1. Kii bés bobasôna di nlama boñ?

BAA u yé le u ba maséé i yoñ ngaba i ngwéé, u yik le u yé nwaak tole u nkon? Heni. Ñôma Paul a bi kal le, bañga bikristen yosôna i nyoñ ngaba i ngwéé. (Lôk Héber 12:1) Bés bobasôna, hala wee boñge ba wanda ni mimañ mi bôt, bôt ba gwé ngui ni i bet ba yé nwaak, di nlama ke ngwéé ikepam lisuk inyu kôs bom Yéhôva a mbôn bés.​—Matéô 24:13.

2. Inyuki Paul a bé a kôli ti maéba di nléba i kaat 2 Timôtéô 4:7, 8?

² Paul a bé a kôli pot hala inyule a bi “ke ngwéé ipam lisuk.” (Añ 2 Timôtéô 4:7, 8.) Ndi umbe ngwéé Paul a bé pôdôl téntén?

3. Umbe ngwéé Paul a bé pôdôl?

³ Ngim mangéda Paul a bé pôdôl mintuk mi Lôk Grikia inyu niiga. (1 Korintô 9:25-27; 2 Timôtéô 2:5) Ngandak ngélé, a bi hégha ngwéé u niñ ni ngwéé mabal. (1 Korintô 9:24; Galatia 2:2; Filipi 2:16) Mut a mbôdôl “ngwéé” u niñ i ngéda a nti nyemede nkikip, a sôblana ki. (1 Pétrô 3:21) A mal ngwéé wé ngéda Yéhôva a nti nye niñ boga.​—Matéô 25:31-34, 46; 2 Timôtéô 4:8.

4. Kii di ga tehe munu yigil ini?

⁴ Inyuki ba nla hégha ngwéé mabal ni ngwéé u niñ? Inyu ngandak manjom. Di wan le maa mu. I bisu i yé le, di nlama kil i loñge njel; i nyônôs iba, di nlama bok mahoñol lisuk; i nyônôs aa, di nlama yémbél mandutu di mboma mu njel.

5. Imbe njel di nlama noñ, inyuki?

⁵ Inyu kôs bom i ngwéé mabal, bakengwéé ba nlama kil mu njel ba nkôôbana bo. Nlélém ni bés, ibale di nsômbôl kôs niñ boga, di nlama kil i njel niñ. (Minson mi baôma 20:24; 1 Pétrô 2:21) Ndi Satan ni bagwélél bé ba nsômbôl bé le di kil mu njel i; ba nsômbôl le di ‘kiha lôñni bo.’ (1 Pétrô 4:4) Ba nol bés inyule di nkil i njel niñ, ba kalak le i njel ba noñ yon i nlôôha ilam, i yé njel kunde. Ndi baa wee!

6. Kii ndémbél i Brian i niiga bés?

⁶ I bôt bobasôna ba noñ Satan ni nkoñ ’isi wé, ba nsôk léba le i njel ba mpohol, i nti bé bo kunde; ndi i nyilha bo minkol. (Rôma 6:16) Di yoñ le hihéga hi Brian. Bagwal bé ba bi unda nye njel niñ. Ndi ngéda a bi yila njohok, a bi kahal badba too hala a ga lona nye maséé. Brian a bi pohol i ke ngwéé ni i bet ba noñ Satan. A nkal le: “Ndék ni ndék, me bi léba le i yom me bé tehe kiki kunde i bi yilha me nkol u mam mabe. Kiki ngéda i bé tagbe, me bi kahal ôt hibañga, me hiôôk mook, me ban-ga niñ i nyega. Mbus ngandak nwii, me bi kahal ôt mintén mi hibañga nwominsôna, me bé la ha bé niñ ibabé i ôt. . . . Mbus, me bôdôl nuñul hibañga inyu yônôs ngôñ yem. Sôk i nsôk, Brian a bi yoñ makidik i noñ matiñ ma Yéhôva. Ñ, Brian a bi héñha njel, a sôblana i nwii 2001. I len ini, a yé toi maséé inyule a nkil i njel niñ. *

