1-2. (a) Ibale di nyoñ ngéda i ôt pék mu mam Yésu a bi boñ i ngéda a bé hana ’isi, hala a ga tinde bés i boñ kii? (b) Kii di ga tehe munu yigil ini?

 I NGÉDA mut wés di gwéhék a nwo, ngôñ yés i yé le di témb di tehe nye! Di nok njôghe i ngéda di nhoñol i mam momasôna a bi boñ ilole a nwo, téntén ibale a bi lôôha nok ndutu. Ndi i mbus ngéda, di nla kahal nwemla i ngéda di nhoñol ngim jam a bi niiga bés, jam a bi pot tole a bi boñ.

² Hala nyen di nok ndutu, i ngéda di nhoñol lelaa Yésu a bi son njonok, a wo. I ngéda Mbigda nyemb Yésu, di yé di yoñ ngéda i bigda sesema yé. (1 Korintô 11:24, 25) Ndi, i ngéda di nhoñol i mam Yésu a bi kal ni ma a bi boñ i ngéda a bé hana ’isi, maséé ma yé le ma nol bés. Di yé ki maséé ngandak i ngéda di nhoñol i mam a yé boñ nano, ni ma a ga ke i boñ i dilo di nlo. I yigil ini i ga éba bés le, ibale di nyoñ ngéda i ôt pék mu mam ma, ni mu gwéha a bi unda bés, hala a ga tinde bés i ti mayéga.

3. Inyuki sesema i Yésu i nkônha bés maséé?

³ I ngéda di ñôt pék mu sesema i Yésu, ni i mam a bi boñ i ngéda a bé hana ’isi, hala a ntinde bés i ti mayéga. I ngéda Yésu a bé hana ’isi, a bi pôdôl bisai di ga kôs isi Ane Djob. I jam li, li nkônha bés maséé  ngandak. Sesema i Yésu i nkônha bés maséé inyule i mboñ le di ba mawanda ma Yéhôva bona Yésu. I bôt ba nhémle sesema i Yésu, ba gwé botñem i niñ i mba ni mba ni i tehe bôt bap ba bi wo. (Yôhanes 5:28, 29; Rôma 6:23) Di bi boñ bé jam jo ki jo inyu kôhna bisai bini, di ta bé to le di boñ jam jo ki jo inyu timbhe Yéhôva bona Kristô. (Rôma 5:8, 20, 21) Ndi di nla éba bo le di yé maséé. Lelaa?

4. Lelaa Maria Magdaléna a bi ti mayéga inyu jam Yésu a bi bôñôl nye? (Béñge titii.)

⁴ Di béñge ndémbél i ngond Lôk Yuda yada le Maria Magdaléna. A bééna mimbuu mimbe misaambok, kinje ndutu. Bebek a bi lehel ñem. Inyu hala nyen di nhégda le i ngéda Yésu a bi luhul mimbuu mimbe mi, Maria Magdaléna a bé maséé ngandak! Kiki a bé maséé, jon a bi yila nigil Kristô, a ti ngui yé, ngéda yé ni nkus wé i nson u Yéhôva. (Lukas 8:1-3) Maria a bé maséé inyu jam Yésu a bi bôñôl nye, ndi bebek a bé yi bé le Yésu a ga boñ iloo ha. A bé lama ti niñ yé sesema inyu bôt ba binam, “inyu boñ le hiki mut a ñunda le a nhémle nye a bana niñ boga.” (Yôhanes 3:16) Ndi to hala, inyu ti mayéga inyu jam Yésu a bi bôñol nye, Maria bi téñbe ni nye. I ngéda Yésu a bé son njonok i ngii kék njiiha, Maria a bé nye ha bebee inyu lédés nye ni bôt bape ba bé ha. (Yôhanes 19:25) I ngéda Yésu a bi wo, Maria ni bôda iba bape ba bi lona binunumba i soñ inyu majôna mé. (Markô 16:1, 2) Maria a bi kôhna ngandak bisai mu kiki a bi téñbe ni Yésu. A bi bana nsima i tehe Yésu ni i kwel ni nye i mbus  bitugne gwé, nsima ngandak banigil bé ba bi bana bé.​—Yôhanes 20:11-18.

