1-2. Mambe mandutu ma yé le ma kwél bagwélél ba Yéhôva?

 I NLA pam le bikuu bi kwél bés kunda yada, bi héñha ki niñ yés héñha yosôna. Kiki hihéga, mankéé wada le Luis, a ba bi léba nye béba kon pos. Dokta a bi kal le ndék sôñ yon i yii nye inyu niñ. Sita Monika bo nlôm ba bééna ngandak mam i boñ i pes mbuu. Ndi kel yada, sita Monika a bi nok le hala a yé ngandak nwii le nlô wé nu a yé yak mañ, a mboñ mam mabe bisôsôli. Sita Ôlivia nu a yé ngi biiba a bi ba nyégsaga i tjôô ndap yé inyule béba mbuk mbebi i bé i njel. I ngéda mbuk mbebi a bi tagbe, sita yés i témb, i koba le a ntjé ndap yé. I bôt bana bobasôna, niñ yap i bi héñha, héñha yosôna. Baa i ma pam le u kôhna ngim jam hala, i i nlo i héñha niñ yoñ héñha yosôna?

² Yak bés bagwélél ba Yéhôva ba di tiñi ni nye, di mboma mandutu ni makon kiki bôt bobasôna. U héya hala, i nla pam le i bôt ba ñoo Mbôgi Yéhôva ba kolba bés, tole ba tééñga bés. Tolakii Yéhôva a nkéñ bé le mandutu ma ma kwél bés, a mbôn le a ga hôla bés. (Yésaya 41:10) Ñ, ni mahôla ma Yéhôva, di nla tééda maséé més, di yoñ makidik malam, di téñbe ki ni nye to di ntégbaha mangéda mabe. Munu yigil ini, di ga tehe manjel ma-na Yéhôva a ngwélél inyu hôla bés i ngéda bikuu bi nkwél bés. Di ga tehe yak i yom di nlama boñ inyu ôt nseñ ni mahôla mé.

YÉHÔVA A GA TAT WE

3. Kii i nla ba ndutu i boñ i ngéda bikuu bi nkwél bés?

³ Ndutu. I nla ba nledek jam i tibil ôt pék ni i yoñ makidik malam i ngéda bikuu bi nkwél bés. Inyuki? Inyule  ñem wés u nla ba nyonok ni njôghe. I nla ba le ngandak nduña i ntômbôs bés. Di nla nôgda wee di nhel likanda, di nyi bé to imbe njel di yoñ. Ni tehe lelaa bisita biba di mpôdôl bibôdle bi bé nôgda mu mangéda mabe ma. Ôlivia a nkal le: “I ngéda i soso mbuk mbebi nu a bi tjé ndap yem, a bé ndik wee me yé nimlak, me bé ntombok.” Monika nu nlôm a bi séñ kusa a nkal le: “Hala a bi wéha me nyuu iloo hihéga. A bé ndik wee njôghe i mpat me ñem. Yak i mam me bé boñ hiki kel ma kahal lédél me. I jam me bé hégda bé, jon li bi pémél me.” Lelaa Yéhôva a mbôn le a nhôla bés i ngéda i nya mahoñol i i nyuu bés?

4. Inoñnaga ni kaat Filipi 4:6, 7, kii Yéhôva a mbôn bés?

⁴ Lelaa Yéhôva a nhôla bés? A mbôn le a ga ti bés i yom Bibel i nsébél le “nsañ u Nyambe.” (Añ Filipi 4:6, 7.) Kii i yé nsañ u Nyambe? U yé ñem nwee di nôgda inyule di gwé maada malam ni Yéhôva. Nsañ u “u nloo mam momasôna mut binam a nla nok”; u nlôôha ba nlam iloo i mam momasôna di yé le di hégda. Baa i ma pam le ni soohe Yéhôva, i mbus ni nôgda le ni yé nwee ndik wee nduña nan i mal? I jam li jon ba nsébél le “nsañ u Nyambe.”

5. Lelaa nsañ u Nyambe w’a tééda miñem wés ni mahoñol més?

⁵ Filipi 4:7 a nkal le nsañ u Nyambe “w’a tééda miñem minan ni mahoñol manan.” I buk Grikia ini le “tééda” ba bi gwélél munu nlôñ unu, i bé gwéélana i hiai hi bisu inyu pôdôl bisônda bi bé tééda ngim tison. I bôt ba bé mu i tison i, ba bé le ba nañal ibabé i kon yom yo ki yo woñi, inyule ba bé yi le mintôñ mi bisônda mi bé tat manwemel. Nlélém ni bés, i ngéda nsañ u Nyambe u ntééda miñem wés ni mahoñol més, di nôgda nwee, di nkon bé yom yo ki yo woñi. (Tjémbi 4:8) Kiki Hana, to ibale i jam li ntééñga bés li mal bé kunda yada, di nôgda le di yé nwee. (1 Samuel 1:16-18) Ha ngéda i, i yé bés ntombok jam i ôt pék inyu yoñ makidik malam.

