1. Ndék ngéda ilole ñôma Pétrô a nwo, mbuu mpubi u bi hôla nye i boñ kii?

 ÑÔMA Pétrô a bé yi le a bé bebee ni nyemb. Mu ntandaa nwii a bi tégbaha i nson u Nyambe, a bi kiha ni Yésu, a jubus ñañ nlam mabôga i het ba bé ngi téé likalô, a sal ki i juu li bakena ntôñ li ngéda yé. Ndi bebee ni mamélél ma niñ yé hana ’isi, Yéhôva a bi ti nye bôlô ipe, le a tila kaat i 1Pétrô ni i 2Pétrô. Ngôñ yé i bé le i mbus nyemb yé, bikaat bi bi hôla bikristen.—2Pétrô 1:12-15.

2. Inyuki bikaat Pétrô a bi tila, bi bi lo i loñge ngéda?

² Pétrô a bi tila bikaat bi i ngéda bilôk bikéé bi bé “kôhna manoodana nya ndi nya.” (1Pétrô 1:6) Bibéba bi bôt bi bé noode jubus biniigana bi bitembee ni maboñok mabe ikété likoda. (2Pétrô 2:1, 2, 14) Ni ki le bikristen bi bi bé niñ i Yérusalem bi bé bebee i tehe mintôñ mi gwét mi Lôk Rôma mi ntjé tison yap. (1Pétrô 4:7) Ibabé pééna, bikaat bi Pétrô bi bi lama hôla bikristen bi, i yi kii ba boñ inyu hônba manoodana ba bé tégbaha, ni ma ma bé bem bo. b

3. Inyuki di nlama wan bikaat bi Pétrô?

³ Tolakii Pétrô a bé tilna bikristen bi hiai hi bisu, Yéhôva a bi boñ le bikaat gwé bi téédana ikété Bibel. Jon di nla ôt nseñ ni bikaat bi i len ini. (Rôma 15:4) Kiki yak bés di niñil i nkoñ ’isi u u yé nyonok ni mam mabe, di  nla boma mandutu ma ma mboñ le i bane bés ndutu i gwélél Yéhôva. Ni ki le njiiha ikeñi i i nloo i njiiha Lôk Yuda i bi tehe i yé bebee. Di nla ôt biniigana bi mahee mu bikaat biba bi ñôma Pétrô. Biniigana bi, bi ga hôla bés i yémbél woñi u bôt ba binam, i hôlôs bañga gwéha inyu bilôk bikéé ni inyu boñ le di hôiga bañ hilo hi Yéhôva kekikel. Biniigana bi, bi nla hôla yak mimañ i yi lelaa mi nla yoñ ndun ni bémba i Nyambe.

4. Kiki kaat i 2Pétrô 3:3, 4 i ñunda, kii i nla pôgôs hémle yés?

⁴ Di yé nkéñaga i len ini ni bôt ba ba nhémle bé mbañ i Bibel. Baoo ba nla nol bés, ba kalak le nano a yé ngandak nwii le di nkal le lisuk li yé bebee. Bape ba nkal yak le li ga lo bé kekikel. (Añ 2Pétrô 3:3, 4.) Ibale bôt ba nkal bés hala likalô, i homa bôlô tole mut wés lihaa nyen a nkal bés hala, hala a nla tômbôs bés. Pétrô a bi toñle bés kii i nla hôla bés ha ngéda i.

5. Kii i ga hôla bés i tééda litehge lilam li mamélél ma nkoñ ’isi? (2Pétrô 3:8, 9)

⁵ Bôt bahogi ba nla hoñol le Yéhôva a ntiñha lona tjiba munu i béba nkoñ ’isi ini. Bibuk bi Pétrô bi nla hôla bés i tééda litehge lilam mu jam li, inyule bi nhôñlaha bés le Yéhôva a ntehe bé ngéda kiki bôt ba binam. (Añ 2Pétrô 3:8, 9.) Inyu yé, hikôô hi nwii hi yé kiki hilo hiada. Yéhôva a gwé wongut, a gwé bé ngôñ le mut to wada a tjiba. I ngéda hilo a bi téé inyu lisuk li ga kola, i nkoñ ’isi unu u ga mal. Kinje nsima di gwé i len ini i gwélél i ngéda i ngi yii inyu añle bôt ba biloñ gwobisôna ñañ nlam.

