KƐ SA sɔ’n jú’n, nn Ɲanmiɛn ndɛ’n lo min kpa. Zoova i Lalofuɛ’m be mannin min nin’n i fluwa wie mun. Desɛn nglanman’m be o nun. Ɔ maan, n kloli fluwa sɔ’m be nun nianlɛ kpa. Baba w’a kunndɛman kɛ manmin kle min Biblu’n nun like. Sanngɛ, m’an yaciman manmin i kosan usalɛ. I sɔ’n ti, kɛ baba nunman lɛ’n, ɔ kle min Biblu’n nun like. I agualiɛ su’n, n seli kɛ ń fá min wun mán Zoova. Ɔ maan afuɛ 1943 nun’n, be yoli min batɛmun Angle lɔ klɔ nga be flɛ i kɛ Blapulu’n i su lɔ. Blɛ sɔ nun’n, nn n le afuɛ 10.

E nin min nin’n e boli jasin fɛ’n likawlɛ titi. Flono yɛ e fa bo jasin fɛ’n niɔn. Ɔ ti dan, yɛ ɔ yo nɔnnin. Ɔ kwla ju kilo nnan nin sin. Ɔ maan, kɛ bakan kɛ min sa’n, ɔ́ kó mán flono su’n, ɔ timan pɔpɔ.

 Kɛ n ɲannin afuɛ 14, n kunndɛli kɛ ń yó atin bofuɛ. Min nin’n seli min kɛ n kan kle aniaan’m be sunianfuɛ kun (andɛ’n, be se kɛ akpasua sunianfuɛ). I sɔ yɛ n yoli-ɔ. Aniaan sɔ’n seli min kɛ n suan junman kun. I liɛ’n, sɛ n yo atin bofuɛ’n, n kwla fa ti min wun ɲanman nun. N fɛli i afɔtuɛ’n su. N dili junman afuɛ nɲɔn. Kpɛkun, n seli akpasua sunianfuɛ uflɛ kun kɛ ń yó atin bofuɛ. Ɔ seli min kɛ: “Yo.”

Afuɛ 1949, Avrili nun’n, e nin min nin’n e yoli e bo ninnge’m be atɛ. Kpɛkun, e ɔli Midiletɔnun. Ɔ o Mansɛstɛli i wun lɔ. E yoli atin bofuɛ lɔ. Kɛ e dili anglo nnan’n, e nin aniaan bian kun m’ɔ ti atin bofuɛ wie’n yɛ e boli jasin fɛ’n niɔn. Betɛli’n seli kɛ e wɔ Irlamun lɔ. Afin, b’a taka asɔnun uflɛ kun lɔ. Min nin kusu, ɔ nin aniaan bla kun m’ɔ ti atin bofuɛ wie’n, be ɔli lika uflɛ.

Kɛ ɔ́ yó sɔ’n, nn n le afuɛ 17. Sanngɛ, e nin min wiengu atin bofuɛ’n yɛ e tinngɛ aɲia mun-ɔn. Afin, aniaan nga be kwla di i sɔ junman’n b’a sɔnman. Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, n ɔli Bɔstɔnun. Be sa mian jasin bofuɛ wun lɔ. Junman nga n dili be blɛ sɔ nun’n ti’n, n kwla dili junman uflɛ wie mun.

Afuɛ 1951 nun’n, n klɛli Betɛli’n i fluwa kɛ ń dí Gileadi suklu’n wie. Sanngɛ afuɛ 1952, Desanblu nun’n, awa flɛli min kɛ n ko di sonja. M’an kplinman su. Afin, n ti blɛ kwlaa nun Ɲanmiɛn junman difuɛ. I sɔ’n ti, jɔlɛ difuɛ’m be wlali min bisua anglo nsiɛn. Kɛ n o lɔ’n, Betɛli blɛli min fluwa kɛ n ko di Gileadi suklu’n. Afuɛ 1953, Zuie nun’n, n fin bisua n fiteli. N fuli mmeli kun nun n ɔli Niyɔki.

Kɛ n juli lɔ cɛ’n, n ɔli anuannzɛ’n i aɲia dan’n i bo. I sin’n, n fali mmeli n ɔli Lansingi. Ɔ o Niyɔki akpasua’n su. Lɔ yɛ Gileadi  suklu’n wo ɔ. Kɛ mɔ n fin bisua’n ti’n, min sa nun sika’n w’a sɔnman. I sɔ’n ti, n srɛli sika naan m’an fa tua min loto kpa’n.

