Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 48

Maan e gua like nga e boli i yolɛ bo’n i bo

Maan e gua like nga e boli i yolɛ bo’n i bo

‘Like mɔ an boli i yolɛ bo’n, amun guɛguɛ i bo.’—2 KOR. 8:11.

JUE 35 Maan ‘e wun ninnge cinnjin kpafuɛ’m be wlɛ’

I SU FITILƐ *

1. ?Ngue yɛ Zoova man e atin kɛ e yo-ɔ?

ZOOVA man e atin naan e fa ajalɛ nga e klo’n. Sanngɛ ɔ kle e wafa nga e kwla fa ajalɛ nga i klun jɔ su’n. Kpɛkun ɔ uka e naan y’a yia ajalɛ nga e fali’n i nuan. (Jue. 119:173) Ɔ maan sɛ e nanti afɔtuɛ kpakpa nga be o Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun’n be su’n, é fá ajalɛ kpa.—Ebr. 5:14.

2. ?Kɛ e ko fa ajalɛ kun’n, ngue yɛ i yolɛ’n kwla yo kekle-ɔ?

2 Ɔ ju wie’n, e kwla fa ajalɛ kpa. Sanngɛ kɛ ɔ ko yo naan y’a yiɛ i nuan’n ɔ ti kekle. Maan e fa e ɲin e sie i sa nga’m be su. Aniaan bian gbanflɛn kun fali ajalɛ kɛ ɔ́ kánngan Biblu’n wunmuan’n nun. I klikli nun’n, ɔ miɛn i ɲin yo i kpa. Sanngɛ kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, sa wie’m be ti’n w’a yomɛn i kun. Aniaan bla kun fali ajalɛ kɛ ɔ́ káci Titi atin bofuɛ. Sanngɛ kɛ blɛ ng’ɔ sieli i kɛ ɔ́ fá dí junman sɔ’n ko ju’n, ɔ tu cɛn’n sie. Asɔnun kpɛnngbɛn wie’m be nuan sɛli su kɛ bé wá nían aniaan’m be osu kpa trá laa’n. Sanngɛ lele nin kɛ ɔ́ fá dí anglo kpanngban’n, nn be nin-a bomɛn i bo. Sa nga e boboli be su lɛ’n be ti fanunfanun sanngɛ be kwlaa be yi like kun nglo. Yɛle kɛ aniaan’m be fali ajalɛ klanman cɛ sanngɛ be nun wie fi w’a kwlá yiaman ajalɛ ng’ɔ fali’n, i nuan. I sɔ sa’n juli Klisifuɛ nga be tran Korɛnti lɔ laa’n be su wie. Maan e kan like ng’ɔ kle e’n, i ndɛ.

3. (1) ?Ajalɛ benin yɛ Klisifuɛ nga be o Korɛnti lɔ’n be fali-ɔ? (2) ?Sanngɛ i sin’n ngue sa yɛ ɔ juli-ɔ?

3 Afuɛ 55 nun’n, Klisifuɛ nga be tran Korɛnti lɔ’n be fali ajalɛ cinnjin kpa kun. Be tili i kɛ kekle o be niaan nga be o Zerizalɛmun nin Zide lɔ’n be su. Yɛ be su di yalɛ. Kpɛkun be tili i ekun kɛ asɔnun onga’m be su bobo sika naan bé fá kó mán be. Ɔ maan aniaan nga be tran Korɛnti lɔ’n, be kusu be fali ajalɛ kɛ bé kó mán be niaan’m be like wie. I sɔ’n ti’n, be usali akoto Pɔlu like ng’ɔ fata kɛ be yo’n. Akoto Pɔlu kusu klɛli be fluwa kannin like ng’ɔ fata kɛ be yo’n i ndɛ kleli be. Kpɛkun ɔ seli Titi kɛ ɔ ko uka be naan be bobo sika. (1 Kor. 16:1; 2 Kor. 8:6) Kɛ anglo kpanngban sinnin’n, Pɔlu tili i kɛ Klisifuɛ nga be o Korɛnti lɔ’n b’a yoman like nga be seli kɛ bé yó’n. Ɔ maan be like liɛ nga be waan bé fá mán’n, i nuan su yiaman ka naan b’a fa ninnge nga asɔnun onga nga’m be mannin’n, b’a fa ɔ Zerizalɛmun.—2 Kor. 9:4, 5.

4. ?Ngue yɛ Pɔlu wlali aniaan nga be o Korɛnti lɔ’n be fanngan kɛ be yo-ɔ?

