1. Di gwé ngôñ ni mambe “mam ma mbuu,” mambe maada mam ma mbuu ma gwé ni maséé?

 BA NKAL bé le mut a yé maséé ndik inyule a nol. Inyule a nla nol len, yani a nol bé. Ndi mut a nla ba maséé niñ yé yosôna. Lelaa hala a nla bôña? Yésu a bi toñol i jam li i nkwel wé i ngii hikôa, a kal le: “Maséé ni bôt ba nyi le mam ma mbuu ma yé bo nseñ.” (Matéô 5:3) Yésu a bé yi le bôt ba binam ba bi héga ni ngôñ ikeñi i yi ni i bégés Nhek wap, Yéhôva Nyambe. I mam ma mon ma yé “mam ma mbuu.” Kiki Yéhôva a yé “Nyambe nu maséé,” i bôt ba mbégés nye ba nlama ba maséé.​—1 Timôtéô 1:11.

2-3. (a) Inoñnaga ni Yésu, bonjee ki ba nla ba maséé? (b) Kii di ga tehe munu i yigil ini, inyuki hala a yé nseñ?

² Baa mam ma niñ yés momasôna ma nlama ke loñge inyu boñ le di ba maséé? Heni. Mu nkwel wé, Yésu a bi kal jam li nhélhana, a bi kal le: “Bôt ba modop,” bebek inyule kiññem i nkéés bo inyu bibéba gwap, tole ba mboma mandutu i niñ yap, ba nla ba maséé. Yésu a bi kal le yak i “bôt ba bi kôhna ndééñga inyu telepsép,” lôñni ba bôt ba “nsol” inyule ba yé banigil ba Kristô ba nla ba maséé. (Matéô 5:4, 10, 11) Ndi lelaa mut a nla ba maséé i ngéda a mboma i nya mam i?

³ Yésu a bi niiga le mut a nla ba maséé, ha bé inyule mam mé momasôna ma nke loñge, ndi inyule a nyônôs ngôñ yé i mam ma mbuu, a ban-ga maada ma bas bas ni Djob. (Yakôbô 4:8) Lelaa di nla boñ hala?  Munu i yigil ini, di ga tehe mam maa ma nla boñ le di ba toi maséé.

4. Kii i yé jam li bisu di nlama boñ inyu ba toi maséé? (Tjémbi 1:1-3)

⁴ JAM LI BISU: Inyu ba toi maséé, di nlama je bijek bi mbuu. Binuga ni bôt ba binam ba gwé ngôñ ni bijek inyu niñ. Ndi ndik bôt ba binam bon ba gwé ngôñ ni bijek bi mbuu, bi yéne ki bo nseñ. Inyu hala nyen Yésu a bi kal le: “Mut binam a niñil ndik bé inyu bijek, ndi i nôgôl hiki bañga i mpémél i nyo u Yéhôva.” (Matéô 4:4) Jon di nlama bé tégbaha ngim kel ibabé le di añ Bañga i Djob le Bibel. Ntôp tjémbi a tila le: ‘I mut maséé mé ma yé i mbén i Yéhôva, a nhoñlak ki mbén yé njamuha ni juu, a yé kimasoda.’​—Añ Tjémbi 1:1-3.

5-6. (a) Kii Bibel i nla niiga bés? (b) Lelaa lisoñgol li Bibel li nla hôla bés?

⁵ Kiki Yéhôva a ngwés bés, a ñunda bés ikété Bibel kii di nlama boñ inyu ba maséé. A nkal bés lelaa a nsômbôl le di niñ, a nkal ki bés kii di nlama boñ inyu kôôge nye bebee. A niiga bés i kôôge nye bebee, a kalak bés kii di nlama boñ inyu boñ le a nwéhél bés bibéba gwés. A ntoñle ki bés i botñem a mbôn bés inyu dilo di nlo. (Yérémia 29:11) Maliga di nyi inyule di nigil Bibel ma nyônôs miñem nwés ni maséé!

