1-2. (a) Kii i yé béba ni lelaa di nla pam i yémbél yo? (Béñge yak “Ndoñi bibuk.”) (b) Kii di ga tehe munu i yigil ini ni i gwigil bipe munu Nkum Ntat nunu? (Béñge yak “Buk inyu basoñgol” munu mbamble unu.)

 BAA u ngwés yi ikepam limbe likala Yéhôva a ngwés we? Njel yada ini inyu yi ndimbhe i mbadga i: Nigil i yom a bi boñ inyu tohol we i mok mi béba ni mi nyemb. Béba a i yé ñoo wés nunkeñi, di nla bé yémbél i ñoo nu bésbomede. Hiki kel di mboñ béba, jon di nwo. (Rôma 5:12) Masoda le nwin nlam u yé. Ni mahôla ma Yéhôva, di nla yémbél béba. Ñ, di nla toi yémbél yo!

² Hala a bebee le 6 000 di nwii nano le Yéhôva a nhôla bôt i jôs béba. Inyuki? Inyule a ngwés bés. A ngwés bôt ba binam ibôdôl yaga i ngéda a bi hek bo, jon a mboñ ngandak mam inyu hôla bo i jôs béba. A nyi le béba i nkena i nyemb, a gwé bé ngôñ le di wo. A ngwés le di niñ i boga ni boga. (Rôma 6:23) Ñ, ngôñ yé i inyu yoñ. Munu yigil ini di ga timbhe mambadga maa: (1) Imbe botñem Yéhôva a bi ti bikwéha bôt? (2) Kii bikwéha bi bôt bi ngéda kôba bi bé boñ inyu lémél Yéhôva? (3) Kii Yésu a bi boñ inyu kobol bôt ba binam i mok mi béba ni mi nyemb?

IMBE BOTÑEM YÉHÔVA A BI TI BIKWÉHA BI BÔT?

3. Lelaa Adam bo Éva ba bi yila bikwéha bi bôt?

³ I ngéda Yéhôva a bi hek Adam bo Éva, a bé gwés le ba ba maséé. A bi ti bo loñge homa liyééne, a ti bo likébla lilam le libii, a ti ki bo loñge bôlô i i bé kônha bo maséé. Ba bé lama yônôs hisi ni mbôda yap, ba lémés hio, ba yilha ki hio loñge paradis kiki yom Éden. A bi ti ndik bo mbén yada. A kal bo le ibale ba mbôk yo ba nwo. Bésbobasôna di nyi i yom ba bi boñ. Hégél i mbuu yada i i bé gwés bé Nyambe to bo i bi lo, i tinde bo i bôk i mbén i. Adam bo Éva ba bi kwo i hiandi hié. Iloole ba bôdôl Tata wap nu gwéha ñem, ba bi boñ béba. Kiki bésbomede di nyi, bibañga bi Yéhôva bi bi yon. Ibôdôl ha i yokel nu, bikuu bi bi kahal kwél bo, ba bôdôl un, sôk i nsôk ba wo.​—Bibôdle 1:​28, 29; 2:​8, 9, 16-18; 3:​1-6, 17-19, 24; 5:5.

