YIGIL 21
Ni nwas bañ le “pék nkoñ isi” i yumus bé
“Pék nkoñ isi i yé ndik ntumba jam mis ma Nyambe.”—1 KORINTÔ. 3:19.
HIÉMBI 98 Bitilna bi nlôl ni Djob
DINYO MALÉP *
1. Kii Bañga i Djob i nti bés?
DI NLA yémbél hiki ndutu di mboma inyule Yéhôva a yé Nniiga nu Nkeñi. (Yésaya 30:20, 21) Bañga yé i nti bés hiki yom di gwé ngôñ inyu ba “nyonok” ni “nkôôbaga inyu nson nlam.” (2 Timôtéô 3:17) Ngéda di niñ inoñnaga ni biniigana bi Bibel, di ga bana pék iloo ba ba nhôñôs “pék nkoñ isi”—1 Korintô 3:19; Tjémbi 119:97-100.
2. Kii di ga wan munu yigil ini?
2 Kiki di ga tehe, pék nkoñ isi i mbéna tôdôl minheña nwés mi minsôn. Jon i nla ba bés ndutu i yémbél mahoñol ni maboñok ma bôt ba nkoñ isi. Inyu njom i yon Bibel i nkal le: “Ni yihge loñge, le mut a tiga le a kena bé minkôm ni pék bôt ni biyôglô bi malôga, kingéda bilem bi bôt ba binam.” (Kôlôsé 2:8) Munu yigil ini, di ga tehe ñañ u u ñunda lelaa bôt ba bi bôdôl neebe bitembee biba Satan a niiga. Inyu hiki tembee, di béñge inyuki pék i nkoñ isi i yé bijôñ ni lelaa pék i Bañga i Djob i nloo hiki jam nkoñ isi u niiga huum.
LITEHGE LI BÔT INYU MALAL LI BI HÉÑHA
3-4. Ibôdôl i nwii 1920 ikepam i nwii 1929, limbe litehge bôt ba Amérika ba bi bôdôl bana inyu malal?
3 Bibôdle bi hiai 20 i Amérika, litehge li ngandak bôt inyu jam li malal li bi héñha. Bisu bi ngéda, ngandak bôt i bé tehe le malal ma nlama ndik ba ipôla bôt ba yé mbiibaga, ni le ba bé pot bé to jam li i mbamba. Ndi litehge li li bi mal, mpuñgu won u bi tjama ni mbok yosôna.
4 Nwii 1920 ikepam i nwii 1929, mi bi ba nwii mi mpuñgu, inyule mahoñol ma bôt ma bé ndigi minheña mi minsôn ni nyiña moni. Mut minyiña wada a nkal le: “Bisinima, mintuk inyu nôlha bôt, tjémbi, bikaat ni gwom bi bi nhôñôs mam ma nyuñga bi bi bôdôl pôdôl ni unda bititii bi malal.” Mu nwii mi, bôt ba bi bôdôl sak i nya i ntôdôl ngôñ malal, ba bebek ki haba. Kiki Bibel i bi kal inyu dilo di nsôk, bôt b’a lôôha “gwés maséé ma nkoñ ’isi.”—5. I nwii 1960, lelaa litehge li nkoñ isi inyu loñge ni béba li bi héñha?
5 I nwii 1960, mam kiki bo niñ ni mut nu a ta bé sobiina woñ, malal ipôla bôlôm ni bôlôm tole bôda ni bôda, ni lem i bos ngi bañga njom bi bi kaha tôl. Ndék ni ndék ngandak mintuk i bi bôdôl unda malal. Lisuk li mam ma momasôna li bi ba le kii? Mut njoñ yi wada a bi tila le inyu hala nyen ngandak mahaa i mboma mandutu kiki bo mabos, ngwal wada nyen a néñés bon nyetama, njôô ñem, lem i béñge bititii bi malal ni mandutu mape ki, ma nkwél bés inyule “litehge li nkoñ isi inyu malal li nhéñha.” Hala a bi bulus makon ma ma nlo ni njel malal kiki bo SIDA. Hala a ñunda le pék nkoñ isi i yé bijôñ. —2 Pétrô 2:19.
