▪ Bibel i nti bé bés ndimbhe, ndi i nkal bés ngim mam i i nla hôla bés i yi inyuki ba bi témb ha bé i Nasaret i ngéda i?

Añgel i kal Maria le, a ga nembee a gwal man. I ngéda añgel i bi legel nwin u, Maria bo Yôsep ba bé yééne i Nasaret, i het Yôsep a bi gwééne, i Galiléa. (Lukas 1:26-31; 2:4) I mbus, i ngéda ba bi lôl nyoo i Égiptô, ba témb i Nasaret. Nyoo nyen Yésu a bi néñél, a yila mut Nasaret. (Matéô 2:19-23) Inyu hala nyen, di yé di hoñol i môl mana mo maa le Yésu, Yôsep ni Maria, i ngéda ba nsima tison i Nasaret.

Maria a bééna mut wé lihaa nu a bé yén i nkoñ u Yudéa, le Élisabet. Élisabet a bé nwaa prisi le Sakaria, nyen a bé nyañ Yôhanes Nsôble. (Lukas 1:5, 9, 13, 36) Maria a bi yuuga Élisabet a yén nyoo ni nye, i nkoñ Yudéa sôñ aa. I mbus Maria a témb i Nasaret. (Lukas 1:39, 40, 56) Inyu hala nyen, Maria a nyi nkoñ Yudéa loñge.

Yôsep a bi nôgôl oda ngomin a bi ti, i ke “i tila môl i kaat ngomin.” Jon, a bi nyodi i Nasaret a ke i Bétléhém, yon i bé “nkoñ u David,” mbañ i bé kal ki le nyoo nyen Mésia a bé lama gwéé. (Lukas 2:3, 4; 1 Samuel 17:15; 20:6; Mika 5:2) I mbus le, Maria a bi gwal Yésu, Yôsep a bi nwas bé le Maria a ke ntandaa liké u, ni nkéñéé man inyu témb i Nasaret. Ba bi yééne i Bétléhém nu a bé yom kiki bo kilôméta bôô ni Yérusalem. Jon ba bé ba kôli ke i témpel, inyu ti sesema Mbén i bé bat.—Lôk Lévi 12:2, 6-8; Lukas 2:22-24.

Añgel i Nyambe i bi kal Maria i bisu bi ngéda le lok yé, i ga kôhna “yééne ane i David,” ni le “a’ ba Kiñe.” Bebek le Yôsep bo Maria, ba bi ôt pék ba tehe le i yé nseñ le, Yésu a gwéé i nkoñ u David. (Lukas 1:32, 33; 2:11, 17) Bebek le ba bi hoñol ki le, njel pék i yé le ba kee ni bisu i yén nyoo, ba bemek le Yéhôva a kônde ti bo biniigana bipe inyu yônôs sômbôl yé.

Di nyi bé sôñ yañen ba bé ba ma tégbaha i Bétléhém, i ngeñ bayitjôdôt bahogi ba bi bol nyoo. Ndi ha i ngéda i, lihaa jap li bé yén ha bé i ndap bilém, ndi i ndap ipe, man wap a bak “hisiina mañge,” a bé ha bé nkéñéé man. (Matéô 2:11) I mpôna le, iloole ba témb i Nasaret, ba bi nom ha i Bétléhém, Bétléhém a yila mbai yap.

Hérôdé a bi ti oda le ba nol “bon bôlôm bobasôna ba Bétléhém . . . ibôdôl i nwii ima i sôhôk isi.” (Matéô 2:16) Kiki Nyambe a bi béhe Yôsep inyu jimb li, jon nye ni Maria ba bi ke ngwéé ni Yésu Égiptô letee Hérôdé a wo. Mbus ha, Yôsep a kena lihaa jé i Nasaret. Inyuki ba bi témb ha bé i Bétléhém? Inyule i ngéda i, man Hérôdé le Arkélaô, nyen a bé ane i Yudéa, a bé béba mut, añgel i Nyambe i bi béhe ki Yôsep le a ke bañ nyoo. Nyoo nyen a bé le a néñés Yésu kiki bañga ngwélél Nyambe ibabé le yom ibe i pémél nye.—Matéô 2:19-22; 13:55; Lukas 2:39, 52.

I mpôna le, Yôsep a bi wo ilole Yésu a nyimblene bôt njel i niñ i ngii. Jon Yôsep a ga tuge inyu niñ hana ’isi. Ngandak bôt i ga tehe nye, i nigil ngandak mam ipe ipañ yé, kiki lini le inyuki nye ni Maria ba bi yééne i Bétléhém i mbus ligwéé li Yésu.