YIGIL 15
I yom bihélha bi mam Yésu a boñ bi niiga bés
“A bi ke mu loñ yosôna, a boñok loñge, a boñok ki le bôt ba témbna mbôô wap.”—MINSON MI BAÔMA 10:38
HIÉMBI 13 Kristô, ndémbél yés
DINYO MALÉP a
1. Kii i bi tinde Yésu i boñ hélha jam inyu ngélé bisu?
BIGDA i yom i bi tagbe i mamélél ma nwii 29 N.Y. i ngéda Yésu a bi bôdôl nson wé. Ba bi naña Yésu, nyañ Maria, ni banigil bé bahogi i ngand libii yada i Kana, mbai yada i ñombok u tison Nasaret i het Yésu a bi néñél. Maria a yé liwanda ni lihaa li bôt ba mbiiba, bebek a yé hôla bo i leege bakén. Mu ngand libii i, ngim jam i bi lôôha tééñga lihaa li ni babiina, maok ma bi mal. b Bebek le i bôt ba bi lo i ngand libii, ba bé loo i bet ba bi naña. Maria a pala ke yak man wé a kal nye le: “Ba gwé ha bé wai.” (Yôhanes 2:1-3) Kii Yésu a bi boñ? Jam li hélha, a bi yilha malép “bañga wai.”—Yôhanes 2:9, 10.
2-3. (a) Bimbe bihélha bi mam Yésu a bi boñ? (b) Bimbe biniigana di ñôt mu?
2 Mu nson wé, Yésu a bi boñ ki ngandak manyaga mape. c A bi boñ manyaga inyu hôla dikôô di bôt. Kiki hihéga, ikété manyaga mé mo ima i het a bi jés 5 000 di bôlôm, i mbus 4 000, limut li jolisôna li bé le li loo 27 000 ma bôt ibale ba nsoñgol boñge ni bôda. (Matéô 14:15-21; 15:32-38) Mu mangéda ma mo ima, a bi mbuubaha ki ngandak bôt. (Matéô 14:14; 15:30, 31) Hégda lelaa i bôt ba bobasôna ba bé nhelek i tehe Yésu a mbuubaha bo, a jéhék ki bo i nya i hélha!
3 I len ini, di nla ôt ngandak biniigana mu bihélha bi mam Yésu a bi boñ. Munu yigil ini, di ga wan biniigana bi ngui bihélha bi mam bi bi niiga bés. Di ga wan ki lelaa di nla kôna suhulnyuu ni konangoo Yésu a bi unda i ngéda a bé boñ manyaga.
I MAM YÉHÔVA BO YÉSU BA NIIGA BÉS
4. Bihélha bi mam Yésu a bi boñ bi nlédés hémle yés inyu njee?
4 Biniigana di ñôt i bihélha bi mam Yésu a bi boñ, bi nlédés ndik bé hémle yés inyu yé, ndi yak inyu Isañ. Hala a mbôña inyule Yéhôva nyen a yé bañga Lingen li manyaga. Minson mi baôma 10:38 a nkal le: “Nyambe a bi hoo [Yésu] ni mbuu mpubi lôñni lipémba, ni kiki a bi ke mu loñ yosôna, a boñok loñge, a boñok ki le i bôt bobasôna Nsohop a ntét ba témbna mbôô wap, inyule Nyambe a bé lôñni nye.” Bigda ki le, ikété mam momasôna Yésu a bé boñ tole a bé kal, yak manyaga a bé boñ, a bi kôna mahoñol ma Isañ i nya i yôni. (Yôhanes 14:9) Di wan biniigana baa di nla ôt mu bihélha bi mam Yésu a bi boñ.
5. Inyuki Yésu a bé boñ bihélha bi mam? (Matéô 20:30-34)
5 Pog, Yésu bo Isañ ba ngwés bés ngandak. I ngéda Yésu a bé hana ’isi, a bi unda le a ngwés bôt ngandak i ngeñ a bi gwélél manyaga inyu mélés ndutu yap. Kel yada, bôt bandim iba ba bi soohe nye le a hôla bo. (Añ Matéô 20:30-34.) Yimbe le Yésu “a bi kon bo ngoo” i mbus a mbuubaha bo. Bibuk bi Grikia bini le “kon bo ngoo” bi nkobla le mut a nlôôha bana ngôô, ngôô i yon i ntinde nye i boñ ngim jam. I nya konangoo ini i ñunda lelaa Yésu a bé gwés bôt, i bi tinde nye i jés bôt ni i mbuubaha mut lô. (Matéô 15:32; Markô 1:41) Di nla ba nkwoog nkaa le Yéhôva, Nyambe “nu konangoo,” ni Man wé ba ngwés bés ngandak, hala a ntééñga ki bo i tehe bés di nok ndutu (Lukas 1:78; 1 Pétrô 5:7) Ba nyamnda ni ngôñ i mélés mandutu momasôna ma ntééñga bôt ba binam!
