Ke i miñañ

Ke i miño mi bibuk

Baa u gwé mahoñol ma Yéhôva?

Baa u gwé mahoñol ma Yéhôva?

“Ni heñla, mu kiki ni nyilha mahoñol manan yondo.”​—RÔMA 12:2, MN.

TJÉMBI: 56, 123

1, 2. Ngéda di nhol i pes mbuu, kii di ga nigil i boñ? Ti hihéga.

BA NTI isii mañge likébla. Bagwal bé bo nye le: “Kal le me nyéga.” Man wap a nôgôl bo, tolakii a mbôñôl hala inyule ba nkal nye. Kiki man a nañ, a mbôdôl nok inyuki bagwal bé ba bé niiga nye i ti mayéga inyu maboñok malam bôt bape ba gwé ipañ yé. Nano a gwé lem i pala ti bôt mayéga ni nyemede, ibabé le ba nyégsa nye. Inyuki? Inyule i ba mut a nyi ti mayéga i njôp nye mahoñol.

2 Nlélém ni bés, ngéda di bi bôdôl nigil maliga, di bi nigil nseñ i nôgôl biniigana bi bisu bi Yéhôva. Ndi kiki di nke ni bisu i hol i pes mbuu, di nkônde nigil i yi mahoñol ma Yéhôva​—hala wee mam a ngwés, ma a ñoo, ni lelaa a ntehe ngandak mam. Ngéda di nwas le mahoñol ma Yéhôva ma éga maboñok més ni makidik més, di ñunda le di nhoñol nlélém kiki nye.

3. Inyuki i nla ba sañ i hoñol kiki Yéhôva?

3 Tolakii i yé jam lilam i nigil bana mahoñol ma Yéhôva, hala a nla ki ba sañ i ngui. Ngim mangéda bikwéha gwés bi mahoñol bi nla kéñ bés i bana mahoñol ma Yéhôva. Kiki hihéga, i nla pam le di nok bé litehge li Yéhôva inyu maboñok ma nyega, njômbi nkus, nson likalô, béba ligwéélak li matjél, tole yom ipe. Kii di nla boñ nya ngéda i? Lelaa di nla kônde hol ikété biliya gwés i boñ le mahoñol més ma kiha ni ma Djob? Lelaa hala a ntihba maboñok més ma len ni ma yani?

LELAA DI NLA BOÑ LE MAHOÑOL MA DJOB MA BA MÉS

4. Kii Paul a bé sômbôl kal ngéda a béhe lôk kéé le: ‘Ni nyilha mahoñol manan yondo’?

4 Rôma 12:2. Ñôma Paul a ñunda kii i yé i nigil i hoñol kiki Yéhôva. I yigil i ntip tagbe i bi hôla bés i nok le inyu tjél “pôôna hiai hini,” di nlama tjél litehge li mam ni maboñok ma nkoñ isi. Ndi Paul a kal ki le i yé nseñ le di ‘yilha mahoñol més yondo.’ Hala a mbat le di nigil Bañga i Djob ni ngôñ i tibil nok mahoñol mé, i soñda mo, ni i boñ le mahoñol més ma kiha ni ma Djob.

5. Toñol maselna ma yé ipôla yigil yomede ni nso lisoñgol.

5 I nigil i ta ndik bé añ i ngii ni ngii, to nso tand mut a yé le a tand mandimbhe ma yigil. Ngéda di nigil, di yéñ nok kii jam di nigil li niiga bés inyu Yéhôva, manjel mé, ni mahoñol mé. Di noode ki yi inyuki Djob a ngwés ngim jam, ndi a ook lipe. Di ñôt ki mahoñol mu mahéñha di nlama boñ i niñ yés ni mahoñol més. Tolakii di nla bé ôt pék i ngii mam ma hiki ngéda di nigil, i ga bane bés mahee i yoñ ngéda i soñda​—bebek to ndék ngéda​—i yom di ñañ.​—Tjémbi 119:97; 1 Timôtéô 4:15.

6. Kii i ga pémél bés ngéda di nsoñda Bañga i Djob?

6 Kiki di ga bana lem i soñda Bañga i Djob, jam li tôbôtôbô li ga pémél bés. Di ga ‘kwés bésbomede nkaa le,’ mahoñol ma Yéhôva ma yôni. Di ga bôdôl ki tehe mam nlélém kiki nye, di neebe ki mo hala. Mahoñol més ni litehge jés li mam bi ‘nyila yondo.’ Hala nyen ndék ni ndék, di nkahal hoñol kiki Yéhôva.

MABOÑOK MÉS MA NKIHA NI MAHOÑOL MÉS

7, 8. (a) Kii yé liteghe li Yéhôva inyu nkus? (Béñge bititii bi bibôdle.) (b) Ibale di gwé litehge jé, kii i ga lôôha ba nseñ inyu yés hiki ngéda?