7. Inoñnaga ni Matéô 7:13, 14, mambe manjel ma yé bés bisu?

⁷ Kinje loñge jam ngéda di mpohol i noñ loñge njel! Satan a ngwés le di pam mu hipogdo njel hi hi “nkena i niñ,” inyu jôp i njel i i néhi, i het ngandak bôt i ntagbene. I hiôm mu i nlet bé. Ndi i “nkena i tjiba.” (Añ Matéô 7:13, 14.) Inyu yén mu loñge njel, ibabé le yom yo ki yo i yoña bés, di nlama bôdôl Yéhôva ñem di nôgôl ki nye.

8. Ngéda nkengwéé a nkwo, kii a mboñ?

⁸ Bakengwéé ba ba nke ntandaa liké, ba mbéñge i homa ba mbiine  makôô inyu boñ le ba kwo bañ. Ndi bakengwéé bahogi ba nla kwés bape, tole kôô u nla jôp bo i bee. Ibale ba nkwo, ba ntelep, ba kena ngwéé wap ni bisu. Ba mbok bé mis mu yom i nkwés bo, ndi ba nyéñ i mélés ngwéé inyu kôs bom.

9. Ibale di nkwo, kii di nlama boñ?

⁹ Mu ngwéé u niñ, di nla kwo ngandak ngélé, hala a mbôña ngéda di mpot tole di mboñ jam li téé bé. Tole i nla pam le mankéé wada nu a yé i ngwéé ni bés a boñ bés béba. Hala a nlama bé hélés bés, inyule bés bobasôna di yé bikwéha, ni ki le di nkil i hipogdo hi njel hi hi nkena niñ. Jon i yé i pam ngim mangéda le di “unbaha” bape. Paul a kal le ngim mangéda di yé le di bana “njom i tjelel inyu [mankéé] numpe.” (Kôlôsé 3:13) Iloole di bok mahoñol mu jam li nkwés bés, di nlama bok mahoñol i bom i i mbem bés. Ibale di nkwo, di nlama telep, di kena ngwéé wés ni bisu. Ndi ibale di nyééne mu, hala wee ibale di ntjél nwéhél i mankéé nu, di ga pam bé lisuk, to bom d’a kôs bé. U héya hala, di ga yila yak ngok baagene inyu bana bakengwéé bape.

10. Kii di nla boñ inyu boñ le di bane bañ lôk kéé yés “ngok baagene”?

¹⁰ Njel ipe di nla gwélél inyu boñ le di ba bañ ngok baagene inyu bana bakengwéé bape i yé le, di nlama bé nai le mam ma bôña ndigi kiki di ngwés. (Rôma 14:13, 19-21; 1 Korintô 8:9, 13) Ngwéé wés u mpôna bé ngwéé mabal. I ngwéé mabal, hiki nkengwéé a nyéñ ndigi yéñe yé, le nyetama nyen a kôs bom. Jon a nla yak nyuge bakengwéé bape inyu ba mut bisu. Ndi ki le i ngwéé u niñ, di ntôñna bés ni bés. (Galatia 5:26; 6:4) Njômbi yés i yé le, di hôla libim li bôt i pam lisuk, ni i kôs bom. Jon di mboñ biliya i noñ maéba ma ñôma Paul mana le: “[Di] yéñ ndigi bañ  yéñe [yés] bés botama, ndi yak yéñe i bôt bape.”​—Filipi 2:4.

11. Kii nkengwéé a nhoñol, inyuki?

¹¹ U héya le bakengwéé mabal ba mbéñge i homa ba mbiine makôô, bobasôna ba mbok mahoñol map lisuk. To ibale ba ntehe bé lisuk li ni mis, ba nla emel le ba mbol, le ba nkôs ki bom. Kiki ba nhoñol bom yap, hala nyen ba nkônde bana makénd.

