Ke i miñañ

Ke i miño mi bibuk

Di ke ni bisu hol i pes mbuu!

Di ke ni bisu hol i pes mbuu!

“Ni ke ni bisu i hiumul i mbuu.”​—GALATIA 5:16MN.

TJÉMBI: 22, 75

1, 2. (a) Kii mankéé wada a bi sôk léba inyu libak jé li mbuu? (b) Kii a bi boñ inyu pamba?

ROBERT a bi kôs sôble nye mañge, ndi a bé diihe bé maliga. A nkal le: “Me bi boñ bé béba jam, ndi ñem u bé bé me mu. Me bé pôôna mut a yé nhôôlak i pes mbuu, me kenek makoda, ngim mangéda me yoñok bôlô nsañal i pes ngéda hiki nwii. Ndi me bé nôgda wengoñle ngim jam i bé héñél me.”

2 Mankéé Robert nyemede a bé yi bé kii i bé ke bé, letee ni ngéda a bi biiba. Mangéda mahogi, bo ni nwaa ba bé tégbaha ngéda i mintuk mi mambadga ni mandimbhe ma Bibel. Kiki nwaa a bé nhôôlak i pes mbuu, a bééna bé ndutu i timbhe mambadga, ndi i bé i pam le Robert a je nyo, a yik bé kii a timbhe. A nkal le: “I bé wengoñle me bé yi bé to yom. Jon me bi hek pék, me kalbaga le: ‘Ibale men me nlama ba mbôkna nwaa wem inyu mam ma mbuu, wee me nlama boñ biliya.’” Hala ki nyen Robert a boñ. Nyemede a nkal le: “Me bi jôp i yigil Bibel sum sum, kayéle me bi bôdôl at bipes bi biniigana me bééna i boña. Me nok ki gwo loñge, jam li nlôôha ba nseñ li yé le hala a bi lédés maada mem ni Yéhôva.”

3. (a) Bimbe biniigana di nla ôt mu ndémbél Robert? (b) Bambe balôm ba mam di ga wan hanano?

3 Ndémbél i Robert i nti bés biniigana bi mahee. Di nla bana yi i Bibel, di kenek makoda hiki ngéda, ndi i mam ma motama ma kôli bé inyu yilha bés bôt ba mbuu. Tole i nla pam le di yé nhôôlak i pes mbuu, ndi ngéda di ntibil wanba, di nôgda le di nla hol i pes mbuu. (Filipi 3:16) Inyu hôla bés i ke ni bisu i kônde hol, di ga timbhe mambadga maa munu yigil ini: (1) Kii y’a hôla bés i yi too di yé nhôôlak i pes mbuu? (2) Lelaa di nla yila mut mbuu, ni ke ni bisu i hol mu libak li? (3) Lelaa i ba nhôôlak i pes mbuu i nla hôla bés i niñ yés i hiki kel?

DI WANBA

4. Maéba di nléba i kaat Efésô 4:23, 24, ma mbéñge njee?

4 Ngéda di bi yila bagwélél ba Djob, di bi boñ mahéñha. Mahéñha ma, ma bi tihba makas ma niñ yés momasôna. Hala a bi sôk bé ha i sôble yés. Di nigil le, di nlama ‘ke ni bisu i yila yondo ikété matihil ma miñem nwés.’ (Efésô 4:23, 24) Kiki di yé bikwéha, di nlama ke ni bisu i lona mahéñha i niñ yés. Yak i bôt ba yé maliga behee, ba nlama tééda libak jap li mbuu.​—Filipi 3:12, 13.

5. Mambe mabadga ma nla hôla bés i wanba?

5 Inyu hôlôs ni tééda libak jés li mut mbuu, di nlama wanba loñge loñge. To di yé mañge wanda tole mañ mut, hiki wada wés a nla badba le: ‘Baa me nôgda ngim mahéñha i meeni, i i ñunda le me ngi holok ikété biliya gwem i nwas le mbuu Djob won u éga me? Baa me nhol inyu yila kiki Kristô? Baa libak jem ni maboñok mem ngéda me yé makoda, bi ñunda toi le me yé nhôôlak i pes mbuu? Kii bipôdôl gwem bi ñunda inyu mam ma nkon me ngôñ? Bilem bi yigil me gwé, mahabga mem, ni bieñk gwem, tole libak jem ngéda ba nti me maéba, bi ñunda kii inyu yem? Lelaa me yé me boñ i bisu bi manoodana? Baa me nhéléé ndik biniigana bi bisu bi Bibel, tole me nhol kôñ kôñ i pes mbuu inyu yila néñha kristen?’ (Efésô 4:13) I yoñ ngéda i ôt pék mu mambadga ma, i ga hôla bés i yi too di nhol i pes mbuu.