6. Kii di nla boñ inyu ôt nseñ ni nsañ u Nyambe? (Béñge yak titii.)

⁶ Kii di nlama boñ? I ngéda ngim jam i ntééñga bés, di bat Yéhôva mahôla. Lelaa? Di soohe nye letee di nôgda nsañ u Nyambe. (Lukas 11:9; 1 Tésalônika 5:17) Mankéé Luis nu ba bi léba kon pos, a ñañle bés i yom i bi hôla nye ni nwaa Ana i yémbél i ndutu i, i ngéda dokta a bi kal nye le, a yii ndik nye ndék sôñ i niñ. A nkal le: “I ngéda i nya jam i i mpémél  we, i yé i ba jam li nlet ngandak i yi mambe makidik u yoñ inyu matibla ni mam mape ki. Masoohe mon ma bi hôla bés i témbna nsañ wés.” Luis bo nwaa ba nkal le ba bé soohe, soohe ni soohe, ba badak Yéhôva le a ti bo nsañ, ñem nwee ni pék inyu yoñ makidik malam. Ba bé ba nôgda le Yéhôva a nhôla toi bo. Jon, ibale u mboma njiiha, soohe Yéhôva, soohe ni soohe, a ga ti we nsañ u Nyambe u u ga tééda ñem woñ ni mahoñol moñ.—Rôma 12:12.

YÉHÔVA A GA HÔLA WE I BA SIÑ

7. Kii di nla nôgda i ngéda di mboma njiiha?

⁷ Ndutu. I ngéda di mboma njiiha tole di ntégbaha mangéda mabe kiyaga, mahoñol di gwé ha i ngéda i, i yom di nôgda, ni maboñok més ma ta bé i yom di yé di mboñ yôha. Ha ngéda i, mahoñol més ma yé ma ba ndigi kiki sitima tole môñgô mangudga ma ndéñgés ini pes ni ii. Ana nu di nsima len a nkal le, i ngéda Luis a bi wo, a bi bana mintén mi mahoñol nwominsôna. A nkônde le: “I ngeñ me bé nôgda le me yé metama, hala a bé a tééñga me ngandak. Me bé unup, me kalak le, inyuki a bi ke.” Ñ, Ana a bé nôgda binyuu, a unbak, téntén i ngéda a bé lama yoñ makidik Luis a bé yoñ. Ngim mangéda, mahoñol ma bé tééñga nye kiki môñgô mangudga ma tuye ma ndéñgés. Lelaa Yéhôva a nhôla bés i ngéda mahoñol ma nyuu bés hala?

8. Kii Yéhôva a mbôn bés i kaat Yésaya 33:6?

⁸ Lelaa Yéhôva a nhôla bés? Yéhôva a mbôn bés ntiik le a ga hôla bés i ba siñ mu mangéda ma. (Añ Yésaya 33:6.) I ngéda béba mbuk mbebi i mbôdôl, mangudga ma ndéñgés sitima ini pes ni ii. Ndi ha ngéda i, i yom i nhôla mbôm bisitima i yé le, ngandak yap i gwé ngim gwom isi yap i baluk sitima ba yé ba pémés inyu yidis yo le i yin bañ. I gwom bi bi mpôna maloi ma hiobi, bi yédék jôga, gwon bi nsôk boñ le sitima i ba siñ, kayéle i bôt ba yé mu ba pei. Ndi inyu ngandak bisitima, inyu boñ le bi sal loñge, i mbéda le sitima i kenek ni bisu, i telep bañ. Hala a yé nlélém ni bés, inyu boñ le Yéhôva a hôla bés i ba siñ, di nlama ke ni bisu i gwélél nye mu mangéda mabe ma.

