PARSIAJARAN 50
Boasa Ikkon Sadalan Haporseaon Dohot Parniulaotta?
‘Ama ni sude halak na mangihutton haporseaonna do si Abraham.’—ROM 4:12.
ENDE 119 Ikkon Marhaporseaon do Hita
NA LAO DIBAHAS a
1. Tikki mangarimangi taringot haporseaon ni si Abraham, sukkun-sukkun aha do na boi ro tu rohatta?
GODANG do halak na hea mambege taringot si Abraham. Alai holan saotik do na diboto nasida taringot ibana. Molo hita, godang do na taboto taringot ibana. Taboto do ibana “Ama ni sude halak na porsea”. (Rom 4:11) Alani i olo do gabe sukkun-sukkun rohatta, ‘Boi do togu haporseaokku songon si Abraham?’ Boi.
2. Boasa massai penting maniru teladan ni si Abraham? (Jakobus 2:22, 23)
2 Sada cara asa togu haporseaotta songon si Abraham, i ma maniru teladanna. Sai diulahon si Abraham do sude na dipangido Jahowa tu ibana. Olo do ibana pinda tu inganan na dao sian hutana, tinggal di tenda saleleng martaon-taon, jala mangalehon anak haholonganna si Isak gabe pelean. Diulahon si Abraham pe i sude, ala massai togu do haporseaonna tu Jahowa. Alani haporseaon dohot parniulaonna i, gabe las ma roha ni Jahowa jala gabe ale-alena ma ibana. (Jaha Jakobus 2:22, 23.) Songon i do tong na dipangido Jahowa tu hita sude, termasuk ma hamu. Lomo do roha ni Jahowa asa tabahen las rohana jala gabe ale-alena. Alani i, disurat si Paulus dohot si Jakobus do di Bibel taringot teladan ni si Abraham. Saonari tabahas ma na disurat nasida di Rom bindu 4 dohot Jakobus bindu 2. Adong do hatorangan na massai penting taringot si Abraham na dipaboa nasida disi.
3. Ayat na dia do na dienet si Paulus dohot si Jakobus?
3 Dienet si Paulus dohot si Jakobus do hata na disurat di 1 Musa 15:6. Didok, “Porsea do si Abraham tu Jahowa, alani i didok Debata do ibana mangulahon na sittong.” Di jolo ni Jahowa halak na mangulahon na sittong, i ma halak na mambahen las rohana. Sada hasangapon do di hita boi didok Jahowa halak na mangulahon na sittong, hape dang sempurna jala pardosa do hita. Pasti lomo do rohatta didok halak na mangulahon na sittong. Saonari tabahas ma boasa didok Jahowa si Abraham halak na mangulahon na sittong jala songon dia hita maniru ibana.
PENTING DO HAPORSEAON ASA BOI GABE HALAK NA MANGULAHON NA SITTONG
4. Aha do na dipaboa si Paulus di suratna tu halak Rom?
4 Didok si Paulus do di suratna tu halak Rom, nungnga mardosa be sude jolma. (Rom 3:23) Attong, boasa boi didok Debata hita halak na mangulahon na sittong, jala na mambahen las rohana? Lao mangurupi halak Kristen mandapot alus ni sukkun-sukkun i, dibahen si Paulus ma si Abraham gabe contoh ni halak na mangulahon na sittong.
5. Boasa didok Jahowa si Abraham halak na mangulahon na sittong? (Rom 4:2-4)
5 Didok Jahowa do si Abraham halak na mangulahon na sittong tikki di tano Kanaan dope ibana. Boasa didok Jahowa si Abraham halak na mangulahon na sittong? Na sude do Patik ni si Musa diulahon ibana? Daong. (Rom 4:13) Alana Patik ni si Musa dilehon tu halak Israel 400 taon dukkon didok Jahowa si Abraham halak na mangulahon na sittong. Jadi boasa didok Jahowa si Abraham halak na mangulahon na sittong? Ala massai togu do haporseaon ni si Abraham. Dipatudu Jahowa ma asi ni rohana tu ibana, jala didok Debata ma ibana halak na mangulahon na sittong.—Jaha Rom 4:2-4.