7 Di hoñol bañ le soñda i yé ndigi i sélés boña. Mahoñol ni maboñok ma nkiha ntôñ. (Markô 7:21-23; Yakôbô 2:17) Di wan ndék dihéga di di ntoñol jam li loñge. Kiki hihéga, bikaat bina bi bisu bi Bitilna bi Lôk Grikia bi ntibil unda bés mahoñol ma Yéhôva inyu nkus. Djob a bi pohol bagwal ba ba bé lama néñés Man wé​—hala wee babiina ba ba bé liyep. (Lôk Lévi 12:8; Lukas 2:24) Ngéda Yésu a gwéé, Maria “a niñi nye i jéhne bilém, inyule homa a ba bé ndap bakén inyu yap.” (Lukas 2:7) Ibale Yéhôva a gwés, ki a bé le a gwélél ngandak manjel inyu léba homa a nlôôha lam inyu ligwéé li Man wé. Ndi yom i bé nseñ inyu Yéhôva, i bé le, lihaa li li ga néñés Yésu, li diihe mam ma mbuu, li néñés ki nye loñge.

8 Ñañ u ligwéé li Yésu u niiga bés litehge li Yéhôva inyu nkus. Bagwal bahogi ba nlôôha tôñ inyu loñge i bon bap i pes minsôn, to ibale hala a nla boñ le ba nimis maada map malam ni Djob. Ndi ni maliga, inyu Yéhôva maada més ni nye ma nlôôha ba nseñ iloo mam momasôna. Baa u ntehe mam kiki Yéhôva? Kii maboñok moñ ma ñunda?​—Lôk Héber 13:5.

9, 10. Lelaa di nla unda le di gwé litehge li Yéhôva inyu jam li yila ngok baagene inyu bôt bape?

9 Hihéga hipe hi ñunda lelaa Yéhôva a ntehe i bôt ba nyéne bape ngok baagene. Yésu a kal le: “Ndi tonjee a mboñ le wada munu ndék boñge ini i nhémle me a baage, i yé nye loñge le ba téñ nye soso ngok kôgôl i kiñ, ndi a léña lom.” (Markô 9:42) Nlôñ Bibel u u ñunda le inyu Yésu, i yila ngok baagene inyu nnigil wé i ta bé jam li minjôha! Kiki Yésu a bé pôôna Isañ i nya i yôni, di nla ba nkwoog nkaa le hala a nlôôha tééñga Yéhôva ngéda maboñok ma mut ma nla yila ngok baagene inyu nnigil Yésu wada.​—Yôhanes 14:9.

10 Baa yak bés di ntehe jam li kiki Yéhôva bo Yésu? Maboñok més ma ñunda lelaa? Kiki hihéga, bebek le ngim mahabga tole bieñg i i nlémél bés, i nla tééñga bôt ikété likoda tole i tôdôl ngôñ ibe yak bôt bape. Kiki di ngwés lôk kéé yés, baa hala a ga tinde bés i tjél ntén haba u, tolakii u nlémél bés?​—1 Timôtéô 2:9, 10.

11, 12. Lelaa i bana mahoñol ma Yéhôva inyu béba ni gwel bésbomede, i nsôñ bés ni maboñok mabe?

11 Hihéga hi nyônôs aa hi yé le, Yéhôva a ñoo ngitelepsép. (Rôma 1:18) Tolakii a nyi le libak jés li kwéha li mbéna tinde bés i maboñok mabe, a nti bés makénd i hôlôs nlélém ôa inyu ngitelepsép. (Añ Tjémbi 97:10.) I yoñ ngéda i soñda manjom ma ma ntinde Yéhôva i oo béba, i ga hôla bés i bana minlélém mi mahoñol kiki nye, hala a nkônde ki lédés makidik més i tjél boñ béba.

12 I boñ biliya inyu bana litehge li ngitelepsép li Yéhôva, li ga hôla ki bés i kit le maboñok mahogi ma yé mabe to ibale Bañga i Djob i mpôdôl bé mo tôbôtôbô. Kiki hihéga, ngim masak i i gwé maboñok ma nyega i ntôl nano i nkoñ isi u len. Bôt bahogi ba yé le ba nhoñol le masak ma, ma ta bé mabe, ba kalak ki le ma ta bé malal momede. * Ndi baa i nya maboñok i, i nkiha ni mahoñol ma Djob, nu a ñoo béba yosôna? Di yén haa ni maboñok mabe, di ban-ga lem i gwel bésbomede ni i oo mam Yéhôva a ñoo.​—Rôma 12:9.

