1, 2. (a) Lelaa mahéñha kristen i bemek bé, ma nla tééñga nye? (Béñge titii i bibôdle.) (b) Inoñnaga ni kaat Tjémbi 131, kii i nla hôla bés i tééda ñem nwee?

NGÉDA Lloyd bo Alexandra ba bi yi le ba nlama nyodi i Bétel inyu ke i téé likalô homa numpe, hala a bi lémél bé bo to ndék. Inyule ba bé ba ma nom i Bétel 25 nwii. Lloyd a nkal le: “Me bé nôgda wengoñle Bétel ni nson me bé gwel nyoo, bi bi yila niñ yem. Me bi neebe manjom ma mahéñha ma, ndi kiki dilo di bé tagbe me bé me nôgda ngim mangéda wengoñle ba bi buñga me. Ngim mangéda, i bé i pam le me bana litehge lilam inyu mahéñha ma, ndi mbus ngéda, ma témb ma tômbôs me.”

² Ngéda di mboma mahéñha ma di bemek bé i niñ yés, i nla pam le di kon mo woñi, tole ma lona bés nduña. (Bingéngén 12:25) Hala a nla yak ba nledek jam i neebe i nya mahéñha i. Ha ngéda i, lelaa di nla ‘mômôs miñem nwés, ni hôgbaha ki nwo’? (Añ Tjémbi 131:1-3.) Di béñge lelaa bagwélél ba  Yéhôva ba kôba, ba Bibel i mpôdôl ni ba len, ba mboñ biliya inyu tééda ñem nwee i bisu bi mahéñha ba mboma.

3. Kii i bi pémél Yôsep?

³ Yôsep a bééna yom kiki bo 17 nwii, ngéda lôkisañ i bi nuñul nye kiki nkol, inyule i bé kil nye njôñ. Ilole hala a mbôña, Yôsep nyen isañ a bé lôôha gwés ikété bon bé bobasôna. (Bibôdle 37:2-4, 23-28) Ngéda a bi bol Égiptô, Yôsep a bi hônba libak li nkol, mbus ba ha nye i mok. Mandutu ma, ma bi nom 13 nwii, a bak haa ni isañ Yakôb. Ndi kii i bi hôla Yôsep i tééda botñem yé, ni i keñgle lôlha ñem?

4. (a) Kii Yôsep a boñ ngéda a bé i ndap mok? (b) Lelaa Yéhôva a bi timbhe masoohe ma Yôsep?

⁴ Mu kii a bé nok ndutu i mok, Yôsep a bi lama bok mahoñol mé i mam ma bé unda le Yéhôva a bé sayap nye. (Bibôdle 39:21; Tjémbi 105:17-19) Bieem Yôsep a bi bana nye mañge wanda, bi bé le bi kwés nye nkaa le a nlémél Yéhôva. (Bibôdle 37:5-11) A bi lama yiblene Yéhôva ñem iloo ngélé yada ni njel masoohe. (Tjémbi 145:18) Inyu timbhe minyemhe mi Yôsep, Yéhôva a ti nye bikwo bi nkaa le a bé lama ba “ni nye” mu manoodana mé momasôna.​—Minson mi baôma 7:9, 10. *

5. Lelaa “nsañ Nyambe” u nla hôla bés i pam i yônôs mam di bi téé le di mboñ i pes mbuu?

⁵ To di mboma mambe mandutu, yak bés di nla nôgda le “nsañ Nyambe” u ntat mahoñol més. (Añ Filipi 4:6, 7.) Jon, ibale di nhielba yak Yéhôva ngeñ di nôgda le nduña i nyuu bés, nsañ Nyambe u nla lédés makidik di bi yoñ i yônôs mam di bi téé le di mboñ i pes mbuu, hala a nla yak hôla bés i ke ni bisu i sélél nye ibabé tomb. Di yoñ ndék dihéga di bilôk bikéé i len ini, inyu nok jam li.

