1. Mamélél ma hiai hi bisu, mambe mandutu ñôma Yôhanes a bi boma?

I MAMÉLÉL ma hiai hi bisu, ñôma Yôhanes a bé ikété njiiha i bilim. A bé ñunuk, a bak i mok i ôn i Patmôs, i nene ki le nyetama nyen a bé a yii i niñ ikété baôma bobasôna. (Masoola 1:9) A bé yi le bikristen bi bihéñba bi bé niiga bitembee, bi lon-ga mbagla ikété likoda. I bé nene wee i ndék bikristen i bé ha, i bé lama nyoi.​—Yuda 4; Masoola 2:15, 20; 3:1, 17.

2. Inoñnaga ni kaat Masoola 7:9-14, imbe yiinda Yôhanes a bi tehe? (Béñge titii i lipep li bisu.)

² Ikété mandutu ma momasôna nyen Yôhanes a bi tehe yiinda i i bé lama yon i mbus ngéda. Mu yiinda i, oda i bi tina biañgel le bi gwel mbuk mbebi nu njiiha ikeñi letee ba band minkol mi Nyambe. (Masoola 7:1-3) Ntôñ u 144 000 bôt u, u ga ane ni Yésu i ngii. (Lukas 12:32; Masoola 7:4) Yôhanes a bi pôdôl ki ntôñ umpe, u u nlôôha ba nkeñi. Jon a bi séhba a kal le: “Nunki!” I buk i i bé unda le i yom a bi tehe i bi hélés nye. Kii Yôhanes a bi tehe? “Limut li bôt likeñi li mut nye ki nye a bé bé le a la añ, ba lôlak biloñ gwobisôna, ni mahaa momasôna, ni matén momasôna, ni dilémb tjodisôna, ba téé bisu bi yééne ane, ni bisu bi Man Ntômba.” (Añ Masoola 7:9-14.) Hégda le maséé Yôhanes a bi nôgda ngéda a bi nok le didun di bôt di ga bégés Yéhôva i nya i yôni mu dilo di nlo!

3. (a) Inyuki yiinda Yôhanes a bi tehe i nlédés hémle yés? (b) Kii di ga tehe munu i yigil ini?

³ Ibabé nkaa, i yiinda i i bi lédés hémle i Yôhanes. I yiinda i i nlama ki lédés hémle yés iloo ha, inyule  nano ngéda yés nyen mbañ i i nyon! Di bi tehe didun di bôt di mbôdôl kodba inyu bégés Yéhôva ni botñem le b’a pei i njiiha ikeñi, ba niñ ki i boga ni boga hana ’isi. Munu yigil ini, di ga tehe lelaa Yéhôva a bi hôla bagwélél bé mu nwii mi ntagbe i yi bonjee ba yé limut li bôt likeñi li. Di ga tehe mam ima ma mbéñge limut li: (1) Li yé likeñi ngandak (2) li nlôl homa nyensôna. I mam mana ma nla lédés hémle i ba bobasôna ba yé mu ntôñ bôt u.

4. Limbe jam bibase bi malôga bi mah yi bé, kii i ñunda le Banigil Bibel ba bé yi jam li?

⁴ Bibase bi malôga bi mbéna bé niiga le, kel yada bôt ba ga niñ i boga ni boga hana ’isi. (2 Korintô 4:3, 4) I len ini, ndôk bibase i nkal le bôt bobasôna ba nke i ngii i mbus nyemb yap. Hala a yé maselna ni jam Banigil Bibel ba bi toñol i Nkum Ntat nu nwii 1879. Ba bi nok le Djob a ntémb a yilha ’isi Paradis, ni le didun di bôt di di nôgôl nye di ga niñ hana ’isi, he i ngii bé. Ndi i bi béda bo ngandak ngéda inyu yi bonjee ba bé lama ba i bôt ba manôgla ba.​—Matéô 6:10.

5. Banigil Bibel ba bééna mambe mahoñol inyu 144 000?

⁵ I yé ntiik le, Bitilna bi bi hôla Banigil Bibel i yi le ntôñ bôt umpe u u bi “sômbna hana ’isi” u bé lama ane ni Yésu i ngii. (Masoola 14:3) I 144 000 bikristen bi bé lama gwélél Nyambe ni makénd, ni ti bomede inyu boñ sômbôl yé hana ’isi. Ndi kii di nla kal inyu limut li bôt likeñi?