6. Lelaa di nla ke ni bisu i “bem” hilo hi Yéhôva? (2Pétrô 3:11, 12)

⁶ Pétrô a nti bés maéba le di “bem” i ngéda hilo hi Yéhôva hi mba ha. (Añ 2Pétrô 3:11, 12.) Lelaa di yé le di bem hio? Inyu boñ hala, di yoñ ngéda i hoñol bisai bi mbem bés i mbok yondo, ibale di nla, di boñ hala hiki kel. Ñ, di hégda bés di nhép mbebi ilam, di jek bijek bilam, di leegege bôt ba nlo bitugne ni njômbi i niiga bo lelaa mbañ i Bibel i bi yiga yon mu nwii nwominsôna mi bi noñ nyemb yap. I yoñ ngéda i ôt pék mu mam ma i ga boñ le di bana ngôñ ikeñi i tehe hilo hilam hi, ni i boñ le di hôya bañ le di niñ i dilo di nsôk. Kiki di “nyi i mam mana i bisu bi ngéda,” di ga nwas bé le baniiga ba bitembee ba “yumus bés.”—2Pétrô 3:17.

7. Lelaa woñi i bôt ba binam i nla bane bés hiandi?

⁷ Kiki di nyi le hilo hi Yéhôva hi yé bebee, di nlama tjam miñañ minlam. Ndi i nla pam ngim mangéda le di kon woñi i pot. Inyuki? Bebek inyule di nkon bôt ba binam woñi. Hala a bi pémél Pétrô. I u u nsôk u Yésu hana ’isi, Pétrô a bi kon woñi i neebe bisu bi bôt le a yé nnigil Yésu, a bi tañba yak nye letee ni ngélé aa. (Matéô 26:69-75) Nlélém ñôma won u bi kal i mbus ngéda le: “I jam ba nkon woñi, ni kon bañ jo woñi, jam li yubda bañ to bé.” (1Pétrô 3:14) Bibuk bi Pétrô bi nkwés bés nkaa le, yak bés di nla yémbél woñi u bôt ba binam.

8. Kii i nla hôla bés i yémbél woñi i bôt ba binam? (1Pétrô 3:15)

⁸ Kii i nla hôla bés i yémbél woñi u bôt ba binam? Pétrô a nkal bés le: “Tina Kristô lipém kiki Nwet ikété miñem  minan.” (Añ 1Pétrô 3:15.) Hala a nkobla le di hoñol i tel ni i ngui Nwet wés, ni Kiñe yés Kristô Yésu a gwé. Ibale u nkon woñi i yibil nyo i ngéda pôla i nene i añal ñañ nlam, bigda njee a yé Kiñe yés. Ni tehe nye mu mahoñol manan kiki a ñane i ngii, a bak nkéñaga ni biañgel. Bigda le a kôhna “kunde yosôna i ngii ni ’isi” ni le a ga ba ni we “dilo tjodisôna letee ni mamélél ma nkoñ ’isi.” (Matéô 28:18-20) Pétrô a nti bés makénd i ba “nkôôbaga ngéda yosôna” i pahal hémle yés. Baa u yé le u gwés tééne solôñ yoñ i bôlô likalô, liwanda joñ li suklu tole mut numpe u mboma mu kiki u boñ mam moñ ma hiki kel? I bisu bi ngéda, noode hégda too u nla boñ hala, u kôôba ki i yom w’a kal. Bat Yéhôva ñem ngui, u ba ki nkwoog nkaa le a ga hôla we i yémbél woñi u mut binam.—Minson mi baôma 4:29.

9. Lelaa Pétrô a bi pam bé i unda bape gwéha lisañ jada? (Béñge yak titii.)

⁹ Pétrô a bi nigil i unda gwéha. A bé ha i ngéda Yésu a bi kal le: “Me yé i ti bé mbén mondo, le ni gwéhna bé ni bé; ndik kiki me bi gwés bé, yak bé ni gwéhna hala bé ni bé.” (Yôhanes 13:34) Ndi to hala, Pétrô a bi témb a kwo mu hiandi hi, a bi tjél je ni lôk kéé i i bé bôt ba  biloñ bipe. Ñôma Paul a sébél i yom Pétrô a bi boñ le “bihéñba.” (Galatia 2:11-14) Pétrô a bi neebe bikodlene Paul a bi ti nye, a ôt ki biniigana. Jon, mu bikaat biba a bi tila, a bi yigye le di nlama ndik bé nôgda gwéha inyu lôk kéé yés i bôda ni i bôlôm, ndi hala a nlama ki nene mu maboñok més.

