1, 2. Inyuki di nlama niiga bape i ba bebee i gwel minson ikété ntôñ?

NSON u bisu u Yésu u bé le a añal miñañ minlam mi Ane. Ndi, a bi niiga ki bôt bape i yila batééda bémba i Djob, ni balét. (Matéô 10:5-7) To hala kiki Filipô a bé a pégi i añal miñañ minlam, a bi hôla bon bé bôda ba-na i yi niiga bôt bape maliga ma yé ikété Bitilna. (Minson mi baôma 21:8, 9) Umbe nseñ bini biniigana bi gwé i len ini?

² I nkoñ isi wonsôna, nsoñgi u bôt u u neebe maliga u mbet ndigi, bet ni bet. Ba ba ntip ba ni bés, ba bak ngi kôs sôble, ba nlama tehe nseñ i nigil Bibel bomede. Di nlama ki niiga bo i añle bôt bape ñañ nlam, ni niiga bo Bibel. Mu makoda més, bilôk bikéé bi bôlôm bi gwé ngôñ le di ti bo makénd i sal ni ngui kayéle ba bana ngap i yila bahôla nson ni mimañ. Ni njel “biniigana bilam,” minhôôlak mibikristen mi nla hôla ba ba ntip yi maliga i hol i pes mbuu.​—Bingéngén 4:2.

3, 4. (a) Lelaa Paul a bi unda le yigil i Bitilna i nhôla i yi téé likalô? (b) Ilole di nti baudu bés makénd i nigil Bibel bomede, kii yak bés di nlama ndugi boñ?

³ Inyuki i yé nseñ le hiki wada wés a nigil Bibel nyemede? Di nléba ndimbhe mu bibuk ñôma Paul a bi tilna bikristen bi Kôlôsé. A bi tila le: “Di nwas bé soohe inyu nan, ni yemhe le, ni ba nyonok i yi sômbôl yé ikété pék ni bañga yi i mbuu yosôna. Ha ni nyen n’a hiôm ndigi kiki i kôli ni bôt ba yé isi Nwet, ndi ni lémél nye manjel momasôna, le ni num yaga matam ikété hi loñge nson, ni ke ki bisu i yi Nyambe bañga liyik.” (Kôlôsé 1:9, 10) Lini bañga liyik li bé lama hôla bikristen bi Kôlôsé ‘i lémél Yéhôva i manjel momasôna.’ Hala a bé lama ki hôla bo i ke ni bisu i “num yaga matam ikété hi loñge nson,” ndi téntén ikété nson u añal miñañ minlam. Inyu yi gwel nson, ngwélél Yéhôva a nlama bana lem i nigil Bibel. Di nlama hôla bôt di niiga Bibel i tibil nok jam li.

⁴ Ilole di nhôla bape i yi nseñ i nigil Bibel bomede, bésbomede di nlama ba nkwoog nkaa le nya yigil i, i gwé mahee. I pot maliga, bésbomede di nlama bana lem lam i nigil Bibel. Jon, u nla badba le: ‘Ngéda nwet ndap a nkal me jam li yé nye ñem, li li nkiha bé ni Bitilna, tole a mbat me nledek mbadga, baa me gwé ngap i timbhe nye inoñnaga ni jam Bibel i nkal? Ngéda me ñañ le Yésu, Paul, ni bôt bape, ba bi téñbe ikété nson u likalô, baa me nyoñ ngéda i hek pék inyu yi lelaa hônba yap i nla tihba bibégés me nti Yéhôva?’ Bés bobasôna di gwé ngôñ ni yi, yak ni maéba ma Bañga i Djob. Inyu hala nyen, ibale di ntoñle bôt bape nseñ di nkôs mu yigil yés i Bibel, di nla ti bo makénd le yak bo ba kôhna minlélém mi bisai, inyule ba ga yila bôt ba nigil Bibel bañga bañga.

5. Ti maéba inyu toñol lelaa di nla hôla bet ba ntip yi maliga i bana lem i nigil Bibel bomede.

⁵ U nla bat le: ‘Lelaa me nla niiga ñudu wem i bana lem i nigil Bibel?’ Jam li bisu u nla boñ li yé le, unda nye lelaa a nla kôôba yigil yé ilole u nlo. U nla ki ti nye maéba le a ñañ ngim ndoñi i i yé i mamélél ma ini kaat le Kii Bibel i niiga bés?, a añak ki bipes bi Bibel ba nsima mu. Hôla nye i kôôba makoda ni mahoñol le a timbhe nyoo. Ti nye makénd i añ hiki Nkum Ntat ni Tôde ilo! nu a mpam. Ibale bini bisélél le Kobot bikaat bi Watchtower ni Kobot Bikaat bi Watchtower i INTERNET bi yé ikété hilémb hié, u nla unda nye lelaa a nla gwélél gwo i timbhe mambadga inyu Bibel. Ibabé nkaa, ni njel mahôla ma, ñudu woñ Bibel a ga ba maséé i nigil Bañga i Djob nyemede i mbus ndék ngéda.

