1-2. Lelaa mut a nla noñ mabal ma Yésu? Ti hihéga.

HÉGDA le we ni ntôñ u bôt ni yé i tagbe i ñemkété lipan li li gwé bibee. Ndi i mut a nyéga bé a nyi lipan li loñge loñge. Mu kiki a nke, mabal mé ma nyégle. To ibale a nke haa, kayéle ni tehe ha bé nye, we ni bôt ni yé i kiha, ni nkon bé woñi, inyule ni nla noñ mabal mé.

² Di nla kal le bés bañga bikristen, di yé kiki i bôt ba ba yé i kil lipan li li gwé bibee, hala wee i béba nkoñ ’isi unu. Masoda le Yéhôva a bi ti bés Ñéga nu a yé peles, Man wé Yésu Kristô. Di nla tibil noñ mabal mé. (1 Pétrô 2:21) Inoñnaga ni kaat yada i i ntoñol Bibel, Pétrô a nhégha Yésu ni mut nu a ñéga bôt. Nlélém kiki ñéga bôt a nke, mabal mé ma yéglege, Yésu a bi yék mabal mé tole njañ yé i di nla noñ. Nano di wan mambadga maa mana: I odop yaga mu mabal ma Yésu wee kii? Inyuki di nlama odop yaga mu mabal ma Yésu? Lelaa di nla odop yaga mu mabal ma Yésu?

3. I noñ mabal ma mut wee kii?

³ I noñ mabal ma mut wee kii? Ikété Bibel, ba ngwélél bibuk bini le “hiôm” ni “makôô” inyu mpôdôl niñ i mut hana ’isi. (Bibôdle 6:9; Bingéngén 4:26) Di nla hégha niñ i mut ni mabal tole njañ mabal i a nyék i mbus yé i ngéda a nke. Jon i noñ mabal ma mut i yé i noñ ndémbél yé tole i kôna nye.

4. Kii i yé i noñ mabal ma Yésu?

⁴ Kii i yé i noñ mabal ma Yésu? I sem kwep, hala wee  i noñ ndémbél yé. Mu i pes kaat i ñéga yigil ini, ñôma Pétrô a ntibil toñol ndémbél ilam Yésu a bi yék mu kiki a bi hônba mandutu. Yésu a bi boñ ngandak mam ipe i di nla kôna. (1 Pétrô 2:18-25) Maliga ma yé le i mam momasôna Yésu a bi boñ ni ma a bi kal, hala wee niñ yé yosôna, i yé ndémbél di nlama noñ.

5. Baa bikwéha bi bôt bi nla toi noñ ndémbél i Yésu? Toñol.

⁵ Tolakii di yé bikwéha bi bôt, baa di nla toi noñ ndémbél i Yésu? Ñ. Di yimbe le Pétrô a nkal bé le di noñ mabal ma Yésu i nya i yé peles, ndi a nkal le di “odop mu mabal mé.” Ibale di ntibil yaga noñ mabal mé, hala wee kiki la yés, wee di nôgôl bibañga bi Yôhanes bini le: “Kônde hiôm nlélém kiki yak [Yésu] a bi hiôm.”​—1 Yôhanes 2:6.

6-7. Inyuki di nla kal le i ngéda di noñ mabal ma Yésu di nkôôge bebee ni Yéhôva?

⁶ I noñ mabal ma Yésu i ga boñ le di kôôge bebee ni Yéhôva. Inyuki di nkal hala? Jam li bisu, Yésu a bi unda bés kii di nla boñ inyu lémél Nyambe. (Yôhanes 8:29) Jon ibale di noñ mabal ma Yésu, di ga kônha Yéhôva maséé. Di nla ki ba nkwoog nkaa le Tata wés Nungingii a’ kôôge bebee ni i bôt ba mboñ biliya bi ngui inyu ba mawanda mé.​—Yakôbô 4:8.