4 Aniaan nga be tran Korɛnti lɔ’n be fali ajalɛ klanman kpa. Pɔlu kusu yoli be mo afin be lafi Ɲanmiɛn su tankaan kpa yɛ be klun ti ufue. Sanngɛ ɔ wlali be fanngan kɛ sɛ be fa ajalɛ kun’n, maan be mian be ɲin be yo i nuan su sa. (An kanngan 2 Korɛntifuɛ Mun 8:7, 10, 11. nun.) Aniaan nga be tran Korɛnti lɔ’n be su ndɛ’n kle e kɛ kannzɛ e ti Klisifuɛ kpa bɔbɔ’n sanngɛ ɔ ju wie’n, ajalɛ nga e fa be’n be nuan su sa yolɛ’n kwla yo kekle man e.

5. ?Kosan benin mun yɛ é wá tɛ́ be su-ɔ?

5 Kɛ aniaan nga be tran Korɛnti lɔ’n be liɛ’n sa’n, ɔ ju wie’n ajalɛ nga e fa be’n, be nuan su sa yolɛ’n kwla yo kekle. ?Ngue ti yɛ e se sɔ-ɔ? Like nga ti yɛ e se sɔ’n yɛle kɛ fɔ m’ɔ o e nun’n ti’n, wie liɛ’n kɛ e waan é yó like kun’n e tu cɛn’n e sie. Annzɛ kusu sa wie mɔ be fu e nun’n be ti’n, e kwlá yoman ajalɛ nga e fali’n i nuan like. (Aku. 9:11; Rɔm. 7:18) Like suanlɛ nga nun’n, é wá tɛ́ kosan nga’m be su. ?Sɛ e fali ajalɛ kɛ é yó like kun naan kasiɛn su ɔ mian e sa naan e waan é fɛ́ i wun ajalɛ uflɛ’n, ngue yɛ e kwla yo-ɔ? ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan y’a gua like nga e boli i yolɛ bo’n, i bo-ɔ?

?KA NAAN Y’A FA AJALƐ KUN’N NGUE YƐ E KWLA YO-Ɔ?

6. ?Ngue ti yɛ ɔ ju wie’n ɔ fata kɛ e fa ninnge nga e waan é yó be’n, be wun ajalɛ uflɛ-ɔ?

6 E fali ajalɛ cinnjin wie mun mɔ e su kaciman be le-ɔ. I wie yɛle kɛ e fali ajalɛ kɛ é sú Zoova titi. Kpɛkun sɛ e le bla annzɛ bian’n, e tali e wun nda kɛ e su kunndɛman bla annzɛ bian e wiengu kun’n i bo. (Mat. 16:24; 19:6) Sanngɛ ninnge wie’m be o lɛ’n sɛ e waan é yó naan kasiɛn su be yolɛ mian e sa’n, e kwla fa be wun ajalɛ uflɛ. ?Ngue ti-ɔ? Afin e su sa’m be kwla kacikaci. ?Sanngɛ ngue yɛ ɔ kwla uka e naan y’a fa ajalɛ kpa-ɔ?

7. (1) ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e srɛ Zoova kɛ ɔ man e-ɔ? (2) ?Ngue ti-ɔ?

7 Maan e srɛ Ɲanmiɛn naan ɔ man e ngwlɛlɛ. Zoova maan Zaki klɛli i kɛ: “Sɛ amun nun wie wunman sa wlɛ’n, maan ɔ srɛ Ɲanmiɛn titi kɛ ɔ mɛn i ngwlɛlɛ. Like ng’ɔ srɛ i’n, ɔ́ fá mɛ́n i. Afin Ɲanmiɛn liɛ’n, ɔ man sran’m be kwlaa be like klun ufue su.” (Zak. 1:5) Ndɛ sɔ’n kle kɛ ɔ ju wie’n, nán sa ngba nun yɛ e yi i nglo kɛ e ‘wun sa wlɛ-ɔ.’ I sɔ’n ti’n sɛ e waan é fá ajalɛ kun’n, ɔ fata kɛ e srɛ Zoova naan ɔ uka e. Yɛ sɛ e fali ajalɛ kɛ é yó like kun naan kasiɛn su ɔ mian e sa naan ɔ fata kɛ e fɛ i wun ajalɛ uflɛ’n, maan e srɛ i kɛ ɔ uka e wie. Sɛ e yo sɔ’n Zoova úka e naan y’a kwla fa ajalɛ kpa.

8. ?Kwlaa naan y’a fa ajalɛ kun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ?

