Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 43

Maan e su Zoova kunngba cɛ

Maan e su Zoova kunngba cɛ

“Anannganman’n ti Nyanmiɛn kun b’ɔ si kwla.”​—NAƆ. 1:2.

JUE 51 E fali e wun mannin Ɲanmiɛn!

I SU FITILƐ *

1. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ Zoova kunngba cɛ yɛ e su i-ɔ?

ZOOVA kunngba cɛ yɛ ɔ fata kɛ e su i-ɔ. Afin i yɛ ɔ yili e-ɔ. (Ngl. 4:11) Sanngɛ ɔ ju blɛ wie’n, i sɔ yolɛ’n yo kekle e sa nun. Afin kannzɛ e klo Zoova naan e ɲin yi i’n, sanngɛ ninnge wie’m be kwla yo e cinnjin trɛ i sulɛ’n. Like suanlɛ nga nun’n, é wá kán wafa nga sa sɔ’n kwla ju’n, i ndɛ. Kpɛkun like nga sran ng’ɔ su Zoova kunngba cɛ’n ɔ yo’n, é wá kɛ́n i ndɛ wie.

2. ?Kɛ nga Ezipt Lɔ Tulɛ 34:14 fa kan’n sa’n sɛ e kunndɛ kɛ é sú Zoova kunngba cɛ’n, ngue yɛ é yó-ɔ?

2 Biblu’n nun’n, kɛ be se kɛ be klo Zoova tankaan kpa’n, yɛle kɛ be tu be klun be su i kunngba cɛ. Ɔ maan sɛ e waan é sú Zoova kunngba cɛ’n ɔ fataman kɛ e kplin su kɛ sran wie annzɛ like wie yo e cinnjin trɛ i sulɛ’n.​—An kanngan Ezipt Lɔ Tulɛ 34:14 nun.

3. ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ e suman Zoova e ti ble nun-ɔn?

3 E suman Zoova e ti ble nun. Like nga ti yɛ e se sɔ’n yɛle kɛ e suɛnnin i su like yɛ e sili i kpa. Ɔ maan e klo i ayeliɛ’n. Kpɛkun e si like ng’ɔ klo i’n nin like ng’ɔ kpɔ i’n. Yɛ e kunndɛ kɛ é yó kɛ i sa. E si like ng’ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ yó mán klɔ sran mun’n yɛ e suɛn i bo. Ɔ kunndɛ kɛ e yo i janvuɛ. (Jue. 25:14) I sɔ’n ti e cenjele like dan. Ninnge kwlaa nga e si i e Yifuɛ’n su’n, ɔ yo maan e kunndɛ kɛ e fa e wun é mɛ́ntɛn i.​—Zak. 4:8.

4. (1) ?Kɛ ɔ ko yo naan y’a kloman Zoova kpa kun’n, ngue yɛ Satan yo-ɔ? (2) ?Ngue yɛ é wá kɛ́n i ndɛ like suanlɛ nga nun-ɔn?

4 Satan m’ɔ ti Suɛn tɔnfuɛ’n yɛ ɔ sie mɛn’n niɔn. Ɔ maan ɔ yo maan ninnge nga e sa mian be wun’n, be yo e cinnjin tra like kwlaa. Asa ekun’n, ɔ yo maan e ayeliɛ tɛtɛ’m be ase wlalɛ’n yo kekle. (Efɛ. 2:1-3; 1 Zan 5:19) Ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ fá e ɲin síe i mɛn’n nun ninnge’m be su naan e klo be tra Zoova. Like suanlɛ nga nun’n, é wá kán ninnge nɲɔn mɔ Satan fa sua e wun aya’n, be ndɛ. I klikli’n, yɛle kɛ ɔ fa e ɲin sie i aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ’n su. I nɲɔn su’n yɛle kɛ ɔ fa e ɲin sie i be ɲin su yiyilɛ ng’ɔ timan kpa’n su.