6. Boasa jolma pardosa boi didok Jahowa halak na mangulahon na sittong?
6 Didok si Paulus, ‘Boi do didok sasahalak mangulahon na sittong alani haporseaonna.’ (Rom 4:5) Didok ibana do muse, “Dos ma i songon hata ni si Daud taringot tu halak na marlas ni roha ala didok Debata ibana mangulahon na sittong, nang pe dang sude ulaonna hombar tu patik. Didok ibana do, ‘Marlas ni roha ma halak na disalpuhon hasalaanna jala disesa dosana. Marlas ni roha ma halak na so dipaingot-ingot Jahowa be akka dosana.’” (Rom 4:6-8; Ps. 32:1, 2) Disesa Jahowa do hasalaan ni akka halak na marhaporseaon tu Ibana. Jala dang dipaingot-ingot Jahowa be akka dosana i. Jadi alani haporseaon ni sasahalak do gabe didok Jahowa ibana halak na mangulahon na sittong.
7. Boasa didok Jahowa akka naposona na setia halak na mangulahon na sittong?
7 Didok Jahowa do si Abraham, si Daud, dohot akka naposona na setia halak na mangulahon na sittong. Alai nang pe songon i, jolma na so sempurna do nasida. Alai ala porsea nasida tu Debata, didok ma nasida halak na mangulahon na sittong. Takkas do i tarida molo dibandingkon tu akka halak na so porsea tu Debata. (Eps. 2:12) Di surat ni si Paulus tu halak Rom dipaboa ibana do, ikkon marhaporseaon do hita tu Jahowa asa boi gabe ale-alena. Songon si Abraham dohot si Daud boi marale-ale tu Jahowa ala porsea do nasida tu Ibana. Hita pe boi do songon nasida.
KAITAN NI HAPORSEAON DOHOT PARNIULAON
8-9. Aha do na didok piga-piga halak taringot na disurat ni si Paulus dohot si Jakobus, jala boasa?
8 Saleleng marratus taon, jotjot do diparsoalhon akka pamimpin agama taringot kaitan ni haporseaon dohot parniulaon. Piga-piga pamimpin agama mangajarhon holan porsea tu Tuhan Jesus pe sasahalak boi do ibana malua. Hea do ra dibege hamu nasida mandok, “Porsea ma ho tu Jesus asa malua ho.” Jala dienet nasida do hata ni si Paulus na mandok, ‘Didok Debata sasahalak mangulahon na sittong, nang pe dang sude ulaonna hombar tu patik.’ (Rom 4:6) Alai adong do muse pamimpin agama na mandok, “asa boi malua sasahalak” ikkon lao do ibana tu inganan na dianggap nasida badia jala mangulahon akka na denggan. Dienet nasida do ra hata na di Jakobus 2:24: “Marhite parniulaon do dohonon na sittong sasahalak dang holan sian haporseaonna.”
9 Alani i, gabe didok piga-piga pakar ni Bibel ma hira na maralo do hata ni si Paulus dohot si Jakobus taringot haporseaon. Menurut piga-piga pamimpin agama, si Paulus mangajarhon sae do holan porsea tu Debata lao palasson rohana. Alai molo si Jakobus mangajarhon, ikkon mangulahon akka na denggan do asa boi palasson roha ni Debata. Asing ni i sahalak profesor agama mandok, “Dang diattusi si Jakobus boasa didok si Paulus, sae do holan haporseaon mambahen sasahalak didok halak na sittong. Jala dang setuju si Jakobus tu na didok ni si Paulus i.” Hape sarupa na ditogu-togu tondi parbadia ni Jahowa do si Paulus dohot si Jakobus lao manuratton i. (2 Tim. 3:16) Jadi pasti sadalan do hata ni nasida i jala adong do alasanna boasa disurat nasida i. Alani i, asa boi taattusi lapatan ni hata ni nasida i, ikkon manat do tapareso akka ayat na asing di surat ni nasida.