5. Lelaa di nla ti Yéhôva bo Yésu mayéga inyu mam ba mbôñôl bés?

⁵ Yak bés di nla gwélél ngui yés, ngéda yés, ni nkus wés i nson u Ane inyu ti Yéhôva bo Yésu mayéga. Kiki hihéga, di nla ke i oñ ni i bôñgôl mandap ma ntôñ.

6. Inyuki di yé le di kal le Yésu a bi wo inyu hiki wada wés?

⁶ I ngéda di ntehe lelaa Yéhôva bo Yésu ba ngwés bés, hala a ntinde bés le yak bés di gwés bo. (1 Yôhanes 4:10, 19) Di nkônde ki gwés bo i ngéda di nok le Yésu a bi wo inyu hiki wada wés. Ñôma Paul a bi yigye i jam li i ngéda a kal bikristen bi Galatia le: “Man Nyambe . . . a bi gwés me, a sem ki nyemede inyu yem.” (Galatia 2:20) Kiki Yésu a bi ti niñ yé, hala a bi boñ le Yéhôva a ôt bés i nyeni le di ba mawanda mé. (Yôhanes 6:44) Baa di ta bé maséé le Yéhôva a bi tehe mahoñol més malam a ti Man wé sesema le di ba mawanda mé? Baa hala a mboñ bé we le u kônde gwés Yéhôva bona Yésu? Badba le: ‘Gwéha i Yéhôva bona Yésu i nlama ntinde me i boñ kii?’

7. Kiki di ntehe mu titii, lelaa di nla unda le di ngwés Yéhôva bo Yésu? (2 Korintô 5:14, 15; 6:1, 2)

⁷ Di ngwés Yéhôva bo Kristô, jon di ngwés yak bôt bape. (Añ 2 Korintô 5:14, 15; 6:1, 2.) Di ñunda i gwéha i i ngéda di yé sum sum i nson u ñañ nlam. Di ñañle bôt bobasôna ñañ  nlam. Di ntodol bé bôt, to di ta bé kôgôô yada, litén jada, to ba yé liyep, to ba yé mingwañ. Kiki di mboñ hala, di ñunda le di gwé mahoñol ma Yéhôva nu sômbôl yé i yé le “mintén mi bôt nwominsôna mi kôhna tohi, mi pam ki i bana bañga yi i maliga.”​—1 Timôtéô 2:4.

8. Lelaa di nla unda lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm gwéha?

⁸ Di ñunda ki le di ngwés Yéhôva bona Kristô i ngéda di ngwés lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm. (1 Yôhanes 4:21) Di ntôñ bo, di hôlga bo i ngéda ba mboma mandutu. I ngéda ba nkôs maéya, di nlédés bo, i ngéda ba nkon, di nke i yuuga bo, i ngéda ba ntomb di nhôgbaha bo. (2 Korintô 1:3-7; 1 Tésalônika 5:11, 14) Di nsoohe inyu yap inyule di nyi le “minyemhe mi mut a téé sép mi gwé ngui ngandak.”​—Yakôbô 5:16.

9. Kii ipe di nla boñ inyu unda lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm gwéha?

⁹ Di ñunda ki le di ngwés lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm i ngéda di njo sañ inyu nôgla ni bo. Di noode nwéhél bo, kiki yak Yéhôva a nwéhél bés. Ibale Yéhôva a bi neebe le Man wé a wo inyu bibéba gwés, baa yak bés di nlama bé nwéhél lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm? Di ba bañ kiki béba nkol Yésu a bi pôdôl mu hihéga hié hiada. Nwet wé a bi nwéhél nye soso pil, ndi nye a bi tjél nwéhél nkol umpe man pil. (Matéô 18:23-35) Ibale u nôgda le u gwé ngimanôgla ni mankéé ikété likoda baa u nla boñ biliya gwobisôna inyu boñ le u kôp nsañ ilole kel i Mbigda nyemb Yésu i nkola? (Matéô 5:23, 24) Ibale u mboñ hala, wee u ngwés toi Yéhôva bona Yésu.