⁷ Jam li nyônôs iba, Yésu a bi kôna Isañ i nya i yôni. Inyu hala nyen a nkal le: “Nu ni nu a ntehe me, wee a ntehe yak Tata.” (Yôhanes 14:9) Di nla kôna bilem bi Yésu mu kiki a bé tehe bôt bape. Kiki hihéga, a bi kônôl mut lô ngoo, a kônôl ki muda nu a bééna  béba kon ngoo, a unda bôt ba bi nimis bôt bap ba ngwés ñem ngôô. I ngéda di mboñ hala, di nkôna yak Yéhôva. (Markô 1:40, 41; 5:25-34; Yôhanes 11:33-35) Kiki di nkôna bilem bi Yéhôva, hala nyen di nkôôge nye bebee.

8. Inyuki i noñ mabal ma Yésu i ga hôla bés i “yémbél” nkoñ ’isi?

⁸ I noñ mabal ma Yésu i mboñ le i béba nkoñ ’isi ini u yoña bañ bés. I u u nsôk i niñ yé hana ’isi, Yésu a bé a kôli kal le: “Me bi yémbél nkoñ ’isi.” (Yôhanes 16:33) A bé sômbôl kal le, a bi nwas bé le njômbi, mahoñol ni maboñok ma bôt ba nkoñ ’isi ma yoña nye. Kekikel, Yésu a bi hôya bé inyuki a bi lo hana ’isi, hala wee inyu pubus jôl li Yéhôva. Lelaa di nla kôna nye? Munu nkoñ ’isi unu, ngandak mam i yé i i nla yoña bés. Ndi kiki Yésu, ibale di nke ni bisu i boñ sômbôl i Yéhôva, yak bés di ga “yémbél” nkoñ ’isi.​—1 Yôhanes 5:5.

9. Kii di nla boñ inyu yén mu i njel i nkena i niñ boga?

⁹ I noñ mabal ma Yésu i nkena i niñ boga. I ngéda ngwañ mañge wanda u bi bat kii a bé lama boñ inyu bana niñ boga, Yésu a bi timbhe nye le: “Lo, u noñ me.” (Matéô 19:16-21) Inyu bon ba Lôk Yuda ba ba bé hémle bé le a yé Kristô, Yésu a kal bo le: “Mintômba nwem . . . mi noñ ki me. Me nti nwo niñ boga.” (Yôhanes 10:24-29) Yésu a kal Nikôdémô, mut wada mu i juu li bakéés li Lôk Yuda, nu a bé yéñ yi biniigana gwé le i bet ba “ñunda le [ba] nhémle nye,” ba ga “bana niñ boga.” (Yôhanes 3:16) Di ñunda le di nhémle Yésu i ngéda di noñ biniigana gwé, ni i ndémbél a bi yigle bés. Ibale di mboñ hala, di ga yén mu i njel i nkena i niñ boga.​—Matéô 7:14.

10. Kii di nlama boñ inyu “pam i yi” Yésu loñge loñge? (Yôhanes 17:3)

¹⁰ Ibale di nsômbôl noñ mabal ma Yésu, di nlama yi nye. (Añ Yôhanes 17:3.) Di nlama boñ biliya hiki kel inyu “pam i yi” Yésu. I pam i yi Yésu i ta bé jam li hilo hiada. Ndék ni ndék nyen di ga tibil yi nye, di ga nigil bilem gwé, mahoñol mé, ni matiñ mé. To di ma tégbaha ngandak nwii i ntôñ u Yéhôva, di nlama ke ni bisu ‘i nigil yi’ Yéhôva ni Man wé.

11. Kii Matéô, Markô, Lukas ni Yôhanes ba mpôdôl mu bikaat gwap?

¹¹ Inyu hôla bés i yi Man wé, Yéhôva a bi ti bés bikaat bina bini ikété Bibel: Matéô, Markô, Lukas ni Yôhanes. Bikaat bini, bi mpôdôl niñ ni nson  u Yésu. Bikaat bi, bi nkal bés i mam Yésu a bi pot, ma a bi boñ ni i yom a bé nôgda. Bikaat bina bini, bi nhôla bés i ‘tibil hoñol ndémbél’ i Yésu. (Lôk Héber 12:3) Ñ, bikaat bini, bi mpôdôl ndémbél Yésu a bi yigle bés. Ibale di nigil bikaat bina bini, ndék ni ndék di ga pam i tibil yi Yésu. Sôk i nsôk di ga tibil yaga odop mu mabal mé.