6, 7. Lelaa i sima mam ma ntééñga bés i masoohe, i nla hôla bés i témbna ñem nwee? Ti hihéga.

⁶ Ngéda Ryan bo Juliette ba bi yi le ba nlama téé nson wap nsañal u tôbôtôbô, ba bi nôgda wengoñle ba mbuñga bo. Ryan a nkal le: “Di bi bééga Yéhôva jam li ikété masoohe. Di nôgda ki le di gwé pôla i tôbôtôbô i unda le di mbôdôl nye ñem. Ngandak lôk kéé i bé ma tip jôp maliga, jon di bi soohe Yéhôva le a hôla bés i ti bo ndémbél ilam i hémle.”

⁷ Lelaa Yéhôva a bi timbhe masoohe map? Ryan a mbigda le: “Kunda yada i mbus masoohe, mahoñol mabe ni mam ma bé tééñga bés ngéda bisu ma bi nyoi. Nsañ Nyambe u bé tat miñem ni mahoñol més. Di bi nôgda le di bé ki le di bane Yéhôva nseñ, ibale di ntééda litehge lilam.”

8-10. (a) Lelaa mbuu u Nyambe u nhôla bés i yémbél nduña? (b) Lelaa Yéhôva a nhôla bés ngéda di mboñ biliya i bugus mam ma mbuu i niñ yés?

⁸ U héya le mbuu Djob u nla hôla bés i ba nwee, u nla ki hôñlaha bés i bok mahoñol més bipes bi Bibel bi bi nla hôla bés i bugus mam ma mbuu i niñ yés. (Añ Yôhanes 14:26, 27.) Di yoñ hihéga hi babiina bana le Philip bo Mary, ba ba bi nom 25 nwii i nson Bétel. Ikété sôñ ina ndigi, boba ba bi nimis banyañ bap ni mut lihaa wap wada numpe, i bé béda ki  le ba bôdôl tééda isañ Mary, nu ño u bi puñgla ndék.

⁹ Philip a ngi mbigdaga le: “Me bi nôgda wee me bé pamba, ndi ngim jam i bé nyiñba me. Ha nyen me bi añ kaat Kôlôsé 1:11 ikété Nkum Ntat wada. Me léba le, me bé hônba toi ndutu, ndi i nya i yôni bé. Me bé lama ‘hônba ikété wongut lôñni maséé.’ Nlôñ Bibel u, u bi hôñlaha me le, maséé mem ma nlôl bé ni mam me mboma, ndi ma nlôl ni mam mbuu Djob u nhôla me i boñ.”

¹⁰ Kiki Philip bo Mary ba bé ke ni bisu i tééda litehge lilam li jam li bi pémél bo, Yéhôva a bi sayap bo ikété ngandak manjel. Ndék ngéda mbus ba bi nyodi Bétel, ba bi kôhna nsima i léba ngandak bôt i i bé gwés nigil Bibel, ngim mangéda iloo ngélé yada ngim sonde. Ngéda a mbéñge mbus len, Mary a nkal le: “Ba bé ti bés maséé, di tehge bo kiki ngim njel Yéhôva a bé gwélél inyu kal bés le, mam momasôna ma nke loñge.”

11, 12. (a) Lelaa Yôsep a bi ti Yéhôva ngim yom i sayap? (b) Bimbe bisai Yôsep a bi kôs inyu hônba yé?

¹¹ Ngéda di mboma mahéñha ma di bemek bé, di nla nwas le woñi u mam ma nla pémél bés yani u tééñga bés. Hala a bé le a pémél yak Yôsep. Ndi maselna ni hala, a bi kit le a’ boñ loñge mu libak li, inyu ti Yéhôva yom a nla sayap (inyu hala nyen, a bi yoñ makidik i bok mahoñol mé mu mam malam ma niñ yé, inyu boñ le a ti Yéhôva ngim yom i sayap). Tolakii a bé i ndap mok, Yôsep a bé sal ni ngui inyu boñ hiki bôlô ñane ndap mok a bé ti nye, nlélém kiki a bé boñ ni Pôtifar.​—Bibôdle 39:21-23.

