Ndék ngéda i mbus nwii 1940, bagwal bem ba bé nigil Bibel ni Mbôgi Yéhôva. I mbus ngéda yigil i bi telep, ndi ba bé ti mama yem Nkum Ntat ni Tôde ’ilo! hiki ngéda. I nwii 1950, likoda likeñi li li nkot ngandak biloñ li bé i New York, me ni bagwal bem di bi ke nyoo.

I mbus likoda li, mankéé Lawrence Jeffries a bi bôdôl lo i yuuga bés. A bi noode niiga me Bibel. Me bé pééna ndugi nye inyule me bé bé maséé ni i jam lini le Mbôgi Yéhôva i njôp bé i mam ma m’bô, i nke bé to i gwét. Me bi añle nye le ibale bôt bobasôna hana i Amérika ba nkal le ba nke bé i gwét, baoo bés ba nlo ba kadal loñ yés. Mankéé Jeffries a bi hônba me, a bat me le: “U nhoñol le ibale bôt bobasôna i Amérika ba ngwélél Yéhôva Djob, ndi baoo ba lo, a’ boñ bé jam?” I jam li a bi kal me, ni mape ki, ma bi hôla me i nok le me bé popoda ndigi.

Me bi yoñ ngéda i añ ba Nkum Ntat ni ba Tôde ’ilo! ba ba bi pam behee, ba mama yem a bi tééda mu ndap. Ngéda i bé i tagbege, me tehge le maliga ma, ha nyen me bi bôdôl yigil i Bibel ni mankéé Jeffries. Me bôdôl ke makoda hiki ngéda. Yigil i bi lémél me ngandak, me bi lep bé ngéda me yila ntéé likalô nu a yé ngi sôblana. Me bi héñha mahoñol me bééna i ngéda me bi nok le “ngwa nkeñi u Yéhôva u gwé ni moo!” (Sôfônia 1:14) Me bi hôya li jam le université, inyule me bééna ngôñ i hôla bôt i yi Yéhôva.

Me bi net bac i hilo 13 hi sôñ Hilônde nwii 1956, i mbus dilo diaa me sôblana i likoda li makiiña. Me bé hégda bé le laana nyen  Yéhôva a ga umbe me bisai ibale me nti niñ yem yosôna inyu yi nye ni i hôla bôt bape i yi nye.

Sôñ isamal i mbus sôble yem, me bi yila nsañal nu ngéda yosôna. I Ministère du Royaume nu sôñ Libuy li nyéé nwii 1956, yigil yada i bé le “Baa u nla ke hôla i het bôlô i yé ngandak?” I mbadga i, i bé béñge me. Me bé sômbôl sal i het baañal ñañ nlam ba ta bé ngandak.​—Matéô 24:14.

Mi bi ke i Edgefield, i nwelmbok u Carolina. Likoda li, li bééna batéé likalô ba-na. Ngéda me bi bol nyoo, di pam bés batan. Di bé lôôs makoda més i kumba i mankéé wada. Hiki sôñ, me bé boñ 100 ngeñ i likalô. Me bééna bôlô ngandak. Me bé kena nson u likalô, me tinak minkwel i likoda. Kiki me bé boñ i mam ma, hala nyen me bé kônde yi Yéhôva.

Muda wada nu me bé niiga Bibel, a bééna homa wé bôlô i het ba nkôôba mim inyu majôna. Homa wé bôlô a bé i Johnston, bebee ni i homa me bé. A bi neebe le me sal nyoo inyu ndék dilo, a ti ki bés man ndap nu a bé bés kiki ndap Ane.

Mankéé Jolly Jeffries, lok i mankéé nu a bi niiga me Bibel, a bi nyodi i Brooklyn, i New York, a lo i het me bé; di kahal sal bôlô nsañal ntôñ. Di bé yééne ikété litôa li li bé kiki ndap, mankéé wada nyen a bi hôla bés ni jo.

Nsaa u bé ndék nyoo i het di bé. Ba bé saa bés dollar iba tole iaa inyu ngim kel bôlô. Kel yada, me bi pémés i ndék batjañtjañ i bé i yii me inyu somb bijek. Ha nyen i ngéda me bé pam, mut wada a tiige me bebee a bat me le: “U gwé ngôñ ni bôlô? Me nsaa we dollar yada inyu ngim ngeñ.” A bi ti me bôlô i dilo diaa, bôlô yem i bé le me pubus ngim homa inyu maoñ. Me bi nok le Yéhôva a ngwés le me yégle i Edgefield. Ndi, tolakii me bééna bé bañga jam, me bi ke yaa i likoda likeñi li li bé kot ngandak biloñ li li bé i New York i nwii 1958.