10. Tikki didok si Paulus “mangulahon” patik, aha do maksudna? (Rom 3:21, 28) (Ida gambar.)
10 “Mangulahon” aha do na dimaksud si Paulus di Rom bindu 3 dohot 4? Mangulahon Patik ni si Musa na dilehon tu halak Israel tikki di Dolok Sinai. (Jaha Rom 3:21, 28.) Olo do ra di jaman ni si Paulus adong piga-piga halak Kristen Jahudi na mandok, ikkon torus do diihutton nasida Patik ni si Musa. Alani i, dipakke si Paulus ma si Abraham gabe contoh lao patuduhon dang porlu be sasahalak mandalatton patik asa boi mambahen las roha ni Debata. Gariada, ikkon marhaporseaon do nasida tu Debata. Gabe dipatogu do rohatta mamboto on. Alana molo porsea hita tu Debata dohot tu Kristus, boi ma tabahen las roha ni Debata.
11. Aha do ulaon na dimaksud si Jakobus?
11 Hata “parniulaon” na dipaboa di Jakobus bindu 2 maksudna dang mandalatton patik ni si Musa songon na dipaboa si Paulus nakkin. Alai na didok si Jakobus, i ma sude parniulaotta siganup ari. Sian parniulaotta i ma, patuduhon na togu do haporseaon ni halak Kristen tu Debata manang na dang. Saonari tabahas ma jo dua contoh na dipakke si Jakobus.
12. Songon dia do si Jakobus patorakkon na ikkon sadalan haporseaon dohot parniulaon? (Ida gambar.)
12 Na parjolo, dipaboa si Jakobus do dang boi halak Kristen paimbar-imbarhon halak. Alani i dipaboa ibana ma tudosan taringot sahalak bawa na burju holan tu halak na mora, alai leas rohana tu halak na pogos. Didok si Jakobus, nang pe didok bawa i porsea ibana tu Debata, alai dang sadalan haporseaonna i tu parniulaonna. (Jak. 2:1-5, 9) Na paduahon, dipaboa si Jakobus do taringot sasahalak na so olo mangurupi donganna na pogos. Hape diida ibana do dang adong sipanganon dohot pakkean ni donganna i. Nang pe ibana mangakku halak na porsea tu Debata, alai dang sadalan haporseaonna i tu parniulaonna. Jadi songon na didok si Jakobus, “Mate do haporseaon molo so adong parniulaon.”—Jak. 2:14-17.
13. Contoh ni ise do na dibahen si Jakobus lao patuduhon na ikkon sadalan haporseaon dohot parniulaotta? (Jakobus 2:25, 26)
13 Dibahen si Jakobus do muse si Rahab gabe contoh lao patuduhon na ikkon sadalan do haporseaon tu parniulaon. (Jaha Jakobus 2:25, 26.) Hea do dibege si Rahab taringot Jahowa jala songon dia Ibana mangurupi halak Israel. (Jos. 2:9-11) Dipatudu si Rahab do haporseaonna sian parniulaonna. Barani do ibana manabunihon dua mata-mata ni halak Israel tikki terancam ngolu ni nasida. Alani i, didok Jahowa do ibana halak na mangulahon na sittong sarupa songon si Abraham, nang pe dang sempurna ibana jala dang mandalatton Patik ni si Musa. Sian si Rahab marsiajar do hita, ikkon sadalan do haporseaotta dohot parniulaotta.
14. Boasa boi tadok sadalan do na disurat si Paulus dohot si Jakobus?
14 Memang dang sarupa cara ni si Paulus dohot si Jakobus patorakkon kaitan ni haporseaon dohot parniulaon. Alai sadalan dope na dipatorang nasida. Molo si Paulus mandok, halak Kristen Jahudi dang boi mambahen las roha ni Debata holan mandalatton Patik ni si Musa. Molo si Jakobus mandok, sude halak Kristen ikkon patuduhon haporseaon marhite mambahen na denggan tu na asing.