NÁN E YO SIKA KLOFUƐ

5. ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e yo sika klofuɛ-ɔ?

5 E kwlakwla e kunndɛ kɛ é ɲán aliɛ nin tralɛ yɛ sua kpa kun. Sanngɛ ɔ fata kɛ e nian e wun su kpa naan y’a yoman sika klofuɛ. Andɛ’n, Satan i mɛn’n nunfuɛ sunman be ti “sika klofuɛ” kpɛkun be klo aɲanbeun ninnge mun. (2 Tim. 3:2) Zezi si kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be kwla yo sika klofuɛ wie. I sɔ’n ti’n, ɔ seli be kɛ: “Sran fi kwlá yoman sran nɲɔn be kanga. Afin saan ɔ́ kpɔ́ kun yɛ ɔ́ kló kun, annzɛ kusu ɔ́ fɛ́ i wun mántan kun kpa, yɛ ɔ́ yó kun finfin. Amun kwlá yoman Ɲanmiɛn i kanga naan amun kunngba’n amun a yo Aɲanbeun’n i kanga.” (Matie 6:24) Ndɛ sɔ’n kle kɛ sran ng’ɔ su Zoova mɔ i kunngba’n wlɛ i wun ase kunndɛ aɲanbeun ninnge mun’n, ɔ ti kɛ nn i waan ɔ su yo sran nɲɔn be kanga sa. I sɔ’n kwlá yoman ye. Afin i agualiɛ su’n, ɔ su suman Zoova kɛ ng’ɔ nin i fata’n sa kun.

Wafa nga laodisefuɛ’m be bu be wun’n... wafa nga zoova nin zezi be wun be’n. (An nian ndɛ kpɔlɛ 6 nun.)

6. ?Ngue yɛ ndɛ nga Zezi kan kleli Laodisefuɛ mun’n kle e-ɔ?

6 Klisifuɛ klikli’m be blɛ su’n, Laodise asɔnun’n nunfuɛ’m be dili be nuan seli kɛ: ‘E ti aɲanbeunfuɛ, yɛ e aɲanbeun ninnge’m be sɔnnin.’ Sanngɛ Zoova nin Zezi be ɲrun’n, Laodisefuɛ sɔ’m be ti “ɲrɛnnɛnfuɛ, be yo annvɔ, be ti yalɛfuɛ, be ti aɲinsifuɛ, yɛ be wun ti kplɛn.” (Ngl. 3:14-17) I sɔ’n ti’n, sɛ e wun kɛ e su klo sika ngboko’n, maan e fa ajalɛ ndɛndɛ naan e kaci e sa. (1 Tim. 6:7, 8) Sɛ y’a yoman sɔ’n, e su suman Zoova kpa kun. Yɛ sɛ e yo sɔ kusu’n, i klun su jɔman e wun. Afin “ɔ ti Nyanmiɛn kun b’ɔ si kwla-ɔ.” (Mml. 4:24) ?Sanngɛ wafa sɛ yɛ sika kunndɛlɛ’n kwla yo e cinnjin-ɔn?

7-9. ?Ngue yɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun m’ɔ suan Davidi’n i su ndɛ’n kle e-ɔ?

7 Be flɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun kɛ Davidi. Ɔ tran Etazinin. Ɔ seli kɛ ɔ ti sran kun m’ɔ di junman kekle kpa-ɔ. I sɔ’n ti’n, be mɛnnin i sa su junman su lɔ. Ɔ maan ɔ ɲan sika kaka. Kɛ ɔ fɛ i lɛ’n, ɔ yoli be nvle’n nun lɔ sran nga be tu be klun be di junman kpa’n, be nun kun. Aniaan bian Davidi bɔbɔ seli kɛ: “Blɛ sɔ nun’n, n buli i kɛ nn Zoova yɛ ɔ su yra min su-ɔ.” ?Sanngɛ i ndɛ sɔ’n ti nanwlɛ?

