1-2. Inyuki di nlama añ kaat Masoola?

 BAA mut a ma ti we bifôtô gwé le u béñge? I ngéda u nkahal béñge bifôtô bi, u ntehe ngandak bôt u nyi bé. Ndi fôtô yada i mboñ we le u telep. Inyuki? Inyule u yé mu. I ngéda u mbéñge yo, u noode hégda i ngeñ ba bi ôt i fôtô i, ni homa ba bi ôt yo. U noode ki béñge bôt u nyi mu fôtô i. I fôtô i, i nlôôha lémél we.

² Kaat Masoola i yé kiki i fôtô i. Inyuki? I ndék yosôna inyu manjom ima. Pog, i bi tilba inyu yés. Nlôñ bisu u kaat Masoola u nkal le: “Masoola ma Yésu Kristô, ma Nyambe a bi ti nye le a unda minkol nwé i mam ma nlama bôña ndék ngéda.” (Masoola 1:1) Jon, kaat Masoola i bi tilba bé inyu bôt bobasôna, ndi inyu bés ba di yé bagwélél ba Djob. Hala a nhélés bé bés le bés bagwélél ba Djob di yé yôñôs mbañ i i yé mu kaat Masoola. Kaat Masoola i mbéñge toi bés!

3-4. Kaat Masoola i ñéba le imbe ngéda mbañ i yé mu i nlama yon, kii di nlama boñ?

³ Iba, di hoñol i ngéda mbañ i kaat Masoola i nlama yon. Ñôma Yôhanes a bi pôdôl i ngéda i, i ngeñ a kal le: “Ni ngui i mbuu mpubi, me bi léba le me yé i hilo hi Nwet.” (Masoola 1:10) I ngéda Yôhanes a  tila bibañga bini, bebee ni nwii 96 N.Y., “hilo hi Nwet” hi bé ngi ba bebee. (Matéô 25:14, 19; Lukas 19:12) Ndi mbañ i Bibel i ñunda le hilo hi, hi bi bôdôl i nwii 1914 i ngeñ Yésu a bi yila Kiñe nyoo i ngii. Ibôdôl ha ngéda i, mbañ i kaat Masoola i i mbéñge bagwélél ba Djob i bi kahal yon. I ba bé pééna, di niñil “hilo hi Nwet”!

⁴ Kiki di niñil munu i ngéda ilam ini, di nlama toi noñ maéba ma yé munu kaat Masoola 1:3, i i nkal le: “Maséé ni nu a ñañ ni kiñ ikeñi, yak ba ba ñemble bibañga bi mbañ ini, ba nôglak i mam ma yé ntilga mukété, inyule ntéak ngéda u yé bebee.” Inyu hala nyen di nlama ‘añ ni kiñ ikeñi,’ di ‘emble bibañga bi mbañ ini,’ di “nôglak” ki gwo. Bimbe bibañga bi kaat Masoola di nlama nôgôl?

5. Lelaa kaat Masoola i ñunda le di nlama bégés Yéhôva i nya i nlémél nye?

⁵ Pes i bisu i kaat Masoola i ñéba le Yésu a nyi kii yosôna i ntagbe makoda. (Masoola 1:12-16, 20; 2:1) Yésu a bi unda hala mu nwin a bi éble makoda masaambok ma Asia Ntitigi. A bi kal i lôk kéé i le i bégés Yéhôva i nya i nlémél nye. Maéba a bi ti bo, ma mbéñge bagwélél ba Yéhôva bobasôna munu ngéda yés. Bimbe biniigana di nla ôt mu? Nwet wés Yésu Kristô a nyi lelaa maada més ni Yéhôva ma yé. Yésu nyen a ñéga bés; jam jo ki jo li nsolop bé nye. A nyi kii di nlama boñ inyu lémél Yéhôva. Mambe maéba a bi ti i lôk kéé i, ma di nlama nôgôl i len ini?

6. (a) Kiki di ntehe i kaat Masoola 2:3, 4, kii Yésu a bi kal lôk kéé i likoda li Éfésô? (b) Kii hala a niiga bés?