4. Inyuki Yéhôva a ñoo béba a hôlga ki bés i jôs yo? (Rôma 8:​20, 21)

⁴ Yéhôva a bi boñ le ba tila ñañ u inyu yés, kayéle di pam i nok inyuki a nlôôha oo béba. Béba i mbagal bés ni Tata wés, i nkena ki i nyemb. (Yésaya 59:2) Inyu hala nyen mbuu mbe le Satan, nu a bi lona i yubda ini yosôna, a ngwés béba, a noode ki tinde bôt bobasôna i boñ yo. A bi hoñol le, kiki a bi tinde bagwal bés ba bisu i boñ béba, wee a mal yémbél. Ndi, a bé yi bé ikepam limbe likala Yéhôva a ngwés bôt ba binam. Nyambe a mah héñha bé bitééne gwé inyu mbôda i Adam bo Éva. A ngwés bôt ba binam, jon a bi pala yoñ bitelbene inyu ti bés botñem. (Añ Rôma 8:​20, 21.) Yéhôva a bé yi le ngim bôt mu i mbôda i Adam bo Éva i ga gwés nye, i yéñ ki mahôla mé inyu yémbél béba. Kiki a yé Tata wés ni Nhek wés, a bi yoñ bitelbene i kobol bés i mok mi béba ni mi nyemb, ni i hôla bés i kôôge nye bebee. Kii a bi boñ?

5. Imbe ngéda Yéhôva a bi ti bôt ba binam botñem inyu ngélé i bisu? Toñol. (Bibôdle 3:15)

⁵ Añ Bibôdle 3:15. Ngélé bisu Yéhôva a bi ti bôt ba binam botñem, i bé i ngéda a bi kal i yom i bé lama pémél Satan. Djob a bi legel le “mbôda” yada i bé lama kobol bôt ba binam. I mbôda i i bé lama tjé Satan i mélés ki i béba a bi lona i wom Édén. (1 Yôhanes 3:8) Ndi i mbôda i, i bé lama boma ngolba. Satan a bé lama jôs yo, a nol ki yo. Hala a bé lama nôgha Yéhôva njôghe ngandak. Ndi Yéhôva a bé bebee i nok njôghe ni i nwas le i mbôda i i son njonok inyu kobol bôt ba binam i mok mi béba ni mi nyemb.

I NGÉDA KÔBA LELAA BIKWÉHA BI BÔT BI BÉ LE BI LÉMÉL YÉHÔVA?

6. Kii bôt ba hémle kiki Abel ni Nôa ba bi boñ inyu kôôge Yéhôva bebee?

⁶ Ndék ni ndék kiki ngéda i bé tagbe, Yéhôva a bi tibil unda lelaa bikwéha bi bôt bi nla kôôge nye bebee. Abel, man nu yônôs iba nu Adam bo Éva a bé mut binam nu bisu i hémle Yéhôva i mbus béba i bi bôña i wom Éden. Inyule a bé gwés Yéhôva, a yéñék ki lémél nye ni kôôge nye bebee, a bi sémél nye ngim sesema. Abel a bé ntééda bémba, jon a bi yoñ bon ba mintômba mu i bémba yé a ti Yéhôva kiki sesema. Lelaa Yéhôva a bi tehe jam li? “Yéhôva a bé béñge Abel ni likébla jé ni mis malam.” (Bibôdle 4:4) Yéhôva a bi neebe yak makébla ma bôt bape ba ba bé gwés nye, ba bôdlak nye ñem kiki bo Nôa. (Bibôdle 8:​20, 21) Kiki a bi neebe i nya makébla i, Yéhôva a bi unda le bikwéha bi bôt bi nla lémél nye, bi kôôge ki nye bebee. b

7. I jam Abraham a bi boñ le a bé bebee i sem mpom wé man li niiga bés?

⁷ Yéhôva a bi bat Abraham mut hémle, le a ti man wé Isak kiki sesema, i jam li li bé let ngandak. I maliga, Abraham a bi lama nôgda le i jam Nyambe a mbat nye li nlôôha ba ndutu. Ndi Abraham a bi nôgôl. I ngéda a bé bebee i nol man wé, Yéhôva a bi kéñ nye i boñ hala, kinje hogbe i mañ mut unu u bi nôgda! I ndémbél ini i niiga bagwélél bé i yom nyemede a ga boñ i dilo di nlo. Yéhôva a bé bebee i sem mpom wé Man nu gwéha. Yéhôva a ngwés bôt ba binam ngandak.​—Bibôdle 22:​1-18.

