Sɛ ɔ ti kɛ ɔ kplinnin i ɲin’n nn Ɲanmiɛn i klun jɔli i wun
E MƆ e su Zoova’n, e kunndɛ kɛ i klun jɔ e wun, naan ɔ yra e su. ?Sanngɛ, ngue yɛ é yó naan Ɲanmiɛn i klun w’a jɔ e wun-ɔn? Biblu’n kan kɛ sran wie’m be yoli sa tɛ, sanngɛ i sin’n, be yoli maan Ɲanmiɛn i klun wa jɔli be wun. Wie’m be kusu’n, i bo bolɛ nun’n be nzuɛn’n ti kpa, sanngɛ kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, be yoli sa tɛ. Ɔ maan, Ɲanmiɛn i klun w’a jɔman be wun kun. I sɔ’n ti’n, maan e tinuntinun e usa e wun kɛ: “?Ngue yɛ Zoova kunndɛ kɛ n yo-ɔ?” Zida famiɛn nga be flɛ i kɛ Rɔbɔamun’n i su ndɛ’n kwla uka e naan y’a wun kosan sɔ’n i su tɛlɛ’n.
Ɔ BOLI I BO TƐ
Rɔbɔamun i si Salomɔn dili famiɛn Izraɛli lɔ afuɛ 40. (1 Famiɛn Mun 11:42) Kɛ Salomɔn wuli’n, Rɔbɔamun jasoli Zerizalɛmun ɔli Sisɛmun naan be sie i famiɛn. (2 Be Nyoliɛ 10:1) ?Famiɛn dilɛ sɔ’n ti’n, i klun titili i? Afin, sran ngba si kɛ Salomɔn si ngwlɛlɛ dan. ?Yɛ Rɔbɔamun li, ɔ́ klé kɛ ɔ ti ngwlɛlɛfuɛ? Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun i wlɛ’n, maan e fa e ɲin e sie i wafa ng’ɔ siesieli sa cinnjin kun m’ɔ tɔli’n su.
Afɛ o Izraɛlifuɛ’m be su dan. I sɔ’n ti, be sunmannin sran wie mun Rɔbɔamun sin naan be ko se i kɛ: “Ɔ si nin e trannin kɛ sran nin i kanga mun sa. I ti’n junman kekle ng’ɔ mannin ye’n, ɔ nin trɔ ng’ɔ fa jinnin e ti su’n, yi wie. I liɛ’n é sú wɔ.”—2 Be Nyoliɛ 10:3, 4.
Ndɛ sɔ’n miannin Rɔbɔamun sa. Afin sɛ ɔ kplin su’n, ɔ nin i awlofuɛ mun nin be kwlaa nga be tran famiɛn i awlo lɔ’n, be su kwlá tranman pɔɔ nun kɛ laa’n sa. Sɛ w’a kplinman su kusu’n, Izraɛlifuɛ’m bé jáso i wun. ?Ngue yɛ Rɔbɔamun yoli-ɔ? Ɔ ko wunnin sran oke nga be nin i si be dili junman’n be wun. Be seli i kɛ ɔ bua be klanman. Sanngɛ, Rɔbɔamun w’a faman be ndɛ’n su. Kɛ ɔ ko wunnin i wiengu’m be wun’n, ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ yó Izraɛlifuɛ’m be tɛtɛ. Ɔ seli be kɛ: “N waka liɛ nga ń fá síe amun kɔmin’n su’n, ɔ́ yó nɔnnin trá [min si] i liɛ’n. Min si fali ngble yɛ ɔ fa boli amun-ɔn. N liɛ’n ń fá ngble nga i ti’n ti blalɛ bɔ i nuan’n yo ya kpa’n yɛ ń fá bó amun-ɔn.”—2 Be Nyoliɛ 10:6-14.
?Afɔtuɛ benin yɛ ndɛ sɔ’n man e-ɔ? Andɛ’n, aniaan oke wie mun mɔ be su Zoova w’a cɛ kpa’n be o asɔnun’n nun. Be kwla uka e naan y’a fa ajalɛ kpa. I sɔ’n ti’n, sɛ be man e afɔtuɛ’n, maan e sie e su be nuan bo.—Zɔb 12:12.
“BE FALI ANANNGANMAN I NDƐ’N”
Rɔbɔamun fɛli i sonja mun naan ɔ nin Izraɛlifuɛ nga be jasoli i wun’n, bé kó kun. Sanngɛ, Zoova sunmɛnnin i nuan ijɔfuɛ Sɛmaɛza naan ɔ ko se be kɛ: “Nán amun wɔ, nán amun nin amun niaan 1 Famiɛn Mun 12:21-24. *—An nian nzɔliɛ’n i su ndɛ’n.