DI BÔK DI ÔT PÉK INYU MAKIDIK DI GA YOÑ

13. Inyuki di nlama ôt pék bisu bi ngéda, inyu boñ le di laa yoñ makidik dilo di nlo?

13 Ngéda di nigil, di nlama wan lelaa Yéhôva a ntehe mam, inyule hala a nla hôla bés yani. Ibale di gwé i lem i, to i mpam le jam li mpuhe bés, di ga yi kii di boñ. (Bingéngén 22:3) Di wan ndék dihéga di Bibel.

14. Bimbe biniigana di ñôt mu ndimbhe Yôsep a ti nwaa Pôtifar?

14 Libak le Yôsep a bi pala tjél ntjaga u nwaa Pôtifar, li bi unda le a bééna mahoñol ma Yéhôva, ma ma yé le mut nu a yé mbiibaga a nlama téñbe ni sobiina wé. (Añ Bibôdle 39:8, 9.) Jon, a timbhe nwaa pôtifar le: “Lelaa me yé le me boñ ndôñ béba keñi ini ndi me boñ Nyambe béba?” Hala a ñunda le a bééna mahoñol ma Djob. Bimbe biniigana di nla ôt mu? Hégda le mut we ni nye ni sal a mbôdôl tonda we, tole w’a boñ lelaa ibale ba ntilna we minkwel mi nyega i téléfôn, tole ba ômle we bititii bi malal? * Ibale di ma boñ nyiña mu jam li, di neebe ki litehge li Yéhôva, ndi di kit jam di ga boñ ibale hala a mpémél bés, i ga ba bés jam li ntomb i yémbél manoodana ma.

15. Kiki bon ba Lôk Héber baa, lelaa di nla téñbe ngéda ba ntinde bés i bôk matiñ ma Yéhôva?

15 Nano di wan hihéga hi bon ba Lôk Héber baa, ba ba bé sébél le Sadrak, Mésak ni Abed-négô. Makidik i tjél bégés titii i gôl Kiñe Nébukadnézar a bi téé, ni ndimbhe ba bi ti kiñe i bé unda le ba bi bôk ba ôt mahoñol inyu yom i bé béda le ba boñ inyu téñbe ni Yéhôva. (Manyodi 20:4, 5; Daniel 3:4-6, 12, 16-18) Hégda le nwet woñ bôlô a mbat we le u ti moni inyu ngim jam i i gwé maada ni kwéha base. Kii u nlama boñ? Iloole u bem le i nya mam i pémél ndugi we, inyuki u ta bé le u yéñ yi mahoñol ma Yéhôva mu mam ma nano? Ibale jam jada mu li mpémél we, hala a ga ba we jam li ntomb i pot ni i boñ li li téé sép, kiki bon ba Lôk Héber baa.

Baa u mboñ nyiña inyu yônôs lipep li dokta, u kwel ki ni dokta joñ? (Béñge liben 16)

16. Lelaa nokna ilam i mahoñol ma Yéhôva i nla hôla bés ibale mpuhge jam u mpémél bés?

16 Nseñ i ôt pék bisu bi ngéda i nla ki hôla bés ibale i mpam bés le di nlama hoo yoñ makidik inyu matibla ma dokta. Tolakii di nyi le di nlama bé yoñ minkum mi matjél, to môga makeñi ma-na ma matjél, i yé i pam le di yoñ makidik ma ma nkiha ni matiñ ma Bibel inyu ngim matibla ma dokta. (Minson mi baôma 15:28, 29) Maliga ma yé le i ta bé loñge le ngéda di yé i dokta nyen di wan mam ma, inyule bebek ha ngéda i, di nok njôghe tole ba nyégsa bés i hoo yoñ makidik. Nano nu u yé mbôô nyen u nlama boñ nyiña, u nyônôs mapep ma ma ntoñol makidik inyu jam li matibla, u nla ki yis dokta joñ makidik ma. *

17-19. Inyuki i yé nseñ i yéñ yi mahoñol ma Yéhôva inyu ngim mam nano? Ti hihéga hi ngim jam i mbat le di ba nkôôbaga.

17 Inyu mélés, di wan ndimbhe Yésu a bi ti Pétrô ngéda a ti nye minkoda mi maéba: “Kônôl wemede ngoo, a Nwet.” I nene le Yésu a bé a ma ôt pék jôga inyu sômbôl Djob inyu yé, ni inyu biyônôl bi Bitilna bi bi bé pôdôl niñ yé ni nyemb yé hana isi. Mahoñol ma ma bi lédés makidik mé i téñbe ni Djob, ni ti nyemede nkikip inyu sélél nye ibabé i tiñha.​—Matéô 16:21-23.

