1. Inyuki Yéhôva a nhégha nyemede ni muda a nyuñus?

‘BAA muda a yé le a hôya man a nyuñus?’ Yéhôva a bat i mbadga i dilo di mpôdôl Yésaya. Nyambe a kal litén jé le: “Hodo, to i ba yaa le [bôda] bana ba nhôya, ndi me me ta bé me le me hôya we.” (Yésaya 49:15) Djob a mbéna bé hégha nyemede ni nyañ man. Ndi lini lisañ, a mboñ hala. Yéhôva a bi hégha gwéha yé inyu bagwélél bé ni gwéha muda a gwé inyu man wé, hala a ñunda le a nlôôha gwés bagwélél bé. Ngandak bôda i gwé minlélém mi mahoñol ni mankéé nu muda wada le Jasmin nu a nkal le: “Ngéda u nyuñus man, u nsôk bana maada ma tôbôtôbô ni nye niñ yosôna.”

2. Kii Yéhôva a nôgda inyu bagwélél bé ba ba nke nye haa?

² Yéhôva a nyi i ngéda bagwélél bé, to wada ndigi, a nwaa lo makoda ni ke likalô. Hoñol ki i njôghe a nlama nôgda, i ngéda a ntehe dikôô di bôt di nke nye haa * hiki nwii.

3. Sômbôl i Yéhôva i yé le kii?

³ Ngandak lôk kéé i bôlôm ni i bôda i i bi ke haa ni Yéhôva i yé i bôdôl ki lo makoda, di yé ki maséé i leege bo! Yéhôva a ngwés toi le ba témb i nyeni, yak bés. (1 Pétrô 2:25) Lelaa di nla hôla bo i témb yak Yéhôva? Ilole di ntimbhe i mbadga i, di bôk ndugi di tehe  inyuki ngim lôk kéé i yé i waa lo makoda, ni ke likalô.

4. Kii i yé i pémél ngim lôk kéé inyu bôlô yap?

⁴ Inyu lôk kéé ihogi, bôlô yon i yé i yoña bo. Mankéé wada le Hung, * nu a yé i nwelmbok i Asia a nkal le: “Me bé tégbaha ngandak ngéda i bôlô. Bijôñ gwem bi bé tinde me i hoñol le ibale me nyila ngwañ, ha nyen m’a tibil gwélél Yéhôva. Jon me bé sal iloo héga, kayéle me bôdôl tôl makoda ndék ni ndék, i mbus me tjôô yaga mo tjagda! Satan a ngwélél nkoñ ’isi unu inyu kena bés haa ni Yéhôva ndék ni ndék.”

5. Mandutu ma bi tinde sita Anne i boñ kii?

⁵ Bilôk bikéé bipe bi mboma ngandak mandutu. Sita yada le Anne nu a yé loñ i Britania Nkeñi a gwé bon batan. A nkal le: “Man wem wada a bi gwéé bôk. I mbus ngéda, ba pémés ngond yem yada i ntôñ, yak lok yem ipe i kahal kônôl ño. Hala a bi lôôha tééñga me kayéle me waa ke makoda ni likalô.” Di nlôôha nok ndutu inyu Anne ni lihaa jé yak ni lôk kéé ipe i i mboma i nya mandutu i!

6. Lelaa mut a nla ke haa ni Yéhôva ibale a noñ bé maéba ma kaat Kôlôsé 3:13?

⁶ Añ Kôlôsé 3:13. Bagwélél ba Yéhôva bape ba yé ba ke haa ni ntôñ inyule ba ñunbene mankéé wada. Ñôma Paul a bi kal le ngim mangéda di nla bana “njom i tjelel inyu” mankéé nu muda tole nu munlôm. I nla yak pam le di boma ngitelepsép likoda. Ibale di nyoñ bé yihe, di nla unup di nai ki le di nwéhél bé. Ibale hala a mpémél bés di yé le di ke haa ni Yéhôva. Di yoñ hihéga i mankéé Pablô nu a yé i Amérika nwelmbok. Ba bi ôm nye nsohi le a mboñ béba, hala a bi boñ le a nimis minson nwé likoda. Kii a bi boñ? Pablô a nkal le: “Me bi unup, me kahal ke haa ni ntôñ ndék ni ndék.”

7. Ibale kiññem i nlôôha kéés mankéé, hala a nla tinde nye i boñ kii?

⁷ Yom ipe i i nla tinde mankéé i ke haa ni Yéhôva i yé i ngéda kiññem i nkéés nye le a bi boñ béba ikeñi, a nla kahal hoñol le Djob a ngwés ha bé nye. To ibale a bi tam béba yé, Yéhôva a nwéhél ki nye, a yé le a hoñol le, a kôli ha bé ba ngwélél wé. Mankéé wada le Francisco a bééna mahoñol ma. A nkal le: “Me bi kôs bikodlene inyule me bi kwo i malal ma nyega. To hala kii me bi waa bé ke makoda, me bé bé maséé inyule me bé hoñol le me kôli bé ba i ntôñ Yéhôva. Kiññem i bé kéés me, me bé ki nkwoog nkaa le Yéhôva a bi nwéhél bé me. I mbus ngéda, me waa ke makoda ni likalô.” Lelaa u ntehe lôk kéé i i mboma mandutu mana di ntip pôdôl? Baa u nkônôl bo ngoo? Iloo ki hala, lelaa Yéhôva a ntehe bo?

