Mambadga ma Basoñgol
Baa i nlômbi Israel, i bé nyégsaga i ba mbôkgwéé inyu ba i ndaye i nkena i Mésia?
Di bé kal hala ngim mangéda. I bé nene bés le i hoñol i i nkiha ni jam di nléba i kaat i Lôk Héber 12:16, MN. Nlôñ kaat u, u nkal inyu Esau le, a “bé diihe bé mam ma pubhaga,” ni le “a nuñul bimañ gwé [yak Yakôb] inyu lijél jada [tole pan bijek].” I mpôôna le hala a bé sômbôl kal le ngéda Yakôb a bi kôhna “kunde i mbôkgwéé,” a bi jôp i ndaye i basôgôlsôgôl ba Mésia.—Matéô 1:2, 16; Lukas 3:23, 34.
Ndi ngéda di ntibil wan miñañ mi Bibel, di nléba le mut a bééna bé ngôñ i ba mbôkgwéé inyu ba sôgôlsôgôl nu Mésia. Di wan ngim mam i i ñunda hala:
Ikété bon ba Yakôb (Israel), man munlôm nu mañ a bi kôs ni nwaa wé Léa a bé Ruben. Mbus, Yôsep a ba man wé nu bisu ni nwaa wé nu gwéha le Rahel. Ngéda Ruben a nañal ni linyaa li isañ, libak jé li mbôkgwéé li bi ke yak Yôsep. (Bibôdle 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Miñañ 5:1, 2) Ndi to hala, ndaye i nkena i Mésia i bi lôô bé yak Ruben to Yôsep. Ndi i bi lôl ni lok i Yakôb i nyônôs ina a kôs ni nwaa wé Léa, le Yuda.—Bibôdle 49:10.
Lukas 3:32 a nsima basôgôlsôgôl batan ba ba bé mu ndaye i nkena i Mésia. I nene le hiki wada mukété yap a bé mbôkgwéé. Jon Bôas a gwal Obed, nu yak nye a gwal Yésé.—Ruth 4:17, 20-22; 1 Miñañ 2:10-12.
Ndi, David man Yésé a bé bé man nu mañ. A bé man nu nsôk ikété bon bôlôm juem. Ndi to hala, Mésia a bi lôl ni ndaye i David. (1 Samuel 16:10, 11; 17:12; Matéô 1:5, 6) Nlélém jam ni Salômô, nu a bé bé mbôkgwéé David, ndi to hala nyen a yé sôgôlsôgôl nu Mésia.—2 Samuel 3:2-5.
Hala a bé sômbôl bé kal le libak li mbôkgwéé li bé bé nseñ. Man nu mañ a bééna ngim tel i i bé ti nye lipém, nyen a bé nyiha isañ kiki ño u lihaa ngéda a nwo. A bé yak man nu a bé kôs ngaba iba mu nkus wonsôna u isañ.—Bibôdle 43:33; Ndiimba Mbén 21:17; Yôsua 17:1.
Ndi ba bé le ba lôôs kunde i mbôkgwéé man numpe. Kiki hihéga, Abraham a bi yoñ kunde i mbôkgwéé i Ismael, a ti yo Isak. (Bibôdle 21:14-21; 22:2) Ni ki le, kiki di mbôk tehe, Yôsep a kôs kunde i mbôkgwéé i Ruben.
Nano, di témb di yoñ kaat i Lôk Héber 12:16 (MN), i i nkal le: “To wada ikété nan a ba bañ mut ndéñg, to mut a ndiihe bé mam ma pubhaga, kiki Esau, nu a nuñul bimañ gwé inyu lijél jada.” Kii hala a nkobla?
Ñôma Paul a bé pôdôl bé ndaye i Mésia. A bé yigye ndik bikristen le ba ‘tibil manjel map le makôô map ma kil loñge mu.’ Ni hala nyen ba bé lama bé “hañ ni karis Nyambe,” i i bé le i pémél bo, ibale ba kwo i hiandi i nyega malal. (Lôk Héber 12:12-16) Ibale ba kwo mu hiandi hi, ki ba bi pôôna Esau. A bi ‘diihe bé mam ma pubhaga,’ a tiba ki nyemede i boñ mam ma minsôn.
Esau a bi niñ ngéda basôgôlsôgôl, a bé ki le a bana nsima i ti bisesema. (Bibôdle 8:20, 21; 12:7, 8; Hiôb 1:4, 5) Ndi inyu libak jé li mut minsôn, Esau a bi yan minsima mi nwominsôna inyu pan mpele. I nla ba le a bé sômbôl keñgle mandutu ma bi bôk kéla inyu mbôô i Abraham. (Bibôdle 15:13) Esau a unda le a bé gwés mam ma minsôn, a tjélék ki diihe mam ma pubhaga, ngéda a yoñ makidik i bii bihaiden bi bôda biba, bi bi bé lilôl inyu bagwal bé. (Bibôdle 26:34, 35) Kinje maselna ni Yakôb, nu a yoñ bitelbene inyu bii muda nu a bé gwélél bañga Djob!—Bibôdle 28:6, 7; 29:10-12, 18.
Inyu mélés, kii di nla ni kal inyu ndaye i i nkena Yésu, Mésia? Ngim mangéda, i ndaye i, i bé lôl yak bon ba ba bé bé babôkgwéé—Ndi he hiki ngéda bé. Lôk Yuda i bé yi hala, i neebege ki hala, kiki ngéda ba bi kémhe le Kristô a bé man David, man nu mbus nu Yésé.—Matéô 22:42.
[Bibuk i si lipep]
Kaat yada i Ngisi le, England’s National Health Service, i nkal le: “DIU i nlôôha bana mamuna, i gwé ngui ngandak, kayéle i ngii 100 bôda i i ngwélél yo, i ngandak yosôna, wada ndigi nyen a nla yoñ jém ikété ngim nwii. DIU i i gwé ndik ndék mamuna y’a bana bé ngui ngandak.”