⁶ Añ Masoola 2:3, 4. Di nlama gwés Yéhôva kiki di bé gwés nye bibôdle. Bibañga Yésu a bi kal lôk kéé i Éfésô bi ñunda le ba bi hônba, ba ke ni bisu i gwélél Yéhôva tolakii ba bi boma ngandak mandutu. Ndi, ba bi nwas i gwéha ba bééna bibôdle. I bé sômbla le ba témb ba tôdôl i gwéha i, ibale hala bé, ki Yéhôva a bi kônôl bé bo maséé. Yak bés i len ini, ibale di nhônba mandutu, hala a kôli bé. I mbéda le di hônba ni mahoñol malam. Yéhôva a mbéñge ndik bé mam di mboñ, ndi kii i ntinde bés i boñ mo. I yé loñge le di bégés nye ni mahoñol malam, inyule sômbôl yé i yé le gwéha yon i tinde bés i bégés nye.​—Bingéngén 16:2; Markô 12:29, 30.

7. (a) Kiki kaat Masoola 3:1-3 i ñunda, ndutu i lôk kéé i likoda li Sardé i bé le kii? (b) Kii di nlama boñ?

⁷ Añ Masoola 3:1-3. Di nlama yén péé. Lôk kéé i likoda li Sardé i bééna ndutu ipe. Ba bééna ndugi hémle i ngui, ndi i mbus ngéda, ba bi kahal tomb. Jon Yésu a bi kal bo le ba “tôde.” Kii hala a niiga bés? Di nyi le Yéhôva a ga hôya bé nson wés. (Lôk Héber 6:10) Ndi, di hoñol bañ le nson di bi sélél Yéhôva kôba u kôli. To ibale di nla ha bé sal nano kiki di bé sal behee, di nlama ke ni bisu i bana  ngandak mam i boñ i “nson u Nwet,” di yén ki péé letee ni lisuk.​—1 Korintô 15:58; Matéô 24:13; Markô 13:33.

8. Kii bibañga bi kaat Masoola 3:15-17 Yésu a bi kal lôk kéé i Laôdikéa bi niiga bés?

⁸ Añ Masoola 3:15-17. Di nlama bégés Yéhôva ni makénd ni ñem wés wonsôna. Bibañga Yésu a bi kal lôk kéé i Laôdikéa bi ñéba le ba bééna ndutu ipe. Ba bé “biibe.” Inyu hala nyen Yésu a bi kal bo le “ba yé ngoo, ba nkônha ki ngoo.” I bé sômbla le ba gwélél Yéhôva ni makénd. (Masoola 3:19) Kii hala a niiga bés? Ibale di nôgda le di nkahal tomb, di hoñol bisai gwobisôna di gwé munu ntôñ u Yéhôva. (Masoola 3:18) Di nlama bé ngeñee i nson u Yéhôva inyule di yé i yéñ ngandak nkus.

9. Bibañga Yésu a bi kal lôk kéé i Pergamô ni i Tiatira bi niiga kii bés?

⁹ Di nlama bé emble batjañgbene maliga. Yésu a bi béhe lôk kéé ihogi i Pergamô i i bé i nlona mbagla i likoda. (Masoola 2:14-16) A bi bégés lôk kéé i Tiatira inyule ba bi keñgle “ndip mam i Satan.” A kal bo le ba “téñbe” ni maliga. (Masoola 2:24-26) I bé sômbla le lôk kéé i i bi kahal emble bikwéha bi biniigana, i héñha. Kii hala a niiga bés? Di nlama keñgle biniigana bi bi nkolba sômbôl i Yéhôva. Batjañgbene maliga ba nla ‘nene wengoñle ba ntéñbe i gwélél Nyambe,’ ndi maboñok map ma ñunda le ba ‘ntéñbe bé ni nye.’ (2 Timôtéô 3:5) Ibale di mbéna nigil Bañga i Djob, di ga hoo yimbe biniigana bi batjañgbene maliga, di keñgle ki gwo.​—2 Timôtéô 3:14-17; Yuda 3, 4.

