1. Mambe mambadga di nla badba i ngéda di nhoñol mam momasôna Yéhôva a bi hek?

NGÉDA di ñôt pék mu mam momasôna Yéhôva a bi hek, di nôgda nlélém jam kiki ntôp tjémbi, nu a kal ikété masoohe le: “Ngéda me memle kôkôp yoñ ngii, nson u dinoo tjoñ, sôñ ni tjôdôt u téé, mut binam a yé kii le u hoñol nye, man mut ki le u tôñ ni nye?” (Tjémbi 8:4, 5) Kiki David, ngéda di mbéñge bikeñi bi ngiinda yosôna Yéhôva a bi hek, di mbadba le, lelaa a yé le a yimbe disii di bôt kiki bés. Kiki di ga tehe, Yéhôva a bi yimbe ndik bé bôt ba binam ba bisu, hala wee Adam bo Éva, ndi ba bé yak bijô bi lihaa jé.

2. Kii i bé sômbôl i Yéhôva inyu Adam bo Éva?

² Adam bo Éva ba bé bon ba bisu ba Yéhôva, Yéhôva a bak Isañ wap. A bé gwés le ba bulus lihaa jé. Jon a kal bo le: “Gwala, ni bôl, ni yônôs hisi, ni suhus ki hio.” (Bibôdle 1:28) Ba bé lama bana bon, ba bôñgôl ki hisi. Ibale Adam bo Éva ni bon bap ba nôgôl Yéhôva, ba boñ ki sômbôl yé, ki ba bi yén ikété lihaa li Djob i boga ni boga.

3. Inyuki di nla kal le Yéhôva a bi ti Adam bo Éva lipém i ngéda a yoñ bo kiki bon bé?

³ Yéhôva a ti Adam bo Éva lipém ngéda a yoñ bo kiki bon bé. Kiki kaat Tjémbi 8:6 MN i nkal, i ngéda David a bi tehe lelaa Yéhôva a bi hek mut binam, a kal le: “U bi suhus nye ndék isi biañgel, u ha nye ntut lipém ni u bibégés.” Maliga ma yé le, Yéhôva a bi hek bé bôt ba binam ni nlélém ngui, ni nlélém yi tole ni nlélém  ngap kiki biañgel. (Tjémbi 103:20) Ndi Yéhôva a bi “suhus [bôt ba binam] ndék” isi biañgel tole a bi boñ le biañgel bi loo ndik bés ndék. Hoñol ki! Yéhôva a bi ti bagwal bés ba bisu niñ ilam i Paradis.

4. Kii i bi pémél Adam bo Éva i ngéda ba bi ndogop, kii di ga tehe munu yigil ini?

 ⁴ Ngoo le, Adam bo Éva ba bi nimis tel yap ikété lihaa li Yéhôva. Kiki di ga tehe munu yigil ini, hala a bi lona bikuu inyu bon bap. Ndi sômbôl i Yéhôva i nhéñhaga bé. A gwé ngôñ le bôt ba binam ba ba yé manôgla ba ba bon bé i boga ni boga. Di bôk ndugi di tehe lelaa Yéhôva a bi ti bés lipém. I mbus, di ga tehe i yom di nla boñ inyu unda le di nsômbôl ba bijô bi lihaa jé. Inyu mélés, di ga tehe bisai bon ba Yéhôva ba ba yé hana ’isi ba ga bana i boga ni boga.

5. Lelaa di nla ti Nyambe lipém mu kiki a bi hek bés i pôna yé?

⁵ Yéhôva a bi ti bés lipém mu kii a hek bés i pôna yé. (Bibôdle 1:26, 27) Kiki di bi héga i pôna Nyambe, di nla hôlôs bilem a gwé, kiki bo gwéha, konangoo, ndéñbe, ni telepsép. (Tjémbi 86:15; 145:17) Mu kii di mboñ biliya i bana bilem bi, di nti Yéhôva lipém, di undga nye le di yé maséé ni nsima a bi ti bés. (1 Pétrô 1:14-16) I ngéda di mboñ mam ma nlémél Tata wés Nungingii, di yé maséé kiyaga. Kiki a bi hek bés i pôna yé, Yéhôva a nti bés ngap i yila mintén mi bôt a gwé ngôñ i lihaa jé.

