1. Kaat Masoola i nkal kii inyu bagwélél ba Djob?

 KAAT Masoola i ñéba le Ane Djob i bi bôdôl énél nyoo i ngii, ni le Satan a bi léña hana ’isi. (Masoola 12:1-9) Kiki ba bi buñga Satan, hogbe i yé nyoo i ngii, ndi nyono ’isi ndutu i yé nnayak. Inyuki? Inyule Satan a ñunbene bagwélél ba Yéhôva ba ba yé hana ’isi.​—Masoola 12:12, 15, 17.

2. Kii i nla hôla bés le di piñgla bañ?

² Kii i nla hôla bés le di piñgla bañ i ngéda Satan a noode bés? (Masoola 13:10) Ibale di nyi kii y’a bôña dilo di nlo, d’a piñgla bé. Kiki hihéga, i kaat Masoola, ñôma Yôhanes a ñunda bisai di ga kôs ndék ngéda. Mu bisai bi, jam jada li yé le baoo ba Djob ba ga tjiba. Di béñge le kii kaat Masoola i nkal inyu baoo ba Djob, ni yom Djob a ga boñ bo.

3. Bimbe bititii bi yé i kaat Masoola?

³ Nlôñ u bisu u kaat Masoola u nkal le i kaat i, i gwé “biyimbne” hala wee bititii. (Masoola 1:1) Bititii bi yé mu, bi mpôdôl baoo ba Djob. Bi yé binuga bi bikai. Kiki hihéga, nuga “bikai yada i mpémél i tuye, i ban-ga jôm li bitoñ ni miño minsaambok.” (Masoola 13:1) I i noñ ha, i yé “nuga i bikai ipe i mpémél ikété ’isi.” I nuga i, i mpot kiki kômnyoo “i boñok yak le hié hi lôl i ngii.” (Masoola 13:11-13) Nuga i bikai ipe i yé, yo “i nkôyôp tjôôm,” muda libambe wada nyen a nkena yo.  Binuga bi bikai biaa bini, bi yé yimbne bi bôt ba ba nkolba Yéhôva ni Ane yé ibôdôl behee. Jon i mbéda le di yi gwo.​—Masoola 17:1, 3.

4-5. Lelaa kaat Daniel 7:15-17, i nhôla bés i nok bititii bi yé i kaat Masoola?

⁴ Inyu yi bonjee ba yé baoo ba Djob, di nlama ndugi nok bititii bi yé mu i kaat Masoola. Bibel yomede yon i nhôla bés i nok bititii bi. Ngandak bititii i i yé i kaat Masoola, bikaat bi Bibel bipe bi ntoñol gwo. Kiki hihéga, mpôdôl Daniel a bi emel “binuga bikeñi bina bi bi pam mu tuye.” (Daniel 7:1-3) Daniel a nkal bés bonjee ba yé binuga bi. Binuga bikeñi bi, bi yé “bikiñe” tole biane bina. (Añ Daniel 7:15-17.) Hala a nhôla bés i nok le binuga bi bikai bi yé i kaat Masoola, yak gwo bi nlama ba biane.

⁵ Nano di béñge ngim biyimbne i kaat Masoola. Di tehe lelaa Bibel i nhôla bés i tibil nok biyimbne bi. Di ga pôdôl ndugi ngim binuga bi bikai. Di ga tehe bonjee ba yé binuga bi bikai bi. Di ga tehe ki kii Djob a ga boñ binuga bi bikai bi. I mbus, di ga tehe biniigana di nla ôt mu.

6. Bonjee ba yé nuga i bikai i i gwé miño minsaambok i kaat Masoola 13:1-4?

⁶ Kii i yé nuga i bikai i i gwé miño minsaambok? (Añ Masoola 13:1-4.) I nuga i, i yé wengoñle njéé, makôô mé ma yé kiki ma ours, nyo wé u yé kiki u mbondo njéé, i gwé ki jôm li bitoñ. Binuga bina bi yé i kaat Daniel pes 7, yak gwo bi yé hala. Ndi hana i kaat Masoola, nuga yada yon i gwé masu ma momasôna, ha binuga bina bé. I nuga i, i ta ndik bé ane yada i i mbémbe nkoñ ’isi. Bibel i nkal le ba bi ti yo ngui “i ngii hiki litén, hiki lihaa, hiki hilémb ni hiki loñ.” Jon i nlama ba ikeñi iloo ane i loñ yada. (Masoola 13:7) Jon i nuga i bikai i, i nlama ba biane gwobisôna bi bi ma énél bôt ba binam ikepam i ngéda yés. *​—Ñañal 8:9.