12. Kii di nla boñ inyu tibil ôt nseñ ni bikaat bina bini?

¹² Inyu boñ le bikaat bina bini bi lôôha bane bés nseñ, di nlama yoñ ngéda i tibil añ gwo ni i soñda. (Hégha ni Yôsua 1:8.) Di wan le makeñge ima ma ma ga hôla bés, i tibil soñda ni i bii bibôñôl i mam di ñañ mu bikaat bi.

13. Ngéda di ñañ kaat yada munu bikaat bina bini, kii di nla boñ inyu boñ le i nene wee di bé ha?

¹³ Pog, ngéda u ñañ kaat yada mu, boñ wee u bé ha. Gwélél ngap yoñ i hégda mam inyu tehe, inyu nok ni inyu nôgda i yom i bi tagbe. Inyu boñ hala, boñ nyiña mu bikaat ntôñ u mpémés. I ngéda u ñañ ngim pes, béñge minlôñ mi mi mbôk, ni mi mi noñ i homa u ñañ. Kônde boñ nyiña inyu tibil yi i bôt ba mpôdôl mu ñañ u, tole bahoma. Hégha wo ni i jam bini bikaat biaa bipe bi mpôdôl mu nlélém jam. Ngim mangéda i nla ba le ntila Bibel wada mu a ntila ngim jam bana bape ba ntila bé.

14-15. Lelaa di nla bii biniigana di ñôt mu ñañ u niñ i Yésu i bisélél?

¹⁴ Iba, bii i yom u nigil mu bikaat bina bi i bisélél. Hala a nkobla le i mam u nigil inyu Yésu u nlama bii mo i bisélél. (Yôhanes 13:17) I ngéda u mal nigil ñañ wada mu bikaat bina bi, badba le: Baa bimbe biniigana bi yé munu ñañ unu me nla bii i bisélél? Lelaa me nla gwélél ñañ unu, inyu hôla mut numpe? Hoñol  ngim mut u nyi, nu w’a añle i mam malam u nigil munu ñañ unu.

¹⁵ Di yoñ hihéga hiada inyu tehe lelaa di nla gwélél makeñge mana. Di ga wan hihéga hi hiyeyeba hi yik muda hi Yésu a bé béñge i témpel.

16. Kii ba mpôdôl i kaat Markô 12:41?

¹⁶ Boñ wee u bé ha yokel. (Añ Markô 12:41.) Hégda i yom i ntagbe. Di yé hilo 11 hi sôñ Nisan, nwii 33 N.Y. dilo diaa ilole Yésu a nwo, a ntégbaha bebee le kel yosôna i niiga i témpel. Baéga bibase ba nkolba nye. Bahogi ipôla yap ba mbat nye le njee a nti nye kunde i boñ mam mana. Bape ba bé bat nye mambadga inyu hék nye. (Markô 11:27-33; 12:13-34) Nano Yésu a nyodi ha, a nke homa numpe. Bebek i homa ba nsébél le kotoo i bôda, mu kiki a mbéñge, a ntehe minkuu mi makébla mi tégi mu mabap ma kotoo. A nyén, a bôdôl béñge bôt ba ha moni mu minkuu mi makébla. A ntehe mingwañ mi bôt mi nleñ ngandak batjañtjañ. Bebek le a yii bebee ni minkuu, kayéle a nla nok batjañtjañ ba nkwo mukété.

17. Pôdôl le hiyeyeba hi yik muda hi di nléba i kaat Markô 12:42.

¹⁷ Añ Markô 12:42. I mbus ngéda, Yésu a nyimbe muda wada. A yé ngoo, “hiyeyeba hi yik muda.” (Lukas 21:2) Niñ i nlédél nye ngandak; i nene le a gwé bé to jôga li moni inyu somb i gwom bi mbéda nye. To hala, a nkôôge bebee ni nkuu makébla wada a nleñ disiina di batjañtjañ diba, ibabé le mut a yi, to le ba nok tjo di nkwo mu nkuu makébla. Yésu a nyi le i yik muda ini, i nleñ lépta iba, bon ba batjañtjañ ba bé gwélél ha i ngéda i. I moni mi, mi nla bé to somb hiuuna hiada, hinuni hi, hi bé hee bé diye to ndék.