6. Lelaa hisi Yéhôva a bi kôôba inyu bôt ba binam hi ñunda le a bé ti bo lipém?

⁶ Yéhôva a bi kôôbana bés homa liyééne nu tôbôtôbô. Ntandaa ngéda ilole a nhek mut binam nu bisu, Yéhôva a kôôba hisi inyu bôt ba binam. (Hiôb 38:4-6; Yérémia 10:12) Kiki Yéhôva a yé loñge, a bak ki Djob li likap, a bi ti bôt ba binam ngandak mam malam ma ma nkônha bo maséé. (Tjémbi 104:14, 15, 24) Ngéda a mal hek, a béñge nson wé, a “tehe le u ba loñge.” (Bibôdle 1:10, 12, 31) A bi ti bôt ba binam lipém ngéda a bi ti bo kunde i ngii bihégél gwé gwobisôna hana ’isi. (Tjémbi 8:7) Sômbôl i Djob i yé le bôt ba binam ba ba yé peles ba bôñgôl hisi, ba tééda ki bihégél gwobisôna bi yé mu. Baa u mbéna ti Yéhôva mayéga inyu mbônga nlam unu?

7. Lelaa kaat Yôsua 24:15 i ñunda le mut binam a gwé ngap i yoñ makidik nyemede?

⁷ Yéhôva a bi hek bés ni ngap i yoñ makidik bésbomede. Bésbomede di nla pohol i yom di ga boñ ni niñ yés. (Añ Yôsua 24:15.) Djob jés li gwéha li yé maséé ngéda a ntehe le di mpohol i gwélél nye. (Tjémbi 84:12; Bingéngén 27:11) Di nla gwélél ngap Yéhôva a bi ti bés inyu yoñ makidik malam mape. Di wan le ndémbél i Yésu mu jam li.

8. Lelaa Yésu a bi gwélél ngap a bééna i yoñ makidik nyemede?

⁸ Kiki Yésu, di nla pohol i bugus gwéñe bi bôt bape. Lisañ jada, Yésu ni baôma bé ba bé nwaak ngandak, jon ba bi yéñ homa a bé nwee inyu noi. Ndi ba bi noi bé. Limut li bôt li bi lo li ada bo, li bé gwés le Yésu a niiga bo. Ndi Yésu a bi unup bé. Maselna ni hala, a bi kônôl bo ngoo. Kii Yésu a bi boñ? “A bôdôl niiga bo ngandak mam.” (Markô 6:30-34) I ngéda di nigle Yésu  nu a bé gwélél ngéda yé ni ngui yé inyu hôla bôt bape, di nti Tata wés Nungingii lipém. (Matéô 5:14-16) Ni njel i di ñunda ki Yéhôva le di gwé ngôñ i ba bon bé.

9. Limbe likébla li tôbôtôbô Yéhôva a bi ti bôt ba binam?

⁹ Yéhôva a bi ti bôt ba binam ngap i gwal, a bat ki bo le ba niiga bon bap i gwés nye ni i gwélél nye. Ibale u yé ngwal, baa u ndiihe likébla li tôbôtôbô li? Tolakii Yéhôva a bi lôôha sayap biañgel, a bi ti bé bo nsima u. Jon ibale u yé ngwal, kon maséé ni nsima u gwé i néñés bon boñ. Nyambe a bi bôdôl bagwal ñem ngandak, a kal bo le ba néñés bon bap ikété “biniigana ni mabéhna ma Yéhôva.” (Éfésô 6:4; Ndiimba Mbén 6:5-7; Tjémbi 127:3) Inyu hôla bagwal, ntôñ u Djob u nti bés ngandak bisélél, kiki bikaat, bividéô, minsik, ni minkwel mimpe i internet. Ñ, Tata wés Nungingii le Yéhôva bo Man wé ba ndiihe boñge ba wanda ngandak. (Lukas 18:15-17) Ngéda bagwal ba mbôdôl Yéhôva ñem, ba boñok kii yosôna ba nla inyu tééda bon bap, Yéhôva a yé maséé. I nya bagwal i, i nti bon bap pôla i ba lihaa li Yéhôva i boga ni boga!

10-11. Imbe pôla Yéhôva a bi yiblene bés ni njel binoñ?