7. Bonjee ba yé miño misaambok mi nuga i bikai?

⁷ Bonjee ba yé miño minsaambok mi nuga i bikai? Kaat Masoola pes 17 i nhôla bés i timbhe i mbadga i. I nkal bés njee a yé nuga i bikai i i yé i kaat Masoola pes 13. Kaat Masoola 17:10 i nkal le: “Bikiñe bi yé bisaambok: Bitan bi bi kwo, yada i yé, ipe i yé ngi lo; ndi i ngéda i nlo, i nlama yégle ndék ngéda.” Ikété biane gwobisôna bi nkoñ ’isi u Satan, biane bisaambok bi bi bana ngui ngandak. I bak ki le, ngandak bagwélél ba Djob ba bi niñ isi énél yap, tole biane bi, bi bi kolba litén li Djob. I dilo di ñôma Yôhanes, biane bitan mu bi bé bi ma énél nkoñ ’isi: Égiptô, Asiria, Babilôn, ane i Média ni i Persia, ni Grikia. Ane i yônôs isamal, hala wee ane i Rôma, yon i bé i ngi énlak i ngéda Yéhônes a bi kôs i yiinda ini. Imbe ane i yé i yônôs isaambok?

8. Kii i yé ño u yônôs isaambok u nuga i bikai?

⁸ Kiki di nke i tehe hanano, mbañ i kaat Daniel i ñunda bés bonjee ba yé ño u yônôs isaambok, ño u nsôk, u  nuga i bikai. Imbe ane i ñéñél nkoñ ’isi munu “hilo hi Nwet” hala wee dilo di nsôk? (Masoola 1:10) I ane i, i yé adna i ane i Ngisi lôñni i Amérina, hala wee “Puissance Anglo-Américaine.” Jon di nla kal le i ane i yon i yé ño u yônôs isaambok u nuga i bikai i kaat Masoola 13:1-4.

9. Kii i yé nuga i bikai i i gwé “bitoñ biba kiki man ntômba”?

⁹ Kaat Masoola pes 13 i nkal ki le ño u yônôs isaambok, hala wee ane i Ngisi ni i Amérika, i mboñ kiki nuga i bikai i i gwé “bitoñ biba kiki man ntômba, ndi i bôdôl pot kiki kômnyoo.” I nuga i bikai i, “i mboñ biyimbne bikeñi, i boñok yak le hié hi lôl i ngii, hi kwo hana ’isi, bôt ba binam ba béñgege.” (Masoola 13:11-15) Kaat Masoola bipes 16 ni 19 i nsébél i nuga i bikai i le “mpôdôl nu bitembee.” (Masoola 16:13; 19:20) Yak kaat Daniel i mpôdôl i jam li, i nkal le ane i Ngisi ni i Amérika i ga “lona tjiba i nya mut a nla bé hégda.” (Daniel 8:19, 23, 24) Hala nyen ba bi boñ i Gwét bi Ntôla II. Bayimam ba Amérika ni ba loñ i Ngisi bon ba bi bañ i bakindim bakeñi (bombe atomique) iba, ba bi leñ inyu mélés gwét i homa nkoñ ’isi ba nsébél le Pacifique. Jon di yé le di kal le énél i Ngisi ni i Amérika i bi boñ le “hié hi lôl i ngii, hi kwoo hana ’isi.”

10. Kii i yé “ôñgba i nuga i bikai”? (Masoola 13:14, 15; 17:3, 8, 11)

¹⁰ Kaat Masoola i mpôdôl nuga i bikai ipe. I yé kiki nuga i bikai i i gwé miño minsaambok, ndi yo i nkôyôp tjôôm. Bibel i nsébél yo le “ôñgba i nuga bikai,” i ñuñda ki le i yé “kiñe i nyônôs juem.” * (Añ Masoola 13:14, 15; 17:3, 8, 11.) Mu i yiinda yé, Yôhanes a ntehe le i “kiñe” i, i mbôk i ba, ndi ngim ngéda i ba ha bé, ndi i mbus i témb i pam. I kiñe i, i yé Adna i biloñ (ONU), yon i nit mam ma m’bô i nkoñ ’isi wonsôna! I bé ndugi Likôda li matén (SDN), ndi i ngéda Gwét bi Ntôla II, likoda li li bi nyoi. Li bi témb li pam i mbus gwét ni lini jôl le, Adna i biloñ.