8 Maan e suan like nga e waan é yó’n i su like. Kwlaa naan y’a fa ajalɛ kun’n, ɔ fata kɛ e nian Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun, e kanngan fluwa nga anuannzɛ’n yili be’n be nun, yɛ e usa ngwlɛlɛ afɛ be nga e lafi be su’n be sa nun. (Nya. 20:18) Sɛ e waan é káci junman nga e di’n, annzɛ é tú kó trán lika uflɛ’n maan e dun mmua suan like nga e waan é yó’n i su like kpa. Asa kusu’n kwlaa naan y’a fa lika nga é dí suklu é jú annzɛ junman nga é dí naan y’a ɲan blɛ y’a di Zoova i junman’n i wun ajalɛ’n, ɔ ti cinnjin kɛ e dun mmua kunndɛ i su ninnge wie mun.

9. ?Sɛ e bu sa nga ti yɛ e waan é fá ajalɛ kun i akunndan kpa’n i su ye benin yɛ é ɲɛ́n i-ɔ?

9 Maan e bu sa nga ti yɛ e waan é yó like kun’n i sin kpa. Zoova fɛ i ɲin sie i like nga ti yɛ e waan é yó like kun’n i su kpa. (Nya. 16:2) Afin ɔ kunndɛ kɛ e di nanwlɛ sa kwlaa nun. I sɔ’n ti’n sɛ e waan é yó like wie’n, maan e bu akunndan kpa, nán e laka e wun yɛ nán e laka e wiengu mun. Afin sɛ e yo sɔ’n like nga e waan é yó’n e su kwlá guɛmɛn i bo. Maan e fa sa kun e yiyi nun. Maan e se kɛ aniaan bian gbanflɛn kun kunndɛ kɛ ɔ́ káci Titi atin bofuɛ. I klikli nun’n, ɔ miɛn i ɲin bo jasin fɛ’n i kpa yɛ ɔ di su aklunjuɛ. Sanngɛ kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n ɔ kwlá yiaman dɔ ng’ɔ fata kɛ ɔ di’n i nuan kun. Ɔ maan ɔ diman aklunjuɛ kpa kun. Kɔlɛ’n ɔ buli i kɛ Zoova i klun sa yolɛ m’ɔ ti i cinnjin’n i ngunmin ti yɛ i waan ɔ́ káci Titi atin bofuɛ’n niɔn. Sanngɛ atrɛkpa’n ɔ kunndɛ kɛ i si nin i nin annzɛ sran kun mɔ i ɲin yi i kpa’n, be klun jɔ i wun i ti yɛ ɔ fali ajalɛ sɔ’n niɔn.

10. ?Sɛ e waan é káci e sa ninnge wie’m be nun’n ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ?

10 Maan e kan sa kun ekun i ndɛ. Wienun-ɔn Biblu’n nun like suanfuɛ kun waan ɔ́ yáci siklɛti nɔnlɛ. I klikli nun’n, ɔ miɛn i ɲin kpa naan w’a nɔnman siklɛti. Sanngɛ kɛ ɔ dili le nɲɔn kun’n w’a kwlá trɛmɛn i awlɛn, ɔ sɛli i sin nɔnnin i ekun. Sanngɛ kɛ m’ɔ klo Zoova m’ɔ kunndɛ kɛ i klun jɔ i wun ti’n, ɔ miɛnnin i ɲin kpa wlɛli i ayeliɛ sɔ’n i ase.—Kol. 1:10; 3:23.

11. ?Ngue ti yɛ sɛ e si like trele nga e waan é yó’n ɔ ti kpa-ɔ?

11 Maan e si like trele nga e waan é yó’n. Sɛ e si like trele nga e waan é yó’n, i yolɛ yó pɔpɔ e sa nun. I wie yɛle kɛ atrɛkpa’n e fali ajalɛ kɛ é kánngan Biblu’n nun kpɛ sunman. Sanngɛ sɛ y’a siesieman e wun kpa naan e bo i bo’n, e su guɛmɛn i bo. * Atrɛkpa kusu’n, asɔnun kpɛnngbɛn wie’m be fali ajalɛ kɛ bé kó nían aniaan’m be osu kpa trá laa’n. Sanngɛ kɛ ɔ́ dí le nɲɔn kun’n, nn be nin-a kwlá bomɛn i bo. Sɛ be waan bé yó ajalɛ nga be fali’n i nuan like’n ɔ fata kɛ be usa be wun kɛ: ?E sieli aniaan bian annzɛ aniaan bla nga be mian ukalɛ wun kpa’n be nzɔliɛ? ?E kleli blɛ trele nga é kó nían be osu’n?

12. (1) ?Ngue yɛ ɔ ju wie’n ɔ ti cinnjin kɛ e yo-ɔ? (2) ?Ngue ti-ɔ?