6. Nyambe a bi ti Yésu ngui i boñ kii?
6 Iba, Nyambe a bi ti Yésu ngui i mélés mandutu ma bôt ba binam momasôna. I bihélha bi mam Yésu a bi boñ, bi bé unda le a gwé ngui i yémbél mandutu ma bésbomede di nla bé yémbél. Kiki hihéga, a gwé ngui i kobol bés i mok mi béba i i bi lona bés makon ni nyemb. (Matéô 9:1-6; Rôma 5:12, 18, 19) Bihélha bi mam a bé boñ bi ñunda le, a nla mélés makon “nya ndi nya,” a tugul ki bawoga. (Matéô 4:23; Yôhanes 11:43, 44) A gwé ki ngui i mômôs mbuk mbebi, ni i luhul mimbuu mimbe. (Markô 4:37-39; Lukas 8:2) Hala a nlôôha tina makénd i nyi le, Yéhôva a nti Man wé i nya ngui i!
7-8. (a) Manyaga ma Yésu ma nti bés imbe botñem? (b) I mbok yondo imbe hélha jam u gwé ngôñ i tehe?
7 Aa, di nla ba nkwoog nkaa le bisai Ane Djob i mbôn bi ga yon. Manyaga Yésu a bi boñ i ngéda a bé hana ’isi, ma niiga bés kii a ga boñ likala likeñi i ngéda a ga ba Kiñe i Ane i Djob. Di wan lelaa niñ i ga ba i ngéda Kristô a ga énél ’isi. Di ga ba mbôô i nya i yôni, inyule a ga mélés makon momasôna ni i mam momasôna ma nlona bôt ba binam mandutu. (Yésaya 33:24; 35:5, 6; Masoola 21:3, 4) Njal ni bikuu bi ga ba ha bé. (Yésaya 25:6; Markô 4:41) Di ga ba maséé i leege bôt bés ba ba ga pam “i soñ.” (Yôhanes 5:28, 29) Limbe hélha jam u gwé ngôñ i tehe i mbok yondo?
8 I ngéda Yésu a bé boñ bihélha bi mam, a bi unda suhulnyuu i mbuma ñañ ni konangoo, bilem di nlama kôna. Di wan dihéga diba, di ga bôdôl lôñni ñañ u ngand libii i Kana.
NDÉMBÉL I SUHULNYUU
9. Kii Yésu a boñ i ngand i libii? (Yôhanes 2:6-10)
9 Añ Yôhanes 2:6-10. I ngéda maok ma bi mal i ngand libii, baa Yésu a bé nyégsaga i boñ ngim jam? To jam. Mbañ yo ki yo i bé kal bé i bisu bi ngéda le, Mésia a ga boñ manyaga inyu ti bôt maok. Ndi noode le hégda i yom u ga nôgda, ibale i ngand yoñ libii maok ma mal. Bebek le Yésu a bi kônôl lihaa li ngoo téntén babiina, a bé gwés bé le i jam li li tééñga bo. Jon kiki di ntehe bibôdle bi yigil ini, a bi boñ hélha jam. A yilha malép ma ma bé yom kiki 390 lita, bañga wai. Bebek le a bi bulus mo ngandak hala inyu boñ le babiina ba gwélél mo i mbus ngéda, tole ba nuñul mo inyu bana ndék moni i mbus libii jap. Kinje maséé babiina ba bi nôgda!
U nkôna Yésu i ngéda u nkadba bé inyu mam u mboñ (Béñge maben 10-11) e
10. Inoñnaga ni Yôhanes pes 2 lelaa mam ma bi tagbe? (Béñge yak titii.)
10 Di noode wan ngim mam i di nléba i kaat Yôhanes pes 2. Baa di nyimbe le Yésu nyemede bé nyen a bi yônôs malép mu biébél? Inyu boñ le bôt ba yimbe bañ le nyen a mboñ i hélha jam i, a bat bagwélél le ba nyônôs malép mu biébél. (Minlôñ 6, 7) I mbus a bi yilha malép wai, Yésu nyemede bé nyen a kena wai yak ñéga ngand libii. Ndi a bi kal bagwélél le bon ba boñ hala. (Nlôñ 8) Yésu a bi yoñ bé to libôndô li wai inyu telep bisu bi bôt ba bi naña, ndi a kalak le: ‘Ni noode le i wai ini me ntip boñ!’