6. Mambe mahoñol Banigil Bibel ba bééna inyu limut li bôt likeñi?

⁶ Mu yiinda yé, Yôhanes a bi tehe limut li “téé bisu bi yééne ane, ni bisu bi Man Ntômba.” (Masoola 7:9) Bibuk bi bi bi tinde Banigil Bibel i kal le yak limut likeñi li ga niñ ngii kiki 144 000. Ibale mintôñ mi bôt mi nwo ima mi ga niñ i ngii, mambe maselna ma bé lama ba ipôla yap? Banigil Bibel ba bé hoñol le limut li bôt likeñi li, li bé bikristen bi bi bi boñ bé sômbôl Nyambe i nya i yôni hana ’isi. Tolakii ba bééna bihiumul bilam, bahogi mu i lôñ yap ba bi pam bé i kwéha base. Banigil Bibel ba bi kal le i bôt bana ba bi sal ni makénd, ndi biliya gwap bi bé bé bi kôli inyu ane ni Yésu. Kiki gwéha yap inyu Yéhôva i bé ngi tibil keñep, limut likeñi lini li bé bisu bi yééne ane nyoo ngii, ndi ba bi yén bé mu biyééne bi ane.

7. Inyu Banigil Bibel bonjee ba bé lama niñ hana ’isi mu Ane i hikôô hi nwii, mambe mahoñol ba bééna inyu bôlôm ba hémle ba kôba?

⁷ Bonjee ba bé lama ni niñ hana ’isi? Banigil Bibel ba bé hoñol le ngéda 144 000 ni limut li bôt likeñi b’a kodba nyoo ngii, didun di bôt dipe di ga niñ hana ’isi inyu kôhna bisai bi Ane hikôô hi nwii i Kristô. Banigil Bibel ba bé hoñol le didun di bôt dini, di bé lama bé gwélél Yéhôva ilole Yésu a mbôdôl énél. Ndi, ba bé lama niiga bo sômbôl i Yéhôva mu Ane hikôô hi nwii. Mbus hala, bôt ba manôgla bon ba bé lama kôs niñ i boga hana ’isi, ndi bôt ba ndok ba tjiba. Banigil Bibel ba bé hoñol ki le bôt b’a ba “dikoo di mbok” ha ngéda i, kiki bo bôlôm ba  hémle ba kôba, ba ga ke i ngii lisuk li Ane i hikôô hi nwii.​—Tjémbi 45:17.

8. Inyu Banigil Bibel, mintôñ mi bôt nwañen mi bé lama kôs bisai?

⁸ Banigil Bibel ba bé hoñol le mintôñ mi bé maa: (1) 144 000 bôt ba ba bé lama ane ni Yésu i ngii; (2) limut li bôt likeñi li li bééna hémle i titigi, li téé ki bisu bi yééne ane i Yésu i ngii; ni (3) didun di bôt di di bé lama nigil i boñ sômbôl i Yéhôva mu Ane i hikôô hi nwii i Kristô. * I ntéak wé ngéda, Yéhôva a bi béyés mapubi mu jam li.​—Bingéngén 4:18.

9. (a) Inyuki di nla kal le limut li bôt likeñi li téé “bisu bi yééne ane, ni bisu bi Man Ntômba” to ibale li yé hana ’isi? (b) Inyuki ndoñi i kaat Masoola 7:9 i nôga loñge?

⁹ I nwii 1935, Banigil Bibel ba bi tibil yi bonjee ba yé limut li bôt likeñi Yôhanes a bi tehe i yiinda. Mbôgi Yéhôva i bi nok le limut li bôt likeñi li ta bé nyégsaga i ba i ngii inyu ba “bisu bi yééne ane, ni bisu bi Man Ntômba.” Hala a bé ndigi ngim yimbne. Tolakii b’a niñ hana ’isi, limut li bôt likeñi li nla ba li téé “bisu bi yééne ane,” hala wee ba neebe le Yéhôva a ane bo, ba suhus ki bomede isi kahap yé. (Yésaya 66:1) Ba téé “bisu bi Man Ntômba” mu kii ba ñunda le ba nhémle sesema i Yésu. I kaat Matéô 25:31, 32, i nkéla le “biloñ gwobisôna,” yak bibéba bi bôt mukété, “gw’a kodba bisu” bi yééne ane i Yésu. Ibabé pééna hala a ñunda le, matén ma momasôna ma ta bé ngii, ndi hana ’isi. Biniigana bi nsôk bini gwon bi nôga loñge. Hala a nhôla bés i nok inyuki Bibel i nkal bé homa to wada le limut li bôt likeñi li ga yôña i ngii. Ndik ntôñ bôt wada won u ga niñ i boga ni boga i ngii, hala wee 144 000 bôt, ‘b’a ane hisi’ ni Yésu.​—Masoola 5:10.