8 Aniaan bian Davidi wa sieli i nzɔliɛ kɛ i junman’n ti’n, ɔ nin Zoova be afiɛn sɛman kpa kun. Ɔ seli kɛ: “Ɔ ju wie’n kɛ e kɔ jasin fɛ bolɛ’n annzɛ aɲia’m be bo’n, min junman’n i akunndan yɛ n bu-ɔ. Junman nga n di’n ti’n, n ɲan sika kaka sanngɛ min nin min yi e kan ndɛnngan.”

9 Davidi wa wunnin i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ ɔ fɛ i ɲin sie i ninnge nga be ti cinnjin’n, be su. Ɔ seli kɛ: “N ma fali ajalɛ cinnjin kpa kun.” Davidi wa siesieli blɛ ng’ɔ fa di junman’n i uflɛ. Kpɛkun ɔ boli su kleli i junman su kpɛn’n. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, i bo w’a guaman klanman. Yɛle kɛ be tuli i junman nun. ?Kɛ ɔ yoli sɔ’n, ngue yɛ Davidi yoli-ɔ? I bɔbɔ seli kɛ: “Kɛ aliɛ cɛnnin’n, n fali cɛn kunngun atin bofuɛ fluwa’n n klɛklɛli su naan ń dí junman sɔ’n wie.” Kɛ ɔ ko yo naan Davidi nin i yi b’a ɲan sika kan b’a fa ti be wun ɲanman nun’n, be ko dili lika su nunnunlɛ junman. I osu m’ɔ́ lá nun kan’n, Davidi wa kacili titi atin bofuɛ. I sin’n, i yi’n wa kacili titi atin bofuɛ wie. Sran sunman buman junman nga Davidi nin i yi be di’n i like fi. Sanngɛ be liɛ’n, nán junman’n nga be di’n yɛ ɔ ti be cinnjin-ɔn. Kannzɛ be ɲanman sika kaka kɛ laa’n sa, sanngɛ kan nga be ɲɛn i’n ju be. Afin be kunndɛ kɛ bé fá Zoova i sulɛ’n bé síe i like kwlaa ɲrun. Asa ekun’n, be si kɛ Zoova nian be nga i sulɛ’n ti be cinnjin’n be lika titi.​—Mat. 6:31-33.

10. ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ ɔ yo e cinnjin-ɔn?

10 Kannzɛ e le sika kpanngban-o annzɛ e lemɛn i kpanngban-o, i sɔ’n timan cinnjin. Ng’ɔ ti cinnjin’n, yɛle kɛ maan e nian e wun su naan y’a yoman sika klofuɛ. Yɛ nán e junman’n yo e cinnjin tra Zoova i sulɛ’n. Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun i wlɛ sɛ e junman’n ti e cinnjin tra Zoova i sulɛ’n, e kwla usa e wun kɛ: ‘?Kɛ n kɔ aɲia’m be bo’n annzɛ kɛ n kɔ jasin fɛ bolɛ’n, min junman’n i akunndan yɛ n bu i sa trilili-ɔ? ?Titi’n, n bu i kɛ sika nga n le i dɔ nga su’n, ɔ su juman min ainman? ?Sika annzɛ aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ’n ti’n, min nin min wun annzɛ min yi’n e kan ndɛnngan? ?Kɛ ɔ ko yo naan m’an su Zoova kpa’n, n kwla di junman kun mɔ sran’m be bumɛn i like fi’n?’ (1 Tim. 6:9-12) Kɛ é bú kosan sɔ’m be su akunndan’n, nán e wla fi su kɛ Zoova klo e naan ɔ tali be nga be tu be klun be su i be nda kɛ ‘ɔ su yiman be ase le, yɛ ɔ su yaciman be le.’ I sɔ’n ti’n, akoto Pɔlu seli kɛ: “Nán amun klo sika.”​—Ebr. 13:5, 6.