6. Kii ipe i nla hôla bés i yi too di nhol i pes mbuu?

6 Inyu wan libak jés li mbuu, di gwé ngôñ ni mahôla ma bôt bape ngim mangéda. Ñôma Paul a kal le mut minsôn a nyi bé le niñ yé i nlémél bé Djob, ndi ki le mut mbuu a nok litehge li Djob, a nok yak maboñok ni makidik ma mut minsôn. (1 Korintô 2:14-16; 3:1-3) Mimañ mi mi gwé mahoñol ma Kristô mi mbéna yimbe ngéda bilôk bikéé bi mbôdôl bana mahoñol ni maboñok ma minsôn. Ibale mi nléba le di gwé nya libak i, ndi mi noode hôla bés, baa di ga neebe mahôla map? Ibale ñ, wee di ñunda le di gwé toi ngôñ i hol i pes mbuu.​—Ñañal 7:5, 9.

DI KE NI BISU I HOL I PES MBUU

7. Inyuki i bana yi i Bibel i nkola bé inyu yila nhôôlak mut i libak li mbuu?

7 Di nlama bé hôya le, i bana yi i Bibel i nkola bé inyu yila nhôôlak mut i pes mbuu. Kiñe Salômô a bé lôôha yi Yéhôva, kayéle libim li biniigana gwé bi nlébna ikété Bibel. Ndi mamélél ma niñ yé, a bi nimis ndéñbe yé ipañ Yéhôva. (1 Bikiñe 4:29, 30; 11:4-6) Jon, u héya yi i Bibel, kii ipe i mbéda? Di nlama ke ni bisu i hol ikété hémle. (Kôlôsé 2:6, 7) Ndi lelaa di nla pam i boñ hala?

8, 9. (a) Mambe mahol ma nla hôla bés i ba siñ ikété hémle? (b) Imbe njômbi di nlama bana ngéda di nigil, di soñdaga ki? (Béñge titii i bibôdle.)

8 Paul a bi kal bikristen bi hiai bisu le ba “ligip i nañ kôñ kôñ.” (Lôk Héber 6:1) Bimbe bitelbene di nla yoñ inyu noñ maéba ma Paul? Bi bisu bi yé le, di nlama yoñ ngéda i nigil kaat ini le Ni téédaga bébomede ikété gwéha Nyambe.” Mu kii u mba u mehe yigil yoñ i Bibel ni kaat i, i ga hôla we i tehe lelaa u nla bii matiñ ma Bibel bisélél i niñ yoñ. Ibale u bi mal nigil kaat i behee, baa u nla pohol bisélél bipe u ga nigil, bi bi nla hôla we i ba siñ ikété hémle? (Kôlôsé 1:23) Baa u nyoñ ngéda i soñda mu mam u nigil, i yi lelaa u nla bii mo bisélél?

9 Di hôya bañ le ngéda di nigil, di soñdaga, njômbi yés i yé le di lémél Yéhôva, di nôgôl ki mambén mé. (Tjémbi 40:9; 119:97) Nlélém ngéda di sal inyu tjôô mam ma nla tééñga mahol més i pes mbuu.​—Titô 2:11, 12.

10. Kii i nla hôla boñge bawanda i hôlôl i pes mbuu?

10 Ibale u yé mañge wanda, baa u gwé mam u bi kit le u ga yônôs i pes mbuu? Mankéé wada nu a nsal i Bétel a mbéna kwel ni bôt ba yé bebee i kôs sôble i makoda ma makiiña ilole ma mbôdôl. Ngandak ikété bakôs sôble i yé boñge ba wanda. Mankéé nu a yé a bat bo ibale ba gwé ngim mam ba bi kit le b’a yônôs dilo di nlo i pes mbuu. Ngandak yap i mbéna kal nye mam i gwé ngôñ i boñ i nson u Yéhôva​—bahogi ikété yap ba bak yak bebee i yoñ bôlô nsañal, tole ba ngwés ke i hôla i het ngôñ batéé likalô i yé. Ndi bape ipôla yap, ba nyi bé yom b’a boñ mbus ha. Baa hala a nkobla le ba gwé bé ngôñ i yônôs ngim mam i pes mbuu dilo di nlo? A mañge wanda, badba le: ‘Baa me nyoñ ngaba i mam ma mbuu ndik inyule bagwal bem ba mbem le me boñ hala? Baa me gwé toi maada ma tôbôtôbô ni Djob?’ I pot maliga, maéba mana le di bana mam di ngwés yônôs i pes mbuu, ma ta ndik bé inyu boñge ba wanda. I bana nya njômbi i, i ga hôla bés bobasôna ba di yé bagwélél ba Yéhôva, i ba siñ ikété hémle.​—Ñañal 12:1, 13.

