Pintor tu konten

Pintor tu daftar isi

Hata na disurathon di bahasa Kanaan, di gunsi naung marumur 3.000 taon, patuduhon goar ni sasahalak di Bibel

Goar ni Sasahalak na Tarsurat di Gunsi Najolo

Goar ni Sasahalak na Tarsurat di Gunsi Najolo

Taon 2012, dapot ni arkeolog ma bolabola ni gunsi na sian keramik naung marumur 3.000 taon. Tingki i, las situtu do roha ni panulingkit. Boasa? Ndang alani bolabola ni gunsi i, alai ala adong hata na tarsurat di gunsi i.

Tingki dipadomu nasida bolabola ni gunsi i, boi ma dijaha nasida disi hata na disurathon di bahasa Kanaan. Surat i mandok, ”Eshba’al Ben Beda,” lapatanna ”Eshba’al, anak ni si Beda.” On ma parjolo sahali didapot angka arkeolog goar i tarsurat di barang najolo.

Goar on pe adong do disurat di Bibel. Alai, halak na asing do na nidokna dison. Ibana ma sada sian anak ni Raja Saul. (1 Kron. 8:33; 9:39) Profesor Yosef Garfinkel, na dohot mandapot gunsi i mandok, ”Adong do goar Esbaal disurat di Bibel, jala saonari pe adong tarsurat di ugasan najolo. Alai na mambahen las roha, molo tajaha Bibel jala tasulingkit taringot tu ugasan on, taboto ma goar i adong holan di tingki pamarentaon ni Raja Daud.” On patuduhon hombar do hatorangan ni arkeologi tu na tarsurat di Bibel!

Di Bibel, si Esbaal, anak ni si Saul, digoari do muse si Isboset. (2 Sam. 2:10) Boasa hata ”baal” diganti gabe ”boset”? Dipatorang angka panulingkit, ndang olo panurat ni buku Dua Samuel mamangke goar Esbaal. Alana, on paingothon halak Israel tu Baal, i ma dewa badai na disomba halak Kanaan. Alai, di buku Sada Kronika, adong dope tarsurat goar ni si Esbaal.