10. Kii i nla hôla bés i bana “gwéha lisañ li bôt i i gwé bé bihéñba”? Toñol. (1Pétrô 1:22)

¹⁰ Pétrô a nkal le di nlama bana “gwéha lisañ li bôt i i gwé bé bihéñba” inyu lôk kéé yés. (Añ 1Pétrô 1:22.) Di nla pam i bana i nya gwéha i ni njel “nôgôl di nôgôl maliga.” Mu maliga ma, di bi nigil le “Nyambe a ntodol bé mut.” (Minson mi baôma 10:34, 35) Jon di nla bé kal le di nôgôl oda Yésu a bi ti bés le di gwéhna i ngéda di ngwés ngim bôt ikété likoda, ndi di gwéhék bé baa bape. Maliga ma yé le, i nla pam le di ba bebee ni ngim bôt iloo bana bape kiki Yésu. (Yôhanes 13:23; 20:2) Ndi Pétrô a mbigdaha bés le di nlama boñ biliya i bana “gwéha lisañ li bôt” ni bilôk bikéé gwés bi bôda ni bi bôlôm gwobisôna, hala a nkobla le di gwés bo kiki bôt bés ba lihaa.—1Pétrô 2:17.

11. Kii ba nsébél le i gwés bôt bape “bañga bañga ni ñem wonsôna”?

¹¹ Pétrô a nti bés mana maéba le: “Ni gwéhna bé ni bé bañga bañga ni ñem wonsôna.” Hana homa nunu, i “gwés bañga bañga” i nkobla le di kéñbaha gwéha yés, di gwés yak i bet, bés ni bo matjél ma nkiya bé, tole di mbô bé. Kiki hihéga, kii di nla boñ ibale mankéé wada a mbabaa bés? Mahoñol ma bisu ma nla lo bés, ma yé le di pun bésbomede. Ndi Pétrô a bi nigil ipañ Yésu le mapuna ma nlémél bé Nyambe. (Yôhanes 18:10, 11) Jon a tila le: “Ni timbhe bañ béba inyu béba, to sol inyu sol. Ndi timbhana ni bisai.” (1Pétrô 3:9) Boñ le bañga gwéha i tinde we i unda lôk kéé ipe gwéha, yak i bet ba mbabaa we.

12. (a) Kii ipe bañga gwéha i ga tinde bés i boñ? (b) Bimbe biliya u yé bebee i boñ, kiki u ntehe i vidéô ini le Di sôñ likébla jés li tôbôtôbô lini le adna?

¹² I kaat yé i bisu, Pétrô a bi gwélél buk ipe inyu pôdôl “bañga bañga gwéha.” I nya gwéha i i nhô ndik bé ndék bibéba, ndi “ngandak bibéba.” (1Pétrô 4:8) Bebek le Pétrô a bé bigda biniigana Yésu a bi ti nye ngandak nwii i bisu bi ngéda inyu jam li nwéhél. Ha ngéda i, Pétrô a bé hoñol le ibale a nwéhél manyañ “letee ni ngélé isaambok,” wee a nlôôha ba loñge mut. Ndi Yésu a bi niiga nye, yak ni bés le, di nlama ndik bé nwéhél letee ni ngélé isaambok ndi “letee ni 77 ngélé,” hala wee ibabé waa. (Matéô 18:21, 22) Ibale i noñ maéba ma i nlédél we, u tomb bañ! I ma pémél bésbobasôna ba di ngwélél Yéhôva i nôgda wee i yé jam li nlet i nwéhél inyule di yé bikwéha bi bôt. Jam li nlôôha ba nseñ u nlama boñ nano li yé le u yoñ bitelbene i nwéhél manyuñ ni i kôp nsañ ni nye. c

13. Kii i nla boñ le i ba ndutu inyu mimañ i yoñ ndun ni lôk kéé yap i bôda ni i bôlôm?

¹³ Ibabé pééna, Pétrô a mah hôya bé i yom Yésu a bi kal nye i mbus bitugne gwé: “Tééda bon bem ba mintômba.”  (Yôhanes 21:16) Ibale u yé mañ, wemede u nyi le i oda i, i mbéñge yak we. Maliga ma yé le, i ta bé bun inyu mañ i léba ngéda a’ gwélél inyu nson u. Inyule mimañ mi nlama ndugi yoñ ndun ni mahaa map i pes minsôn, i pes mbuu, ba tégbaha ngéda ni mo, ba tuk ni mo. Ba nlama yak ba babôgna i nson likalô, ba kôôba minkwel ba nti makoda ma sonde, makoda makeñi, ni makoda ma ndôn. U héya minson mi, bahogi ikété yap ba nsal i bon ba muu ba comité de liaison hospitalier, bape ba nsal i maoñ ma ntôñ. Ñ, mimañ mi pégi ngandak!