12. Imbe botñem Yéhôva a nti bés?

¹² I ngwéé u niñ, Yéhôva a mbôn bagwélél bé le ibale ba mélés ngwéé, ba ga kôs bom, hala wee niñ boga i ngii inyu minhook, tole niñ boga hana ’isi inyu mintômba mimpe. Bibel i nti dinyo malép di bisai bini inyu boñ le di hégda niñ i mbuma ñañ i i mbem bés. Ibale di nke ni bisu i bok mahoñol més ni ñem wés mu botñem i, di ga bana bé ndutu i telep ibale di nkwo.

13. Inyuki di nloo bakengwéé mabal?

¹³ I bôt ba bé ke ngwéé i loñ Grikia, ba bé lama yémbél mandutu kiki bo waa, ni njôghe. Ndi botñem yap yosôna i bééne i ngap yap, ni i ngôôba. Di yé kiki bakengwéé bana inyule di nkôs biniigana bi bi ñunda bés lelaa di nlama ke ngwéé inyu kôs bom. Ndi di nloo bakengwéé mabal. Yéhôva a nti bés ngui i i nhôla bés i nya i mbuma ñañ. Ibale di nigbene Yéhôva, a ga niiga ndik bé bés, ndi a ga lédés ki bés!​—1 Pétrô 5:10.

14. Lelaa kaat 2 Korintô 12:9, 10, i nhôla bés i hônba mandutu?

¹⁴ Paul a bi boma ngandak mandutu. U héya le bôt ba bi sol nye, ba tééñga ki nye, i bé i pam le a ba nwaak, a bééna ki “loo . . . ikété minsôn.” (2 Korintô 12:7) Mandutu ma, ma bi boñ bé le a tjôô Yéhôva, ndi ma bi boñ le a lôôha bôdôl nye ñem. (Añ 2 Korintô 12:9, 10.) Yéhôva a nit Paul mu mandutu ma momasôna inyule a bé bôdôl nye ñem.

15. Ibale di nigle Paul, kii di ga tehe?

¹⁵ I nla pam le ba sol bés tole ba tééñga bés inyule di ngwélél Yéhôva. I nla ki ba le di yé nkônôô tole di gwééba ha bé. Ibale di nigle Paul, mandutu mana momasôna ma ga boñ le di tehe woo u Yéhôva mu niñ yés.

16. To ibale u yé bôk mut, kii u nla boñ?

¹⁶ Baa u niñi i nañ kon? Baa u yii i yééne i bibôk bi bôt? Baa u nkon maboñ? Baa u ntehna ha bé loñge? Ibale hala, baa u yé le u ke ngwéé ni bet ba ngi yii njohok tole ni i bet ba yé mbôô? Inyuki bé! U ta bé wetama, ngandak mimañ mi bôt, ni bibôk bi bôt, ba yé mu ngwéé u niñ. Ba nla bé sal i nson unu ni ngui yap bomede. Ndi ba nkôs ngui i Yéhôva ngéda ba ñemble makoda ni njel téléfôn tole ni njel nkuu biliñgeliñge. Ba nyoñ ngaba i nson likalô mu kii ba tééne bidokta ni bôt bap ba lihaa likalô.

17. Lelaa Yéhôva a ntehe i bôt ba nkon?

¹⁷ U nwas bañ le minwaa nwoñ mi  tinde we i hoñol le nseñ u ta bé le u kena ngwéé u niñ ni bisu. Yéhôva a ngwés we ngandak inyu hémle yoñ ni inyu mam momasôna u ma boñ i nson wé. Nano nyen u gwé ngôñ ni mahôla mé iloo kiki i ngéda kôba, yi le a ga tjôô bé we. (Tjémbi 9:11) A ga kônde yak kôôge we bebee. Sita yada i i nkon ngandak i nkal le: “Makon mem ma bi boñ le me laa ha bé añal ñañ nlam hiki ngéda. Ndi me nyi le i ndék biliya me mboñ i nkônha Yéhôva maséé, yak memede me yé maséé.” Ngéda u nlôôha tomb, bigda le u ta bé wetama. Hoñol ndémbél i Paul, u bigda ki bini bibañga a bi pot le: “Me nkon maséé ikété bibomb gwem, . . . inyule ngéda me yé ntombok, ha ni nyen me gwé ngui.”​—2 Korintô 12:10.