10. Bimbe biniigana bipe di nla ôt mu bibañga Yésu a bi kal lôk kéé i makoda ma Pergamô ni Tiatira?

¹⁰ Di nlama keñgle maboñok ma nyega momasôna. Lôk kéé i Pergamô ni i Tiatira i bééna ndutu ipe. Yésu a bi béhe bahogi mu makoda inyule ba bi nwas bé malal ma nyega. (Masoola 2:14, 20) Bimbe biniigana di nla ôt mu? Di hoñol bañ le Yéhôva a nla nwas maboñok ma nyega i ntôñ wé to ibale di ngwélél nye hala a  yé ngandak nwii, di ban-ga ngandak minson. (1 Samuel 15:22; 1 Pétrô 2:16) A nsômbôl le di nôgôl mambén mé to nkoñ ’isi u ñôbi lelaa.​—Éfésô 6:11-13.

11. Kii di ma tehe munu yigil ini? (Béñge yak minkéñék mi matila mini le: “ Biniigana inyu yés.”)

¹¹ I sem kwep, kii di ma tehe? Di ntehe le di nlama yéñ manjel i bégés Yéhôva i nya i nlémél nye. Ibale bésbomede di nyi le di mboñ jam li nlémél bé Yéhôva, di pala héñha. (Masoola 2:5, 16; 3:3, 16) Yésu a bi kal ki jam lipe i ngéda a bé pôdôs makoda. Limbe li jam?

12. Bimbe biniigana di nla ôt mu bibañga Yésu a bi kal lôk kéé i Smirna ni i Filadelfia? (Masoola 2:10)

¹² Nano di béñge jam Yésu a bi kal lôk kéé i likoda li Smirna ni li Filadelfia. A bi kal i lôk kéé i le ba kon bañ ndééñga woñi, inyule Yéhôva a ga bom bo ibale ba ntéñbe. (Añ Masoola 2:10; 3:10) Kii hala a niiga bés? Di nlama yi le d’a kôs ndééñga, di ba ki bebee i hônba yo. (Matéô 24:9, 13; 2 Korintô 12:10) Inyuki hala a yé nseñ?

13-14. Lelaa mbañ i yé i kaat Masoola pes 12 i ntihba bagwélél ba Djob?

¹³ Kaat Masoola i ñéba le bagwélél ba Djob ba nlama kôs ndééñga i “hilo hi Nwet,” hala wee munu ngéda yés. Masoola pes 12 a nkal le gwét bi bi bôô nyoo i ngii i ngéda Yésu a bi yila Kiñe. Mikael, hala wee Yésu Kristô, ni mintôñ nwé mi gwét ba bi jôs Satan ni mimbuu mimbe. (Masoola 12:7, 8) Satan ni mimbuu mimbe ba bi biba, ba léña ki hana ’isi, hala a lona ngandak ndutu. (Masoola 12:9, 12) Lelaa i jam lini li ntihba bagwélél ba Djob?

¹⁴ Kaat Masoola i nkal bés i yom Satan a mboñ lakii a bi léña hana ’isi. Kiki a nla ha bé témb i ngii, a ntééñga minhook mi mi yii hana ’isi, minhook mi mi yé mu Ane Djob, mi “ban-ga nson i bok mbôgi inyu Yésu.” (Masoola 12:17; 2 Korintô 5:20; Éfésô 6:19, 20) Lelaa i mbañ ini i nyon munu ngéda yés?

15. Bonjee ba yé bôt ba mbôgi iba kaat Masoola pes 11 i mpôdôl, kii i bi pémél bo?

¹⁵ Satan a bi boñ le bôt ba kahal tééñga minhook mi mi bé kena nson u ñañ nlam. Ba ba bé yiba ngandak  ikété yap, bon ba yé ‘bôt ba mbôgi iba’ kaat Masoola i nkal le ba bi nôla. * (Masoola 11:3, 7-11) I nwii 1918, mu minhook mi, ba bi ôm lôk kéé juem nsohi yañga, ba ha bo i mok inyu ngandak ngéda. Bôt ba binam ba bé tehe wengoñle bôlô i minhook mi, i bi ‘wo.’

