1. I wom Eden, kii Yéhôva a bi yelel inyu ñoo wés?

ADAM a bé yi le nyoo i nla bé pot. Jon a bé le a hégda le hégél mbuu yon i bi gwélél nyoo inyu pot ni Éva. (Bibôdle 3:1-6) Adam bo Éva ba bé yi bé njee a bé i hégél i mbuu i. Ndi to hala, Adam a bi pohol i kôm Isañ wé Nungingii ni nu gwéha mbus, ni i kil nkén mut pes mu kii a bi tjél boñ sômbôl i Djob. (1 Timôtéô 2:14) Kunda yada, Yéhôva a bi bôdôl yelel mam inyu ñoo nu a bi ôbôs mahoñol ma Adam bo Éva, a bôn ki le béba mut i, i ga sôk tjiba. Yéhôva a bi yis bés le ngim ngéda i bé lama kola, le hégél mbuu i i bi pot ni njel nyoo, i bé lama kolba i bet ba ngwés Nyambe.​—Bibôdle 3:15.

2, 3. Inyuki i nene le, ba bi pôdôl ndik ndék inyu Satan ilole Mésia a nlo?

² Mu pék yé, kekikel Yéhôva a yelel bé bañga jôi li añgel i i bi ndogbene nye. * Djob a tehe bé nseñ i yelel jôi jé ilole 2 500 nwii di ntagbe mbus ndok yé i wom Éden, i jôi di nséblene nye i len ini li li ñunda libak jé. (Hiôb 1:6) I yé  maliga le, ndik bikaat biaa bi Bitilna bi Lôk Héber le 1 Miñañ, Hiôb, ni Sakaria gwon bi mpôdôl Satan, hala wee “Nkolba.” Inyuki di bi yi bé ngandak mam inyu ñoo wés ilole Mésia a nlo?

³ I nene le, Yéhôva a bi gwés bé ti Satan lipém a kôli bé bana, mu kii a bi tjél pôdôl nye ngandak ikété Bitilna bi Lôk Héber, to mam a mboñ. Njômbi bisu i Yéhôva i bé le a gwélél i pes Bitilna inyu hôla bôt i yi njee a yé Mésia, ni i hôla litén li Djob i bem nye. (Lukas 24:44; Galatia 3:24) Ngéda hala a bi yon, ni ngéda Mésia a bi lo, Yéhôva a bi gwélél nye ni banigil bé inyu yelel ngandak mam di nyi len inyu Satan ni mimbuu nwé mimbe. * Hala a téé sép, le Yéhôva a bi gwélél Yésu ni minhook inyu nyagat Satan ni mimbuu nwé mimbe.​—Rôma 16:20; Masoola 17:14; 20:10.

4. Inyuki di nlama bé lôôha kon Nsohop woñi?

⁴ Ñôma Pétrô a ntoñol le Nsohop Satan a yé kiki “mbondo njéé le i nkônd,” Yôhanes a nsébél nye le “nyoo” ni “kômnyoo.” (1 Pétrô 5:8; Masoola 12:9) Ndi i mbéda bé le di lôôha kon Nsohop woñi​—ngui yé i gwé minwaa. (Añ Yakôbô 4:7.) Yéhôva, Yésu ni biañgel bi bi tiñi ni Djob ba nit bés. Ni mahôla map, di nla kolba baoo bés. Ndi to hala, di nlama yi mandimbhe ma mambadga makeñi maa mana: I pam limbe likala, Satan a nla yumus bôt? Lelaa Satan a noode yumus bôt? Ni mimbe minwaa ngui yé i gwé? Mu kii di mba di nwan mambadga mana, di ga tehe ki biniigana di nla ôt.

5, 6. Inyuki biane bi nkoñ isi bi nla bé lona mahéñha bôt ba binam ba nla bana ngôñ?

⁵ Ngandak biañgel i bi noñ Satan mu ndok yé. Ilole Ntida malép u nlo, Satan a bi tinde bahogi ikété yap i bana malal ma nyega ni bon bôda hana isi. Bibel i nyelel maliga ma ni njel yimbne ngéda i nkal le, kômnyoo i bi tuu jôga jada li tjôdôt ikété môga maa nyoo ngii, a kwona jo hana isi. (Bibôdle 6:1-4; Yuda 6; Masoola 12:3, 4) Ngéda biañgel bi, bi bi tjôô lihaa li Djob, bi bi pohol le Satan nyen a éga bo. Kiki a nkôna liboñok li mam li Djob, Satan a bi yoñ bitelbene i téé ngim ane i het nyemede a yé kiñe. Satan a bi tjek mimbuu mimbe, a ti nwo ngui i énél, a téé ki nwo kiki baane ba nkoñ isi.​—Efésô 6:12.

