Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

Maan e nian aofuɛ’m be lika naan be “su Anannganman aklunjuɛ su”

Maan e nian aofuɛ’m be lika naan be “su Anannganman aklunjuɛ su”

“Anannganman nian aofuɛ’m be su.”—JUE MUN 146:9.

JUE: 84, 73

1, 2. (a) ?Afɛ benin yɛ ɔ o e niaan wie’m be su-ɔ? (b) ?Kosan benin mun yɛ e kwla fa usa e wun-ɔn?

BE FLƐ aniaan bian kun kɛ Lije. Ɔ seli kɛ: ‘Kɛ alɛ tɔ́ Burɛndi lɔfuɛ’m be afiɛn’n, nn e nin min osufuɛ mun y’a wɔ aɲia dan kun bo. E wunnin kɛ sran’m be su wanndi, yɛ be to be tui. E nin min si nin min nin, ɔ nin min niaan 10 e wanndili naan b’a kunman e wie. E tralɛ’m be ngunmin yɛ e fali-ɔ. Min osufuɛ wie’m be wanndi ɔli Malawi lɔ. Be sikeli be aofuɛ’m be nanmue kun nun. Be nantili kilo 1.600 tra su naan b’a ju lɔ. E onga mun e bo sanndili.’

2 Alɛ’n nin yalɛ klelɛ’n ti’n, sran kpanngban kpa be wanndi be kɔ klɔ annzɛ nvle uflɛ nun. Asiɛ wunmuan’n su’n, aofuɛ sɔ’m be ju miliɔn 65 tra su. Awlanmannun’n, be nin a wunmɛn i sɔ le. * (An nian nzɔliɛ’n i su ndɛ’n.) Aofuɛ sɔ’m be nun akpi kpanngban be ti Zoova i Lalofuɛ. E niaan sɔ’m be nun sunman be osufuɛ’m be wuli, yɛ be leman like fi kun. ?Ngue yɛ ɔ ti kekle man be ekun-ɔn? ?Ngue yɛ e kwla yo naan aniaan sɔ’m be wla w’a gua ase, naan b’a su Zoova aklunjuɛ su titi-ɔ? (Jue Mun 100:2) ?Yɛ aofuɛ nga be siman Zoova nin? ?Wafa sɛ yɛ e kwla bo jasin fɛ’n e kle be-ɔ?

KƐ SRAN KUN WANNDI KO TRAN LIKA UFLƐ’N

3. ?Ngue ti yɛ Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ wie’m be ko trannin lika uflɛ-ɔ?

3 Kɛ Zoova i anzi’n seli Zozɛfu kɛ Famiɛn Erɔdu kunndɛ kɛ ɔ́ kún Zezi’n, Zozɛfu nin Mali be fɛ i wanndi ɔli Ezipti. Kɛ Erɔdu wuli’n, yɛ be sali be sin-ɔn. (Matie 2:13, 14, 19-21) Kɛ afuɛ kpanngban sinnin’n, Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be “sanndi ɔli Zide nin Samari mɛn’n nun.” Afin be kpɔfuɛ’m be kle be yalɛ dan. (Sa Nga Be Yoli’n 8:1) Zezi si kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be nun kpanngban bé wánndi bé kó trán lika uflɛ. Ɔ seli kɛ: “Sɛ be kle amun yalɛ klɔ kun su’n, an wanndi wɔ klɔ uflɛ su.” (Matie 10:23) Nanwlɛ, kɛ sa wie ti’n sran kun wánndi kó trán klɔ uflɛ su’n, ɔ timan pɔpɔ mɛnmɛn i.

4, 5. (a) ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ kɛ sran’m bé wánndi bé kɔ́ lika uflɛ’n, ɔ timan pɔpɔ-ɔ? (b) ?Kɛ aofuɛ’m be o nanmue nga be bo man be’n i nun’n, ngue yɛ ɔ kle kɛ ɔ timan pɔpɔ manman be-ɔ?