10-11. Lelaa mimañ mi nla unda le mi ngwés Yéhôva bo Yésu? (1 Pétrô 5:1, 2)

¹⁰ Lelaa mimañ mi nla unda le mi ngwés Yéhôva bo Yésu? Ba nlama ntôñ mintômba mi Yésu. (Añ 1 Pétrô 5:1, 2.) Yésu a bi yis ñôma Pétrô i jam li. I mbus le a bi tañba Yésu ngélé aa, bebek le Pétrô a bééna ngôñ i unda Nwet wé le a ngwés nye. I ngéda a bi tuge, Yésu a bi bat Pétrô le: “A Simôn, man Yôhanes, baa u ngwés me?” Ibabé pééna, Pétrô a bé bebee i boñ to kii inyu unda Nwet wé le a ngwés nye. Yésu a bi kal Pétrô le: “Tééda bon bem ba mintômba.” (Yôhanes 21:15-17) Niñ yé yosôna, Pétrô a bi yik tééda mintômba mi Nwet, a unda le a ngwés toi nye.

¹¹ A mimañ, munu ngéda Mbigda nyemb Yésu, lelaa ni nla unda le bibañga Yésu a bi kal Pétrô bi mbéñge bé? I ngéda ni nke i yuuga lôk kéé hiki ngéda inyu lédés bo, ni hôlga i bet ba bi ke haa ni Yéhôva i témb i nyeni, ni ñunda le ni ngwés toi Yéhôva bo Yésu. (Ézékiel 34:11, 12) Yak i bet ba nigil Bibel ni ba ba nlo i Mbigda nyemb Yésu inyu ngélé yap i bisu ni nlama leege bo loñge.

12. Inyuki bibuk Yésu a bi pot ilole a nwo bi nti bés ñem ngui? (Yôhanes 16: 32, 33)

¹² I u u nsôk ilole a nwo, Yésu a bi kal banigil bé le: “N’a bana njiiha  ikété nkoñ ’isi, ndi ni bana ñem ngui! Me bi yémbél nkoñ ’isi.” (Añ Yôhanes 16:32, 33.) Kii i bi hôla Yésu le a piñgla bañ i bisu bi baoo bé, ni le a téñbe ni Yéhôva to i bisu bi nyemb? A bi bôdôl Yéhôva ñem. A bé yi le yak banigil bé ba ga boma manoodana, jon a bi bat Yéhôva le a tat bo. (Yôhanes 17:11) Inyuki hala a nlédés bés? Inyule Yéhôva a gwé ngui iloo baoo bés bobasôna. (1 Yôhanes 4:4) A ntehe mam momasôna. Di nyi le ibale di mbôdôl Yéhôva ñem, d’a kon bé jam jo ki jo woñi, d’a bana ñem ngui.

13. Lelaa Yôsep mut Arimatia a bi unda ñem ngui?

¹³ Di béñge ndémbél i Yôsep mut Arimatia. Lôk Yuda i bé ti nye lipém ngandak. A bé i Ntôñ bakéés bakeñi ba Lôk Yuda. Ndi i ngéda Yésu a bi bôdôl nson wé hana ’isi, Yôsep a bééna bé ñem ngui. Ñôma Yôhanes a bi kal le: “A bé nnigil Yésu bisôsôli inyule a bé kon Lôk Yuda woñi.” (Yôhanes 19:38) A bé gwés ñañ nlam, ndi a bé sômbôl bé le bôt bape ba yi le a nhémle Yésu. Bebek le a bé hoñol le bôt ba ga ti ha bé nye lipém. Ndi, Bibel i nkal le i mbus nyemb i Yésu, Yôsep mut Arimatia “a bi bana ñem ngui i ke yak Pilatô, a bat nye mim u Yésu.” (Markô 15:42, 43) Yôsep a bé sôô ha bé le a nhémle Yésu.