11. Kii hélha jam Yésu a bi boñ i Kana i niiga bés?
11 Kii di nigil mu kii Yésu a bi yilha malép wai? Suhulnyuu. I ngéda Yésu a bi boñ i hélha jam i, a bi ngôgôp bé. I pot maliga, kekikel a bi ngôgôp bé inyu mam a bi boñ. Maselna ni hala a bi waa bé ti Isañ lipém ni bibégés. (Yôhanes 5:19, 30; 8:28) Inyu kôna Yésu di nlama bé ngôgôp inyu mam di mboñ, ndi di tééda libak li suhulnyuu. To kinje jam di mboñ nson u Yéhôva di kadba bañ, ndi di kadba inyu hélha Nyambe di gwé nsima i gwélél. (Yérémia 9:23, 24) Maliga, kii di yé le di boñ ibale Yéhôva a nhôla bé bés?—1 Korintô 1:26-31.
12. Lelaa di nla ki kôna suhulnyuu i Yésu? Ti hihéga.
12 Di tehe njel ipe di nla noñ inyu kôna suhulnyuu i Yésu. Di hégda le i jam lini: Mañ likoda u ntégbaha ngandak ngéda inyu hôla mañge wanda nu a yé nhôla nson i kôôba nkwel mbamba u bisu. Jon i njohok mankéé i, i nti loñge nkwel u u ntina makénd kayéle likoda li ba maséé. I mbus likoda, mankéé wada a lo, a kal i mañ u bi hôla i mañge wanda nu le: ‘Mankéé sém a nti loñge nkwel! Baa mañ u nlama ka le: ‘Ñ, ndi me ntégbaha ngandak ngéda i hôla nye’? Tole ni suhulnyuu a nlama kal le: ‘Ñ, a nti loñge nkwel. Me nkônôl nye maséé ngandak!’ I ngéda di yé suhulnyuu, di kadba bé inyu mam malam di bôñôl bôt bape. Di yé maséé i yi le Yéhôva a ntehe kii yosôna di mboñ, a diihege ki yo. (Hégha ni Matéô 6:2-4; Lôk Héber 13:16) Ibabé nkaa, di nlémél Yéhôva i ngéda di nkôna suhulnyuu i Yésu.—1 Pétrô 5:6.
NDÉMBÉL I KONANGOO
13. Kii Yésu a ntehe bebee ni tison i Nain, hala a ntinde nye i mboñ kii? (Lukas 7:11-15)
13 Añ Lukas 7:11-15. Hégda i yom Yésu a bi boñ i ngéda a bé gwel nson wé hana ’isi nwii ima. A bé ke i Nain, tison i Galiléa yada i i ta bé haa ni Sunem, i het mpôdôl Élisa a bi tugul man yik i muda jam kiki bo 900 nwii i bisu bi ngéda. (2 Bikiñe 4:32-37) Yésu a yé kôôge bebee ni nwemel u tison, a tehe bôt ba yé i pam i tison, ba kenek majôna. Bobasôna ba nkônha ngoo, yik muda yada, i ntip nimis mpom wé man. Ndi i yik muda i i ta bé yotama, ngandak bôt i yé ni nye. Yésu a ntéé i bôt ba, a boñ hélha jam: A ntugul man munlôm nu yik muda! Ikété bitugne baa Yésu a bi boñ ba mpôdôl ikété kaat i Matéô, Markô, Lukas ni Yôhanes, ngélé bisu ini.
U nkôna Yésu i ngéda u ñunda bôt ba nkôhna maéya konangoo (Béñge maben 14-16)
14. Inoñnaga ni Lukas pes 7 lelaa mam ma bi tagbe? (Béñge yak titii.)
14 Di wan le ngim mam mu ñañ di nléba mu kaat Lukas pes 7. Baa ni nyimbe le ngéda Yésu “a bi tehe” muda nu, “a kônôl nye ngoo”? (Nlôñ 13) Bebek a bi tehe i muda nu a ñee, a kenek ipañ mim u man wé, hala a tinde nye i kônôl nye ngoo. Yésu a bi nôgda ndik bé ñem ngôô inyu muda nu, ndi a bi kônôl nye ngoo. A pôdôs nye i nya i hôgbahana, a kal nye le: “U ee ha bañ.” I mbus a yoñ makidik i boñ ngim jam inyu hôla nye. A tugul i man munlôm nu, “a ti nye nyañ.”—Minloñ 14, 15.
15. Kii hélha jam Yésu a bi boñ i niiga bés?
15 Ngéda di ntehe lelaa Yésu a bi tugul man munlôm nu yik muda, kii hala a niiga bés? Hala a niiga bés le, di nlama kônôl i bet ba nkôhna maéya ngoo. Maliga ma yé le, di nla bé tugul bôt kiki Yésu a bi boñ. Ndi kiki Yésu, ibale di ntibil wan mam, di nla yi lelaa di kônôl bo ngoo. Inyu unda bo konangoo, di nla kit le di mbôñôl bo ngim jam inyu hôla bo, tole di lédés bo ni bibuk bi hôgbaha. d (Bingéngén 17:17; 2 Korintô 1:3, 4; 1 Pétrô 3:8) Di gwé bé ngôñ ni bibuk bi tôbôtôbô tole jam li tôbôtôbô inyu hôla bo.