⁶ Kiki di nyi, Bibel i yé ki nyonok ni maéba ma ma yéne bés nseñ i niñ yés i hiki kel. Ibale di noñ i maéba ma, di  ga ba maséé. Hiki ngéda mandutu ma niñ ma nyuu bés, di nlama kônde yoñ ngéda i añ Bañga i Yéhôva, di ôdôk pék mu. Yésu a kal le: “Maséé ni bôt ba ñemble bañga i Nyambe, ba téédaga ki yo!”​​—Lukas 11:28.

7. Lelaa u nla ôt nseñ mu ngéda u nyoñ i ñañ Bibel?

⁷ I ngéda u ñañ Bibel, yoñ ngéda i nok line li yom u ñañ. Kiki hihéga, baa i jam lini li ma pémél we? Mut a nlamb bijek u nlôôha gwés, a naña we. Bebek inyule u pégi tole u yé i hoñol mam mape, u milba bijek ibabé i yoñ ngéda i nok line jé. Kiki u mal je, ha nyen u yimbe le u bak u pala je. Ibale u yi, ki u nyoñ ngéda i ke mbeñel inyu nok line li bijek. Nlélém jam i nla pémél bés i ngéda di ñañ Bibel. Di nla pala añ, ibabé i yoñ ngéda i nok line li yom Yéhôva a niiga bés. Jon, yoñ ngéda i nok line li Bañga i Djob, boñ wengoñle u ntehe i mam u ñañ, le u nok makiñ ma bôt ba, u ôdôk pék mu i mam u ñañ. Ibale u mboñ hala, ha nyen w’a kônde ba maséé.

8. Lelaa “nkol u maliga ni u pék” u nyônôs nson wé? (Béñge buk i si lipep.)

⁸ Yésu a bi téé “nkol u maliga ni u pék” le u ti bijek bi mbuu i loñge ngéda. b (Matéô 24:45) Jon di nhañ bé bijek bi mbuu. Bibel yon i yé kulé i bisu “nkol u maliga ni u pék” u ngwélél inyu lamb bijek. (1 Tésalônika 2:13) Bijek bi mbuu bi nhôla bés i yi mahoñol ma Djob ma ma yé ikété Bibel. Inyu hala nyen di ñañ Nkum Ntat, Tôde ’ilo, ni biniigana bi mpam i jw.org. Di nkôôba makoda ma ñem sonde, ni ma lisuk li sonde. Di mbéñge hiki JW Nkuu Biliñgeliñge nu a mpam. I ngéda di nje ngandak bijek bi mbuu, hala a nhôla bés i boñ jam li nyônôs iba li li nlona bés bañga maséé.

9. Kii i yé jam li nyônôs iba inyu ba toi maséé?

⁹ JAM LI NYÔNÔS IBA: Inyu ba toi maséé, di nlama nôgôl mambén ma Yéhôva. Ntôp tjémbi a tila le: “Hiki mut nu a nkon Yéhôva woñi a yé kimasoda, nu a nhiumul i manjel mé!” (Tjémbi 128:1) I kon Yéhôva woñi i nkobla le di nlôôha ti nye lipém, kayéle di ngwés bé boñ jam joki jo li li nla unbaha nye. (Bingéngén 16:6) Jon di nwaa bé noñ matiñ ma Djob ma loñge ni béba, ma a ntoñle bés ikété Bibel. (2 Korintô 7:1) Ibale di mboñ mam Yéhôva a ngwés, di keñglege i mam a ñoo, ha nyen di ga ba toi maséé.​—Tjémbi 37:27; 97:10; Rôma 12:9.

10. Inoñnaga ni kaat Rôma 12:2, mbegee yés i yé le kii?

¹⁰ Añ Rôma 12:2. Mut a nla yi le Yéhôva nyen a gwé kunde i kal kii i yé loñge ni kii i yé béba, ndi nyemede nyen a nla kit le a noñ mambén ma Yéhôva. Kiki hihéga, mut a nla yi le ngomin a gwé kunde i téé minwaa mut a nlama bé lel i ngéda a nluk matôa. Ndi nyemede a nla kit le a noñ bé i mambén ma. Inyu hala nyen a nla kahal luk litôa jé ngwéé ngwéé kiki a ngwés. Nlélém ni bés, maboñok més mon ma ñunda too di nhémle le ibale di noñ mambén ma Yéhôva, niñ yés i ga lôôha ba ilam. (Bingéngén  12:28) Hala nyen David a bé nôgda, jon a bi kal Yéhôva le: “W’a unda me njel niñ. I mbom yoñ maséé ma yôni ma yé, i woo woñ walôm mam ma nkônha maséé ma yé mba ni mba.”​—Tjémbi 16:11.