6. Lelaa litehge li malal li nkoñ isi li nyônos njômbi Satan?
6 Litehge li nkoñ isi li malal li nyônôs njômbi Satan. Ibabé nkaa, a yé maséé i tehe bôt ba mbep gwélél likébla li malal Djob a ti bés, yak li libii. (Éfésô 2:2) U héya le malal ma nyega ma ñôbôs likébla lilam lini le gwal Yéhôva a bi ti bés, ma nla ki kéñ i bet ba mboñ mo i kôhna niñ boga.—1 Korintô 6:9, 10.
I JAM BIBEL I NIIGA INYU MALAL
7-8. Inyuki liteghe li Bibel inyu malal li nlôôha lilam iloo li nkoñ isi?
7 I bôt ba noñ pék i nkoñ isi ba nyan matiñ ma Bibel inyu loñge ni béba, ba kalak le ma nkiha bé ni niñ di niñ i len. I nya bôt i i nla badba le: ‘Inyuki Djob a bi hek bés ni ngôñ malal, i mbus a téé minwaa mu?’ Ba mbéna Kôlôsé 3:5) Jam lipe li yé le, Yéhôva a bi yoñ bitelbene le di laa yônôs ngôñ yés malal ikété ndap libii. (1 Korintô 7:8, 9) Ni njel i, munlôm bo muda ba nla nok lingoñoo li malal ibabé i kon woñi to i tam kiki i mbéna pémél i bet ba nke ndéñg.
bat mbadga i inyu unda le bôt ba binam ba nlama boñ kii yosôna i nkon bo ngôñ. Ndi hala bé nyen Bibel i nkal. I nlôôha diihe bés ngéda i niiga le di nla gwel bésbomede le di kwo bañ minheña mi minsôn. (8 Maselna ni pék i nkoñ isi, Bibel i niiga litehge lilam li malal. I nkal le malal ma nla lona maséé. (Bingéngén 5:18, 19) Bibel i nkal le: “Ndi hi ki mut ikété nan a bana wé wé nwaa nyemede ikété pubha ni lipém; ndi ha ni ngôñ minheña bé, kiki biloñ bipe bi bi nyi bé Nyambe bi mboñ.”—1 Tésalônika 4:4, 5.
9. (a) Nwii 1920 ikepam i nwii 1929, lelaa ba bi hôla bagwélél ba Yéhôva i noñ pék i Bañga i Djob i i nlôôha mahee? (b) Mambe maéba ma pék di nléba i kaat 1 Yôhanes 2:15, 16? (c) Inoñnaga ni kaat Rôma 1:24-27, mambe maboñok mabe di nlama jôs?
9 Mu bibôdle bi nwii 1920 ikepam i nwii 1929, bagwélél ba Yéhôva ba bi nwas bé le bitembee bi bet “ba bi sôôbe ikété biyôgda” bi yumus bo. (Éfésô 4:19) Ba bé boñ biliya i bii matiñ ma Yéhôva bisélél. Nkum Ntat nu nwii 1926 nu hilo 15 sôñ Mpuye a bé kal le: “Munlôm tole muda a nlama ba mapubi ikété mahoñol ni maboñok, téntén ngéda a yé ni muda tole ni munlôm nu a ta bé sobiina wé.” Maselna ni bôt ba nkoñ isi ba ba nkéña bo, bagwélél ba Yéhôva ba noñ pék i Bañga i Djob. (Añ 1 Yôhanes 2:15, 16.) Di nlôôha ti mayéga inyu Bañga i Djob! Di nti ki mayéga inyule Yéhôva a nti bijek bi mbuu i ngéda i kôli inyu hôla bés le di kôna bañ pék i nkoñ ’isi inyu loñge ni béba. *—Añ Rôma 1:24-27.