8. Bisesema ba bé ti isi mbén Môsi bi niiga kii bés? (Lôk Lévi 4:​27-29; 17:11)

⁸ Ngandak nwii i mbus, i mbén ba bi ti bon ba Israel i bé unda le ba nlama ti bisesema inyu kôhna nwéhél i bibéba gwap. (Añ Lôk Lévi 4:​27-29; 17:11.) Bisesema bi, bi bé unda le Yéhôva a ga ti sesema i tôbôtôbô i i ga kobol bôt bobasôna i mok mi béba ni mi nyemb. Bapôdôl ba bi toñol le i mbôda Nyambe a bi bôn, Man wé nu gwéha, a nlama son njonok, a wo ki. A ga nôla nlélém kiki ntômba ba bé nol inyu ti sesema. (Yésaya 53:​1-12) Hégda le, Yéhôva a nlama ti mpom wé Man nu gwéha inyu kobol bôt ba binam bobasôna yak we mukété, i mok mi béba ni mi nyemb!

LELAA YÉSU A BI KOBOL BÔT BA BINAM?

9. Kii Yôhanes Nsôble a bi kal inyu Yésu? (Lôk Héber 9:22; 10:​1-4, 12)

⁹ I hiai hi bisu, ngwélél Djob wada le Yôhanes Nsôble a bi tehe Yésu a kal le: “Nuna-ki! Man ntômba nu Nyambe nu a nhéya béba ikété nkoñ ’isi!” (Yôhanes 1:29) Bibañga bini bi bé unda le Yésu nyen a yé mbôda ba bi legel. A nlama ti niñ yé kiki sesema. Ngélé yada inyu ngélé yosôna, bañga botñem i bé inyu bikwéha bi bôt.​—Añ Lôk Héber 9:22; 10:​1-4, 12.

10. Lelaa Yésu a bi unda le a ‘bi lo i sébél’ baboñbéba?

¹⁰ Yésu a bé hôla téntén i bet ba bé nok ndutu inyu bibéba ba bé boñ, a naña ki bo i yila banigil bé. A bé yi le béba i yé jom i mandutu ma bôt ba binam. Jon a bi kôôge bebee ni i bet ba bé yiba kiki baboñbéba. A bi gwélél hihéga hiada, a kal le: “I bôt ba yé mbôô ba gwé bé ngôñ ni dokta, ndik bôt ba nkon.” A kônde le: “Me bi lo bé me i sébél bôt ba téé sép, ndi baboñbéba.” (Matéô 9:​12, 13) I yom a bi kal yo ki yon a bi boñ. A bi nwéhél bibéba bi muda nu a bi jôwa nye makôô ni gwiiha gwé. (Lukas 7:​37-50) A bi niiga muda Samaria maliga ba bak i bee, ki le a bé yi le a yé muda ndéñg. (Yôhanes 4:​7, 17-19, 25, 26) Nyambe a bi ti yak Yésu ngui i mélés i yom béba i bi lona, hala wee nyemb. Lelaa? Yésu a bi lona bôt i bitugne, bôlôm, bôda, boñge ni mimañ mi bôt.​—Matéô 11:5.

11. Inyuki bikwéha bi bôt bi bé kôôge Yésu bebee?

¹¹ Hala a nhélés bé bés le yak i bôt ba bé boñ mam mabe kiyaga ba bé kon bé woñi i kôôge Yésu bebee. A bé unda bo ñem ngôô ni konangoo. Ba bé maséé i ba bebee ni Yésu. (Lukas 15:​1, 2) Yésu a bi bégés bo inyu hémle yap, a bom ki bo. (Lukas 19:​1-10) Maboñok mé ipañ i bôt bana, ma bé unda le a yé konangoo kiki Isañ Yéhôva. (Yôhanes 14:9) U héya maboñok mé, yak bipôdôl gwé bi bé unda le Isañ nu a gwé ñem ngôô, a bak konangoo a ngwés i bôt ba, a gwé ki ngôñ i hôla bo i yémbél béba. Yésu a bi ti bikwéha bi bôt ngôñ i héñha maboñok map ni i noñ nye.​—Lukas 5:​27, 28.