¹⁰ Kiki Adam bo Éva ba bi nimis libak jap li bon ba Djob, Yéhôva a bi ti tik yé Man inyu boñ le di témb di bana pôla i yila bon bé. Kiki di ntehe  liben 4, Adam bo Éva botama bé bon ba bi pam lihaa li Yéhôva, ndi ba bi pémés yak bon bap mu. (Rôma 5:12) Adam bo Éva ba bi kôôba ndogbene Nyambe, jon Yéhôva a bé a kôli héya bo mu lihaa jé. Ndi kii i bé lama bôña inyu bon bap? Kiki Yéhôva a ngwés bôt ba binam, a bi yoñ bitelbene le i bon ba Adam b’a ba manôgla, ba bana pôla i jôp lihaa jé. Inyu hala nyen a bi ti mpom wé Man le Yésu Kristô kiki sesema. (Yôhanes 3:16; Rôma 5:19) Sesema i Yésu i bi ti Yéhôva pôla i yoñ 144 000 bôt ba binam ba ba bi téñbe ni nye kiki bon bé.​—Rôma 8:15-17; Masoola 14:1.

¹¹ Ni ki le, didun di didun di bôt di ntéñbe i boñ sômbôl i Djob. Ba gwé botñem i yila mintôô mi bon ba Yéhôva i mbus manoodana ma nsôk ma ma ga noñ Ane i hikôô hi nwii, ibale ba ntéñbe. (Tjémbi 25:14; Rôma 8:20, 21) Kiki ba gwé i botñem ini, ibôdôl nano ba nla bôdôl sébél Yéhôva Nhek wap, le “Tata.” (Matéô 6:9) Yak i bôt ba ga lo i bitugne, ba ga bana pôla i yi yom Yéhôva a mbémél bo. Mu nsoñgi wap, i bet ba ga nôgôl i yom ba niiga bo, ba ga jôp lihaa li Yéhôva.

12. Imbe mbadga di ga timbhe?

¹² Kiki di ntehe, Yéhôva a ma boñ ngandak mam inyu unda le a ndiihe bôt ba binam. A bi neebe le minhook mi yila bon bé ngwalak bel, a bi ti ki “limut li bôt likeñi” botñem i yila bon bé i mbok yondo. (Masoola 7:9) Ndi kii di nla boñ inyu unda Yéhôva le di gwé ngôñ i ba bon bé i boga ni boga?

13. Sima jam jada di nla boñ inyu jôp lihaa li Yéhôva? (Markô 12:30)

¹³ Unda Yéhôva le u ngwés nye ni biliya u mboñ inyu gwélél nye ni ñem woñ wonsôna. (Añ Markô 12:30.) Ikété  mam momasôna Nyambe a bi ti bés ni loñgeñem, jada li li nlôôha lilam li yé ngap i gwélél nye. Di ñunda Yéhôva le di ngwés nye ngéda di ‘nôgôl mambén mé.’ (1 Yôhanes 5:3) Ni njel Yésu, Yéhôva a bi ti bés oda le di yilha bôt banigil, di sôble ki bo. (Matéô 28:19) A bi ti ki bés oda le di gwéhna bés ni bés. (Yôhanes 13:35) Yéhôva a ga neebe le i bôt ba nôgôl mambén mé ba jôp ikété lihaa jé li li yé ntjamak ni nkoñ ’isi wonsôna.​—Tjémbi 15:1, 2.

14. Lelaa di nla unda bôt bape le di ngwés bo? (Matéô 9:36-38; Rôma 12:10)

¹⁴ Unda bôt bape gwéha. Gwéha i yé lem i bisu i Yéhôva. (1 Yôhanes 4:8) Yéhôva a bi unda le a bé gwés bés ilole di nyi nye. (1 Yôhanes 4:9, 10) Di nigle nye ngéda di ñunda bôt bape gwéha. (Éfésô 5:1) Loñge njel di nla gwélél inyu unda bôt le di ngwés bo i yé le di hôla bo i yi Yéhôva ilole lisuk li nlo. (Añ Matéô 9:36-38.) I ngéda di mboñ hala, di nti bo pôla i jôp lihaa li Djob. I ngéda mut a nsôblana, di nlama ke ni bisu i gwés nye ni i ti nye lipém. (1 Yôhanes 4:20, 21) Kii hala a nkobla? Le di bôdôl nye ñem ibale yom yo ki yo i nkéñ bé bés i boñ hala. Kiki hihéga, di nlama bé pôôs nye mahoñol mabe. Maselna ni hala, di ti mankéé wés lipém, di neebege le a nloo bés.​—Añ Rôma 12:10; Filipi 2:3.