LITEHGE LI BÔT INYU BOMEDE LI NHÉÑHA
10-11. Kii Bibel i bi niiga inyu dilo di nsôk?
10 Bibel i bi béhe le dilo di nsôk, bôt ba ga “tôñ ndigi bomede.” (2 Timôtéô 3:1, 2) Hala a nhélés bé bés le nkoñ isi u ntinde bôt i gwés ndigi bomede. Kaat yada i ndoñi bibuk i nkal le i nwii 1970, bikaat bi bi nti “maéba inyu bana niñ ilam” bi bi bôdôl tôl. Bikaat bihogi mu, bi “bé niiga le bôt ba nlama yi bomede, ba neebe libak jap, ba bégés ki bomede.” Kiki hihéga, jam lipe lini kaat yada mu i bé kal: “U nlama gwés wemede inyule mut to wada nu a yé nlam, a lémlak ki bôt a ta bé—ndik we.” I kaat i, i nti mut makénd le a “bot base yé nyemede i het nyemede nyen a nkit yom a mboñ, inoñnaga ni kiññem yé, yak ni mambén ma litén jé ma ma nlémél nye.”
11 Baa u ma nok bibuk bi? Satan a bi tinde Éva i boñ nlélém jam. A bi kal nye le a nla “ba kii Nyambe le [a] yik loñge ni béba.” (Bibôdle 3:5) I len ini, ngandak bôt i nlôôha ba maséé ni bomede kayéle inyu yap, mut to wada, to Djob, a nla bé kal bo i yom i yé loñge to i i yé béba. Kiki hihéga, hala a nene téntén mu litehge bôt ba gwé inyu libii.
12. Limbe liteghe li libii nkoñ isi u nhôñôs?
Bibôdle 2:24) Ndi i bet ba nwas le pék i nkoñ isi yon i éga bo ba nhôños litehge li mam lipe, ba nkal le hiki sobiina a nlama ndigi tôñ ni mam ma nkon nye ngôñ. Inyu pôdôl mabos, kaat yada i nkal le: “Mbônga babiina ba bé boñ behee i yén ntôñ ‘letee nyemb i bagal bo’ i bi héñha, i yila nano le ‘letee i gwéha i i yé ipôla yap i mal.’” I béba litehge i libii i, i bi boñ le ngandak mabii i mal, hala a lôôha ki babaa bo. I yé ntiik le litehge li libii li nkoñ isi li yé bijôñ.
12 Bibel i niiga le nwaa bo nlôm ba tina lipém wada ni nuu, ba tééda ki likak ba bi kégél wada ni nuu. I nti hiki sobiina makénd i yoñ makidik i yén ni sobiina wé, i nkal le: “Mut a’ yék isañ bo nyañ, a adbe nwaa wé, boba b’a ba nsôn wada.” (13. Inyuki bôt ba ngôk ba nsuñgaha Yéhôva ñem?
13 Bibel i nkal le: “Hi mut a ngôgôp ñem a nsuñgaha Yéhôva ñem.” (Bingéngén 16:5) Inyuki bôt ba ngôk ba nsuñgaha Yéhôva ñem? Njom yada i yé le i bet ba ngwés ndigi bomede ba nkôna ngôk u Satan. Hégda le, Satan a bé hoñol le Yésu—nu Djob a gwélél inyu hek gwom gwobisôna a nlama ôôp bisu gwé a bégés ki nye! (Matéô 4: 8, 9; Kôlôsé 1:15, 16) I bôt ba nhoñol libak likeñi, ba ñunda ntiik le pék nkoñ isi i yé bijôñ bisu bi pék i Nyambe.