⁶ Ni njel ntôñ wé u mimbuu mimbe, Satan a mbémbe biane bi bôt ba binam gwobisôna. Hala a bi tibil nene ngéda Satan a bi unda Yésu “biane bi nkoñ ’isi gwobisôna,” a kal ki nye le: “M’a ti we ngui ini yosôna ni lipém jap, inyule i tina me; me nti ki yo tonjee me ngwés.” (Lukas 4:5, 6) Tolakii Satan nyen a ñéga gwo, ngandak biane i mboñ biliya i bôñôl batitis bap loñge. Baane bahogi ba nla bana mahoñol malam i lôl bôt mahôla. Ndi, ane i mut binam yo ki yo, to ñéga nye ki nye a ta bé le a lona mahéñha bôt ba binam ba gwé ngôñ.​—Tjémbi 146:3, 4; Masoola 12:12.

7. U héya le Satan a ngwélél biane, lelaa a ngwélél yak kwéha base, ni mam ma nyuñga ma nkoñ isi unu? (Béñge titii i bibôdle.)

⁷ Satan ni mimbuu nwé mimbe, ba ngwélél ndik bé biane, ndi yak kwéha  base, ni mam ma nyuñga ma nkoñ isi unu, inyu “yumus nkoñ ’isi wonsôna.” (Masoola 12:9) Ni njel kwéha base, Satan a mbulus bitembee ikolba Yéhôva. U héya hala, Nsohop a mboñ biliya bi ngui inyu boñ le ngandak bôt i yi bañ jôi li Djob. (Yérémia 23:26, 27) Jon, ngandak bôt i i nhoñol le i mbégés Djob ni ñem wap wonsôna, i nyi bé le i mbégés mimbuu mimbe. (1 Korintô 10:20; 2 Korintô 11:13-15) Satan a ngwélél ki mam ma nyuñga ma nkoñ isi inyu hôñôs bitembee. Kiki hihéga, Satan a ntjam biniigana bini le, inyu ba maséé u nlama yéñ ngandak moni u ban-ga ngandak nkus. (Bingéngén 18:11) I bet ba nhémle bitembee bi, ba ntégbaha niñ yap yosôna i gwélél “Nkus” iloole ba gwélél Yéhôva. (Matéô 6:24) Sôk i nsôk gwéha yap inyu nkus i nla ham ndék gwéha ba ban-ga inyu Djob.​—Matéô 13:22; 1 Yôhanes 2:15, 16.

8, 9. (a) Mambe mam ma mahee ima di nla ôt mu miñañ mi Adam, Éva, ni bibéba bi biañgel? (b) Imbe yéñe di gwé i yi bikeñi bi ngui Satan?

⁸ Ndémbél i Adam bo Éva, ni i bibéba bi biañgel, i niiga bés inyu ndék yosôna mam ma mahee ima. Pog, le manjel ma yé ima, ndi di nlama ndik pohol yada. Too di ga téñbe i gwés Yéhôva, tole di ga ke i pes Satan. (Matéô 7:13) Iba, le bet ba mpohol i nit Satan, ba nkôs ndik ndék yéñe. Kiki hihéga, ndok i Adam bo Éva i bi ti bo pôla i pohol kii i yé loñge ni kii i yé béba inyu yap, yak ndok mimbuu mimbe i bi boñ le mi kôs kunde ngii biane bi bôt ba binam. (Bibôdle 3:22) Ndi, mam di nimis ma nlôôha ngandak ikolba yom Satan a ñunda bés kiki bisai, ki le tembee i.​—Hiôb 21:7-17; Galatia 6:7, 8.