Kel i nyônôs iba mu likoda li, me bi kôs gwo le bisai ha bé bi! Me bi boma Ruby Wadlington, a bé nsañal nu ngéda yosôna i Gallatin, Tennessee. Kiki bés bo iba di bééna ngôñ i yila misionnaires, di bi ke i boma inyu bet ba nsômbôl ke i suklu i Giléad mu likoda li. I mbus ngéda, di bi kahal tilna. A bé a yii, ba sébél me i Gallatin le me ti nkwel. Me bat Ruby woo. Me bi ke nyoo likoda jé, di biiba i nwii 1959.

Ngéda me bi bolna 23 nwii, me bi yila serviteur d’assemblée (nyen a yé nkot juu li mimañ nano) i Gallatin. Likoda jés jon mankéé Charles Thompson a bi bôk a yuuga  i ngéda a bi yila ngwélél makiiña. A bé a ma sal ngandak i ntôñ u Yéhôva; ndi to hala, a bé bat me mahoñol mem inyu minson mi likoda, a badak me lelaa bagwélél ba makiiña bape ba bé sal nwo. Ndémbél yé i bi niiga me le nwaa le me mbôdôl bôlô, me nlama ndugi bat mambadga inyu tibil nok.

I sôñ Mpuye 1964, ba bi sébél me i suklu nson u Ane i i bé i nwelmbok u Lansing, i New York. I lôk kéé i bé niiga bés nyoo i bi ti me ngôñ i kônde nigil ni i hol.

Ba bi ep me ni Ruby i bôlô makiiña i sôñ Kondoñ nwii 1965. Di bééna soso libôga ibôdôl i Knoxville, Tennessee, letee ni bebee ni Richmond i Virginia. Di bé yuuga yak makoda i ñombok u Carolina, Kentucky, ni i pes i hiôñg i Virginia. Me bé yuuga ndigi makoda ma miñindô inyule mbagla i bé nyoo i nwelmbok u Amérika, jon miñindô mi bé bé le bi kodba ni bakana. Lôk kéé i bé yep, i ndék yom di bééna, di bé kabna lôñni bo. Mankéé wada nu a bé ngwélél makiiña ibôdôl behee, a bi niiga me ngim jam. A bi kal me le: “Boñ le ba tehe we kiki mankéé, he bé kiki isañ nkoñ. Ibale lôk kéé i ntehe we kiki mankéé wap, ha nyen w’a hôla toi bo.”

Di bé yuuga himagaa likoda, Ruby a bôdôl niiga muda wada Bibel. I muda nu, ngond yé i bééna nwii wada. Ngéda lôk kéé i bé bé le i kena yigil i muda nu, bona Ruby ba bé tilna, ba niglak. Ngéda di bi témb i yuuga i likoda li, a bi kahal lo i makoda hiki ngéda. Ba bi ep basañal ba tôbôtôbô nyoo, bisita biba. Ba kena yigil i muda nu ni bisu, i bi nom bé, a sôblana. I nwii 1995, i mbus jam kiki 30 nwii, di bé i Bétel i Patterson, mañge muda a lo pôdôs Ruby. I mañge muda nu a bé ngond i muda nu Ruby a bi niiga Bibel. Bona nlôm ba bé i suklu i Giléad i nyônôs 100.

Likiiña jés li bééne i ñemkété u Floride i Amérika. I bé béda bés litôa, di bi somb ki jo. Li bé hee bé diye to ndék. Ndi mu nlélém sonde di bi somb jo, li wo. Di bééna bé moni inyu tiblaha jo. Me bi sébél mankéé wada inyu bat nye mahôla. A bi ep mut wé bôlô wada inyu tibil jo, a yoñ bé bés to dola. A bi kal ndik me le: “U tôñ bañ, u gwé bé le u saa.” A bi témb a ti yak bés moni! Di bi nôgda yokel le Yéhôva toi nyen a nhôla bés. Hala a niiga ki bés le di nlama kap.

Ngéda di bé ke i yuuga ngim likoda, di bé yééne mambai ma lôk kéé. Jon di bi bana ngandak mawanda malam. Kel yada, me bi bôdôl tila ñañga inyu bôlô me bi sal i likoda jada, me yék kei yem ha me ngi mal bôlô, me pam. Me bé me témbék bañ kôkôa, ba kal me le mañge nwii miaa mu ndap i het me bé yééne a bi boñ me mboñok, a sas bôlô yem yosôna. Me bi jôha nye mu jam li nwii ndi nwii.

I nwii 1971, ntôñ u bi éble me kaat. Ba bi ep me kiki surveillant de district i New York City. Di bé hoñol le di yé i emel! Me bééna ndigi 34 nwii i ngéda me bi ke nyoo. Hala a bé ngélé bisu le ñindô u ba surveillant de district nyoo, jon lôk kéé i bi leege me loñge ngandak.