MAAN E KPA NINNGE NGA E FA YIYI E ƝIN SU’N BE NUN

11. ?Sɛ sran kun kpaman ninnge ng’ɔ fa yiyi i ɲin su’n be nun’n, sa benin yɛ ɔ kwla ju i su-ɔ?

11 Zoova kunndɛ kɛ e di aklunjuɛ. I lɛ nun’n, e ɲin su yiyilɛ’n kwla uka e. Ɲanmiɛn Ndɛ’n se kɛ: “Like ng’ɔ ti kpa man sran’n, yɛlɛ aliɛ dilɛ nin nzan nɔnlɛ, ɔ nin junman bɔ be di’n i nuan like nyanlɛ.” (Aku. 2:24) Sanngɛ be ɲin su yiyilɛ ninnge sunman wie’m be o lɛ’n, be kwla fa e wla sa tɛ yolɛ nun. Yɛle kɛ ɔ kwla yo maan e klo ninnge nga Zoova kpɔ be’n annzɛ e kpɔ ng’ɔ klo be’n.

?Wan yɛ i sa o ninnge nga e fa yiyi e ɲin su’n be nun-ɔn? (An nian ndɛ kpɔlɛ 11-14 nun.) *

12. ?Kɛ nga 1 Korɛntifuɛ Mun 10:21, 22 fa kan’n sa’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e kpa ninnge nga e fa yiyi e ɲin su’n be nun-ɔn?

12 Kɛ mɔ e kunndɛ kɛ é sú Zoova titi ti’n, e kunndɛman kɛ é trán “Zoova i tabli’n” i sin, naan e kunngba’n y’a tran “mmusu’m be tabli’n i sin.” (An kanngan 1 Korɛntifuɛ Mun 10:21, 22 nun.) Kpɛ sunman’n, kɛ sran kun nin sran uflɛ be wla asa’n, i sɔ’n kle kɛ be ti janvuɛ. Ɔ maan sɛ e fa ninnge nga nzaje sa yolɛ annzɛ bae dilɛ annzɛ bla nin bian kunndɛlɛ sukusuku annzɛ i wun su ninnge wie’m be o nun e fa yiyi e ɲin su’n, ɔ ti kɛ e su di aliɛ kun mɔ Ɲanmiɛn i kpɔfuɛ mun yɛ be tɔnnin’n sa. Sɛ e yo sɔ’n, é yó e wun tɛ kpɛkun e nin Zoova e afiɛn’n sáci.

13-14. ?Kɛ nga Zaki 1:14, 15 fa kan’n sa’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e kpa e ɲin su yiyilɛ ninnge’m be nun-ɔn? An fa sunnzun ase be yiyi nun.

13 E kwla fa e ɲin su yiyilɛ’n e sunnzun aliɛ nga e di’n. Kɛ e waan é dí like’n, like nga e klo i’n yɛ e di-ɔ. Sanngɛ kɛ aliɛ’n ko ju e ku nun lɔ’n, junman ng’ɔ́ dí i e kplo’n nun’n, nán e bɔbɔ yɛ e kle i-ɔ. Sanngɛ sɛ aliɛ sɔ’n yó maan é tɔ́ tukpacɛ annzɛ é yó júejúe-o saan é síe i nzɔliɛ.