4 Kɛ sran’m be wánndi kɔ́ klɔ uflɛ su’n, be wun be ɲrun dan. Nanmue nga be bo man be’n, i nun tranlɛ timan pɔpɔ. Be flɛ Lije i niaan kun kɛ Gad. Ɔ seli kɛ: “E nantili lemɔcuɛ kpanngban. E tu trali sran kpanngban kpa be fuɛn mun. Blɛ sɔ nun’n, nn n le afuɛ 12. Min ja’m be wunwunnin. I sɔ’n ti’n, n seli min osufuɛ’m be kɛ be yaci min lɛ be wɔ. Sanngɛ kɛ ɔ ko yo naan sran kunfuɛ’m b’a toman min ti’n, min si lololi min. Cɛn kwlakwla e srɛ Zoova. Yɛ e fa e wla’n guɛ i su. Cɛn wie’n, amango mma nga be gua atin nuan’n yɛ e di-ɔ. E yoli sɔ lele y’a wuman.”—Filipfuɛ Mun 4:12, 13.

5 Lije nin i osufuɛ’m be nun sunman be trannin nanmue nga be bo mannin aofuɛ mun’n be nun. Be trannin lɔ cɛli kpa. Sanngɛ, lɔ tranlɛ’n w’a yoman pɔpɔ w’a manman be. Kɛ é sé yɛ’n, Lije ti akpasua sunianfuɛ. Ɔ se kɛ: “Sran kpanngban be leman junman be diman. Be kan be wiengu’m be wun ndɛ be sin. Be nɔn nzan. Be to sika nun mma. Be wua. Yɛ be kunndɛ bla nin bian.” Zoova i Lalofuɛ’m be liɛ’n, be dili junman kekle asɔnun’n nun naan b’a yoman sɔ wie. (Ebre Mun 6:11, 12; 10:24, 25) Nanwlɛ, b’a tranman lɛ sa ngbɛn. Be nun kpanngban be yoli atin bofuɛ. Be si kɛ Izraɛlifuɛ’m b’a kaman aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ trilili. Ɔ maan, be kusu be su kaman nanmue nga be bo mannin be’n, i nun trilili wie. I sɔ’n ti, be sa sin w’a bubuman be.—2 Korɛntfuɛ Mun 4:18.

MAAN E KLE KƐ BE NDƐ LO E

6, 7. (a) ?Klolɛ mɔ e klo Zoova ti’n, wafa sɛ yɛ e nin aniaan mun e tran-ɔn? (b) An fa sa kun yiyi nun.

6 E “klo Nyanmiɛn.” I sɔ’n ti, e yo like ng’ɔ kle kɛ e klo e niaan mun’n. I li kɛ afɛ’n o be su’n, yɛ e kle kpa kɛ e klo be-ɔ. (An kanngan 1 Zan 3:17, 18 nun.) Laa’n, kɛ awe dan kpa kpɛnnin Zide mɛn’n nun’n, Klistfuɛ’m be ko mannin be niaan nga be o lɔ’n be like naan be fa ti be wun ɲanman nun. (Sa Nga Be Yoli’n 11:28, 29) Akoto Pɔlu nin akoto Piɛli be wlali be wiengu Klistfuɛ’m be fanngan kɛ be sike be wiengu Klistfuɛ mun. (Rɔmfuɛ Mun 12:13; 1 Piɛr 4:9) ?Sɛ ɔ fata kɛ e yo sɔ’n, e niaan nga sa kekle o be su’n, annzɛ Ɲanmiɛn su mɔ be lafi’n ti’n be kle be yalɛ’n, be yɛ é yáci be lɛ-ɔ? Ɔ fata kɛ e ti be wun ɲanman nun. * (An nian nzɔliɛ’n i su ndɛ’n.)— An kanngan Nyanndra Mun 3:27 nun.