MAHOÑOL MA BIBEL INYU BET BA NHOÑOL LIBAK LIKEÑI
14. Lelaa kaat i Rôma 12:3 i nhôla bés i bana litehge li kôli li bésbomede?
14 Bibel i nhôla bés i bana litehge li kôli li bésbomede. Bibel i nkal le di kôli gwés bésbomede i ngim likala. Yésu a kal le: “Gwés mut woñ libôk kiki wemede.” (Matéô 19:19) Ndi, Bibel i niiga bés le di nlama bé hoñol le di nloo bôt bape. Maselna ni hala i nkal le: “Mahoñol ma pééna ma ba bañ, to kadba lipém nkadbaga, ndi ni suhus nyuu, le hi mut a hek le bôt bape ba nloo nye.”—Filipi 2:3; añ Rôma 12:3.
15. Kii i nkwés we nkaa le maéba ma Bibel inyu litehge li bésbomede ma yé malam?
15 I len ini, i bet ngandak bôt i nyoñ kiki bôt ba pék, i nyan maéba ma Bibel inyu litehge mut a nlama bana inyu nyemede. Ba yé ba nkal le ibale u nhoñol le bôt bape ba nloo we, hala a ga ti bo pôla i yémbél we tole i tét we. Ni maliga, mambe matam libak li ngôk nkoñ isi u Satan u numus? Kii bésbomede di ntehe? Baa i bôt ba ntôñ ndik bomede ba yé toi maséé? Baa mahaa map ma yé maséé? Baa ba gwé bañga mawanda? Baa ba gwé maada malam ni Djob? Inoñnaga ni mam u ma yimbe, kii i num matam malam—pék i nkoñ isi tole pék i i nlôl i Bañga i Djob?
16-17. Kii i ntinde bés i ti mayéga, inyuki?
16 Bet ba noñ maéba nkoñ isi u ntehe kiki njel pék, ba yé kiki mut minhiômôk nu a nimil, ndi a mbat nnimlak mut minhiômôk umpe njel, ki le boba ba nimil. Inyu pôdôl bôt ba “pék” ba ngéda yé, Yésu a kal le: “Ba yé baéga ba yé ndim. Ndi ibale ndim i ñéga ndim, boba b’a kwo bee.” (Matéô 15:14) Ntiik, pék i nkoñ isi i yé bijôñ bisu bi pék i Djob.
17 Maéba ma pék ma ma nlôl i Bibel ma yé “nseñ inyu niiga, inyu kodol, inyu téé mam loñge, inyu niiga ikété telepsép.” (2 Timôtéô 3:16, MN.) Ñem u nlôôha ba bés nyonok ni mayéga i yi le Yéhôva ni njel ntôñ wé, a nsôñ bés ni pék i nkoñ isi! (Éfésô 4:14) Bijek bi mbuu a nti, bi nti bés ngui i mbéda inyu noñ matéñ ma Bañga yé. Kinje nsima le pék i Bibel, i i nset bé yon i ñéga bés!
HIÉMBI 54 “Ini yon i yé njel”
^ liboñ 5 I yigil ini i ga hôla bés i yi ntiik le Yéhôva a yé mpom Lingen i het di nla léba maéba malam. I ga unda ki bés mandutu di nla kôhna ibale di noñ pék nkoñ isi, ki le i niñ inoñnaga ni pék i Bañga i Djob i yé nseñ.
^ liboñ 9 Kiki hihéga, béñge i kaat ini les jeunes s’interrogent.Réponses pratiques, Volume 1, bipes 24, 25, 26, ni Volume 2, bipes 4-5.
^ liboñ 50 NDOÑI I BITITII: Di ntehe mangéda babiina ba ba yé Mbôgi Yéhôva ba bi tégbaha. Mankéé nu munlôm ni muda ba yé yoñ ngaba nson likalô i mamélél ma nwii 1960.
^ liboñ 52 NDOÑI I BITITII: Mu nwii 1980, nlôm a ntôñ nwaa nu a nkon, ngond yap i béñgege.
^ liboñ 54 NDOÑI I BITITII: Babiina ba yé maséé i bigda i yom ba bi boñ nson Yéhôva. Ngond yap ni lihaa jé, ba yé i tégbaha loñge ngéda ni bo.