9. Lelaa bisélél bi nyiña bi nhôla bés i ba siñ mu mangéda ma? (Béñge yak titii.)

⁹ Kii di nlama boñ? I ngéda mahoñol mabe ma nyuu bés, di mboñ biliya bi ngui i tééda bilem gwés bilam i pes mbuu. Maliga ma yé le bebek di ga pam bé i bana makénd kiki i ngéda mam ma nke loñge, ndi di bigda le Yéhôva a nok  bés. (Hégha ni Lukas 21:1-4.) Kiki u bé boñ behee, kee ni bisu i bana ngéda i nigil ni i soñda. Inyuki? Inyule ni njel ntôñ wé, Yéhôva a nti bés ngandak miño mi minkwel ni bividéô bilam bi bi nhôla bés i ba siñ mu mangéda mabe ma. Jon inyu léba i jam u gwé toi ngôñ, gwélél bisélél u gwé ni hop woñ, tole ni hop umpe u nyi, i nla ba JW Library^®, Index des publications des Témions de Jéhovah ni Pulasi, ni Ñéga inyu nyiña u bikaat bi Mbôgi Yéhôva. Monika nu di mbôk di sima a nkal le, a bé a ke i boñ nyiña mu i ngéda mahoñol mabe ma nyuu nye. Kiki hihéga, a nla jôp i man ño nkwel le “hiun.” Lisañ lipe, a béñge “ndéñbe,” tole a boñ nyiña i ño nkwel ni hop Pulasi le “trahison.” Ha nyen a mbôdôl añ, añ ni añ letee ñem u sôs nye. A bi kal le: “I ngéda me bé me bôdôl nyiña, me bé me bana nduña iloo hihéga. Ndi kiki me bé ke ni bisu i soñgol, hala nyen me bé me nôgda wee Yéhôva a nhôôba me. Hala a bi hôla me i nok le Yéhôva a bé nok mahoñol momasôna ma bé tééñga me, a hôlga yak me.” Mahôla ma Yéhôva ma, ma nla bane we nseñ letee mangéda mabe ma ma tagbe.—Tjémbi 119:143, 144.

YÉHÔVA A GA NIT WE

10. Kii ipe di nla nôgda i ngéda bikuu bi nkwél bés?

¹⁰ Ndutu. I mbus le bikuu bi nkwél bés, i nla pam ngim dilo le di ba ntombok. Ha ngéda i, di nla nôgda i yom mut a bé ke ngwéé ngandak a nôgda, i ngéda a nyom i kôô inyule a nok njôghe. Nlélém, i nla pam le ngim mam di bé boñ ibabé ndutu yo ki yo, i bôdôl yañal bés, tole ma di bé boñ ni maséé, ma nla kahal lôlôô bés. I nla ki ba le kiki Éliya, di gwé ndik ngôñ i nañal. (1 Bikiñe 19:5-7) Kii Yéhôva a mbôn bés i ngéda di yé ntombok hala?

11. Imbe njel ipe Yéhôva a ngwélél inyu hôla bés? (Tjémbi 94:18)

¹¹ Lelaa Yéhôva a nhôla bés? A mbôn le a ga nit bés. (Añ Tjémbi 94:18.) Kiki nke ngwéé nu a nok njôghe i kôô a gwé ngôñ ni mahôla, yak bés di nla bana ngôñ ni mahôla inyu ke ni bisu i gwélél Yéhôva. Mu mangéda ma nyen Yéhôva a mbôn bés le: “Inyule me Yéhôva Nyambe woñ, memede nyen me ngwel woo woñ walôm, men me nkal we le: ‘U kon bañ woñi. M’a hôla we.’” (Yésaya 41:13) Kiñe David a bi nôgda i jam li.  I ngéda a bé ikété mandutu makeñi, a ban-ga baoo, a bi kal Yéhôva le: “Woo woñ walôm u nit me.” (Tjémbi 18:35) Ndi lelaa Yéhôva a nit bés?

12. Njee Yéhôva a nla gwélél inyu hôla bés i ngéda di ntomb?

¹² Inyu nit bés, Yéhôva a mbéna tinde bôt bape i lôl bés mahôla. Kiki hihéga, i ngéda mandutu ma bi tômbôs David, liwanda jé Yônatan a bi yuuga nye, a lédés nye ni bibuk bi ntina makénd. (1 Samuel 23:16, 17) Nlélém ni Éliya, i ngéda a bé ntombok, Yéhôva a bi ti nye nhôla, le Élisa. (1 Bikiñe 19:16, 21; 2 Bikiñe 2:2) Yéhôva a mboñ nlélém ni bés i len ini, a nla tinde bôt bés ba lihaa, mawanda més, tole mimañ i nit bés. Ndi, i ngéda ba mbabaa bés, di yé le di gwés yén bésbotama. Hala a nla nôga. Kii di nla ni boñ ha ngéda i inyu ti Yéhôva pôla i hôla bés?