6. (a) Lelaa u nla hôla ñudu woñ Bibel i hôlôs gwéha yé inyu Bibel mu ñem wé? (b) Lelaa ñudu Bibel a nla nôgda ibale a gwé gwéha i Bitilna mu ñem wé?

 ⁶ I yé mbale le, di nlama bé nyégsa mut nye ki nye i añ, ni nigil Bibel. Ndi, di nlama gwélél bisélél ntôñ u Yéhôva u nti bés inyu hôla baudu bés i bana gwéha keñi inyu Bibel. I mbus ngéda, bañga ñudu a ga la nôgda nlélém kiki ntôp tjémbi wada, nu a bi tôp le: “I yé me loñge le me tiige bebee ni Nyambe; me mal yilha Nwet le Yêhôva lisolbene jem.” (Tjémbi 73:28) Mbuu Yéhôva u ga sayap biliya bi ñudu Bibel nunu, mu kiki a ngwés, a diihege ki maliga.

7. Lelaa Yésu a bi niiga baañal ñañ nlam? (Béñge titii i bibôdle bi yigil.)

⁷ Ikété kaat Matéô pes 10, di nléba biniigana Yésu a bi ti 12 baôma. Iloole a pot ndigi i ngii ni ngii, a bi tihba mam ma tôbôtôbô. ^[1] Baôma ba bé emble Yésu, mu kiki a bé toñle bo lelaa ba nlama boñ inyu yi niiga. I mbus, ba bi ke i téé likalô. Kiki ba bi tehe manjel Yésu a bé gwélél inyu yi niiga, i mbus ngéda, yak bo ba bi yila bôt ba nyi niiga maliga ma yé ikété Bitilna. (Matéô 11:1) Di nla niiga baudu bés ba Bibel i yila batéé likalô ba ba nyi añal miñañ minlam. Di wan manjel ima di nla gwélél inyu hôla bo.

8, 9. (a) Lelaa Yésu a bi kôôge bôt bebee i likalô? (b) Lelaa di nla hôla bôt ba ntip bôdôl téé likalô i kôna ndémbél i Yésu ngéda ba nkwel ni bôt?

⁸ Kwel ni bôt. Yésu a bééna lem i añle bôt ñañ nlam u Ane. Kii héga, a bi bana loñge nkwel u u nhôlôs ni muda wada i bee i Yakôb, bebee ni ini tison le Sikar. (Yôhanes 4:5-30) A bi kwel ki ni nkottas wada le Matéô Lévi. Miñañ minlam mi mpot bé ngandak inyu nkwel u, ndi Matéô a bi neebe nsébla u Yésu i ba nnigil wé. Matéô ni bôt bape ba bi nok Yésu a niiga ngéda a bé i ngand yada mu ndap Matéô.​—Matéô 9:9; Lukas 5:27-39.

⁹ Kel ipe ki, Yésu a bi kwélés Natanaél kiki mut a nkwélés liwanda jé, ki le Natanaél a bé béñge bé bôt ba Nasarét ni mis malam. Ndi hala a bi tinde Natanaél i héñha mahoñol mé. A bi yoñ makidik i boñ biliya inyu tibil nok biniigana bi Yésu, nu a bé mut Nasarét. (Yôhanes 1:46-51) Jon di gwé manjom malam i niiga bet ba ntip yila batéé likalô i kwélés bôt ni maséé, ndik kiki mut a nkwélés mawanda mé. ^[2] I bôt di nhôla, di gwéélak njel ini, ba ga kon maséé i tehe lelaa bôt ba ngwés maliga ba ga tibil leege bibuk gwap bilam, ni maboñog map ma gwéha.

10-12. (a) Lelaa Yésu a bi ke ni bisu i hôla bet ba ñunda le ba ngwés miñañ minlam? (b) Lelaa di nla hôla bôt ba ntip bôdôl téé likalô i hôlôs likeñge jap i niiga bape maliga ma Bibel?