15. Boha do carana patuduhon haporseaon marhite parniulaotta? (Ida gambar.)
15 Dang didok Jahowa, ikkon songon si Abraham hita asa boi didok Debata hita mangulahon na sittong. Alana sasittongna, godang do cara lao patuduhon na porsea hita tu Jahowa. Misalna, tajakkon ma akka halak dohot akka dongan na parjolo sahali ro tu parpunguan, taurupi dongan sahaporseaon na susa, jala tabahen ma na denggan tu keluargatta. Molo taulahon i, pasti las ma roha ni Debata tu hita jala pasu-pasuonna ma hita. (Rom 15:7; 1 Tim. 5:4, 8; 1 Joh. 3:18) Tapatudu ma muse sian parniulaotta na pos do rohatta pasti saut sude janji ni Jahowa. Jala pos ma rohatta pasti na dumenggan do sude na diulahon Jahowa. Sada cara na massai penting na patuduhon na porsea hita tu Jahowa, i ma molo semangat hita marbarita na uli. (1 Tim. 4:16) Molo taulahon i, pos ma rohatta na boi do hita gabe ale-ale ni Jahowa jala didok Ibana ma hita halak na mangulahon na sittong.
TOKTONG MA PAIMA JANJI NI DEBATA ASA LAM TOGU HAPORSEAOTTA
16. Aha do janji ni Jahowa na sai dipaima-ima si Abraham?
16 Di Rom bindu 4 dapotta do muse parsiajaran na massai penting sian si Abraham. Di bindu i, marsiajar do hita ikkon toktong do tapaima saut janji ni Jahowa. Didok Jahowa do tu si Abraham, dapotan pasu-pasu do “sude keluarga na di tano on” marhite ibana. Bayakkon ma, pasti las hian do roha ni si Abraham paima-imahon i! (1 Mus. 12:3; 15:5; 17:4; Rom 4:17) Alai sappe marumur 100 taon si Abraham jala marumur 90 taon si Sara, dang marna adong dope anak ni nasida. Sian pandangan ni jolma, hira na so mungkin do si Abraham dohot si Sara boi marianakkon. Sasittongna, boi do on manguji haporseaon ni si Abraham. Alai didok di Bibel, “Porsea jala pos do roha ni si Abraham na boi ibana gabe ama ni godang bangso.” (Rom 4:18, 19) Ujungna saut do janji na dipaima-ima si Abraham, tubu ma si Isak anak na leleng dipaima-ima ibana.—Rom 4:20-22.
17. Sian dia do taboto na boi hita gabe ale-ale ni Debata jala didok halak na mangulahon na sittong?
17 Hita pe boi do mambahen las roha ni Debata, gabe ale-alena, jala didok halak na mangulahon na sittong songon si Abraham. On ma na didok si Paulus di suratna, “Sasittongna, dang holan tu ibana disurat hata na mandok, ‘Alani haporseaonna i didok do ibana mangulahon na sittong.’ Alai dohot do i disurat tu hita. Didok do hita sittong, ala porsea do hita tu Debata na pahehehon Jesus.” (Rom 4:23, 24) Songon si Abraham, ikkon porsea do hita tu Jahowa, taulahon ma akka ulaon na denggan, jala pos ma rohatta na lao saut do janji ni Jahowa. Dipaboa si Paulus do muse taringot janji ni Debata di Rom bindu 5, i ma na lao tabahas di artikel na mangihut.
ENDE 28 Gabe Ale-Ale ni Jahowa
a Lomo do rohatta mambahen las roha ni Debata jala gabe halak na mangulahon na sittong di jolona. Di artikel on lao tabahas ma surat ni si Paulus dohot si Jakobus. Di surat ni nasida dipatorang do, songon dia asa boi hita didok halak na mangulahon na sittong. Jala songon dia carana asa sadalan haporseaotta dohot parniulaotta. Alana molo taulahon i, gabe las ma roha ni Jahowa.
b HATORANGAN NI GAMBAR: Dijujui si Paulus do halak Kristen Jahudi asa porsea tu Debata dohot tu Jesus, dang sae holan mangihutton Patik ni si Musa. Uppamana, mambahen bonang na balau di atas ni renda baju ni nasida, mangarayahon Paska, jala mandalatton hasomalan tikki manussi tangan.
c HATORANGAN NI GAMBAR: Dijujui si Jakobus do halak Kristen asa patuduhon haporseaon marhite mangulahon akka na denggan tu na asing, misalna mangurupi akka dongan na pogos.