14 I wafa kunngba’n, kɛ e waan é yíyí e ɲin su’n, like nga e klo i’n yɛ e fa-ɔ. Sanngɛ sɛ e klo-o annzɛ e kloman-o, like nga e fa yiyi e ɲin su’n, ɔ ɲan ta e su. Ɔ maan sɛ e fa like kpa e yiyi e ɲin su’n, ɔ́ yó e wun sa ye. Sanngɛ sɛ e fa like tɛ’n, é wún i su afɛ. (An kanngan Zaki 1:14, 15 nun.) Wie liɛ’n kɛ e fa like tɛ e yiyi e ɲin su’n, nán e ja nun lɛ yɛ e kwla sie like ng’ɔ yo e’n i nzɔliɛ-ɔ. Sanngɛ ɔ́ cɛ́-ɔ ɔ́ cɛ́ ngbɛn saan é síe i nzɔliɛ. I sɔ’n ti yɛ Biblu’n se kɛ: “Nán amun laka amun wun: Be kwlá yoman Ɲanmiɛn i finfin. Afin like nga sran kun lua’n, yɛ ɔ́ tí-ɔ. Ɔ maan sran nga ninnge nga klɔ sran konvi sɔ be’n yɛ ɔ lua’n, i mma ng’ɔ́ tí’n yɛle wie’n.” (Gal. 6:7, 8) Ndɛ sɔ’n kle kɛ ɔ ti cinnjin kpa kɛ e kpalo be ɲin su yiyilɛ ninnge kwlaa nga Zoova kpɔ be’m.​—Jue. 97:10.

15. ?Ngue yɛ Zoova fa cɛli e-ɔ?

15 Zoova i sufuɛ kpanngban kpa be klo e televiziɔn m’ɔ o ɛntɛnɛti su’n i nianlɛ. Be flɛ aniaan bla kun kɛ Marilinin. Ɔ seli kɛ: “JW televiziɔn mɔ n nian’n ti’n, min klun jɔ. Kpɛkun like kwlaa nga n kunndɛ kɛ ń nían’n, n kwla nian. Afin be kleman ninnge tɛtɛ wie fi lɔ. Kɛ min ɲrun yo min koun annzɛ min sa sin bubu min’n, n kɔ e ɛntɛnɛti lika’n su lɔ n ko nian Nglɛmun nun Ɲanmiɛn sulɛ kun annzɛ n tie nzra nun ijɔlɛ kun. I sɔ’n wla min fanngan kpa. Kpɛkun min nin Zoova yɛ i anuannzɛ’n nunfuɛ mun e afiɛn sɛ. Nanwlɛ, JW televiziɔn’n i nianlɛ’n yo min wun sa ye dan.” ?Ninnge sɔ mɔ Zoova fa man e’n, amun fa yo amun wun sa ye? Anglo kwlaa nun’n, jue nin video uflɛuflɛ wie’m be fite JW televiziɔn su. Yɛ e kwla nian be annzɛ e tie be blɛ kwlaa nga e klo’n nun.

16-17. ?É yó sɛ naan y’a faman blɛ kaka y’a yiyiman e ɲin su?

16 Sɛ e waan é yíyí e ɲin su’n, ɔ fata kɛ e nian like nga e fa yiyi e ɲin su’n, nin blɛ nga e fa yiyi e ɲin su’n, be su kpa. Sɛ y’a yoman sɔ’n, blɛ nga é fá yíyí e ɲin su’n, ɔ́ sɔ́n trá nga e fa su Zoova’n. Sanngɛ i sɔ yolɛ’n ti kekle man aniaan wie mun. Be flɛ aniaan bla kun kɛ Abigaili. Ɔ le afuɛ 18. Ɔ seli kɛ: “Cɛn wie’n kɛ n ko fɛ’n, kɛ n nian televiziɔn’n, min wun fa min feke. Sanngɛ sɛ m’an nianman min wun su kpa’n, n kwla fa dɔ kaka n nian televiziɔn.” Be flɛ aniaan bian kun kɛ Samiɛli. Ɔ le afuɛ 21. Ɔ seli kɛ: “Blɛ wie nun’n, n nian video kpekpe wie mun ɛntɛnɛti su. N dun mmua n nian kun. Sanngɛ min ɲin mɔ ń bó ibla-ɔ, m’an di dɔ 3 annzɛ dɔ 4.”