¹² Kel yada, ñane ndap mok a bi bat Yôsep le a yoñ ndun ni bôt ba mok iba, ba ba bé mintôô mi bôt mi mi bé sal i yale Faraô. Kiki Yôsep a bi unda bo loñgeñem, hala a bi ti bo makénd i añle nye bieem gwap ba bi emel i u u, inyule bi bi lôôha tééñga bo. (Bibôdle 40:5-8) Yôsep a bé yi bé le, nkwel u u bé lama lémés niñ yé mbus ngéda. Tolakii, a bi nom ki nwii ima i mok, ba bi sôk pémés nye, ba téé nye ñane nkeñi i mbus Faraô nlélém kel.​—Bibôdle 41:1, 14-16, 39-41.

13. Lelaa di nla ti Yéhôva ngim yom i sayap?

¹³ Kiki Yôsep, i nla pam le di boma ngim mam di nla bé héñha tole keñgle. Ndi ibale di nhônba mo, di téñbege i boñ loñge mu libak li, di ga ti Yéhôva ngim yom i sayap. (Tjémbi 37:5) I yé maliga le, i nla pam le di ba ‘nhelek,’ ndi kiki ñôma Paul a kal, di ga ba ‘bé wengoñle di gwé yaga bé njel i pamba’ kekikel. (2 Korintô 4:8) Bibuk bi Paul bini, bi ga  yônôl bés téntén ibale di ntéñbe ni nson wés u likalô.

14-16. Kii i bi hôla Filipô ñañal ñañ nlam i bok mis i nson likalô tolakii niñ yé i bi bana mahéñha?

¹⁴ Filipô ñañal ñañ nlam wada a bi ti loñge ndémbél i mut a ntéñbe ni nson wé likalô to ngéda mam ma bi héñha i niñ yé. Ndééñga i bi nai i Yérusalem kayéle Stéfanô a nôla inyu hémle yé. * Ha ngéda i, Filipô a bé a ma kôs nson mondo. (Minson mi baôma 6:1-6) Ndi ngéda banigil ba Kristô ba bi tjama, Filipô a bi kééha bé moo. A bi ke ni bisu i añal ñañ nlam i Samaria, i het ngôñ baañal ñañ nlam i bé keñi ha ngéda i.​—Matéô. 10:5; Minson mi baôma 8:1, 5.

¹⁵ Filipô a bé bebee i ke to hee homa mbuu Djob u bé om nye, jon Yéhôva a bi gwélél nye inyu téé likalô mabôga i het bôt ba bé ngi emble ñañ nlam. Bon ba Samaria ba bé maséé i leege likalô jé, inyule a bé bé ntodol bôt kii ini Lôk Yuda ipe. Hala a nhélés bé bés le “mamut ma emble nye ni ñem wada”!​—Minson mi baôma 8:6-8.

¹⁶ Mbus ha, mbuu Djob u bi kena Filipô i Asôtô, ni i Kaisaréa, bitison bi bi bé nyonok ni bôt ba matén. (Minson mi baôma 8:39, 40) Jam kiki bo 20 nwii mbus le a añal ñañ nlam inyu ngélé yé bisu i Samaria, mam ma bi témb ma héñha i niñ i Filipô. Nano nu a bé isañ mbai, a bi yéñ homa liyééne ha libôga jé li likalô. Tolakii mam ma bi héñha i niñ yé, Filipô a bi téñbe i nson wé u likalô, sôk bi sôk, Yéhôva a bi lôôha sayap nye ni lihaa jé.​—Minson mi baôma 21:8, 9.

17, 18. Lelaa i téñbe i nson likalô i nhôla bés i tééda litehge lilam li mam ngéda mam ma nhéñha?