7 Le nɲɔn nga nun’n, alɛ’n nin yalɛ klelɛ’n ti’n, Zoova i Lalofuɛ nga be o Ikrɛnin i akpasua kun su’n, be wanndi ɔli Ikrɛnin i akpasua uflɛ su. Wie’m be ɔli Risi. Be kunnin be nun wie mun bɔbɔ. Sanngɛ, aniaan’m be sɔli be nga be juli lɔ’n be nun klanman. Aniaan nga be tran Risi nin Ikrɛnin lɔ’n, be kleli kɛ be nunman “mɛn nunfuɛ’m be nun.” Be tuli be klun be kannin “Nyanmiɛn ndɛ’n.”—Zan 15:19; Sa Nga Be Yoli’n 8:4.

MAAN E NIAN BE LIKA NAAN BE LAFI ƝANMIƐN SU KPA

8, 9. (a) ?Ngue yɛ ɔ kwla yo kekle man be nga be wanndi be kɔ nvle uflɛ nun’n mun-ɔn? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e tra e awlɛn be wun-ɔn?

8 Sran wie’m be liɛ’n, be wanndi ko tran be nvle’n i akpasua uflɛ su. Sanngɛ, sran sunman be wanndi be kɔ nvle uflɛ nun. Yɛ be siman lɔ. Wie liɛ’n, awa man aofuɛ sɔ’m be aliɛ, nin tralɛ, nin lawlɛ. Sanngɛ afɛ o be su. I wie yɛle kɛ aliɛ nga be nin a diman wie le’n, yɛ be fa man be-ɔ. Wie’m be fin lika nga aunyɛyɛ o lɔ’n nun. Yɛ be ko tran lika nga ayrɛ o lɔ’n nun. Ɔ maan, be siman tralɛ ng’ɔ fata kɛ be wla naan ayrɛ w’a kunman be’n. Wie’m be liɛ’n, be siman ajulisu mannzin’m be nun junman di.

9 Wie liɛ’n, awa nian aofuɛ’m be lika naan lika nga be sikeli be lɛ’n, i nun tranlɛ’n w’a yo be fɛ. Sanngɛ blɛ sunman’n, kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, awa kunndɛ kɛ aofuɛ’m be bɔbɔ be yo ninnge wie mun naan be fa ti be wun ɲanman nun. I sɔ’n kwla yo kekle man be. Afin, ɔ fata kɛ be suan aniɛn uflɛ. Ɔ fata kɛ be suan ninnge wie’m be yolɛ. Like nga bé yó naan b’a kwla tua be su kalɛ mun’n, ɔ fata kɛ be si i. Asa ekun’n, suklu kɔlɛ nin ba’m be talɛ’n be su mmla nga awa kpɛli’n, ɔ fata kɛ be si be wie. I sɔ’n ti, maan e uka e niaan mun ninnge sɔ’m be yolɛ nun. Kɛ é yó sɔ’n, maan e tra e awlɛn be wun naan be wun kɛ e bu be sran.—Filipfuɛ Mun 2:3, 4.

10. ?Kɛ aniaan’m be wanndi be ba e nvle’n nun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo naan b’a lafi Ɲanmiɛn su kpa-ɔ? (An nian foto ng’ɔ o kan like suanlɛ’n bo i bo lɛ’n nun.)

10 Wie liɛ’n, kɛ aniaan’m be kunndɛ kɛ bé kɔ́ aɲia’m be bo’n, awa manman be atin. Ɔ ju wie bɔbɔ’n, be se aniaan mun kɛ sɛ be kɔ aɲia’m be bo’n, be su nianman be lika kun. Wie liɛ’n, awa man be junman. Kpɛkun, ɔ se be kɛ sɛ aɲia’m be bo kɔlɛ ti be sɔman junman sɔ’n nun’n, bé jáso be nvle’n nun. Kɛ ɔ ko yo sɔ’n, srɛ kun aniaan mun. Ɔ maan be nun wie’m be sɔ junman sɔ’n nun. I sɔ’n ti, kɛ aniaan’m be wanndi be ba e nvle’n nun’n, maan e nian be lika ndɛndɛ. I liɛ’n, bé wún kɛ be ndɛ lo e kpa. Ɔ maan, bé láfi Ɲanmiɛn su kpa.—Nyanndra Mun 12:25; 17:17.