11-12. (a) I ngéda di gwé nduña tole i ngéda di ntomb, di nlama yoñ yihe ni kii? (b) Lelaa bibañga bi Filipi 4:8, bi nla hôla bés i ngéda di mpohol mintuk?

¹¹ I ngéda di gwé nduña tole i ngéda di ntomb, di nla bana ngôñ i boñ jam lipe inyu hôya ndutu yés. Hala a nla nôga, ndi di nlama yoñ yihe le di boñ bañ i jam Yéhôva a ñoo.​—Éfésô 5:10-12, 15-17.

¹² Mu kaat yé a tilna bôt ba Filipi, ñôma Paul a kal bikristen le bi kee ni bisu i boñ “mam . .  ma ma téé sép, . . . ma ma yé mapubhaga, . . . ma ma kôli le di gwés, [ni] ma ma kôli ni bibégés.” (Añ Filipi 4:8.) To hala kiki Paul a bé tila bé tén tén inyu mintuk, ndi i jam a bi tila li nlama tinde bés i ôt pék mu mintuk di mpohol. Noode le i jam lini: Hiki homa ba ntila i buk ini le “mam” mu nlôñ u, héñha yo ni bini bibuk le “tjémbi,” “bisinima,” “bikaat,” tole “mintuk.” Ibale u mboñ hala, hala a yé le a hôla we i yi kii i nlémél Yéhôva ni kii i mbébél nye. Di nlama nôgôl mambén ma Yéhôva mu niñ yés. (Tjémbi 119:1-3) Ha nyen ni ñem mpôp, di ga la boñ i jam li li noñ, li li nlona bés maséé.​—Minson mi baôma 23:1.

13. Kii i yé jam li nyônôs aa di nlama boñ inyu boñ le di ba toi maséé? (Yôhanes 4:23, 24)

¹³ JAM LI NYÔNÔS AA: Ba nkwoog nkaa le nson u Yéhôva u yé jam li bisu i niñ yoñ. Kiki Yéhôva nyen a bi hek bés, di kôli bégés nye. (Masoola 4:11; 14:6, 7) Inyu hala nyen di nlama bégés nye i nya i nlémél nye, “ni mbuu ni maliga.” I jam li jon li nlama ba yom i bisu i niñ yés. (Añ Yôhanes 4:23, 24.) Di ngwés le mbuu mpubi u Djob u éga bés kayéle di bégés nye i nya i nkiha ni maliga di nléba ikété Bañga yé. Bibégés di nti Yéhôva bi nlama ba jam li bisu i niñ yés, to ibale di niñ i loñ i het ba nsôñga nson wés. I len ini, iloo 100 lôk kéé i bôda ni i bôlôm i yé i mok ndik inyule ba yé Mbôgi Yéhôva. c To hala, ba yé maséé i boñ kii yosôna ba nla inyu soohe, inyu nigil, ni inyu añle bôt bape njee a yé Djob ni Ane yé. I ngéda bôt ba ntééñga bés tole ba ñôm bés nsohi, di nla ba maséé inyule di nyi le Yéhôva a yé ni bés, ni le a ga sayap bés.​—Yakôbô 1:12; 1 Pétrô 4:14.