8. Baa Yéhôva a nla hôya i bet ba bi gwélél nye? Toñol.

⁸ Yéhôva a nhôya bé i bet ba bi gwélél nye, ndi ba témb ni mbus. A nla bé to hôya nson ba bi sélél nye. (Lôk Héber 6:10) Mpôdôl Yésaya a bi gwélél  titii ilam inyu unda lelaa Yéhôva a ntééda bagwélél bé. “A’ jés bémba yé kiki ntééda mintômba, a kôhlege bon ba mintômba i woo wé, a beegak ki bo i tôl yé.” (Yésaya 40:11) Kii Yéhôva, Ntééda mintômba nunkeñi a nôgda i ngéda ntômba wé wada u mpam mu bémba yé, ndi u nimil? Yésu a bi yelel mahoñol ma Yéhôva i ngéda a bat banigil bé le: “Bé ni nhoñol lelaa? Ibale mut a gwé mbôgôl mintômba ndi wada u nimil, baa a’ yék bé mini môm bôô ni bôô nyoo i dikôa, a ke i yéñ u u nimil? Ibale a nléba ki wo, me nkal bé maliga le a nkon maséé iloo hihéga inyu u a nléba iloo inyu mini môm bôô ni bôô mi mi nimil bé.”​—Matéô 18:12, 13.

9. Lelaa batééda mintômba ba ngéda kôba ba bé boñ ni mintômba nwap? (Béñge titii i lipep li bisu.)

⁹ Inyuki ba kôli hégha Yéhôva ni ntééda mintômba? Inyule ngéda kôba, bañga ntééda mintômba a bé tôñ mintômba nwé ngandak. Kiki hihéga, David a bi jôs mbondo njéé ni ours inyu sôñ mintômba nwé. (1 Samuel 17:34, 35) Bañga ntééda mintômba a bé yi ngéda ntômba wada u nimil. (Yôhanes 10:3, 14) A bé le a nwas 99 mintômba ikété ngim ndap, tole a yigle nwo ntééda mintômba numpe inyu ke i yéñ u u nimil. Yésu a bi gwélél hihéga hi inyu ti bés biniigana bi bi yé nseñ, a kal le: “Tata wem nu a yé i ngii a ngwés bé le mut to wada ikété bana bôt batitigi a tjiba.”​—Matéô 18:14.

10. Inoñnaga ni Ézékiel 34:11-16, kii Yéhôva a mbôn le a ga bôñôl bagwélél bé, ba ba nke haa ni nye?

¹⁰ Yéhôva a ngwés hiki wada wés, yak mintômba mi mi bi ke haa ni bémba yé. Ni njel mpôdôl Ézékiel  Nyambe a bi bôn le, a’ yéñ mintômba nwé mi mi nimil, a hôla ki nwo i témbna maada malam ni nye. A bi kal ki mam a bé lama boñ inyu sôñ bo, kiki man Lôk Israel a bé boñ i ngéda ntômba wé u bé nimil. (Añ Ézékiel 34:11-16.) Ntééda mintômba a bé lama ndugi yéñ ntômba, hala a bé bat nye biliya bi ngui ni ngandak ngéda. I mbus, i ngéda a bé a léba wo, a bé a témbna wo i bémba yé. Ibale ntômba u bi babaa tole u bé ngi je, ntééda mintômba a bé lama tibil wo, a begel wo, a jés ki wo. Mimañ, mi mi ntat “bémba i Nyambe,” mi nlama boñ nlélém jam inyu hiki mut a nke haa ni ntôñ u Yéhôva. (1 Pétrô 5:2, 3) Ba nyéñ mintômba mi, ba nhôla nwo i témb ikété bémba i Djob, ni i témbna maada malam ni Yéhôva. *

11. Kii bañga ntééda mintômba a nlama yi?

¹¹ Bañga ntééda mintômba a nyi le ntômba u yé le u nimil. Jon ibale ntômba u nyodi i bémba, u ke, a ntét bé wo. Di béñge ndémbél ilam Djob a bi ti bés i ngéda a bé hôla bagwélél bé ba ba bi ke nye haa inyu ngim ngéda.

12. Lelaa Yéhôva a bi hôla Yôna?

¹² Mpôdôl Yôna a bi tjél ke i Ninivé, i ngéda Yéhôva a om nye. Ndi to hala, Yéhôva a bi tjôô bé nye. Kiki bañga ntééda mintômba, Yéhôva a bi sôñ nye, a hôla ki nye i kena nson wé ni bisu. (Yôna 2:7; 3:1, 2) I mbus ngéda, Nyambe a bi gwélél bebela inyu hôla Yôna i nok le hiki mut a yé nseñ i mis mé. (Yôna 4:10, 11) Kii hala a niiga bés? Mimañ mi nlama bé tjôô i bet ba bi ke haa ni Yéhôva. Ndi ba nlama yéñ yi inyuki ntômba u, u nke haa. I ngéda ntômba u u ntémb yak Yéhôva, mimañ mi nke ni bisu i tôñ nwo ni i gwés nwo.