18 I len ini, Djob a gwé ngôñ le di yila mawanda mé, ni le di yoñ ngaba keñi i nson u ñañ nlam kiki la yés. (Matéô 6:33; 28:19, 20; Yakôbô 4:8) Kiki i bi pémél Yésu, i bôt ba gwééne bés mahoñol malam ba nla noode tômbôs bés. Kiki hihéga, kii u ga boñ ibale nwet woñ bôlô a bédés we tel, a bédés ki we nsaa, ndi u nôgda le i ga sôña we i ke makoda ni i yoñ ngaba likalô? Tole ibale u yé ñudu suklu, ndi ba ti we pôla i ke haa ni mbai yoñ inyu boñ suklu keñi. Ha ngéda i, baa u ga soohe, u boñ minyiña, u kwel ni lihaa joñ, bebek yak ni mimañ ilole u nyoñ makidik? Inyuki di ta bé le di nigil mahoñol ma Yéhôva mu jam li nano, di boñ ki biliya i bana minlélém mi mahoñol ni nye? Hala a’ boñ le ibale nya jam i i mpémél we, manoodana ma, ma ga nene bé we kiki bañga jam. Ha ngéda i, u mal téé mam u ga yônôs i pes mbuu, jon a yii ndik we le u yônôs mbônga u bi boñ.

19 Bebek u nla yak hoñol mam mape ma yé le ma puhe we. I yé ki maliga le di ta bé le di hégda mam momasôna ma yé le ma pémél bés. Ndi ibale di soñda mahoñol ma Yéhôva ngéda di nigil bés botama, di ga ba bebee i bigda ni i bii mo bisélél ngéda di yé bisu bi ngim ndutu i tôbôtôbô. Jon, ngéda di nigil, di yoñ ngéda i yimbe mahoñol ma Yéhôva, i boñ le ma yila més, di tehe ki lelaa i bana litehge li mam li Djob li ga tihba niñ yés i len ini, ni i dilo di nlo.

MAHOÑOL MA YÉHÔVA INYU BILÔL GWOÑ

20, 21. (a) Inyuki di ga ba maséé i bana kunde i i gwé bé minwaa i mbok yondo? (b) Lelaa di nla bôdôl ba maséé nano?

20 Di nyamnda ni ngôñ i tehe mbok yondo. Libim li bôt ikété yés li nyamnda ni ngôñ i niñ i boga ni boga hana hisi. Ngéda Ane Djob i ga yoñ mam i moo, bôt ba binam b’a kobla mandutu ba nok munu bôô hiai hini. I yé ntiik le, yak nyoo Hisi yondo, bôt b’a ke ni bisu i bana kunde i pohol jam b’a boñ. Hiki mut a’ pohol i yoñ makidik malam ma ma nkiha ni ngôñ yé, yak ni litehge jé li mam.

21 I yé maliga le, kunde i i ga bana minwaa. Ndi inyu yi kii i yé loñge ni béba, mahoñol ni mambén ma Yéhôva mon m’a ke ni bisu i éga bôt ba suhulnyuu. Hala a’ ba yak jam lilam li li ga ti bôt maséé ma nlôôha, ni bañga nsañ. (Tjémbi 37:11) Di nla ba maséé nano, ibale di gwé mahoñol ma Yéhôva.

^ liboñ 12 Ba nkal le masak mana le lap dance ma nséga le, “muda a nsak a mbéna was tôl yé i néhi, a séñbaga mut nu a nségés.” Inoñnaga ni mam ma mbôña, i nla pam le juu li bikodlene jon li hôla mut a nyoñ ngaba i nya masak i, ibale i nene le jam a mboñ li yé toi malal ma nyega. Jon i mbéda le i kristen i yoñ ngaba nya masak i, i yéñ mahôla ma mimañ.​—Yakôbô 5:14, 15.

^ liboñ 14 I om bikaat, bititii, tole bividéô bi malal i téléfôn, hala a nsébla le sexting. Inoñnaga ni lelaa mam ma mbôña, i nla pam le juu li bikodlene jon li hôla mut a mboñ i nya jam i. I ma pam le ngomin a kit le disii di boñge di mbôk mbén i loñ, inyule ba mboñ sexting. Inyu bana ndoñi ipe, kee site yés internet jw.org, u añ yigil yada le “Les jeunes s’interrogent​—Le sexting : que faut-il savoir?” (Béñge i si homa le La BIBLE ET VOUS > ADOLESCENTS.) Tole béñge yigil yada i Tôde ’ilo! ni hop Pulasi nu sôñ Maye sép nwii 2013, i mapep 4-5, i i gwé ño le: “Comment parler des sextos à votre ado.”

^ liboñ 16 Di nléba matiñ ma mahee ma ma nla hôla bés ikété bikaat gwés. Kiki hihéga di nla béñge i kaat ini le, Lelaa di nla tééda bésbomede ikété gwéha Nyambe, i mapep 246-249.