NINNGE WIE MƆ E KWLA E YO MAN BE’N

11. (a) ?Like klikli nga e kwla yo e man aofuɛ mun’n, yɛle benin? (b) ?Wafa sɛ yɛ be kwla kle kɛ be si ye-ɔ?

11 Like klikli nga e kwla yo’n, yɛle kɛ maan e man be aliɛ, nin tralɛ, nin ninnge cinnjin wie mun. * (An nian nzɔliɛ’n i su ndɛ’n.) Sɛ e man klavati bɔbɔ’n, ɔ́ yó be fɛ dan. Aniaan nga be ti aofuɛ’n be su jranman be niaan’m be wun kɛ be man be like. Sanngɛ, kɛ be kle kɛ be si ye’n, aniaan nga be man be like’n, be klun jɔ. I kwlaa m’ɔ yoli o, ɔ ti cinnjin kɛ aofuɛ sɔ’m be di junman naan be nian be bɔbɔ be wun lika. Sɛ be yo sɔ’n, be bɔbɔ be wun kpája be. Yɛ be nin be niaan’m bé trán klanman. (2 Tɛsalonikfuɛ Mun 3:7-10) Kannzɛ ɔ ti sɔ’n, sanngɛ ɔ fata kɛ e yo ninnge wie mun e fa ti be wun ɲanman nun.

?Ngue yɛ e kwla yo e man e niaan nga be ti aofuɛ’n mun-ɔn? (An nian ndɛ kpɔlɛ 11-13 be nun.)

12, 13. (a) ?Ngue yɛ e kwla yo e man aofuɛ mun-ɔn? (b) ?Ngue yɛ asɔnun kpɛnngbɛn wie’m be yoli-ɔ?

12 Nán sika kpanngban yɛ aofuɛ’m be miɛn i wun-ɔn. Like ng’ɔ ti be cinnjin’n, yɛle kɛ maan e kle be kɛ be ndɛ lo e. I sɔ’n ti, e kwla kle be like nga be kwla yo naan b’a ɲan loto b’a wɔ lika’n. Annzɛ kusu e kwla kle be lika nga be kwla ɲan aliɛ kpakpa nga i gua’n w’a cɛnman’n. Like nga be ko yo’n naan b’a ɲan sika titi’n, maan e kle be. I wie yɛle kɛ, be kwla to mannzin nga be fa kpa ninnge’n, annzɛ ninnge wie mɔ be kwla fa di fie su junman’n, naan be fa kunndɛ sika. Like ng’ɔ ti cinnjin kpa’n, yɛle kɛ maan e nian be lika naan be wun kpaja be asɔnun’n nun. Sɛ e le i wun alaje’n, e kwla fa be loto’n nun e kɔ aɲia’m be bo. Asa ekun’n, e kwla kle be wafa nga be kwla bo jasin fɛ’n, yɛ e nin be e kwla bo i likawlɛ.

13 Kɛ gbanflɛn nnan be juli asɔnun kun nun’n, asɔnun kpɛnngbɛn’m be kleli be ninnge fanunfanun wie’m be yolɛ. Yɛle kɛ, be kleli be loto nun cisanlɛ, nin wafa nga be kwla klɛ fluwa mannzin su’n, ɔ nin wafa nga be kwla kunndɛ junman’n. Asa ekun’n, be kleli be ajalɛ wie mun naan Zoova i sulɛ’n yo be cinnjin tra like kwlaa. (Galasifuɛ Mun 6:10) Kɛ be yoli sɔ’n, w’a cɛman lele, gbanflɛn nnan sɔ’m be yoli atin bofuɛ. Nanwlɛ, asɔnun kpɛnngbɛn’m be kleli be ninnge wie’m be yolɛ. Yɛ be bɔbɔ be kunndɛli kpa kɛ bé dí Zoova i junman wie mun. I kwlaa sɔ’n ti, be suli Ɲanmiɛn kpa titi. B’a nianman mɛn’n nunfuɛ’m be ayeliɛ’n su.