16. Kii u nigil mu i jam li bi pémél sita i i bi tip nimis man wé?
16 Di yoñ hihéga hiada. Hala a yé ndék nwii nano, i ngéda ba bé tôp hiémbi i ndap Ane, sita yada i bi yimbe le sita ipe i bé nye ipañ i bé ee. Hiémbi hi bé pôdôl botñem i bitugne, i sita i bé ee, i bi tip nimis ngond yé. Ndi sita i bé nye ipañ, i bé yi i jam li, i pala kôôge nye bebee, a hôôba nye bona nye ba ntôp i hiémbi hi ipam lisuk. I sita i bi nimis ngond yé i bi yik kal le: “Me bi kônde nôgda gwéha i lôk kéé i bôda ni bôlôm.” Kinje maséé a bi nôgda inyule a bé yokela i likoda. A bi kônde le: “Nyoo ndap Ane nyen mahôla més ma nlôl.” Di nla ba nkwoog nkaa le, Yéhôva a nyimbe, a ndiihe ki disiina di mam di mboñ inyu unda “ba ba nimis makénd,” konangoo.—Tjémbi 34:18.
YIGIL I I NLÔÔHA BA NSEÑ
17. Kii di ntehe munu yigil ini?
17 I nigil mam ma hélha Yésu a bi boñ, ma ma nlébna i kaat Matéô, Markô, Lukas ni Yôhanes i nla bane bés nseñ ngandak. Miñañ mi nlébna mu mi niiga bés le Yéhôva bo Yésu ba ngwés bés ngandak. Yésu a gwé ngui i mélés mandutu ma bôt ba binam, di yé ki nkwoog nkaa le, mam malam Ane Djob i mbôn ndék ngéda wee ma nyon. I ngéda di wan miñañ mi, di nla ôt pék inyu yi lelaa di nla kôna ndémbél i Yésu. Baa di nla bé kit le i yigil yés bésbomede tole bibégés bi ndap lihaa, di ga nigil bihélha bi mam Yésu a bi boñ? I yigil i i ga hôla we i ôt biniigana bi mahee u ga pôdôl i ngeñ u mba u kwel ni bôt bape. Hégda minkwel minlam u nla bana ibale u mboñ hala!—Rôma 1:11, 12
18. Kii di ga tehe i yigil i noñ?
18 Ndék ngéda ilole Yésu a mal nson wé hana ’isi, a bi tugul mut nu yônôs aa. Ndi lini lisañ mam ma bé mahéñha, i mut a bi tugul a bé liwanda jé, ni le i hélha jam a bi boñ i bé tôbôtôbô. Bimbe biniigana di nla ôt mu ñañ u? Ni lelaa i nigil wo i nla kônde kwés bés nkaa le bitugne bi ga ba? Di ga timbhe mambadga ma i yigil i noñ.
HIÉMBI 20 U bi ti bés tik yoñ Man
a Yésu a bi mômôs mbuk mbebi, a mélés bakokon, a tugul i bôt ba bi wo. Hala a nlôôha kônha bés maséé i añ bihélha bi mam tole manyaga Yésu a bi boñ! Miñañ mi Bibel mi, mi ta ndik bé inyu nôlha bés, ndi inyu niiga bés. Kiki di mba di wan mo, di ga ôt biniigana bi bi ga lédés hémle yés inyu Yéhôva bo Yésu, di tehe ki bilem bilam di nlama kôna.
b Nyimam ma Bibel wada a ntoñol le: “ I leege bakén i pes likôl li bé jam li nlôôha ba nseñ. I ngéda u nleege mut, yom yo ki yo i nlama bé héñél nye. I mut a bé a naña bôt, téntén i ngand libii, a bé gwés le bakén bé ba ba loñge.”
c Kaat Matéô, i Markô, i Lukas ni Yôhanes bi gwé iloo 30 ma manyaga Yésu a bi boñ. Bibel i mpôdôl bé hiki hélha jam Yésu a bé boñ, ndi i mbéna pôdôl ngandak yap ngélé yada. Kel yada, “tison yosôna” i bi lo i nyeni “a mbuubaha ngandak i i bééna mintén mi makon nwominsôna.”—Markô 1:32-34.
d Inyu yi kii di nla kal tole boñ inyu hôgbaha i bet ba gwé maéya, di nla béñge Nkum Ntat ni Pulasi nu hilo 1 sôñ Maye sép nwii 2010, nu a gwé ño le: “Comme Jésus, consolez les endeuillés.”
e NDOÑI I BITITII: Yésu a téé nyoo i mbus, a béñgege babiina ni i bôt ba naña i ngand ba nkon maséé ni bañga wai.