¹⁰ Ke ni bisu i ti bo mahôla. Yésu a bééna ndik ndék ngéda inyu yônôs nson wé. Ndi to hala, a bi yoñ ngéda i hôla bôt ba bi unda le ba ngwés miñañ minlam. Kii héga, kel yada, Yésu a bi niiga limut, a bak i ngii môñgô kiki mut a téé ngii kôma. I kel i, a bi boñ hélha jam, a boñ le ñôma Pétrô a gwel ngandak tjobi, ndi a yik kal nye le: “Ibôdôl hanano w’a ba u nyéñ bôt.” Bibañga ni maboñog ma Yésu ma bi num mambe matam? Pétrô ni bayéñ tjobi bape “ba pamna bañ môñgô nwap ngwañ, ba yék gwom gwobisôna, ba noñ nye.”​—Lukas 5:1-11.

¹¹ Nikôdémô, nu a bé mut ntôñ bakéés bakeñi, a bé yéñ emble biniigana bi Yésu. A bé gwés kônde nigil, ndi a bé kon woñi ni yom bape ba ga kal, ibale a nkwel ni Yésu i mbamba. Yésu a bé nok bôt bape, a  yoñok ngandak ngéda inyu hôla bo; a bi boma Nikôdémô ni juu, ba bak haa ni limut. (Yôhanes 3:1, 2) Kii mini miñañ mi niiga bés? Man Djob a bi yoñ ngéda inyu hôlôs hémle i bôt. Baa yak bés di nlama bé boñ biliya bi ngui inyu boñ mapeple, ni tégbaga gwigil bi Bibel ni bôt ba ngwés maliga?

¹² Ba ba ntip bôdôl téé likalô ba ga ba bebee i hôlôs likeñge jap i niiga maliga ma Bibel, ibale di nsal ni bo i likalô. To mut a ñunda ndik ndék sisii le a ngwés maliga, di nla hôla bo le, ba hoñol i témb i nyeni. Di nla naña bet ba ntip yila batéé likalô i ba ni bés ngéda di mboñ mapeple, tole di ntégbaha gwigil bi Bibel i mandap ma bôt. Ni njel biniigana ni makénd di nti bo, batéé likalô ba ba yé ngi ba minhôôlak bi bikristen, ba ga bana ngôñ i ke ni bisu i hôla bôt bape, ni tégbaha gwigil ba gwé bomede. Ba ga nigil ki le ba nlama bé pala waa, ndi ba nlama bana wongut, ni ndéñbe i ngéda ba ntéé likalô.​—Galatia 5:22; béñge minkéñég mi matila mi gwé ño le “ Hônba i yé nseñ.”

13, 14. (a) Lelaa u nôgda ngéda u ñañ ikété Bibel ndémbél i bôt ba bi boñ biliya bikeñi i sal inyu bôt bape? (b) Mambe manjel di nla gwélél inyu niiga bet ba ntip bôdôl téé likalô, ni boñge ba wanda, i nok le hala a yé nseñ i unda bilôk bikéé gwéha?

¹³ Miñañ mi Bibel mi nyigye bisai di gwé i unda “gwéha lisañ li bôt,” ni i sal inyu bilôk bikéé gwés. (Añ 1 Pétrô 1:22; Lukas 22:24-27.) Man Djob a bi ti kii yosôna a bééna, yak niñ yé, i sal inyu bôt bape. (Matéô 20:28) Dôrkas “a ba nyonok ni minson minlam ni makébla.” (Minson mi baôma 9:36, 39) Maria, nu a bé mankéé nu muda i Rôma, “a bi tumbba ni nson” inyu lôk kéé i likoda. (Rôma 16:6) Lelaa di nla hôla bet ba ntip jôp i maliga i tibil nok nseñ i hôla bilôk bikéé bi bôlôm ni bi bôda?

¹⁴ Minhôôlak mi bikristen mi nla naña bet ba ntip jôp i maliga i yéga bo ngéda ba nke yuuga bakokon ni mimañ mi bôt. Ibale hala a nla bôña, bagwal ba nla ke ni bon bap ngéda ba nyuuga bôt. Mimañ mi likoda ni lôk kéé ipe, mi nla yoñ bitelbene le mimañ nwés mi bôt di ngwés ngandak, mi bana bijek bilam, mi bana ki loñge liyééne. Ni manjel mana, boñge ba wanda, ni bet ba ntip jôp maliga, ba ga nigil i unda bôt bape loñgeñem. Ngéda a yé i likalô, mañ u likoda u nla yoñ ndék ngéda inyu yuuga lôk kéé i nyééne mu libôga jé, ni inyu tehe lelaa ba nke. Mankéé nu a yé mañge wanda a nla yéga nye ngim mangéda, kayéle a nigil i yi le hiki wada ikété likoda a nlama nôgda le ba ngwés nye.​—Rôma 12:10.