14. (a) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ aofuɛ’m be mian be ɲin-ɔn? (b) An fa sa kun yiyi nun.

14 Klistfuɛ’m be kwlakwla be mian be ɲin, naan mɛn’n nun ninnge’m be kunndɛlɛ’n w’a yoman be cinnjin w’a traman Zoova i sulɛ’n. I sɔ yɛ ɔ fata kɛ aofuɛ’m be yo-ɔ. * (An nian nzɔliɛ’n i su ndɛ’n.) Aniaan bian Lije mɔ e kɛnnin i ndɛ’n, ɔ nin i niaan’m be wla kpɛn su kɛ i nun mɔ bé wánndi’n, be si’n kleli be like cinnjin kpa kun. Yɛle kɛ, maan be lafi Ɲanmiɛn su. Be waan: “Ɔ guali ninnge nga be timan e cinnjin’n be blo kunngunngun. I agualiɛ su’n, ɔ mannin pata ngbɛn’n su. Kpɛkun, kɛ ɔ́ srí’n, ɔ seli kɛ: ‘?Amun wun i? Like ng’ɔ ti cinnjin’n yɛ.’”—An kanngan 1 Timote 6:8 nun.

LIKE CINNJIN KPAFUƐ NG’Ɔ FATA KƐ E YO E MAN BE’N

15, 16. (a) ?Ngue yɛ e kwla yo naan e niaan’m b’a lafi Ɲanmiɛn su kpa-ɔ? (b) ?Ngue yɛ e kwla yo naan be wun w’a kpaja be-ɔ?

15 Nán aliɛ’n nin tralɛ’n be ngunmin yɛ aofuɛ’m be miɛn i wun-ɔn. Be kunndɛ kɛ bé tíe Ɲanmiɛn ndɛ’n naan ɔ wla be fanngan. (Matie 4:4) I lɛ nun’n, asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla kunndɛ fluwa nga anuannzɛ yi be mɔ aofuɛ sɔ’m be kwla kanngan nun’n man be. Yɛ be kwla uka be naan be fa be wun mantan aniaan nga be ti be aniɛn’n. I sɔ’n ti cinnjin. Afin, kɛ e niaan sɔ’m bé wánndi’n, be nun sunman b’a kwlá faman ninnge wie mun. Asa ekun’n, be wla lo be osufuɛ mun, nin be mantanfuɛ mun, ɔ nin be asɔnun lɔfuɛ mun. Be kunndɛ kɛ bé wún i wlɛ kɛ be ndɛ lo Zoova nin be niaan Klistfuɛ mun. Sɛ be wunmɛn i sɔ’n, be kwla fa be wun mantan be nga be suman Zoova mɔ be nin be fin nvle kunngba’n. (1 Korɛntfuɛ Mun 15:33) Kɛ e yo mɔ be wun kpaja be asɔnun’n nun’n, e nin Zoova m’ɔ “nian aofuɛ’m be” su’n, yɛ e di junman-ɔn.—Jue Mun 146:9.

16 Kɛ Zozɛfu nin Mali be fali Zezi be wanndili’n, be trannin lɔ lele. Afin Zezi i kpɔfuɛ’m be te sie be nvle’n. I wafa kunngba’n, sa wie’m be ti’n, aofuɛ’m be kwlá saman be sin be klɔ. Wie liɛ’n, be kunndɛman kɛ bé sá be sin bɔbɔ. Lije se kɛ be trali siɛ nin niɛn wie’m be osufuɛ’m be ɲin bo lɛ. Yɛ be kunnin be. I sɔfuɛ’m be nun kpanngban be kunndɛman kɛ bé fá be mma’m bé sá be sin be nvle’n nun. Kɛ ɔ ko yo naan e nin e niaan sɔ mun y’a tran klanman’n, ɔ fata kɛ e nanti Biblu’n nun afɔtuɛ nga su. Ɔ se kɛ: “Maan amun nuan sɛ, an klo amun wiengu kɛ amun niaan sa, an si i aunnvuɛ, yɛ an yo amun wun aenvuɛ.” (1 Piɛr 3:8) Yalɛ mɔ be kleli aofuɛ mun ti’n, be nun wie’m be faman be wun mantanman sran. Yɛ wie liɛ’n, afɛ ng’ɔ o be su’n i ndɛ kanlɛ kun be ɲannzuɛn. Sɛ be mma’m be o be wun koko lɛ’n, yɛ be klomɛn i sɔ ndɛ’n i kanlɛ-ɔ. I sɔ’n ti, maan e usa e wun kɛ: ‘?Sɛ min yɛ i sɔ afɛ o min su’n, wafa sɛ yɛ ń kúnndɛ kɛ min wiengu’m be nin min tran-ɔn?—Matie 7:12.