Me bé maséé i ti minkwel i makoda ma makiiña hiki lisuk li sonde. Ngandak bagwélél ba makiiña i bé i ma sal i ntôñ u Yéhôva iloo me. Wada wap nyen a bi ti nkwel i ngéda me bé sôblana. Numpe le Theodore Jaracz a bi yik yila wada mu i lôk kéé i nsal i Juu li bakena ntôñ. Ngandak ipe i bé sal i Bétel i Brooklyn. Me bé maséé lakii bagwélél ba makiiña ni lôk kéé i i bé sal i Bétel i bé yan bé me. Me bi tehe le i lôk kéé i, i ngwés mintômba mi Yéhôva, i nôgôl Bañga yé, i nkiha ki ni ntôñ wé. Suhulnyuu yap i bi hôla me le me sal bôlô yem i surveillant de district loñge.

I nwii 1974, Juu li bakena ntôñ li bi pohol bagwélél ba makiiña bahogi le ba yila  surveillants de district, ha nyen me me bi témb me yila ngwélél makiiña, ndi lini lisañ ba bi ep me i Carolina nwelmbok. Loñge jam i yé le ha ngéda i, bakana ni miñindô ba bé le ba ba i nlélém likoda. Hala a bé kônha lôk kéé maséé ngandak.

I mamélél ma nwii 1976, ba bi ep me i Georgia, nkoñ wada ipôla Atlanta ni Columbus. Me ngi hoñlak loñge loñge i ngéda me bi ti nkwel u maéya i ngéda bon ba miñindô batan ba bi wo inyule mut manola wada a bi ligis ndap yap. Ba bi tééda mama yap i dokta inyule a bi babaa. Mbôgi Yéhôva, bakaba ni miñindô, i bé lo ndik i dokta lo ni lo inyu lédés i bagwal ba. Me bi tehe gwéha i mbuma ñañ. I nya gwéha i, i nhôla i lédés ngwélél Djob i ngéda a mboma mandutu makeñi.

I nwii 1977, ba bi nañal bés i Bétel i Brooklyn inyu ndék sôñ inyu gwel ngim nson. I ngéda di bé bebee ni mamélél, lôk kéé i Juu li bakena ntôñ iba i bi lo i boma me, i bat me too me ni Ruby di yé bebee i sal i Bétel inyu ngéda yosôna, di bi neebe.

Me bi sal i juu li nson 24 nwii. I lôk kéé i nsal nyoo i mbéna timbhe mambadga ma ma nlet. Juu li bakena ntôñ li bi gwélél matiñ ma Bibel inyu ti bés i biniigana bi bi éga bés mu i nwii mi nwominsôna. I biniigana bi gwon bi bé gwéélana inyu timbhe mambadga. Ndi gwo ki gwon bi bé gwéélana inyu niiga bagwélél ba makiiña, mimañ ni basañal. I biniigana bi, bi bi hôla ngandak lôk kéé i yila minhôôlak mi bikristen. Hala a bi boñ le ba pam i lédés bagwélél ba Yéhôva.

Ibôdôl i nwii 1995 ipam i nwii 2018, me bi yuuga ngandak muu ma biloñ. Mu kiki me bé wada mu i lôk kéé i bé lôl i hikuu hikeñi, ha ngéda i ba bé sébél bo le surveillants de zone. Me bé boma lôk kéé i juu li hikuu hi loñ, lôk kéé i i nsal i Bétel yak ni bi missionnaires inyu ti bo makénd ni hôla bo i yémbél mandutu map. Miñañ ba bé añle bés, mi bé lédés me ni Ruby. Di bi yuuga loñ i Ruwanda i nwii 2000. Hala a bi tihba bés i nok lelaa lôk kéé nyoo, ni lôk kéé i i nsal i Bétel, i bi pei manola ma nwii 1994, ma ma bé ipôla matén. Ngandak i bi nimis bôt bap, lôk kéé i bééna ngui ni hémle, i bi tééda botñem yap ni maséé map.

Nano, di nlel 80 ma nwii. Me nsal 20 ma nwii i juu li hikuu hi loñ li Amérika. Me bi ke bé bisuklu bikeñi, ndi Yéhôva ni ntôñ wé ba nha me i bañga suklu ikeñi. Hala a nhôla me i niiga bôt bape maliga ma Bibel ma ma nlona bo bisai bi boga. (2 Korintô 3:5; 2 Timôtéô 2:2) Di ntehe lelaa Bibel i nhôla bôt i lémés biniñ gwap ni i lédés maada map ni Nhek wap. (Yakôbô 4:8) Hiki ngéda di nla, me ni Ruby di nke ni bisu i ti bôt bape makénd i diihe bisai ba gwé i yi Yéhôva ni i niiga bôt bape Bibel. I nsima nkeñi u won ngwélél Yéhôva a nla bana!