Kɛ é dí Gileadi suklu’n, be kleli e like kpanngban, naan e kusu, e fa kle ‘sran wafa’n kwlaa mɔ e to be’n,’ yɛ e ‘yo e wun kɛ be sa.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 9:22) Anuannzɛ’n seli kɛ, e nin aniaan Pɔlu Brunun, ɔ nin Rɛmɔn Lici e ɔ Filipinin. Sanngɛ, e minndɛli anglo kpanngban naan awa w’a man e fluwa mun. E fali mmeli e ɔli Rotɛrdamun. E sinnin Malɛzi. Kpɛkun, e juli Ɔnkɔngu. Kɛ e dili cɛn 47, e juli Filipinin lɔ. Afuɛ 1954, Novanblu i le 19 su yɛ e juli lɔ-ɔ.

Aniɛn nga be kɛn i nvle sɔ’n nun’n, yɛle Tagalɔgu. E suannin aniɛn sɔ’n. Yɛ e suannin lɔfuɛ’m be ninnge yolɛ wafa wie’m be yolɛ. Be seli e kɛ e wɔ Kezɔn Siti asɔnun’n nun lɔ. Afin, lɔfuɛ’m be dan lika be kan Angle. Kɛ é fá dí anglo nsiɛn’n, Tagalɔgu nun ndɛ mma kunngun yɛ e si i kan-ɔn. Junman uflɛ nga be wa mannin e’n ti’n, w’a yoman sɔ kun.

Afuɛ 1955, Mɛ nun’n, cɛn kun e nin aniaan bian Lici e ɔli jasin fɛ’n i bolɛ. Kɛ e sali e sin’n, e wunnin kɛ b’a blɛ e fluwa wie mun. Fluwa sɔ’m be nun’n, anuannzɛ’n seli kɛ e yo akpasua sunianfuɛ. Blɛ sɔ nun’n, nn n le afuɛ 22 cɛ. Junman uflɛ sɔ’n ti’n, n suannin wafa nga sran wafa’n kwlaa mɔ n to be’n, n kwla yo min wun kɛ be sa’n.

Kɛ n yoli akpasua sunianfuɛ’n, kpɛ klikli nga n ijɔli nzra nun’n, n yoli i gua bo. Afin blɛ sɔ’n nun Filipinin lɔ’n, gua dan’m be su yɛ aniaan’m be ijɔ nzra nun-ɔn. Kɛ n sin asɔnun’m be su’n, wie liɛ’n gua bo lɔ, annzɛ balɔn towlɛ’m be su, annzɛ angɔnnda’m be su yɛ n ijɔ nzra nun-ɔn. Le kun’n, ɔ fata kɛ n ijɔ nzra nun San  Pablo Siti lɔ gua bo lɔ. Sanngɛ, w’a yoman ye. Afin, nzue’n tɔli dan. N seli aniaan mun kɛ ń íjɔ nzra nun asɔnun sua’n nun lɔ. Be seli min kɛ, sɛ ɔ ti sɔ’n, maan asɔnun’n kpɛ i kpo yo i aɲia’n.

Aniaan’m be sike min. Be timan aɲanbeunfuɛ. Sanngɛ, be awlo’m be nun ti yɛiin. Kpɛ sunman’n, kɛtɛ kaan wie su yɛ n la-ɔ. Be abialiɛ’m be o gua su lɔ. Ɔ maan, sran kwlaa si kɛ a su wunnzin. Kɛ ń kɔ́ klɔ’m be su’n, n fa bisi annzɛ n fu nzue su alie nun. Blɛ kwlaa nga n yoli akpasua sunianfuɛ’n, m’an ɲanman loto le.

N suannin Tagalɔgu’n i kanlɛ. M’an dimɛn i ti suklu. Kɛ é yó aɲia’n, annzɛ kɛ e nin aniaan mun é bó jasin fɛ’n mɔ bé kán’n, n sie min su kpa. Aniaan’m be ukali min. Sɛ n kan ndɛ wie m’ɔ timan su’n, be kle min i kanlɛ. Aniaan’m be trali be awlɛn min wun. I sɔ’n yoli min fɛ kpa.

Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, be mannin min junman wie mun ekun. Afuɛ 1956 nun’n, e yoli nvle kun aɲia. Aniaan bian Natan Knɔr trɛnnin i bo wie. Min yɛ ɔ fata kɛ n kan aɲia’n i su ndɛ n kle Televiziɔn nin aladio junman difuɛ mun-ɔn. N nin a dimɛn i sɔ junman’n le. Aniaan’m be ukali min kpa. Kɛ e wieli aɲia’n i yo’n, w’a diman afuɛ kun, e yoli aɲia dan kun ekun. Min yɛ n niannin aɲia sɔ’n su-ɔ. Blɛ sɔ’n nun’n, aniaan bian Fledeliki Flanzi ɔli Filipinin lɔ. Ɔ kleli min ninnge kpanngban kpa. Kɛ ɔ́ íjɔ nzra nun’n, ɔ wlali Filipinin lɔfuɛ’m be tralɛ’n wie. I sɔ’n yoli be fɛ  dan. I lɛ nun’n, n wunnin kɛ ɔ fata kɛ n yo min wun kɛ nvle sɔ’n nun lɔfuɛ mun sa.

N wa yoli nvle sunianfuɛ. Ɔ maan, n suannin ninnge wie’m be yolɛ ekun. Anuannzɛ’n yili flimun kun. Be flɛ i kɛ Le bonheur de la société du Monde Nouveau. Yɛ e fa kle sran mun-ɔn. Blɛ sunman’n, e fa kleli sran mun gua dan’m be su nnɔsua nun. Mannzin nga e fa kle flimun’n i kannin’n ti’n, kakaa’m be gua, yɛ be kle e yalɛ. Kɛ flimun’n wie’n, ɔ fata kɛ e yo lika’n i yɛinyɛin. I sɔ aɲia’m be yolɛ’n timan pɔpɔ. Sanngɛ, kɛ e wun kɛ sran’m be tran be bo, naan be suan Zoova i anuannzɛ’n i su like’n, ɔ yo e fɛ dan.

Lika wie’m be nun’n, plɛti’m be ti’n, awa i janunfuɛ’m be kplinman su kɛ e yo aɲia dandan mun. Sɛ be wun kɛ aniaan kun su ijɔ nzra nun be asɔnun’n i wun lɛ’n, wie liɛ’n be bo be klɔsu mun. I liɛ’n, sran’m be su timan ndɛ fi. Ɔ nin i sɔ ngba’n, e kleli sran mun ndɛ nanwlɛ’n titi. Andɛ’n, be nun kpanngban be su Zoova.

Afuɛ 1959 nun’n, n ko dili junman Betɛli lɔ. N suannin ninnge kpanngban wie’m be yolɛ. Kɛ ɔ cɛli kan’n, be seli min kɛ n yo nvlenvle’m be akpasua sunianfuɛ. Kɛ n ɔli nvle kun nun’n, n wunnin aniaan bla kun. Be flɛ i kɛ Zanɛti Dumɔn. Ɔ ti ngaliɛ difuɛ Tailandi lɔ. E klɛli e wun fluwa titi. I sin’n, n jɛli i. E su Zoova likawlɛ aklunjuɛ su, w’a di afuɛ 51.

N ɔli nvle 33 be nun. N kloli junman sɔ’n i kpa. Kɛ n boli Zoova i sulɛ bo’n, junman klikli nga be mannin min’n ti’n, n sili wafa ng’ɔ fata kɛ e nin nvle uflɛ  nunfuɛ mun e tran’n. N wunnin i wlɛ kɛ Zoova kpaman sran nun.​—Sa Nga Be Yoli’n 10:34, 35.

E nin Zanɛti e te o Kezɔn Siti lɔ Betɛli’n i nun lɔ. Filipinin lɔ aniaan’m be wun yo e fɛ kpa. Kɛ n juli Filipinin lɔ’n, i afuɛ 60 yɛ. Blɛ sɔ’n nun’n, nn jasin bofuɛ’m be ti 20.000. Sanngɛ siɛn’n, b’a ju sran kɔe 200.000. Andɛ nin andɛ, n te suan ninnge wie’m be yolɛ naan m’an kwla yo like nga Zoova se kɛ n yo’n. I wie yɛle kɛ koko nun wa’n, anuannzɛ’n fali ajalɛ wie mun. Ɔ maan, e suannin ninnge wie’m be yolɛ naan y’a nanti ajalɛ sɔ’m be su.

E miannin e ɲin e yoli like nga Zoova seli kɛ e yo’n. I sɔ’n mannin e aklunjuɛ dan. E suannin ninnge wie’m be yolɛ naan e nin aniaan mun y’a kwla di junman. Sɛ Zoova man e junman titi’n, ‘sran wafa’n kwlaa mɔ e to be’n, é yó e wun kɛ be sa.’