13. Bitelbene Yéhôva a bi yoñ inyu hôla ntila Hiémbi 73, bi niiga kii bés?

 ¹³ I nwet a bi tila Hiémbi 73, a bi nimis makénd i ngéda a bi yimbe le bibéba bi bôt bi gwé niñ ilam. A bi kahal badba too nseñ u yé i gwélél Djob. (Tjémbi 73:12, 13, 16) Kii Yéhôva a bi boñ? A bi kéés bé nye. A bi yoñ yak bitelbene le bibuk gwé bi tilba ikété Bibel. Sôk i bi sôk, ntôp tjémbi nu, a bi yik nok le, i ba liwanda li Yéhôva i yé jam li nlôôha lilam iloo mam momasôna. (Tjémbi 73:23, 24, 26, 28) Kii hala a niiga bés? Mimañ mi nlama bé kéés i bôt ba mbadba too i yé nseñ i gwélél Yéhôva. Iloole ba kéés bo, ba nlama yéñ yi inyuki ba gwé mahoñol ma. Ha nyen ba ga gwélél minlôñ mi Bibel inyu ti bo makénd.

14. Imbe ndutu Éliya a bi boma, lelaa Yéhôva a bi hôla nye?

¹⁴ Mpôdôl Éliya a bé ke Yésabel ngwéé. (1 Bikiñe 19:1-3) A bé hoñol le nyetama nyen a yii mpôdôl Yéhôva, ni le a nsal yañga. Hala a bi lôôha tééñga nye kayéle a bé sômbôl wo. (1 Bikiñe 19:4, 10) Yéhôva a bi kéés bé nye, ndi a bi kal nye le a ta bé nyetama, le a ga ti nye ngui, ni le a ngi gwé ngandak bôlô. Yéhôva a bi tibil emble Éliya a ti ki nye minson mimpe. (1 Bikiñe 19:11-16, 18) Kii hala a niiga bés? Bés bobasôna, téntén mimañ, di nlama tibil tééda mintômba mi Yéhôva. Too mankéé a ñunbene lôk kéé, too a  nhoñol le a kôli bé ni nwéhél i Yéhôva, mimañ mi nlama tibil emble nye i ngéda a nyible bo ñem. Ha nyen ba ga pam i unda nye le a yé nseñ ngandak inyu Yéhôva.

15. Inoñnaga ni kaat Yôhanes 6:39, lelaa Yésu a bé tehe mintômba mi Isañ?

¹⁵ Lelaa Yéhôva a nsômbôl le di tehe mintômba nwé mi mi bi nimil? Yésu a bi yigle bés ndémbél. A bé yi le, mintômba mi Yéhôva nwominsôna mi yé nseñ i mis mé, jon a bi boñ kii yosôna a bi la inyu hôla “minimlak mi mintômba mi ndap Israel” i témb yak Yéhôva. (Matéô 15:24; Lukas 19:9, 10) Kiki bañga ntééda mintômba, Yésu a bi boñ biliya gwobisôna inyu boñ le a nimis bañ ntômba u Yéhôva to wada.​—Añ Yôhanes 6:39.

16-17. Lelaa mimañ mi nlama tehe i bet ba bi ke haa ni Yéhôva? (Béñge minkéñék mi matila le “ Kii ntômba u nimil u nôgda.”)

¹⁶ Ñôma Paul a bi ti mimañ mi likoda li Éfésô maéba le, ba kôna ndémbél i Yésu. A kal le: “Ni nlama hôla i bôt ba mbomb, ni téédaga ki bibañga bi Nwet le Yésu ikété mahoñol, kiki nyemede a bi kal le: ‘Ti i nlona maséé iloo kôhna.’” (Minson mi baôma 20:17, 35) Minlôñ mini mi ñunda le, bôlô i mimañ i yé le ba yoñ ndun ni mintômba mi Yéhôva. Mañ wada le Salvador, nu a yé i Panya a nkal le: “I ngéda me hoñol i nduña yosôna Yéhôva a gwé inyu mintômba nwé mi mi nimil, hala a ntinde me i boñ kii yosôna me nla inyu hôla nwo. Me yé nkwoog nkaa le Yéhôva a ngwés le me tôñ mintômba nwé.”

¹⁷ I lôk kéé di mpôdôl munu yigil ini, i i bi ke haa ni Yéhôva, i bi témb i nyeni. I len ini, ngandak ipe i i yé haa ni nye i nsômbôl témb. I yigil i noñ i ga unda bés kii di nlama boñ inyu hôla bo i témb yak Yéhôva.