдијјата алмаға, динҹ шәраитдә дини јығынҹаг кечирмәјә вә бу илин әввәлиндә Түркмәнабадда баш верән пис рәфтара сон гојмасына даир Түркмәнистан һөкумәтинә мүраҹиәт едирләр. Биз һөкумәтдән Бәһрам Һәмдәмовун азадлыға бурахылмасыны хаһиш едирик.

Јеһованын Шаһидләри етираф едирләр ки, Түркмәнистан һөкумәти әдаләти бәрпа етмәк үчүн әввәлләр һәбс олунанлары азадлыға бурахыб. Бунун кими, һөкумәт дини дөзүмлүлүклә вә Бәһрам Һәмдәмовун азадлыға бурахылмасы илә бағлы мүәјјән аддымлар атмалыдыр.

^ абз. 11 Түркмәнистан Республикасынын Инзибати Хәталар Мәҹәлләсинә әсасән «хырда хулиганлыға» ҝөрә һәбс ҹәзасы максимум 15 ҝүндүр. Буна бахмајараг, мәһкәмә вәтәндаш Ҹумајев вә Әдиловаја үч дәфә 15 ҝүн һәбс ҹәзасы вериб.