11. Kii binuga bi bikai bi mboñ, ndi inyuki di nlama bé kon gwo woñi?

¹¹ Ni njel ngim bipôdôl, binuga bi bikai bi ntinde bôt i kolba Yéhôva ni bagwélél bé. Jon Yôhanes a nkal le binuga bi, bi nkot “bikiñe bi nkoñ ’isi wonsôna” i gwét bi Armagédôn, “hilo hikeñi hi Nyambe Nu ngui yosôna.” (Masoola 16:13, 14, 16) Ndi, di nlama bé kon woñi. Nyambe wés Nunkeñi, le Yéhôva, a ga hoo lo i sôñ i bôt ba nit Ane yé.​—Ézékiel 38:21-23.

12. Kii Djob a ga boñ binuga bi bikai gwobisôna?

¹² Kii Djob a ga boñ binuga bi bikai gwobisôna? Kaat Masoola 19:20 i nkal le: “Ndi nuga i bikai i bi gwéla, yo lôñni mpôdôl bitembee nu a bi boñ biyimbne i bisu gwé, gwon a bi gwélél inyu yumus i bôt ba bi kôhna yimbne i nuga i bikai ni i bôt ba bi bégés ôñgba yé. Bo iba ba bi léña yômi ikété titimba hié i i nloñ ni solfa.” Hala a ñunda le, biane bi m’bô bi, bi mba bi ngi énlak i ngéda Djob a ga lo i tjé gwo i boga ni boga.

13. Kii baane ba ntinde bikristen i boñ?

 ¹³ Bimbe biniigana di nla ôt mu? Bikristen bi nlama téñbe ni Djob ni Ane yé. (Yôhanes 18:36) Inyu pam i boñ hala, di nlama bé jôp i mam ma m’bo ma nkoñ ’isi. Hala a ta bé jam li ntomb, inyule biane bi nkoñ ’isi bi nsômbôl le di nit bo, ni bipôdôl gwés yak ni maboñok més. I bet ba noñ bo ba nkôhna yimbne i nuga i bikai. (Masoola 13:16, 17) Ndi i bet ba gwé i yimbne i, Yéhôva a ñunbene bo, b’a kôs bé niñ i boga. (Masoola 14:9, 10; 20:4) Inyu hala nyen di nlama bé jôp mu mam ma m’bo to ibale bôt ba ntinde bés i boñ hala!

14. Kaat Masoola 17:3-5 i ñunda imbe hélha jam ipe ñôma Yôhanes a bi tehe?

¹⁴ Ñôma Yôhanes a nkal le a bi tehe jam lipe li li boñ le a “hel ngandak.” Kii a bi tehe? A bi tehe muda a bédi i ngii nuga i bikai yada. (Masoola 17:1, 2, 6) A yé “muda libambe nunkeñi,” jôl jé le “Babilôn Nunkeñi.” A mboñ “malal ma nyega” lôñni “bikiñe bi nkoñ ’isi.”​—Añ Masoola 17:3-5.

15-16. Njee a yé “Babilôn Nunkeñi,” kii i nyis bés hala?

¹⁵ Njee a yé “Babilôn Nunkeñi”? I muda nunu a ta bé baane ba nkoñ ’isi inyule Bibel i ñéba le a mboñ malal ma nyega ni baane ba nkoñ ’isi. (Masoola 18:9) Kiki a bédi i ngii nuga i bikai, hala a ñéba le a nyéñ énél baane ba nkoñ ’isi. I muda nu, a ta bé to bôt ba huluk ba ba nkena mam ma nyuñga ma nkoñ ’isi u Satan. Inyule i bôt ba, Bibel i nsébél bo le “bôt ba nyuñga ba hisi.”​—Masoola 18:11, 15, 16.