18. Imbe ndutu ikeñi ngim lôk kéé i mboma?

¹⁸ I bet ba yé mu njel niñ ba mboma ndutu ipe. Ba gwé mandutu ma mut nye ki nye a nla bé tehe to nok. Kiki hihéga, ba nkônôl i ño, tole ba gwé kon u mahoñol. Inyuki ndutu i bilôk bikéé bini i nlôôha? Inyule i ngéda mut a yé bôk, bôt bobasôna ba ntehe, hala a ntinde ki bo i hôla nye. Ndi ki le, i bet ba nkônôl ño ni i bet ba gwé kon mahoñol, ndutu yap i nene bé. Ba nok yaga njôghe kiki mut a mbugi, ndi kiki i nene bé, bôt ba mbéna bé tôñ bo kiki ba ntôñ bôk mut.

19. Kii ndémbél i Méfibôset i niiga bés?

¹⁹ Ibale u mboma i nya ndutu ini, u tehge ki le mut nye ki nye a nok bé we, ndémbél i Méfibôset i nla niiga we ngandak mam. (2 Samuel 4:4) A bé bôk mut, ni ki le Kiñe David a bi ôm nye nsohi yañga. Méfibôset a bi boñ bé jam jo ki jo inyu boñ le a kwo bôk. Ndi a bi héléé bé i njelel, a bé kon maséé inyu mam malam a bé kôs i niñ yé. A bé maséé inyu loñgeñem David a bi bôk a unda nye. (2 Samuel 9:6-10) Jon ngéda David a bi ôm nye nsohi, Méfibôset a bi bok bé mahoñol mu. A nwas bé le hihôha hi David hi boñ le a nimis maséé mé. A bi unbene bé ki to Yéhôva inyu i jam David a bi boñ nye. Méfibôset a bé yéñ ndigi manjel i nit Kiñe i Yéhôva a bi téé. (2 Samuel 16:1-4; 19:24-30) Yéhôva a bi boñ le ba tila ñañ u  Méfibôset inyu boñ le di ôt biniigana mu.​—Rôma 15:4.

20. Lelaa kon u mahoñol u yé le u nôgha mut njôghe, ndi kii a nlama yi?

²⁰ Kiki ngim lôk kéé i bôlôm ni i bôda i nkon mahoñol, ba yé ba nhoo unup, to ngôñ niñ i gwé ha bé bo. Ba ngwés bé ba nyén i het ngandak bôt i yé, ndi ba ntôl bé makoda, makoda makeñi to makoda ma ndôn. I kwel ni bôt makôga i tane bé bo jam li ntomb, ndi ba mpam likalô. Ibale u mboma i nya ndutu i, yi le u ta bé wetama. Ngandak bôt i gwé ndutu i. Yi le Yéhôva a yé maséé inyu bisesema u mboñ ni ñem woñ wonsôna. Kiki u nsomol bé, hala a ñunda le Yéhôva a yé ni we ni le a nti we ngui i mbéda we. * (Filipi 4:6, 7; 1 Pétrô 5:7) Ibale u ngwélél Yéhôva ki le u yé bôk, tole u gwé kon mahoñol, yi le u nkônha nye maséé.

21. Ni mahôla ma Yéhôva kii bés bobasôna di nla pam i boñ?

²¹ Masoda le ngwéé u niñ Paul a mpôdôl, u ta bé kiki ngwéé mabal. I ngéda kôba i loñ i Grikia, ndik mut wada nyen a bé yémbél ngwéé mabal. Ki le hiki mut nu a ntéñbe i gwélél Nyambe ipam lisuk, a nyémbél ngwéé u niñ, a kôs ki niñ boga. (Yôhanes 3:16) Ni ki le bakengwéé mabal bobasôna ba nlama ba mbôô; ibale hala bé, ba nla bé yémbél. Ndi munu ngwéé niñ, ngandak ikété yés i nkon, ndi to hala, i nke ngwéé. (2 Korintô 4:16) Ni mahôla ma Yéhôva, bés bobasôna di ga hônba ikepam lisuk!