⁹ Mambe mahee di gwé i yi bikeñi bi ngui Satan? Hala a nhôla bés i bana litehge li kôli inyu bangomin, a tinak ki bés makénd mu nson wés u likalô. Di nyi le Yéhôva a gwé ngôñ le di ti baane lipém. (1 Pétrô 2:17) A mbem ki le di nôgôl mambén ma biane bi nkoñ isi ntel ngéda wonsôna ma nkolba bé matiñ mé. (Rôma 13:1-4) Ndi, di nyi le di nlama yén haa ni mam ma nkoñ isi, i nene bañ bés le ngim likoda li m’bô, tole ñéga wada a yé eglege iloo numpe. (Yôhanes 17:15, 16; 18:36) Kiki di nyi le Satan a noode sôô jôi li Yéhôva, ni hoo jo mahindi, di nôgda le di nlama boñ kii yosôna di nla inyu niiga bôt bape maliga inyu Djob. Di yé maséé i begee jôi jé, ni i gwélél jo ngéda di niiga bôt, di yik le i gwés nye i nlona bés ngandak bisai iloo i gwés moni ni mam mape.​—Yésaya 43:10; 1 Timôtéô 6:6-10.

10-12. (a) Lelaa Satan a bi gwélél dipa inyu gwel ngandak biañgel? (b) Bimbe biniigana di ñôt mu kii ngandak biañgel i bi kwo?

¹⁰ Satan a ngwélél dipa di ngui inyu yumus bôt. Kiki hihéga, a ngwélél hipa inyu lop bo i boñ sômbôl yé. A noode ki énél bo le ba suhus bomede i si yé.

¹¹ Satan a bi gwélél hipa hi ngui inyu gwel ngandak biañgel. A bi lama yoñ ngéda inyu tibil yi bo ilole a nlôk bo le ba kee pes yé. Ngéda biañgel bihogi ipôla yap, bi bi kwo mu hiandi hi malal ma nyega ni bon bôda, ba bi gwal ngim bon i bééna ngui iloo bôt ba binam. (Bibôdle 6:1-4) Bebek le Satan a bi noode ndik bé biañgel ni njel i malal ma nyega, ndi yak ni mbônga le b’a énél bôt ba binam. Sômbôl yé i bé le a ôbôs ‘mbôô muda.’ (Bibôdle 3:15) Jon, Yéhôva a mélés jimb li ni Ntida malép​—jam li, li bi mélés biliya bi Satan ni bibéba biañgel ha ngéda i.

¹² Bimbe biniigana di ñôt mu ñañ u? Kekikel, di yanak bañ ngui i malal ma nyega, ni i kadba lipém. Biañgel bi, bi bi tégbaha nwii ndi nwii ngii i sal i bisu bi Djob. Ndi to hala kii bi bé bégés Djob i loñge homa, ngandak yap i bi nwas le mahoñol mabe ma o ñem wap, ma hôlôl ki. Nlélém ni bés, i nla ba le di yé ntôñ Yéhôva hala a yé nwii ndi nwii, ndi to mu paradis i mbuu i, mahoñol mabe ma nla bôdôl o miñem nwés. (1 Korintô 10:12) Kinje nseñ di gwé i bana lem i wan ñem wés inyu nup mahoñol ma nyega, ni béba ngôk di nléba mu!​—Galatia 5:26; Añ Kôlôsé 3:5.

13. Himbe hipa hipe hi ngui Satan a ngwélél, ni lelaa di nla keñgle hio?

¹³ Hipa hi ngui hipe Satan a ngwélél hi yé ngôñ i yi mam ma sôli mbus makañ. I len ini, a ntinde bôt i bana maada ni mimbuu mimbe ni njel kwéha base, yak ni mintuk. Bisinima, mintuk mi gém ni mi vidéô, ni bisélél bipe inyu boñ le i nene i mis ma bôt le makañ ma yé malam. Lelaa di nla keñgle hiandi hi? Di nlama bé bem le ntôñ u Djob u ti bés ngim ñañga mintuk u u yé nlam ni u u ta bé nlam. Hiki wada wés a nlama sélés kiññem yé le i kihga ni matiñ ma Bibel. (Lôk Héber 5:14) Ndi, di ga tibil pohol mintuk nwés ibale di mbii maéba ma ñôma Paul i bisélél, le “gwéha yés i ba bañ ni bihéñba.” (Rôma 12:9) Di nla badba le: “Baa mintuk me mpohol mi mboñ le me sôô libak jem? Ibale mut me ni nye di nigil Bibel, tole mut me mpeple a ntehe mintuk me mpohol, baa a ga hoñol le yom me niiga,  yon me mboñ?” Kiki u mba u nkônde boñ biliya le bipôdôl gwoñ bi kiha ni maboñok moñ, hala nyen y’a kônde ba nledek jam le Satan a gwel we dipa tjé.​—1 Yôhanes 3:18.