14. Kii i bi pémél mañge wanda wada i Tajikistan, inyuki?

¹⁴ Miñañ mi lôk kéé yés mi ñunda bés le di nla toi ba maséé to i ngéda ndutu i nai, ibale di mboñ i mam maa mana di ntip nigil. Béñge i yom i bi pémél mankéé wés Jovidon Bobojonov i Tajikistan, i ngéda a bééna 19 nwii, inyule a bi tjél yila sônda. I hilo 4 hi sôñ Biôôm nwii 2019, ba bi nyodna nye i mbai yé, ba leñ nye i mok inyu ngandak sôñ, ba yoñok nye kiki ntonba. Ndi balegel manwin ba ngandak biloñ ba bi pôdôl mu i jam li. Ba bi kal le ba bi bép nye, ba noode nyégsa nye  i yila sônda ni i haba mambot ma sônda. I mbus, mbagi i pam le a nlama yégle i mok, ba om nye i sal bibôlô bi njok letee ni i ngéda ñane loñ a bi nwéhél nye, a ti oda le ba pémés nye. Ndi mu ngéda i yosôna, Jovidon a bi tééda hémle yé ni maséé mé. Lelaa a bi pam i boñ hala? Hiki ngéda, a bé yi le mam ma mbuu ma yéne nye nseñ.

15. Lelaa Jovidon a bi je bijek bi mbuu, a bak i ndap mok?

¹⁵ I ngéda a bé i ndap mok, Jovidon a bé añ, a niglak Bañga i Djob. To hala kiki a bééna bé Bibel to bikaat gwés, lelaa a bi pam i boñ hala? Lôk kéé i bôda ni i bôlôm i bé i lona nye bijek, ba tilga buk kel mu bibot ba bé lôñle nye bijek. Hala nyen a bé pam i añ Bibel, a ôdôk pék mu hiki kel. I ngéda a bi pam i mok, i maéba mana mon a bi ti ba bobasôna ba yé ngi boma manoodana ma ngui: “I nlôôha ba nseñ le ni gwélél i ngéda ni yé kunde inyu añ Bibel ni bikaat gwés, le ndi ni lédés maada manan ni Yéhôva bañga bañga.”

16. Hee Jovidon a bi bok mahoñol mé?

¹⁶ Mankéé wés a bé nôgôl mambén ma Yéhôva. Iloole a kida i hoñol mam  mabe ni boñ mo, a bé hoñol ndigi Yéhôva ni i mam ma nlémél nye. Jovidon a bé kon maséé ngandak i ngéda a bé tehe i mam Yéhôva a bi hek. Hiki kel, tjémbi di dinuni tjon di bé tôdôl nye. Juu, a bé memle sôñ ni tjôdôt. A bi kal le: “I makébla ma Yéhôva ma, ma bé kônha me maséé, ma tinak me makénd.” I ngéda di nti Yéhôva mayéga inyu bisai gwé i pes mbuu ni i pes minsôn, hala a nkônha bés maséé. I maséé ma, ma nhôla bés i hônba.

17. Lelaa bibuk bi yé i kaat 1 Pétrô 1:6, 7, bi nla hôla i mut a mboma nlélém jam kiki Jovidon?

¹⁷ Jovidon a bi bii ki nson u Yéhôva kiki jam li bisu i niñ yé. A bé yi inyuki i yé nseñ i téñbe ni bañga Djob. Yésu a bi kal le: “Yéhôva Nyambe woñ nyen u nlama bégés, nyetama ki nyen u nlama gwélél.” (Lukas 4:8) Bisônda ni baane bap, ba bé gwés le Jovidon a tjôô base yé. Ndi juu ni njamuha, nye a bé soohe Yéhôva le a hôla nye i téñbe. To hala kiki Jovidon a bi boma ngitelepsép, a bi hônba ikepam lisuk. Nano a yé maséé inyule a gwé i yom a bééna bé i ngéda ba bi nyodna nye i ndap yé ni ngui, ba bép nye, ba ha nye i ndap mok. Nano, hémle yé i nlet mu kiki a bi boma manoodana.​—Añ 1 Pétrô 1:6, 7.

18. Kii i nla hôla bés i tééda maséé més?

¹⁸ Yéhôva a nyi i yom di gwé ngôñ inyu ba toi maséé. Ibale di noñ i mam maa mana ma nlona toi bañga maséé, di ga pam i tééda maséé més to di mboma mandutu. Yak bés di ga pam i kal le: ‘I bôt Nyambe wap a yé Yéhôva ba ba nsaibak.’​—Tjémbi 144:15.