15. Bonjee di nlama unda ñem ngôô ni loñgeñem?

¹⁵ Unda bôt bobasôna loñgeñem ni ñem ngôô. Ibale di nsômbôl yén lihaa li Yéhôva, Tata wés i mba ni mba, di nlama bii Bañga i Djob bibôñôl i niñ yés. Kiki hihéga, Yésu a bi niiga le di nlama unda bôt bobasôna ñem ngôô ni loñgeñem, yak baoo bés. (Lukas 6:32-36) Ngim mangéda, di nla nôgda wee i ta bé bun i boñ hala. Ibale hala nyen di nôgda, di nlama bana mahoñol ma Yésu ni maboñok mé. Ibale di mboñ kii yosôna di nla inyu nôgôl Yéhôva ni kôna Yésu, di ñunda Tata wés Nungingii le di gwé ngôñ i ba lihaa jé i mba ni mba.

16. Lelaa di nla boñ le ba hoo bañ jôl li lihaa li Yéhôva mahindi?

¹⁶ Sôñ lihaa li Yéhôva. Ikété lihaa, man nu nsôk a mbéna nigle manyañ nu mañ. Ibale man nu mañ a noñ matiñ ma Bibel mu niñ yé, a ga ba ndémbél ilam inyu manyañ nu mbus. Ndi ibale a mboñ mam mabe, manyañ nu mbus a noñ ndémbél yé. Hala a yé nlélém inyu lihaa li Yéhôva. Ibale mankéé nu a tiñi ni Nyambe a nyila ntjañgbene maliga, mut ndéñg tole a mboñ mam mabe mape, hala a nla tinde bini bilôk bikéé bipe i noñ ndémbél yé. I bet ba gwé nya maboñok i ba ñôbôs jôl li lihaa li Yéhôva. (1 Tésalônika 4:3-8) Di nlama bé noñ ndémbél ibe i bôt ba, to neebe le yom ibe ipe yo ki yo i kena bés haa ni Tata wés nu gwéha.

17. Limbe litehge li mam di nlama keñgle, inyuki?

¹⁷ Bôdôl Yéhôva ñem he nkus bé. Yéhôva a bi bôn le a ga ti bés bijek, mambot, ni homa liyééne ibale di nyéñ ndugi Ane i Djob ni telepsép yé. (Tjémbi 55:23; Matéô 6:33) Ibale di nhémle mbônga u Yéhôva u, di ga hoñol bé le lingwañ li nkoñ ’isi li nla sôñ bés, li boñ ki le di ba maséé i mba ni mba. Di nyi le inyu boñ le di bana ñem nwee, di nlama ndik boñ sômbôl i Yéhôva. (Filipi 4:6, 7) To ibale di nla bana ngandak masañgô, di nlama yi le i ga béda  bés ngui ni ngandak ngéda inyu tééda mo. Baa ñem woñ w’a ke bé mu mam ma? Di hôya bañ le Nyambe a bi ti bés ngim nson i gwel. Di nwas bañ le yom yo ki yo i yoña bés. Mut to wada ikété yés a gwé bé ngôñ i nigle i mañge wanda nu a tjél yila ngwélél Yéhôva, bebek i ba yak nsoñgi u minhook​—ndik inyule a bé a tiñi ni nkus wé!​—Markô 10:17-22.

18. Limbe lipém ni bimbe bisai bon ba Yéhôva b’a bana i boga ni boga?

¹⁸ Bon ba manôgla ba Djob ba ga bana nsima u nlôôha ba nkeñi, hala wee i gwés ni i gwélél Yéhôva i boga ni boga! I bet ba gwé botñem i niñ hana ’isi ba ga ba maséé i bôñgôl hisi Yéhôva a bi hek inyu yap. Ndék ngéda, wee Ane i Djob i mboñ le hisi ni gwom gwobisôna bi yé mu bi témb yondo. Yésu a ga mélés mandutu momasôna ndok Adam ni Éva i bi lona. Yéhôva a ga lona didun di bôt bitugne, a ti ki bo pôla i niñ i boga ni boga hana ’isi hi ma yila Paradis. (Lukas 23:42, 43) Isi Ane i Djob, bon ba Yéhôva ba ba ga niñ hana ’isi, ba ga yila peles ndék ni ndék. Hiki wada wap a ga sôk bana “lipém ni bibégés” David a bi pôdôl.​—Tjémbi 8:6.

19. Kii di nlama bé hôya?

¹⁹ Ibale u yé mu nsoñgi u “limut li bôt likeñi,” kinje botñem ilam u gwé. Nyambe a ngwés we; a gwé ngôñ le u ba ikété lihaa jé. Jon boñ kii yosôna u nla inyu lémél nye. Tééda mimbônga mi Djob i ñem woñ, u bigdaga mo hiki kel. Diihe nsima u gwé i gwélél Tata woñ Nungingii, ni i bégés nye i boga ni boga!