14. Ibale u nkon bôt woñi, kii u nlama boñ?

¹⁴ Baa yak we u nkon bôt woñi kiki Yôsep? Baa ngim mangéda u nkon woñi i kal bôt i suklu tole i bôlô le u yé Mbôgi Yéhôva? Baa u ntjél yila ntéé likalô, tole u ntjél sôblana inyule u nkon bôt woñi? Woñi u nsôña bañ we i boñ loñge. Yemhe Yéhôva. Bat nye le a ti we ñem ngui. I ngéda w’a tehe lelaa Yéhôva a ntimbhe masoohe moñ, w’a kônde bana ñem ngui.​—Yésaya 41:10, 13.

15. I ngéda Yésu a bi pémél banigil bé, maséé ma bi tinde bo i boñ kii? (Lukas 24:52, 53)

¹⁵ Nyemb Yésu i bi tééñga banigil bé ngandak. Hégda le i jam lini. Liwanda jap li bi wo, ba lehel yak ñem.  (Lukas 24:17-21) Ndi i ngéda Yésu a bi tuge, a bi yoñ ngéda i toñle bo lelaa a nyônôs mbañ i Bibel. A bi bééga ki bo soso bôlô. (Lukas 24:26, 27, 45-48) I ngéda Yésu a bi témb i ngii i mbus 40 ma dilo, banigil bé ba bé ha bé ba nkônha ngoo, ba bé maséé ngandak. Kiki ba bé yi le Nwet wap a ntuge, ni le a ga hôla bo i yônôs bôlô yap, jon ba bé maséé hala. Maséé ma bi tinde bo i bégés Yéhôva ibabé waa.​—Añ Lukas 24:52, 53; Minson mi baôma 5:42.

16. Lelaa di nla nigle banigil ba Yésu?

¹⁶ Lelaa di nla nigle banigil ba Yésu? Ibale di ngwélél Yéhôva, ha ndik i Mbigda nyemb Yésu bé ndi niñ yés yosôna, di ga ba maséé? Inyu boñ i jam li, Ane Djob i nlama ba jam li bisu i niñ yés. Kiki hihéga, ngandak lôk kéé i bi yoñ bitelbene inyu ke likalô, i ke makoda ni i bana yigil i lihaa hiki ngéda. Lôk kéé ihogi i bi tjél bana nkus u bôt bape ba ntehe le u yé nseñ, inyu kônde hôla i likoda tole i het ngôñ i baañal ñañ nlam i yé. Tolakii i gwélél Yéhôva i ta bé jam li ntomb, a mbôn le a ga kôp bés ngandak bisai ibale di mbii Ane yé i bisu i niñ yés.​—Bingéngén 10:22; Matéô 6:32, 33.

17. Kii di nlama boñ i Mbigda nyemb Yésu i nwii unu? (Béñge titii.)

¹⁷ Di mbem kel i Mbigda nyemb Yésu i nwii unu i i ga ba ngwa um i hilo 4 hi sôñ Matôp. Ndi, ilole hilo hi hi nkola, di yé le di ôt pék mu sesema i Yésu ni gwéha bona Yéhôva ba bi unda bés. Di yéñ manjel i boñ hala munu ngéda ini yosôna, letee ni i kel Mbigda nyemb Yésu. Kiki hihéga, di nla yoñ ngéda i ôt pék munu homa nunu le: “Sonde i nsôk i Yésu hana ’isi,” i Apendis B12 i Ngobol mbok yondo. Yéñ minlôñ mi Bibel mi mi nla tinde we i ti Yéhôva mayéga, i unda gwéha, ñem ngui ni i ba maséé. I mbus, yéñ manjel i unda le u nti Yéhôva bo Yésu mayéga. Yésu a nkônôl we maséé inyu mam momasôna u mboñ munu ngéda Bilôp bi Nwet.​—Masoola 2:19.