11. (a) Kii di nlama boñ inyu ke ni bisu i hol i pes mbuu? (b) Imbe ndémbél i Bibel di nla kôna?

11 Mbus di mal yi hee homa di gwé ngôñ i kônde hol, di nlama yoñ makidik ma ngui i sal. I ba nhôôlak mut i pes mbuu i nlôôha nseñ. I yé ntiik le, ni njel i nyen mut a nla tohlana, tole a nla nimis niñ. (Rôma 8:6-8) Ndi, i ba nhôôlak mut i pes mbuu, i nkobla bé le di yila peles. Mbuu Yéhôva u nla hôla bés i boñ mahol ma ma mbéda. Jon, di gwé ngôñ i boñ biliya bi ngui. Hala a yé ndék nwii nano le, mankéé John Barr, nu a bé sal i Juu li bakena ntôñ, a bi kal ngéda a bé toñol kaat Lukas 13:24 le: “Ngandak i yé i kwo inyule i mboñ bé biliya inyu yila mbiñ bôt i pes mbuu.” Jon, di nlama kôna Yakôb, nu a bi waa bé jo sañ ni añgel letee a sayap nye. (Bibôdle 32:26-28) Tolakii yigil i Bibel i nla ba loñge jam, di nlama bé yoñ yo kiki kaat i ba bi tila inyu hôla bôt i tégbaha loñge ngéda. Ndi di nlama tém yo ni ngui inyu léba tik ngok i mbuu i i ga hôla bés.

12, 13. (a) Lelaa di nla bii biniigana bi Rôma 15:5 i bisélél? (b) Lelaa ndémbél i ñôma Pétrô ni maéba mé bi nla hôla bés? (c) Lelaa u nla boñ inyu hol i pes mbuu? (Béñge minkéñég mi matila le “ Mam u nla boñ inyu hol i pes mbuu.”)

12 Mu kii di nsal inyu hol i pes mbuu, mbuu mpubi u ga hôla bés i héñha mahoñol més. Ni mahôla ma, di ga bôdôl hoñol ndék ni ndék kiki Yésu. (Rôma 15:5) Jam lipe ki le, mbuu u u ga hôla bés i keñgle minheña mi minsôn, ni i bana bilem bi bi nlémél Djob. (Galatia 5:16, 22, 23) Ibale di nôgda le njômbi nkus tole minheña mi minsôn gwon bi ntééñga bés, di tomb bañ. Di ke ni bisu i bat mbuu Djob, Yéhôva a ga hôla bés i kodol mahoñol més mabe inyu bok mo ngii mam malam. (Lukas 11:13) Bigda ndémbél i ñôma Pétrô. Ngandak ngélé i niñ yé, a bi bana maboñok ma mut minsôn. (Matéô 16:22, 23; Lukas 22:34, 54-62; Galatia 2:11-14) Ndi a bi tomb bé. Ni mahôla ma Yéhôva, ndék ni ndék, Pétrô a bi kahal bana mahoñol kiki Kristô. Yak bés di nla kôna nye.

13 Ntiik, mbus ngéda, ñôma Pétrô a bi sima ngim bilem di nla sal. (Añ 2 Pétrô 1:5-8.) Kiki di ‘nkônde yaga nyamnda’ i hôlôs bilem kiki bo hôtnyuu, hônba, ni gwéha lisañ li bôt, bilem bi bi ga hôla bés i ke ni bisu i hol i pes mbuu. Inyuki di mbadba bé hiki kel le: ‘Kii me nla boñ len inyu hol i pes mbuu?’

I BII MATIÑ MA BIBEL I BISÉLÉL HIKI KEL

14. Lelaa i bana mahoñol ma Kristô i ntihba niñ yés?

14 I bana mahoñol ma Kristô, i ntihba bipôdôl gwés, maboñok més ngéda di yé homa bôlô, i suklu, ni makidik di nyoñ hiki kel. Makidik ma, ma ñunda le di nliya i kôna Kristô. Kiki di yé bôt ba mbuu, di gwé bé ngôñ le yom i loo ôbôs maada més ni Isañ wés nungingii. Ngéda di yé bisu bi manoodana, i bana mahoñol ma Kristô i ga hôla bés i keñgle mo. Ngéda di ngwés yoñ makidik, di yoñ ndék ngéda i ôt pék munu mambadga mana le: ‘Mambe matiñ ma Bibel ma ga hôla me i yoñ makidik? Kii Kristô a bé le a boñ i bisu bi jam lini? Mambe makidik ma ga lémél Yéhôva?’ Inyu bana lem i hoñol hala, di yoñ ndék dihéga di mam ma nla pémél bés. Inyu hiki ndémbél di ga yoñ, di ga tehe limbe litiñ li Bibel li nla hôla bés i yoñ makidik malam.