12. Kii Yésu a niiga bés ni nyemb yé?

¹² Yésu a bé yi i yom i mbem nye. A bi kal banigil bé le ba ga liibana nye, ba péni ki nye i kék. (Matéô 17:22; 20:​18, 19) A bé yi le sesema yé i nlama héya béba i nkoñ ’isi, ndik kiki Yôhanes ni bapôdôl ba bi legel. Yésu a bi kal ki le i mbus nyemb yé, a ga “ôt mintén mi bôt nwominsôna” i nyeni. (Yôhanes 12:32) Bikwéha bi bôt bi bé le bi lémél Yéhôva ibale bi neebe Yésu kiki Nwet wap, bi noñ ki mabal mé. Ibale bi boñ hala, ki bi bi “nyodi i mok mi béba.” (Rôma 6:​14, 18, 22; Yôhanes 8:32) Inyu hala nyen ni ñem ngui, Yésu a bi kon bé woñi i wo inyu yés.​—Yôhanes 10:​17, 18.

13. Lelaa Yésu a bi wo, kii nyemb yé i niiga bés inyu Yéhôva Nyambe? (Béñge yak titii.)

¹³ Liwanda li Yésu jada li bi liibana nye, ba bi gwel nye, ba sol nye, ba ôbôs nye jôl, ba kép yak nye mbai. Bisônda bi bi kena nye i homa ba bé lama nôlôl nye, bi tômôl nye i ngii kék. Mu kiki a bé hônba i njôghe ikeñi i, ngim Mut i bé nôgda njôghe ikeñi iloo ha. I mut nu a bé Yéhôva Nyambe. Yéhôva a bééna ngui i mélés njôghe i Man wé, ndi a bi boñ bé hala. Inyuki? Kii i bé le i tinde Isañ nu a bé gwés Man wé i nwas i nya jam i? Yom yada ndigi, inyule a ngwés bés. Jon Yésu a kal le: “Nyambe a bi gwés nkoñ ’isi iloo hihéga, jon a bi ti mpom wé Man inyu boñ le hiki mut a ñunda le a nhémle nye a tjiba bañ, ndi a bana niñ boga.”​—Yôhanes 3:16.

14. Kii sesema i Yésu i niiga we?

¹⁴ Sesema i Yésu i yé yimbne i nlôôha ikeñi i i ñunda le Yéhôva a nlôôha gwés bôt ba binam. Ñ, i ñunda le Yéhôva a ngwés we ngandak. A bi neebe le a nôk njôghe ikeñi inyu péyés we i mok mi béba ni mi nyemb. (1 Yôhanes 4:​9, 10) Ñ, a gwé ngôñ i hôla hiki wada wés i jôs béba ni i yémbél yo!

15. Kii di nlama boñ inyu ôt nseñ ni likébla li Nyambe lini le binoñ?

¹⁵ Likébla li Nyambe lini le sesema i mpom wé Man i mboñ le bibéba gwés bi nwéhlana. Ndi inyu boñ le Nyambe a nwéhél bés, di nlama boñ ngim jam. Limbe jam? Yôhanes Nsôble, ni Yésu Kristô nyemede ba bi timbhe i mbadga i, ba kal le: “Tama bibéba binan inyule Ane ngii i nkôôge bebee.” (Matéô 3:​1, 2; 4:17) Ñ, i tam bibéba gwés i nlôôha ba nseñ ibale di gwé ngôñ i jôs béba ni kôôge bebee ni Tata wés nu gwéha. Ndi kii ba nsébél le i tam bibéba, ni lelaa hala a nla hôla bés i jôs libak jés li kwéha? Yigil i noñ i ga timbhe mbadga i.