10. Inyuki y’a béda le limut li bôt likeñi li nigil i boñ sômbôl i Yéhôva ilole Ane i hikôô hi nwii i mbôdôl?

¹⁰ Ibôdôl i nwii 1935, Mbôgi Yéhôva i bi tibil nok le limut li bôt likeñi li Yôhanes a bi tehe mu yiinda yé, li yé bikristen bi bi tiñi ni Nyambe, bi ban-ga botñem i niñ hana ’isi i boga ni boga. Inyu pei njiiha ikeñi, limut li bôt likeñi li bé lama nigil i boñ sômbôl i Yéhôva ilole Ane i hikôô hi nwii i mbôdôl. I mbéda bo hémle ikeñi inyu boñ le ba “pei mam . . . momasôna m’a bôña” ilole Ane i hikôô hi nwii i Kristô i mbôdôl.​—Lukas 21:34-36.

11. Inyuki Banigil Bibel ba bé niiga le i nene le i mbus Ane i hikôô hi nwii bôt bape b’a ke i ngii?

¹¹ Kii di nla kal inyu mahoñol mana le ngim bôt i i gwé bihiumul bilam i ga yôña i ngii i mbus Ane i hikôô hi nwii? Nkum Ntat nu hilo 15 i sôñ Matjel i nwii 1913, nyen a bi pot i jam li. Mut a bé le a kal le: ‘Inyuki bôt ba hémle ba kôba b’a niñ ndik hana ’isi, ki le bikristen bi bi bi bana bé hémle i ngui kiki bo bi nke ngii?’ Mahoñol ma ma bé lôl minkoda mi biniigana mini le: (1) Limut li bôt likeñi li bé lama yén i ngii ni (2) le limut li bôt likeñi li, li bé nyonok ni bikristen bi bi bééna hémle i titigi.

12-13. Kii minhook ni limut li bôt likeñi ba nyi inyu bom yap?

¹² Kiki di ntehe, ibôdôl i nwii 1935,  Mbôgi Yéhôva i bi tibil nok le i bet b’a pei gwét bi Armagédôn bon ba yé limut li bôt likeñi Yôhanes a bi tehe. Ba ga ‘lôl i njiiha ikeñi’ i i ga ba hana ’isi, “ba londok makeñi, ba kalak le: ‘Tohi i ba ni Nyambe wés, nu a yii mu yééne ane, yak ni Man Ntômba ki.’” (Masoola 7:10, 14) Bitilna bi ñunda ki le, i bet ba ntuge inyu niñ i ngii, ba nkôs ‘jam li yé lôôha loñge’ iloo bôt ba hémle ba kôba. (Lôk Héber 11:40) Lôk kéé i bi bôdôl naña bôt ni makénd momasôna i gwélél Yéhôva ni botñem i niñ hana ’isi i boga ni boga.

¹³ Limut li bôt likeñi li yé maséé ngandak ni botñem yap. Ba nok le Yéhôva nyen a mpohol i het bagwélél bé ba ba tiñi ni nye ba ga niñ, i ngii tole hana ’isi. Minhook ni limut li bôt likeñi ba nyi le b’a kôs ndigi bom yap inyu konangoo i mbuma ñañ i Yéhôva, i i nene mu sesema i Yésu Kristô.​—Rôma 3:24.   

14. I mbus nwii 1935, inyuki ngandak i bé badba lelaa mbañ i limut li bôt likeñi i bé lama yon?

¹⁴ Yak i mbus le bagwélél ba Yéhôva ba bi yi bonjee ba yé limut li bôt likeñi i nwii 1935, ngandak bôt i bé i ngi badbaga lelaa i bet ba bééna botñem i niñ hana ’isi ba bé lama yila limut li li yé likeñi ngandak. Kiki hihéga, Ronald Parkin a bééna 12 nwii ngéda ba bi yi bonjee ba yé limut li bôt likeñi. A nkal le: “Batéé likalô ba bé bebee le 56 000 ha ngéda i ikété nkoñ ’isi wonsôna, i bak ki le libim ikété yap li bé minhook. Jon di nla kal le limut li li bé toi bé likeñi.”

15. Lelaa limut li bôt li bi ke ni bisu i keñep?

¹⁵ Mu nwii mi bi noñ, ba bi om basañal ba tôbôtôbô i ngandak biloñ, kayéle nsoñgi u Mbôgi Yéhôva u bi keñep ngandak. I nwii 1968, ba bi bôdôl tégbaha gwigil bi Bibel bi bôt ba bé neebe maliga i kaat ni hop i Pulasi le La vérité qui conduit à la vie éternelle. Kiki i kaat i i bé toñol maliga i nya i nlôôha tomb, ngandak bôt i bi neebe maliga i nya i mbuma ñañ. I mbus nwii mina ndigi, iloo 500 000 i bôt i bi sôblana. Kiki base i Lôk Pada i bi kahal sôs ngui i Amérik Latin (Amérika nwelmbok) ni biloñ  bipe, ni le di bi témbna kunde yés i pes likôl i Érôpa ni i ngim biloñ bi Afrika, didun di bôt di bi sôblana. (Yésaya 60:22) Munu nwii mini, ntôñ u Yéhôva u mpémés bisélél mintén ndi mintén inyu hôla bôt i yi kii Bibel i niiga. Nkaa wo ki wo u ta bé i len ini le limut li bôt li kôdi li yé likeñi, inyule li nloo didun juem.