KƐ É BÓ JASIN FƐ’N É KLÉ BE’N

17. ?Kɛ aniaan’m be bo jasin fɛ’n kle aofuɛ mun’n, wafa sɛ yɛ i bo’n gua-ɔ?

17 Aofuɛ sunman be nvle’n nun lɔ’n, be tannin jasin fɛ bolɛ’n. Be nga be nin a timan “Nyanmiɛn sielɛ’n ndɛ’n” i le’n, aniaan’m be bo jasin fɛ’n juejue su kle be nun akpi kpanngban siɛn’n. (Matie 13:19, 23) Be nun sunman be ti kɛ sran mɔ w’a ‘sua trɔ mɔ w’a fɛ’n’ sa. Sanngɛ kɛ be ba e aɲia’m be bo’n, be wla’n gua ase. Ɔ maan, be se kɛ: “Nyanmiɛn wo amun afiɛn sakpa.”—Matie 11:28-30; 1 Korɛntfuɛ Mun 14:25.

18, 19. ?Kɛ é bó jasin fɛ’n é klé aofuɛ mun’n, wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e ti ngwlɛlɛfuɛ-ɔ?

18 Kɛ é bó jasin fɛ’n é klé aofuɛ kun’n, ɔ fata kɛ e yo i ngwlɛlɛ su. (Matie 10:16; Nyanndra Mun 22:3) Sɛ ɔ su kɛn i klun ndɛ’n, maan e sie e su i nuan bo. Yɛ nán e kan politiki ndɛ. Ajalɛ nga Betɛli’n annzɛ awa’n i janunfuɛ’m be kle e’n, maan e fa su. Sɛ e yo sɔ’n, e su kpɛman ndɛ manman e wun annzɛ sran uflɛ. Be nga be wanndi be kɔ nvle uflɛ nun’n, be kɔ Ɲanmiɛn sulɛ wafawafa’m be nun. Yɛ ɔ le wafa nga be yo be ninnge mun-ɔn. Ɔ fata kɛ e si i kwlaa sɔ’n. Yɛ ɔ fata kɛ e bu be sran. Wienun-ɔn, aofuɛ sɔ’m be nvle nun lɔ’n, ɔ le wafa nga bla’m be wlawla be wun’n. Sɛ e su bo jasin fɛ’n kle be’n, maan e wlawla e wun kɛ ɔ nin i fata’n sa naan y’a loman be ngasi.

19 Be nga be su Zoova nin be nga be sumɛn i bɔbɔ mɔ be o afɛ nun’n, e kunndɛ kɛ é yó be ye. Sɛ e yo sɔ’n, é klé kɛ e nian Samarifuɛ nga Zezi kɛnnin i ndɛ’n i ayeliɛ’n su. (Lik 10:33-37) Ye dan kpafuɛ nga e kwla yo sran mun’n, yɛle kɛ maan e bo jasin fɛ’n e kle be. Asɔnun kpɛnngbɛn kun yoli aofuɛ kpanngban be ye. Ɔ seli kɛ: ‘Nán e sisi e bo lele naan y’a se be kɛ e ti Zoova i Lalofuɛ. Maan e se be kɛ nán be sika manlɛ ti yɛ e bali-ɔ. Sanngɛ, e bali be like klelɛ naan be si ninnge kpakpa nga Ɲanmiɛn wá yó be’n.’