14. Lelaa Satan a noode kônha bés woñi, lelaa di nla pamba mu?

¹⁴ U héya le a ngwélél dipa, Satan a nyéñ kônha bés woñi inyu boñ le di tañba hémle yés ipañ Yéhôva. Kiki hihéga, a nla tinde baane i sôña nson wés likalô. Tole a nla tinde mawanda més ma bôlô ni ma suklu i nol bés inyu biliya di mboñ inyule di niñ inoñnaga ni mambén ma Bibel. (1 Pétrô 4:4) A nla ki tinde bôt bés ba lihaa ba ba gwé mahoñol malam, i hôyôs makénd di gwé i ke makoda. (Matéô 10:36) Lelaa di nla pamba? Pog, di nlama ba nkôôbaga i boma nya ndééñga i​—inyule di yé gwét ni Satan. (Masoola 2:10; 12:17) Mbus, di nlama hoñol mambadga makeñi ma ma sôli mbus mandegle ma​—Satan a nkal le di nla ndik gwélél Yéhôva ngéda mam ma nke loñge. A nkal ki le ibale mandutu ma nai, di ga kôm Djob mbus. (Hiôb 1:9-11; 2:4, 5) Jon, di nlama bat Yéhôva ngui inyu yémbél ndééñga i. Di bigda le, a’ yôi bé bés kekikel.​—Lôk Héber 13:5.

15. Baa Satan a nla nyégsa bés i boñ mam di gwé bé ngôñ? Toñol.

¹⁵ Satan a nla bé nyégsa bôt i boñ mam ba gwé bé ngôñ i boñ. (Yakôbô 1:14) Ngi yi yon i mboñ le, ngandak bôt i gwé maboñok ma nkiha ni sômbôl i Satan. Ndi mbus ba mal nigil Bibel, hiki wada wap a gwé le a pohol njee a’ gwélél. (Minson mi baôma 3:17; 17:30) Ibale di nyoñ makidik i boñ sômbôl Djob, Satan a’ la bé tômbôs ndéñbe yés ipañ Yéhôva.​—Hiôb 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Mimbe minwaa mimpe Satan ni mimbuu nwé mimbe ba gwé? (b) Inyuki di nlama bé kon woñi i soohe Yéhôva ni kiñ ngii?

¹⁶ Satan ni mimbuu nwé mimbe ba gwé ki minwaa mimpe. Kiki hihéga, Bitilna bi mpot bé homa nye ki nye le ba nla yi jam li yé mut mahoñol, ni i ñem. Ndik Yéhôva bo Yésu bon Bibel i nkal le ba gwé ngap i. (1 Samuel 16:7; Markô 2:8) Ndi mam ma yé ni lelaa inyu jam li masoohe ni kiñ ngii? Baa di nlama kon woñi le Nsohop ni mimbuu nwé mimbe, ba kéñ masoohe ma le ma pam bañ yak Djob? Ndimbhe i yé le, heni. Inyuki? Di nkon bé woñi i bôñôl Yéhôva minson minlam ndik inyule Nsohop a tiga tehe bés. Nlélém inyu masoohe, di nlama bé kon woñi le Nsohop a nla emble bés. Ñ, Bibel i nti bés dihéga di ngandak bagwélél ba Djob i i bi soohe ni kiñ ngii, di gwé bé yimbne yo ki yo i ñunda le ba bé kon woñi le Nsohop a tiga emble bo. (1 Bikiñe 8:22, 23; Yôhanes 11:41, 42; Minson mi baôma 4:23, 24) Ibale di mboñ kii yosôna di nla inyu pot ni bana maboñok ma nkiha ni sômbôl i Djob, di nla ba nkwoog nkaa le Yéhôva a ga nwas bé le Nsohop a boñ bés béba i i nom.​—Añ Tjémbi 34:7.

¹⁷ Di nlama yi njee a yé ñoo wés, ndi di nlama bé kon nye woñi. Ni mahôla ma Yéhôva, yak bikwéha bi bôt bi nla yémbél Satan. (1 Yôhanes 2:14) Ibale di nkolba nye, a’ ke bés ngwéé. (Yakôbô 4:7; 1 Pétrô 5:9) I nene le boñge ba wanda bon ba yé bôt ba bisu Satan a nyéñ. Limbe jam li tôbôtôbô ba nla boñ inyu kolba Nsohop? Yigil i noñ ha i ga timbhe mbadga i?