Izraɛlfuɛ’m be ko kun. Amun sa amun sin amun awlo’m be nun sɛsɛsɛ, afin m bɔbɔ min yɛ maan sa ng’ɔ juli lɛ’n i kwlaa yoli-ɔ.”—Rɔbɔamun seli Izraɛlifuɛ’m be kɛ ɔ́ “fá ngble nga i ti’n ti blalɛ bɔ i nuan’n yo ya kpa’n,” yɛ ɔ́ fá bó be-ɔ. Sanngɛ, sɛ ɔ fa Zoova i ndɛ’n su’n, ɔ su yoman ɲin keklefuɛ’m be like fi. (An nian 2 Be Nyoliɛ 13:7.) ?Ndɛ nga Zoova kannin’n, i su falɛ’n yó pɔpɔ mán Rɔbɔamun? ?Sɛ ɔ fa su’n, akunndan benin yɛ Izraɛlifuɛ’m bé bú-ɔ? I kwlaa yoli o, Biblu’n se kɛ famiɛn’n nin i sonja’m be “fali Anannganman i ndɛ’n. Be sali be sin be ɔli kɛ Anannganman fa kannin’n sa.”
?Ngue yɛ ndɛ sɔ’n kle-ɔ? Kɛ e fa Zoova i ndɛ su’n, sran’m be kwla yo e finfin. Kannzɛ ɔ ti sɔ’n, sanngɛ sɛ e fa su’n, i bo gúa kpa mán e. Afin Ɲanmiɛn yrá e su titi.—Mmla’n 28:2.
Kɛ Rɔbɔamun fali Zoova i ndɛ’n su’n, Zoova yrɛli i su. Ɔ maan, ɔ sieli Zida nin Bɛnzamɛn akpasua’n lele naan w’a wu. Yɛ ɔ kplannin klɔ wie mun ekun. Ɔ fali alɛ ninnge kpanngban sieli klɔ sɔ’m be su. (2 Be Nyoliɛ 11:5-12) I kpa bɔbɔ’n, blɛ kun nun’n, ɔ nantili Zoova i mmla’n su. I sɔ’n ti’n, Izraɛli akpasua blu’m be nun sran kpanngban be bɛli i sin Zerizalɛmun lɛ naan bé sú Zoova wie. Afin be asa liɛ’n su lɔ’n, amuɛn yɛ sran’m be sɔ-ɔ. (2 Be Nyoliɛ 11:16, 17) Kɛ mɔ Rɔbɔamun i ɲin yili Zoova ti’n, i famiɛn diwlɛ’n takali kpa.
RƆBƆAMUN YOLI SA TƐ, SANNGƐ Ɔ KACILI I NZUƐN’N
Kɛ Rɔbɔamun i famiɛn diwlɛ’n takali kpa’n, w’a nantiman Zoova i mmla’m be su kun. Ɔ sɔli amuɛn. ?Ngue ti yɛ ɔ yoli sɔ-ɔ? ?I nin m’ɔ ti Amɔnfuɛ’n yɛ ɔ sacili i ti nun-ɔn? (1 Famiɛn Mun 14:21) E kwlá dimɛn i nanwlɛ. Nga e si i’n, yɛle kɛ i nvle nunfuɛ’m be niɛnnin i ayeliɛ tɛ’n su. I sɔ’n ti’n, Zoova yoli maan Ezipti famiɛn nga be flɛ i kɛ Sisaki’n, ɔ wa fali Zida akpasua’n i su klɔ kpanngban kpa. Rɔbɔamun fali alɛ ninnge kpanngban sieli i klɔ sɔ’m be su. Sanngɛ, b’a kwlá jranman Ezipti famiɛn’n i ɲrun.—1 Famiɛn Mun 14:22-24; 2 Be Nyoliɛ 12:1-4.
Kɛ Sisaki nin i sonja’m be bali kɛ bé fá Zerizalɛmun klɔ’n, lika’n jrannin kekle kpa. Afin lɔ yɛ Rɔbɔamun tran-ɔn. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, Ɲanmiɛn seli i nuan ijɔfuɛ Sɛmaɛza kɛ ɔ ko se Rɔbɔamun nin i awlo lɔ sran dandan mun kɛ: “Amun kacili amun sin sili min! N kusu ń fá amun wlá Sisak sa nun.” ?Kɛ Rɔbɔamun tili ndɛ sɔ’n, ngue yɛ ɔ yoli-ɔ? Biblu’n se kɛ: “Famiɛn nin i awlo lɔ sran dandan’m be wunnin kɛ b’a yo tɛ. Yɛ be waan: ‘Anannganman ndɛ yo fɛ.’” I sɔ’n ti’n, Zoova deli Rɔbɔamun. Ɔ maan, b’a saciman Zerizalɛmun klɔ’n.—2 Be Nyoliɛ 12:5-7, 12.