I BO’N GUA KPA

20, 21. (a) ?Kɛ e kle e niaan aofuɛ mun kɛ be ndɛ lo e’n, wafa sɛ yɛ i bo’n gua-ɔ? (b) ?Kosan benin yɛ é wá wún i su tɛlɛ’n like suanlɛ ng’ɔ bɛ i sin’n nun-ɔn?

20 Kɛ e kle aofuɛ mun kɛ be ndɛ lo e’n, i bo’n gua kpa. Be flɛ aniaan bla kun kɛ Alganɛsi. Ɔ fin Eritre. Yalɛ mɔ be kle i ti’n, ɔ nin i wa nsiɛn be wanndi ɔli Sudan. Be dili cɛn ba lele mɔcuɛ aawlɛ flɛnnɛn’n nun naan b’a ju lɔ. Kɛ bé jú lɔ’n, nn b’a fɛ dan. I waan: “Aniaan’m be sɔli e nun kɛ be osufuɛ mun sa. Be mannin e aliɛ, nin tralɛ, nin lawlɛ. Yɛ be mannin e sika naan e fa fa loto.” Ɔ kan guali su kɛ: “?Sran benin mun yɛ be kwla sɔ aofuɛ nga be nin be su Ɲanmiɛn kunngba’n, be nun kɛ ngalɛ’n sa-ɔ? Zoova i Lalofuɛ’m be ngunmin yɛ be kwla yo sɔ-ɔ.”—An kanngan Zan 13:35 nun.

21 ?Yɛ e niaan nga be ti aofuɛ’n be mma’m be li? ?Ngue yɛ e tinuntinun e kwla yo naan be nin be si nin be nin’m b’a su Zoova aklunjuɛ su-ɔ? É wá wún kosan sɔ’n i su tɛlɛ’n like suanlɛ ng’ɔ bɛ i sin’n nun.

^ ndɛ kpɔlɛ 2 “Aofuɛ” nga like suanlɛ nga kan be ndɛ’n, yɛle be nga alɛ o be nvle’n nun, annzɛ be kle be yalɛ, annzɛ sanvuɛ sa wie ti’n, be wanndi ɔli klɔ uflɛ annzɛ nvle uflɛ nun’n. Mɛn wunmuan nun anuannzɛ ng’ɔ nian aofuɛ sɔ’m be lika’n (HCR) waan kɛ e fa asiɛ’n su sran 113, be nun 1 ti i sɔfuɛ.

^ ndɛ kpɔlɛ 6 Amun nian ndɛ akpasua nga be flɛ i kɛ “sran ng’ɔ to amun’n, an sike i” nun. Ɔ wo afuɛ 2016, Ɔktɔblu, Sasafuɛ Tranwlɛ’n i bue 3-8 nun.

^ ndɛ kpɔlɛ 11 Kɛ aofuɛ kun ju nvle kun nun’n, ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be nanti afɔtuɛ ng’ɔ o fluwa Organisés pour faire la volonté de Jéhovah i ndɛ tre 8, ndɛ kpɔlɛ 30 nun’n su. Sɛ be waan be nin aofuɛ sɔ’n i nvle nun lɔ asɔnun kpɛnngbɛn wie’m bé kókó yalɛ’n, be kwla klɛ Betɛli’n i fluwa jw.org su. Sanngɛ, be kwla usa aofuɛ’n i kosan wie mun amanniɛn su. I liɛ’n, bé sí asɔnun ng’ɔ fin nun’n, ɔ nin jasin fɛ m’ɔ bo’n i su ndɛ.

^ ndɛ kpɔlɛ 14 An nian afuɛ 2014, Avrili 1, Sasafuɛ Tranwlɛ’n i bue 17-26 nun. Yɛ an kanngan ndɛ akpasua nga be flɛ i kɛ “Sran kun i min’n kwlá yoman nɲɔn,” ɔ nin nga be flɛ i kɛ “Maan an tra amun awlɛn Zoova yɛ ɔ ti amun ukafuɛ ɔ!” be nun.