13. Kii di nlama boñ inyu kôs mahôla ma Yéhôva? (Béñge yak titii.)

¹³ Kii di nlama boñ? Di jôs i ngôñ ikeñi di gwé i yén bésbotama. Inyule i ngéda di nyén bésbotama, litehge jés li mam li mba ha bé lilam, di mba di nhoñol ndik bésbotama ni mandutu di mboma. I nya mahoñol i, i nla tinde bés i yoñ makidik mabe. (Bingéngén 18:1) Maliga ma yé le, bésbobasôna di yé di bana ngôñ i ba bésbotama ngim mangéda, téntén i ngéda bikuu bi nkwél bés. Ndi ibale di nom mu libak li, di nla kahal yan manjel Yéhôva a ngwélél inyu nit bés. Too u ntégbaha mangéda mabe lelaa, soho neebe mahôla ma lihaa joñ, ma mawanda moñ, ni ma mimañ. Kekikel u nhôya bañ le, bon Yéhôva a ngwélél inyu nit we.—Bingéngén 17:17; Yésaya 32:1, 2.

YÉHÔVA A GA LÉDÉS WE

14. Mambe mam di yé le di boma ma ma nla kônha bés woñi?

¹⁴ Ndutu. I yé i pam le di tégbaha mangéda ma ma nkônha bés woñi. Bibel i nti dihéga di bagwélél ba Djob ba kôba ba ba bi boma mandutu ma ma bi kônha bo woñi, bebek inyule baoo bap ba bé sômbôl nol bo, tole inyu jam lipe. (Tjémbi 18:4; 55:1, 5) Nlélém ni bés i len ini, i nla pam le di boma ngolba i suklu, i homa wés bôlô, lihaa jés tole ngomin nyen a nsôñga nson wés. I nla yak pam le di kon woñi le di yé le di wo inyule bidokta bi nai ndik le bi ngwélél matibla  di neebe bé. Ha ngéda i, di yé di pôna isii mañge. Lelaa Yéhôva a yé a nhôla bés mu mangéda ma?

15. Inoñnaga ni kaat Tjémbi 94:19, kii Yéhôva a ga bôñôl bés?

¹⁵ Lelaa Yéhôva a nhôla bés? A nhôgbaha bés, a mômôs ki bés. (Añ Tjémbi 94:19.) Nlôñ u kaat u Tjémbi unu u ntinde bés i hoñol hisii hingonda hi nkon woñi ngandak, hi nla bé ke ’ilo inyule mbambat i nai i mbégdé. Ni hégda isañ a nlo i tuñ yé, a yoñ nye i moo mé, a hôôba nye letee a ke hilo. Tolakii mbambat i ngi kenek ni bisu i bam, mañge a nkon ha bé woñi inyule a yé i moo ma isañ. Yak bés i ngéda di ntégbaha mangéda ma ma nkônha bés woñi, di yé di gwés le Tata wés Nungingii a hôôba bés letee mangéda ma ma tagbe. Lelaa di yé le di ti Yéhôva pôla i hôgbaha bés hala?

16. Kii di nla boñ inyu ôt nseñ ni hogbe Yéhôva a nti bés? (Béñge yak titii.)

¹⁶ Kii di nlama boñ? Di bana lem i tégbaha ngéda ni Yéhôva, hala a mbôña i ngéda di nsoohe nye, di añak Bibel. (Tjémbi 77:1, 12-14) I lem i i ga boñ le i ngéda di mboma mandutu, jam li bisu di ga hoñol li yé le di lôndôl Tata wés nungingii. Di añle nye mam ma nkônha bés woñi, ni ma ma ntééñga bés. Di emble nye a nkwélés bés, a lédhak bés ni njel Bitilna. (Tjémbi 119:28) I nla pam le mu kiki di nsoñgol Bibel, ngim bibuk i gwel bés, i lédés ki bés i ngéda di nkon woñi. Kiki hihéga, ngim bikaat bi Bibel bi nla ti bés makénd kiki bo Hiôb, Tjémbi, Bingéngén ni bibuk bi Yésu di nléba i kaat Matéô pes 6. Mu kiki u nsoohe Yéhôva, u añak Bañga yé, u ga nôgda le Yéhôva a nlédés we.

17. Di yé nkwoog nkaa ni kii?

¹⁷ Di nla ba nkwoog nkaa le Yéhôva a ga ba ni bés i ngéda di ntégbaha mangéda mabe. Kekikel di ga ba bé bésbotama. (Tjémbi 23:4; 94:14) Yéhôva a mbôn le a ga tééda bés, a hôla bés i ba siñ, a nit bés, a lédés ki bés. Kaat Yésaya 26:3 i nkal inyu Yéhôva le: “W’a sôñ i bôt ba nigbene we ni ñem wap wonsôna; w’a ti bo nsañ ngéda yosôna, inyule wen ba mbôdôl ñem.” Jon bôdôl Yéhôva ñem, u ôt nseñ ni manjel momasôna a ngwélél inyu hôla we. Ibale u mboñ hala, w’a témbna ngui yoñ, to ibale u nke ni bisu i tégbaha mangéda mabe.