15, 16. Ti dihéga, ti di unda lelaa i hoñol kiki Kristô i nhôla bés ngéda di nyoñ makidik inyu (a) pohol sobiina. (b) pohol mawanda.

15 I pohol sobiina. Litiñ li Bibel li mpémél i kaat 2 Korintô 6:14, 15. (Añ.) Bibañga bi Paul bi ñunda le nhôôlak mut i pes mbuu u nla bé nôgla loñge ni mut minsôn. Lelaa hala a nla hôla ngéda mut a mpohol sobiina?

16 I pohol mawanda. Béñge litiñ li Bibel li yé i kaat 1 Korintô 15:33. (Añ.) Mut a nwas le mbuu Djob u éga nye, a nla bé ba liwanda ni bôt ba nla yumus nye i pes mbuu. Mambe mambadga ma nhôla we i yi lelaa u mbii litiñ li bisélél? Kiki hihéga, lelaa litiñ li li nhôla bés i yi tep bôt bés ni bo di nkwel i internet? Tole kii di nla boñ ibale bakén ba bôt ba naña bés i tuk ni bo ni njel internet?

Baa makidik mem ma nhôla me i hol i pes mbuu, i kit mam m’a yônôs dilo di nlo, ni i ba mut a “nkôp nsañ”? (Béñge liben 17)

17-19. Lelaa i bana litehge li mbuu i nhôla we (a) i tjél noñ gwañga bi mam? (b) i pohol mam u ga yônôs i niñ yoñ? (c) i keñgle jomol?

17 Minson mi mi nla kéñ bés i hol pes mbuu. Ñôma Paul a mbéhe bikristen. (Añ Lôk Héber 6:1.) Kii i yé “minson minwoga” mi di nlama keñgle? Mi mi yé nwok i pes mbuu, yañga, tole mi mi num bé matam malam. Litiñ li, li nla hôla bés ikété ngandak mam di mboma i niñ yés kiki bo: ‘Baa ba nsima i bôlô ini ikété minson mi minsôn? Baa me nlama neebe bôlô i, i nti me ngandak moni? Inyuki me nlama bé yoñ ngaba ni minlôñ mi nkoñ isi mi mi nyéñ héñha mam?’

Baa makidik mem ma nhôla me i hol i pes mbuu, i kit mam m’a yônôs dilo di nlo, ni i ba mut a “nkôp nsañ”? (Béñge liben 18)

18 Mam di nkit le di ga yônôs i pes mbuu. Ikété nkwel wé a ti i ngii hikôa, Yésu a bi ti maéba ma ma nla hôla bés i yônôs mam di nkit i pes mbuu. (Matéô 6:33) Nhôôlak mut i pes mbuu, u mbii mam ma mbuu i bisu bi niñ yé. I bana litiñ li i mahoñol, i nhôla bés i timbhe mambadga mana le: ‘Baa me nlama kena suklu haa? Baa me nlama neebe bôlô ini?’

Baa makidik mem ma nhôla me i hol i pes mbuu, i kit mam m’a yônôs dilo di nlo, ni i ba mut a “nkôp nsañ”? (Béñge liben 19)

19 Jomol. Lelaa maéba Paul a bi ti likoda li Rôma, ma nhôla bés inyu jomol? (Rôma 12:18) Kiki di yé banigil ba Yésu, di nliya ‘i yén ikété nsañ ni bôt bobasôna.’ Ngéda jomol li mbôô, lelaa di yé di boñ? Baa hala a yé a lédél bés i nwas, tole di nyiba kiki bôt ba “nkôp nsañ”?​—Yakôbô 3:18.

20. Inyuki di gwé ngôñ i hol i pes mbuu?

20 Di nyoñ ndik ndék dihéga, ti di ñunda lelaa matiñ ma Djob ma nla hôla bés i yoñ makidik ma ma ñunda le di yé bôt ba mbuu. I nwas le mbuu Djob won u éga bés, i nla hôla bés i bana niñ nyonok ni maséé hiki kel. Mankéé Robert, nu di mbôk sima munu yigil ini, a nkal le: “Mbus me bi bana maada ma bas bas ni Yéhôva, me bi yila loñge nlôm ni loñge isañ. Me bé nyonok ni maséé, ni mahak.” Di nla kôhna minlélém mi bisai, ibale i kônde hol i pes mbuu yon i yé jam li bisu i niñ yés. Di ga bana ki niñ i mbomboo nano, ni “bañga niñ” i dilo di nlo.​—1 Timôtéô 6:19.