16. Kii i bi bôña i nwii 1919, ibôdôl ha i ngéda i kii Satan a mboñ?

¹⁶ Kaat Masoola pes 11 i ñéba ki le i ‘bôt ba mbôgi iba’ ba, ba bé lama tuge i mbus ndék ngéda. Hala nyen hélha jam i bi bôña mu nwii u bé noñ ha, i mbus le ba bi ha bo i mok. I bibôdle bi nwii 1919, ba bi pémés minhook mi i mok. I mbus ngéda, ba waa ôm bo nsohi. Ha nyen i lôk kéé i, i bi témb i bôdôl añal ñañ nlam. Ndi Satan a bi waa bé tééñga bagwélél ba Djob. Ibôdôl ha i ngéda i, Satan a mboñ le bagwélél ba Djob ba kôs manoodana ma ma yé kiki “lom.” (Masoola 12:15) ‘Hana toi nyen i mbéda bésbobasôna hônba ni hémle.’​—Masoola 13:10.

17. Mambe mahôla bagwélél ba Djob ba bi kôs tolakii Satan a bé kolba bo?

¹⁷ Kaat Masoola pes 12 i ñéba le bagwélél ba Yéhôva ba ga kôs mahôla ma ba bemek bé. A bé lama ba wengoñle “hisi” hi mil “lom.” (Masoola 12:16) Hala nyen i bi bôña. Ngim mangéda, biane bi nkoñ ’isi u Satan bi bi gwé ngui ngandak bi yé bi lo i hôla bagwélél ba Djob. Bagwélél ba Yéhôva ba ma net minkaa ngandak ngélé, hala a boñ le ba bana kunde. Lelaa ba yé ba gwélél i kunde i? Ba ngwélél yo inyu sal bôlô Yéhôva a bi bééga bo. (1 Korintô 16:9) Imbe i bôlô?

18. Bôlô yés i bisu munu dilo di nsôk i yé le kii?

¹⁸ Yésu a bi kal le bikristen bi ga añal “ñañ nlam u Ane [Djob]” i nkoñ ’isi wonsôna ilole lisuk li nlo. (Matéô 24:14) I ngéda ba nsal i bôlô i, añgel tole biañgel bi nhôla bo, Bibel i nkal  le biañgel bi, bi gwé “ñañ nlam u boga i añle i bôt ba nyééne hana ’isi, ikété hiki loñ, ni hiki litén, ni hiki hilémb ni hiki lihaa.”​—Masoola 14:6.

19. Umbe nwin umpe bagwélél ba Yéhôva ba nlama legel?

¹⁹ Ndik ñañ nlam u Ane bé won bagwélél ba Yéhôva ba ñañal. Ba nlama ki hôla biañgel kaat Masoola pes 8 ikepam 10 i mpôdôl. Biañgel bini bi nlegel le i bet ba nkolba Ane Djob ba ga kôs ndiihe. Jon Mbôgi Yéhôva i nlegel bôt ba ba yé munu nkoñ ’isi u Satan le Nyambe a ga kéés bo. Nwin u u yé kiki “matan-ga lôñni hié,” u ñéba le Djob a ga kéés bibéba bi bôt bi yé munu nkoñ ’isi u Satan. (Masoola 8:7, 13) I mbéda le bôt ba yi le lisuk li yé bebee inyu boñ le ba héñha, inyu pei i ngwa u hiun hi Yéhôva. (Sôfônia 2:2, 3) Ndi bôt ba ngwés bé ba nok nwin unu. I mbéda bés ñem i ngui inyu legel wo. I ngéda njiiha ikeñi y’a bôdôl, nwin u nsôk u bikééhene bi Djob u ga bana ngui iloo ha.​—Masoola 16:21.

20. Kii d’a tehe mu gwigil biba bi nlo?

²⁰ Di kôli toi nôgôl “bibañga bi mbañ ini” inyule mbañ i i yé mu kaat Masoola i mbéñge bés. (Masoola 1:3) Ndi kii i yé le i hôla bés i hônba ndééñga, ni i kônde legel i nwin mini ni makénd momasôna? Mam ima ma ga hôla bés: Pog, jam kaat Masoola i nkal inyu baoo bés. Iba, bisai di ga kôs ibale di ntéñbe ni Yéhôva. Gwigil biba bi noñ ha bi ga pôdôl mam mana.