¹⁷ Ngandak bagwelnson ba ngéda yosôna i nla kémhe le, i téñbe nson likalô to ngéda mahéñha ma nlo, i bi hôla bo i tééda litehge lilam li mam. Ngéda Osborne bo Polite ba bi nyodi i Bétel i Afrika Nwelmbok, babiina ba ba bi hoñol le b’a hoo léba bôlô i pes ngéda ni homa liyééne. Ndi Osborne a mbigda le: “Di bi hoo bé léba bôlô kiki di bé hoñol.” Nwaa wé Polite a nkal le: “Letee ni mbus sôñ aa, di bi léba bé to yom. Di bééna bé to moni ntéédaga. Kinje ndutu.”

 ¹⁸ Kii i bi hôla bo i yémbél i ndutu i? Osborne a ntimbhe jam li ni bini bibuk le: “I yoñ ngaba i likalô ni likoda i bi lôôha hôla bés i tééda litehge lilam li mam, ni njômbi yés. Di bi kit le di ba sum sum ikété nson u ñañ nlam, iloole di yén ha i tjelel. Hala a bi lona ki bés maséé makeñi. Di bi yéñ bôlô homa nyensôna, kayéle di sôk léba yo.”

19-21. (a) Kii i ga hôla bés i tééda ñem nwee? (b) Umbe nseñ di nkôs i boñ biliya inyu meya mahéñha?

¹⁹ Kiki dihéga di ntehe di ñunda, ibale di ntéñbe i boñ loñge yak ngéda mahéñha, di bemek Yéhôva ni wongut, di ga tééda ñem nwee. (Añ Mika 7:7.) Di nla yak pam i nôgda le biliya di mboñ inyu meya mahéñha ma, ma nlédés maada més ni Djob. Inoñnaga ni mam a bi boma i niñ yé, Polite nu di mbôk sima a kal le: “Nson mondo me bi kôs u bi niiga toi me yom ba nsébél le, i biine botñem yem yak Yéhôva to ibale i nene le mam ma nkile bé bés loñge. Maada mem ni nye ma bi kônde let.”

²⁰ Mary nu di mbôk sima a yé nsañal, a yoñok ki nduñ ni isañ. A nkal le: “Me bi ôt biniigana le, ngéda nduña i nkahal yuu me, me nlama mom nwee, me soohe, i mbus me yé me témbna mahoñol malam. Jam lipe li nlôôha mahee me bi tééda li yé le, me nlama bii mam momasôna i moo ma Yéhôva, hala a ga lôôha ba nseñ i dilo di nlo.

²¹ Lloyd bo Alexandra ba di mbôk sima, ba neebe le mahéñha ma bi bii hémle yap i biwénél i nya ba bé bem bé. Ndi ba nkal le: “Manoodana ma nyelel too di gwé bañga hémle, i i ga ti bés ngui, i i ga hôgbaha ki bés ngéda mandutu ma nkwo. Mbus manoodana ma, di nkônde lémés libak jés i pes mbuu.”

22. Ibale di ntéñbe i boñ loñge ikété libak jés li mondo, di nla ba nkwoog nkaa ni kii?

²² Ibale niñ yés i nhéñha i nya di bemek bé​—bebek le nson wés i ntôñ won u nhéñha, tole di nkwo kon, tole lihaa jés li nkeñep​—di ba nkwoog nkaa le Yéhôva a ntôñ bés, ni le a ga lôl bés mahôla i loñge ngéda. (Lôk Héber 4:16; 1 Pétrô 5:6, 7) Nlélém ngéda, di boñ biliya i boñ loñge mu libak jés li mondo. Di kôôge Isañ wés Nungingii bebee ni njel masoohe, di nigil ki i bôdôl nye ñem. Ni njel i, yak bés di nla bana ñem nwee to ibale mam ma héñha i niñ yés.