18. Inoñnaga ni kaat Markô 12:43, 44, kii Yésu a bi kal inyu likébla li yik muda?

¹⁸ Añ Markô 12:43, 44. I yik muda i, i bi lôôha hélés Yésu. Jon a sébél banigil bé a éba bo yik muda, a kal le: “Hiyeyeba hi yik muda hini, hi nha iloo ba bobasôna ba nleñ.” I mbus Yésu a ntoñol le: “Bobasôna [mingwañ mi bôt] ba nyôñôl ikété ngandak yap nkus, ndi nye a nyôñôl ikété ndék a gwé, a ti kii yosôna a ban-ga, gwom gwobisôna a ban-ga inyu niñ.” I ngéda yik muda i bi ti moni nwominsôna a bééna, a bi unda le a gwé botñem le Yéhôva a ga tééda nye.​—Tjémbi 26:3.

19. Bimbe biniigana di ñôt mu bibañga Yésu a bi gwélél inyu pôdôl hiyeyeba hi yik muda?

¹⁹ Bii biniigana u ñôt mu ñañ i bisélél. Badba le: ‘Bimbe biniigana me ñôt mu ñañ u hiyeyeba hi yik muda?’ Ôt pék mu hihéga hi yik muda. Ibabé pééna, a bééna ngôñ i ti Yéhôva iloo i yom a bi ti, a bi boñ i yom a bi la, a bi ti Yéhôva i yom yosôna a bééna. Yésu a bé yi le, likébla li yik muda li bééne Isañ mahee. Biniigana di ñôt munu bi yé le: Yéhôva a yé maséé i ngéda di nti nye i yom yosôna di gwé, i ngéda di ngwélél nye ni ñem wés wonsôna, ni ngui yés yosôna. (Matéô 22:37; Kôlôsé 3:23) Yéhôva a yé maséé i ngéda a ntehe bés di mboñ kii yosôna di nla inyu lémél nye, hala wee ngéda yés, ni biliya gwobisôna di mboñ inyu téé likalô, ni i ke makoda.

20. Lelaa di nla gwélél biniigana di ñôt mu ñañ u yik muda? Ti hihéga.

 ²⁰ Lelaa di nla gwélél biniigana di nléba mu ñañ u yik muda? Hoñol ngim bôt u nla ti makénd ibale u mbigdaha bo le Yéhôva a yé maséé ni nson wap. Kiki hihéga, baa u nyi ñunuk sita u u nkon, ni u u hoñol le u ta ha bé nseñ inyule u ntéé ha bé likalô kiki i ngéda kôba? Baa u nhoñol mankéé nu munlôm, nu a gwé béba kon u u mal bé, ni nu a nkahal yak nimis makénd mé inyule a nla ha bé lo makoda momasôna i ndap Ane? Hôla i nya lôk kéé i ni bibuk bi bi “nlédhana.” (Éfésô 4:29) We ni bo ni nla kwélél mu biniigana u ñôt i ñañ u hiyeyeba hi yik muda. Bibañga gwoñ bi nla bigdaha bo le, Yéhôva a yé maséé i ngéda di nti nye i yom yosôna di gwé. (Bingéngén 15:23; 1 Tésalônika 5:11) I ngéda di mbégés bôt bape inyule ba nti Yéhôva i yom yosôna ba nla, to i nene ndék, wee di noñ mabal ma Yésu.

21. Kii u nkit le u mboñ?

²¹ Di nlôôha ti mayéga inyule miñañ di nléba i kaat Matéô, Markô, Lukas ni Yôhanes mi nyelel ngandak mam ma niñ i Yésu, ma ma nhôla bés i kôna nye, ni i tibil yaga odop mu mabal mé! Baa u ta bé le u pohol ñañ wada munu bikaat bina bini, u u ga nigil ni lihaa joñ tole wetama? Di bigda le, inyu boñ le i yigil i, i bane bés nseñ, di nlama boñ wee di bé ha yokela, di bii ki biniigana bi i bisélél. Jam lipe li yé le, u héya le di nlama kôna i yom Yésu a bi boñ, di nlama ki emble i yom a bi kal. I yigil i noñ, di ga wan biniigana di nla ôt mu bibuk bi nsôk bi Yésu ilole a nwo.