Ke i miñañ

Ke i miño mi bibuk

Mambadga ma basoñgol

Mambadga ma basoñgol

Inyuki Mbôgi Yéhôva i ñôt titii i ñôma Paul ni liseha tole ni ndék tjôñ i ño?

I pot maliga, mut nye ki nye a nla ha bé tibil yi lelaa Paul a bé. Bititii ni bifôtô bi bikaat gwés bi yé gwom le ba ñôt, ndi ha bifôtô bôt ba njôôñ yi ba nléba bé.

Ndi, ngim gwom i nla toñle bés lelaa Paul a bé le a ba. Kiki hihéga, Nkum Ntat nu hilo bisu, hi sôñ Matumb, i nwii 1902, a bé kal le: “Inyu pôdôl maôñg ma Paul: . . . Mu kaat ba nsébél ni hop Ngisi le ‘Acts of Paul and Thecla,’ . . . ntilga bebee le i nwii 150 N. Y., ba ntibil yaga toñol lelaa Paul a bé, i nene ki le ndoñi i, i bé ntiik inyule ha ngéda i, ba bé lôôs yo tjai ndi tjai. Ba nkal mu le ‘a bé kidik mut, a ban-ga liseha, a bak tjogop, ni maông malam, gwii bi mis nyonok i su; ni mbôñgô jôl.’”

Kaat ngobol i bibuk ni hop Ngisi le The Oxford Dictionary of the Christian Church (i nwii 1997), i mpôdôl inyu nlômbi kaat u le: “I nla ba le, i kaat i le Acts’, i mpot maliga inyu ngim mam i bi tagbe.” Ba bé diihe kaat i mu tjai di bé noñ ha, hala a nkônde nene ikété 80 ma minlômbi mi bikaat ni hop Grikia mi mpôdôl yo, ni ikété bikaat bi dilémb dipe. Jon bititii i het di ñôt ñôma Paul, bi nkiha ni ndoñi i bikaat bi.

Di nlama bii mahoñol le, mam mape ma yé nseñ iloo titii i Paul. To ngéda Paul a bé ke ni bisu i yônôs nson wé u ñañ nlam, i bôt ba bé yahal nye ba bé kal le ‘nyuu yé i [bé] bomb, bipôdôl gwé ki bi bé bé to jam.’ (2 Korintô 10:10) Ndi di hôya bañ le Paul a bi yila kristen ni njel Yésu nu a pémél nye i nya hélha. Di bigda ki nson Paul a bi yônôs, a bé kiki “ntebek yom inyu [Kristô] i kena jôl [li Yésu] biloñ bipe.” (Minson mi baôma 9:3-5, 15; 22:6-8) Di béñge ki nseñ di la ôt mu bikaat bi Bibel bi Yéhôva a tinde Paul i tila, ni njel mbuu mpubi.

I mam Paul a bi boñ ilole a nyila Kristen ma bi ngukbaha bé nye, a bé pôdôl bé to maôñg mé wengoñle ma nlôôha nseñ. (Minson mi baôma 26:4, 5; Filipi 3:4-6) A kal le: “Men me yé nu a nsôk yaga hies ikété baôma, me kôli yaga bé me i sébla le ñôma.” (1 Korintô 15:9) A tila ki mbus le: “Me nu me nsôk yaga hies ikété bapubhaga bobasôna, nyen karis ini i tina, le me añle biloñ bipe lingwañ li Kristô li mbuma ñañ.” (Efésô 3:8) Ntiik, nwin u Paul a bé añle bôt, u nlôôha nseñ iloo i yéñ yi mambe maôñg a bééna.