17 ?É yó sɛ naan y’a faman blɛ kaka y’a yiyiman e ɲin su? Like klikli nga e kwla yo’n, yɛle kɛ ɔ fata kɛ e si blɛ nga e fa yiyi e ɲin su’n. I sɔ yolɛ’n nun’n, e kwla klɛ dɔ nga e fa yiyi e ɲin su lemɔcuɛ kun nun’n e sie. Ɔ kwla yo dɔ nga e fa nian televiziɔn’n nin dɔ nga e di i ɛntɛnɛti su’n, annzɛ dɔ nga e fa to ze video e pɔɔtablu su’n. Sɛ e wun kɛ blɛ nga e fa yiyi e ɲin su’n sɔnnin’n, maan e fa ajalɛ ndɛndɛ. Yɛle kɛ maan e dun mmua yo ninnge cinnjin mun ka naan y’a yiyi e ɲin su. I sin’n, maan e srɛ Zoova kɛ ɔ uka e naan y’a kwla nanti ajalɛ nga e fali’n su. Sɛ e yo sɔ’n, é ɲán blɛ é súan Biblu’n nun like, é sú Ɲanmiɛn awlo lɔ, é kɔ́ aɲia’m be bo kpɛkun é bó jasin fɛ’n. Sɛ e yo i kwlaa sɔ’n, kɛ é wá yíyí e ɲin su’n, é dí aklunjuɛ. Afin e si kɛ e dun mmua e yoli Zoova i klun sa’n ka.

MAAN E SU ZOOVA KUNNGBA CƐ TITI

18-19. ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ Zoova kunngba cɛ yɛ é sú i titi-ɔ

18 Kɛ akoto Piɛli wieli Satan i mɛn’n i awieliɛ blɛ’n nin mɛn uflɛ’n be ndɛ kan’n, ɔ seli kɛ: “Min sran kpa mun, kɛ mɔ amun su minndɛ ninnge sɔ mun’n, maan amun mian amun ɲin kpa naan ɔ wun kɛ fiɛn kaan sa nunman amun wun naan amun nzuɛn’n timan tɛ. Yɛ maan ɔ wun kɛ amun nin i be tran klanman.” (2 Piɛ. 3:14) Kɛ e mian e ɲin e nanti afɔtuɛ sɔ’n su mɔ e yo ninnge mun kɛ nga Zoova klo’n sa’n, e kle kɛ i kunngba cɛ yɛ e su i-ɔ.

19 E si kɛ Satan nin i mɛn’n nunfuɛ’m bé kúnndɛ titi kɛ like uflɛ yo e cinnjin tra Zoova i sulɛ’n. (Lik. 4:13) I sɔ’n ti’n kannzɛ sa nga be tɔ e su’n be ti sɛ ti sɛ’n, nán e kplin su kɛ sran wie annzɛ like wie yo e cinnjin tra Zoova i sulɛ’n. Maan e fua kpa é sú Zoova tititi.

JUE 30 Min Si, min Ɲanmiɛn nin min janvuɛ

^ ndɛ kpɔlɛ 5 E kwlakwla e klo kɛ é sú Zoova titi. ?Sanngɛ é yó sɛ naan y’a tu e klun y’a su i kunngba cɛ? Sɛ Zoova kunngba cɛ yɛ e su i’n, ajalɛ nga e fa be mun yɛ bé yí i nglo-ɔ. Like suanlɛ nga nun’n, é wá kán ninnge nɲɔn mɔ be nun’n, e kwla wun wafa nga e tu e klun e su Zoova ju’n, be ndɛ.

^ ndɛ kpɔlɛ 53 DESƐN’M BE SU NDƐ’N: E kunndɛman kɛ é dí aliɛ m’ɔ fin gbo fiɛn kun nun’n. I wafa kunngba’n, e kunndɛman kɛ é fá be ɲin su yiyilɛ ninnge nga be yi nzaje sa’n nin bae dilɛ’n yɛ bla nian bian kunndɛlɛ sukusuku’n be nglo’n, é yíyí e ɲin su.