14. Kii i nla ti mimañ makénd i yoñ ndun ni bémba? (1Pétrô 5:1-4)

¹⁴ Pétrô a bi kal mini mimañ mimpe le: “Yoña ngéda ni bémba i Nyambe.” (Añ 1Pétrô 5:1-4.) Ibale u yé mañ, di nyi le u ngwés lôk kéé i bôlôm ni i bôda ngandak, ni le u ngwés yoñ ndun ni bo. Ndi, u nla nôgda ngim mangéda le u pégi ngandak tole u nlôôha ba nwaak kayéle u nla bé yônôs nson u. Kii u nla boñ ha ngéda i? Yible Yéhôva ñem woñ. Pétrô a tila le: “Ibale mut a ngwel nson, a boñ hala kiki mut a mbiine botñem yé mu ngui Nyambe a nti.” (1Pétrô 4:11) Bilôk bikéé bi bôda ni bi bôlôm bi yé le bi boma mandutu ma bebek, ma nla bé mal munu nkoñ ’isi unu. Ndi bigda le “ñane batat” bémba, le Yésu Kristô a nla hôla bo iloo i jam mut nye ki nye a nla boñ. A nla hôla bo i len ini, yak i mbok yondo. I jam Nyambe a mbat mimañ li yé le, ba ngwés lôk kéé yap, ba yoñ ndun ni bo, ba “yila ki ndémbél inyu bémba.”

15. Kii mañ wada u bi boñ inyu yoñ ndun ni bémba? (Béñge yak titii.)

¹⁵ Mankéé William, nu a yé mañ ibôdôl behee, a nok nseñ i yoñ ndun ni bémba i Nyambe. I ngéda himala hi Kôrôna hi bi bôdôl, nye ni mini mimañ mimpe, ba bi somb ngéda i sébél hiki mankéé nu juu jap li likalô hiki sonde. A nti bés njom i makidik ma ni bini bibuk le: “Ngandak lôk kéé i bé yén yotama i mbai, jon hala a bé le a ba jam li ntomb le ba kahal bana mahoñol mabe.” I ngéda mankéé nu muda tole nu munlôm wada a bé boma mandutu,  mankéé William a bé yoñ ngéda i emble nye inyu yi mambe mahôla ma mbéda nye. I mbus, a bé a léba minkwel tole bividéô i site yés bi bi bé le bi hôla i mankéé nu. A nkal le: “Nano nyen di gwé ngôñ ni mimañ iloo i ngéda kôba. Di mboñ biliya bi ngui inyu hôla bôt i yi Yéhôva, di nlama boñ minlélém mi biliya inyu yoñ ndun ni bémba i Nyambe, di hôla ki mintômba mi Yéhôva i yén maliga.”

16. Kii di nla boñ inyu noñ maéba di nigil bikaat bi Pétrô?

¹⁶ Di ntehe ndigi ndék biniigana mu bikaat biba bi Pétrô. Bebek u nyimbe ngim jam u nlama sal. Kiki hihéga, baa u nlama kéñbaha i ngéda u ntégbaha i ôt pék mu bisai bi mbem bés i mbok yondo? Baa u nyoñ makidik i téé likalô i homa woñ bôlô, i suklu tole bahoma bape u nhiumul? Baa u nléba manjel mape u nla gwélél inyu unda lôk kéé yoñ i bôda ni i bôlôm bañga bañga gwéha? A mimañ, baa ni nyoñ makidik i yoñ ndun ni mintômba mi Yéhôva ni ñem nan wonsôna, yak ni makénd? Ibale ni nyoñ ngéda i wanba, bebek ni nla léba ngim bibomb ni nlama sal, ndi ni tomb bañ. “Nwet a gwé loñgeñem,” a ga ba bebee i hôla bé. (1Pétrô 2:3) Pétrô a nyis bés ntiik le: “Nyambe . . . a ga mélés yigil nan. A ga téé bé siñ siñ, a ga ti bé ngui, a ga boñ le ni piñgla bañ.”—1Pétrô 5:10.

17. Ibale di ntéñbe, di nwas ki le Yéhôva a mélés yigil yés, mam ma ga sôk lelaa?

¹⁷ Lisañga jada Pétrô a bi nôgda le a kôli bé i ba lôñni Man Nyambe. (Lukas 5:8) Ndi ni mahôla ma Yéhôva ni ma Yésu, a bi téñbe i noñ Kristô. Jon a bi kôhna kunde i “jôp ni ngandak lipém i Ane boga i Nwet wés ni Ntohol wés Yésu Kristô.” (2Pétrô 1:11) Kinje nsima! Ibale yak we u ntéñbe kiki Pétrô, u nwas ki le Yéhôva a mélés yigil yoñ, yak we w’a kôs bom i niñ i boga. Ha nyen ‘hémle yoñ y’a sôk lona we tohi.’—1Pétrô 1:9.