16. Bôt ba limut likeñi ba nlôl hee?

¹⁶ Ngéda Yôhanes a bi tila yiinda yé, a kal le limut li bôt likeñi li, li bé lôl “biloñ gwobisôna, ni mahaa momasôna, ni matén momasôna, ni dilémb tjodisôna.” Mpôdôl Sakaria a bôk a legel ngim mbañ i mpôna ini. A tila le: “Mu dilo di nyen y’a léña le, jôm li bôlôm l’a kôbda mintômb mi libadô mi man Lôk Yuda, ba lôlak biloñ bi dilémb tjodisôna, ba kalak le: ‘Bés ni bé di kenek, inyule di bi nok le Nyambe a yé ni bé.’”​—Sakaria 8:23.   

17. Kii ntôñ u mboñ inyu hôla bôt ba biloñ gwobisôna ni dilémb tjodisôna?

¹⁷ Mbôgi Yéhôva i bi nok le inyu kot  bôt ba dilémb tjodisôna, ñañ nlam u nlama añlana ikété ngandak dilémb. Di nlôôs jam kiki bo 130 nwii i kobol bikaat di ngwélél inyu niiga bôt Bibel, i len ini, bôlô ngobol i yé séla i nya i mbuma ñañ ikété ngandak dilémb. Ñ, Yéhôva a yé boñ hélha jam i len ini, a nkot limut li bôt likeñi li li nlôl biloñ gwobisôna. Kiki Bibel ni bikaat bi ntôñ bi mpam ikété ngandak dilémb, hala a nhôla i bôt ba bobasôna i bégés Yéhôva ikété adna. Mbôgi Yéhôva i nyiba inyu gwéha i lisañ li bôt i yé ipôla yap, ni le ba ntéé likalô ni makénd. Kinje jam i nlédés hémle!​—Matéô 24:14; Yôhanes 13:35.

18. (a) Inoñnaga ni kaat Yésaya 46:10, 11, inyuki hala a nhélés bé bés le Yéhôva a nyônôs mbañ i i mpôdôl limut li bôt likeñi? (b) Inyuki i bet ba gwé botñem i niñ hana ’isi ba nôgda bé wee ngim yom i nhéñél bo?

¹⁸ Di kôli ba maséé inyu mbañ i i mpôdôl limut li bôt likeñi! Hala a nhélés bé bés le Yéhôva a nyônôs mbañ i i nya i mbuma ñañ. (Añ Yésaya 46:10, 11.) I bet ba yé mu nsoñgi u limut li bôt likeñi ba nkon maséé inyu botñem Yéhôva a bi ti bo. Tolakii ba ta bé nsoñgi u minhook mi mi ga sal ni Yésu i ngii, ba nôgda bé wee ngim yom i nhéñél bo. Ngéda di ñañ Bibel, di nléba bôlôm ni bôda ba hémle ba ba bé nwas le mbuu Djob won u éga bo, ndi ba ta bé mu nsoñgi u 144 000. Kiki hihéga, Yôhanes Nsôble a yé wada mu. (Matéô 11:11) Yak David. (Minson mi baôma 2:34) I bôt ba ni ngandak ipe, ba ga lo bitugne inyu niñ i paradis hana ’isi. Bobasôna lôñ yada ni limut likeñi, ba ga bana pôla i unda le ba tiñi i gwés Yéhôva, ni le ba neebe nye kiki ñane.

19. Lelaa biyônôl bi yiinda i Yôhanes i i mpôdôl limut li bôt likeñi bi ñunda le i ngéda i yii i yé nhubuk?

¹⁹ Nyambe a mah kot bé didun di bôt di biloñ gwobisôna kiki a mboñ i len ini. Too di gwé botñem i niñ i ngii, tole hana ’isi, di nlama hôla libim li bôt i ba mu nsoñgi u limut li bôt likeñi li “mintômba mimpe.” (Yôhanes 10:16) Ndék ngéda, wee Yéhôva a nlona njiiha ikeñi i i ga tjé biane, ni bibase bi bi ntét bôt ba binam. Kinje nsima limut likeñi li ga bana i gwélél Yéhôva i boga ni boga hana ’isi!​—Masoola 7:14.