Rɔbɔamun sieli Zidafuɛ mun lele naan w’a wu. Ka naan w’a wu’n, ɔ mɛnnin i mma’m be ninnge kpanngban. Atrɛkpa’n, ɔ yoli sɔ naan i mma onga’m b’a kleman be niaan Abiza m’ɔ́ wá dí famiɛn’n i yalɛ. (2 Be Nyoliɛ 11:21-23) I lɛ nun’n, ɔ yoli ngwlɛlɛfuɛ.
?RƆBƆAMUN YOLI SRAN TƐ ANNZƐ SRAN KPA?
Kannzɛ Rɔbɔamun yoli sa kpa wie mun’n, sanngɛ Biblu’n se kɛ ɔ “yoli sa tɛ.” Like nga ti yɛ Biblu’n kan sɔ’n, yɛle kɛ “w’a kplin-mɛn i nyin kɛ ɔ́ mántan Anannganman kpa.” I sɔ’n ti’n, Zoova i klun w’a jɔmɛn i wun.—2 Be Nyoliɛ 12:14..
?Ngue yɛ Rɔbɔamun i su ndɛ’n kle e-ɔ? I ɲin yili Ɲanmiɛn cɛn kunngun. Yɛ ɔ yoli ninnge kpa wie mun mannin Zoova i sufuɛ mun. Sanngɛ, w’a fɛmɛn i wun w’a mantanman Zoova kpa. Yɛ w’a kplinmɛn i ɲin naan Zoova i klun w’a jɔ i wun. Ɔ yacili sa kpa’n i yolɛ, kpɛkun ɔ ko sɔli amuɛn. Ɔ maan, e kwla usa e wun kɛ: ‘?Ngue ti yɛ kɛ Zoova tuli Rɔbɔamun i fɔ’n, ɔ sɔli nun klanman-ɔn? ?I sa tɛ’m be yoli i nsisɔ, yɛ ɔ kunndɛli kɛ Zoova i klun jɔ i wun ti-ɔ? ?Annzɛ kusu sran’m be nuan ti-ɔ?’ (2 Be Nyoliɛ 11:3, 4; 12:6) I agualiɛ su’n, ɔ yoli sa tɛ ekun. W’a yoman kɛ i nannan Famiɛn Davidi sa. Davidi yoli sa tɛ dan. Sanngɛ, ɔ kacili i nzuɛn’n. Ɔ kloli Zoova dan, yɛ ɔ suli i lele guɛli i ti nin i bo.—1 Famiɛn Mun 14:8; Jue Mun 51:3, 19; 63:2.
Rɔbɔamun i su ndɛ’n man e afɔtuɛ kpanngban. I wie yɛle kɛ, kɛ e nian e awlofuɛ’m be lika mɔ e yo e wiengu’m be ye’n, i sɔ’n ti kpa dan. Sanngɛ, kɛ ɔ ko yo naan Zoova i klun w’a jɔ e wun’n, ɔ fata kɛ e fa e wun e mɛntɛn i kpa. Yɛ e su i kɛ ɔ klo’n sa.
Kɛ ɔ ko yo naan y’a kwla yo sɔ’n, ɔ fata kɛ e klo Zoova kpa. Sin nga be wlawla nun yie titi’n, ɔ jue titi. I wafa kunngba’n, sɛ e suan Ɲanmiɛn ndɛ’n titi’n, naan e bu su akunndan’n, naan e srɛ Ɲanmiɛn tankaan kpa titi’n, é kló i tititi. (Jue Mun 1:2; Rɔmfuɛ Mun 12:12) Kpɛkun sa’n kwlaa nun’n, é yó naan i klun jɔ e wun. Asa ekun’n, sɛ e yo sa tɛ’n, é káci e nzuɛn’n. Kpɛkun, é kpáta Zoova naan ɔ yaci cɛ e. Ɔ maan, e su yoman kɛ Rɔbɔamun sa. Sanngɛ, e nin Ɲanmiɛn é nánti klanman tititi.—Zid 20, 21.
^ ndɛ kpɔlɛ 9 Salomɔn nin Ɲanmiɛn b’a nantiman klanman. I sɔ’n ti’n, Ɲanmiɛn seli i kɛ bé bú i famiɛn diwlɛ’n nun nɲɔn.—1 Famiɛn Mun 11:31.