¹⁶ Ikété Bibel i buk ini le “muda libambe” i ngwéélana yak inyu pôdôl bôt ba ba nkadba le ba ngwélél Djob, ba béghak bisat tole ba boñok mam mabe ma nkoñ ’isi unu. (1 Miñañ 5:25; Yakôbô 4:4) Ndi i bôt ba ntéñbe i gwélél Djob, Bibel i nkal le ba yé “konji.” (2 Korintô 11:2; Masoola 14:4) I ngéda kôba, tison Babilôn i bé yiba kiki hikuu hikeñi hi bibégés bi bisat. Jon Babilôn Nunkeñi a yé kwéha base yosôna. A yé bibase bi bitembee gwobisôna bi nkoñ ’isi.​—Masoola 17:5, 18; béñge unu nkwel i jw.org ni ño le: “Babilôn Nukeñi​—Wee kii?”

17. Kii i ga pémél Babilôn Nunkeñi?

¹⁷ Kii i ga pémél Babilôn Nunkeñi? Kaat Masoola 17:16, 17 i ntimbhe i mbadga i; di ñañ mu le: “Jôm li bitoñ u bi tehe ni nuga i bikai, bi ga oo muda libambe, bi tjé nye, bi yék nye nso, bi je minsôn nwé, bi ligis ki nyensôna ni hié. Inyule Nyambe a bi ha i miñem nwap le bi yônôs mahoñol mé.” Ñ, Yéhôva a ga tinde biloñ bi nkoñ ’isi i gwélél nuga i bikai i i nkôyôp tjôôm, hala wee Adna i biloñ (ONU) le i jôs bibase bi bitembee gwobisôna bi nkoñ ’isi ni tjé gwobisôna le fet.​—Masoola 18:21-24.

18. Kii di nlama boñ inyu boñ le di bana bañ maada mo ki mo ni Babilôn Nunkeñi?

¹⁸ Bimbe biniigana di nla ôt mu? Di nlama ndik noñ “ntén bibégés u u yé mpubi, u u gwé bé to mahindi i litehge li Nyambe ni Tata wés.” (Yakôbô 1:27) Kekikel, di neebege bañ le bitembee bi Babilôn Nunkeñi bi yoña bés, kiki bo biniigana gwé bi bitembee, mangand  mé ma bihaiden, maboñok mé ma nyega, ni maada mé ni mimbuu mimbe! Di waa bañ to kal bôt le ba ‘Pam mu nyeni,’ ibale ba nsômbôl bé kôhna ngaba mu kogse yé, i bisu bi Djob.​—Masoola 18:4.

19. Njee a yé “soso kômnyoo i nkôyôp kiki hié”?

¹⁹ Kaat Masoola i mpôdôl yak “soso kômnyoo i nkôyôp kiki hié.” (Masoola 12:3) I kômnyoo i i njôs Yésu ni biañgel gwé gwét. (Masoola 12:7-9) I njôs ki litén li Djob gwét, i tinak “nuga i bikai,” hala wee biane bi nkoñ ’isi, ngui. (Masoola 12:17; 13:4) Njee a yé i kômnyoo i? Nyen a yé “nlômbi nyoo, yon ba nsébél le Nsohop ni Satan.” (Masoola 12:9; 20:2) Nyen a ñénél baoo ba Yéhôva bobasôna.

20. Kii i ga pémél kômnyoo?

²⁰ Kii i mpémél kômnyoo? Kaat Masoola 20:1-3 i nyis bés le añgel yada i ga leñ Satan ikété soñkum, hala wee i mok mi tôbôtôbô. Mu mok mi, Satan a ga ‘yumus ha bé biloñ letee 1 000 hi nwii hi mal.’ Sôk i nsôk, Satan ni mimbuu mimbe nwé ba ga tjiba, tjiba yosôna; jon Bibel i nkal le ba ga léña ikété “titimba i hié ni i solfa.” (Masoola 20:10) Hégda le nkoñ ’isi ngi Satan ni mimbuu mimbe nwé. Kinje loñge ngéda!

21. Inyuki di nla ba maséé ni i mam di ñañ mu kaat Masoola?

²¹ Kinje makénd di nkôhna i nok biyimbne bini bi kaat Masoola! Di ntibil yimbe bonjee ba yé baoo ba Yéhôva ni i jam li ga pémél bo. Ñ, “maséé ni nu a ñañ ni kiñ ikeñi, yak ba ba ñemble bibañga bi mbañ ini”! (Masoola 1:3) Nano, i ngéda Djob a ga tjé baoo bé, bimbe bisai bôt ba téé sép ba ga kôhna? Di ga timbhe i mbadga i mu yigil yés i nsôk.