15. Inyuki hala a yé nseñ le mimañ mi yoñ ngéda ni mahol ma bôlôm ikété likoda?

¹⁵ Kiki bôlôm bon Yéhôva a ngwélél inyu niiga ikété likoda, hala a yé nseñ le ba hôlôs likeñge jap i niiga i mbamba. Ibale u yé mañ, baa u nla emble nhôla nson ngéda a nkôôba nkwel wé? Ni mahôla moñ, bebeg le a nla hôlôs likeñge jé i niiga Bañga i Djob.​—Néhémia 8:8. ^[3]

16, 17. (a) Lelaa Paul a bi hôla Timôtéô i boñ mahol i pes mbuu? (b) Lelaa mimañ mi nla tibil niiga bet ba nla yila batééda bémba mu dilo di nlo?

¹⁶ I mbéda ngandak mimañ ikété likoda li bikristen, jon di nlama ke ni bisu i niiga bet ba ga ba mimañ yani. Paul a bi unda i sem kwep lelaa ba nlama niiga nya bôt i, ngéda a bi kal Timôtéô le: “We, a man wem, lédhene wemede ikété karis i i yé i Kristô Yésu. Ndi mam u bi nôgôl nyo wem i ti ngandak mbôgi bôt, lôôs mo bôt ba yé maliga, bon b’a yi niiga yak bôt bape.”  (2 Timôtéô 2:1, 2) Timôtéô a bi nigil i gwel nson ngéda a bé sal lôñ yada ni ñôma Paul, nu a bé mañ mut. I mbus, Timôtéô a bi gwélél likeñge li Paul mu likalô jé, ni mu minson mi Ane mimpe.​—2 Timôtéô 3:10-12.

¹⁷ Paul a bi nwas bé le Timôtéô a nigil ndik mam hala ni nyetama. A bi boñ le mañge wanda nunu a hiôm ni nye. (Minson mi baôma 16:1-5) Ngéda hala a nla bôña, mimañ mi nla kôna ndémbél i Paul ibale ba nkena minhôôlak mi bahôla nson i yuuga bilôk bikéé inyu lédés bo. Ha ngéda i, mimañ mi nti bahôla nson pôla i tehe ni mis map bomede le inyu ba mañ, ba nlama bana likeñge i niiga, hémle, wongut, ni gwéha. I boñ hala i nhôla i niiga bet ba ga ba batééda “bémba Nyambe” i yi gwel nson mu dilo di nlo​—1 Pétrô 5:2.

18. Inyuki i yé nseñ le di yoñ ngéda i niiga bôt bape i gwel minson mi Ane?

¹⁸ Ngôñ i bagwelnson ikété ntôñ i yé ngandak, yak manjel inyu gwélél Yéhôva ma yé ngandak, jon i nlôôha ba nseñ i niiga bôt bape. Ndémbél i Yésu ni i Paul, i ngi yii mahee i len ini. Yéhôva a ngwés le ba tibil niiga bôt ba ngwélél nye i len ini, i yi gwel minson mi Ane. Djob a nti bés bisai le di hôla bet ba ta bé minhôôlak mi bikristen, le ba pam i hôlôs likeñge jap kayéle ba yi gwel minson mi yé nseñ ikété likoda. Kiki mam ma nkoñ isi ma nkônde ndik bep, bep ni bep, hala nyen manjel ma mondo inyu téé likalô ma nkônde ndik yibla. Jon, i niiga bôt bape i ta ndik bé jam li yé nseñ, ndi li nlama ki bôña bihôô bihôô.

19. Inyuki u nlama ba nkwoog nkaa le, biliya gwoñ bi ngui inyu niiga bôt bape i gwel nson u Yéhôva bi ga num matam malam?

¹⁹ I yé mbale le i niiga bôt bape i mbat biliya, i nyoñ ki ngéda. Ndi Yéhôva ni Man wé nu gwéha ba nit bés, ba nti ki bés yi inyu hôla bés i niiga bôt bape. Di yé maséé ngéda di ntehe le bet di nhôla, ba nke ni bisu ‘i tumbba ni hianda.’ (1 Timôtéô 4:10) Jon, bés bobasôna di ke ni bisu i hol i pes mbuu, mu kiki di nkônde ti Yéhôva bibégés bipubi.