12 Maan e wun i wlɛ kɛ e kwlá yoman ninnge ngba. E nun wie fi kwlá ɲanman sika annzɛ blɛ annzɛ wunmiɛn yoman like kwlaa nga i ɲin o i sin’n. I sɔ’n ti’n sɛ e fali ajalɛ kɛ é yó like kun naan kasiɛn su ɔ mian e sa’n, maan e fa e ɲin e sie i like uflɛ su. (Aku. 3:6) Siɛn’n maan e se kɛ y’a wun i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ e fa like nga e waan é yó’n i wun ajalɛ uflɛ. Kɛ e yoli sɔ’n e wunnin i wlɛ kɛ e kwla yo like sɔ’n siɛn’n. Maan e fa e ɲin e sie i ninnge nnun mɔ be kwla uka e naan y’a kwla yo like sɔ’n, be su.

NINNGE NGA BE KWLA UKA E NAAN Y’A YIA AJALƐ NGA E FALI’N I NUAN’N

13. ?Ngue yɛ e kwla yo naan y’a ɲan wunmiɛn y’a yo like nga e waan é yo’n niɔn?

13 Maan e srɛ Ɲanmiɛn kɛ ɔ uka e. Ɲanmiɛn kwla man e wunmiɛn naan y’a yo like nga e waan é yó’n. (Fp. 2:13) I sɔ’n ti’n maan e srɛ Zoova kɛ ɔ fɛ i wawɛ’n man e naan y’a kwla yo like nga e sunnzunnin’n. Kannzɛ ɔ yo e kɛ Ɲanmiɛn tɛman e srɛlɛ’n su’n, sanngɛ nán e yaci i srɛlɛ le. Afin Zezi seli kɛ sɛ e srɛ Ɲanmiɛn i like titi’n, ɔ́ fá mán e.—Lik. 11:9, 13.

14. ?Wafa sɛ yɛ afɔtuɛ ng’ɔ o Nyanndra Mun 21:5 nun’n kwla uka e naan y’a yia like nga e waan é yó’n i nuan-ɔn?

14 Maan e bu like nga e waan é yó’n i akunndan e sie. (An kanngan Nyanndra Mun 21:5 nun.) Sɛ e waan é yó like kun’n, maan e dun mmua bu wafa nga é yó like sɔ’n i akunndan. Kpɛkun e mian e ɲin e nanti ajalɛ kwlaa nga e fali’n, be su. I wie yɛle kɛ e kwla klɛ ninnge kwlaa nga be kwla uka e naan y’a yia like nga e waan é yó’n i nuan’n, e sie. Sɛ ɔ fata kɛ e di junman wie naan i dilɛ ti kekle’n, e kwla bubu nun. Sɛ e yo sɔ’n junman sɔ’n i dilɛ’n yó pɔpɔ. Kpɛkun é wún junman nga y’a di’n ɔ nin ng’ɔ ka’n i wlɛ. I sɔ yɛ Pɔlu wlali aniaan nga be o Korɛnti lɔ’n be fanngan kɛ be yo-ɔ. I waan: “Lemɔcuɛ kwlaa i cɛn ba klikli’n nun’n, maan sran kun fa like nga ɔ kwla fa man’n, ɔ sie. I liɛ’n, sɛ n ju lɔ’n, amun su boboman sika min ɲrun lɛ.” (1 Kor. 16:2) I wafa kunngba’n sɛ junman kun i dilɛ yo ya naan e bubu nun’n, ɔ su yoman e kɛ junman sɔ’n kɔmɛn i ɲrun sa.

15. ?Kɛ e ko bu like nga e waan é yó’n i akunndan’n ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo i ekun-ɔn?

15 Sɛ e klɛ like nga e waan é yó’n e sie’n, like sɔ’n i yolɛ’n yó pɔpɔ. (1 Kor. 14:40) I sɔ’n ti’n be wlali asɔnun kpɛnngbɛn’m be fanngan kɛ be kpa be nun kun naan ɔ klɛ ninnge nga be kunndɛ kɛ bé yó’n ɔ sie. Sran nga be kunndɛ kɛ ɔ yo like sɔ’n ɔ nin blɛ m’ɔ fata kɛ ɔ wie like sɔ’n i yo’n, maan ɔ klɛ i kwlaa sie. Asɔnun kpɛnngbɛn nga be nian ajalɛ sɔ’n su’n, like nga be seli kɛ bé yó’n, ɔ́ yó pɔpɔ be sa nun. (1 Kor. 9:26) E bɔbɔ e ninnge liɛ’m be yolɛ nun’n, e kwla nian ajalɛ sɔ’n su wie. I wie yɛle kɛ e kwla klɛ ninnge nga e kunndɛ kɛ é yó be aliɛ ba kun nun’n e sie. Kpɛkun like klikli nga e kunndɛ kɛ é yó’n yɛ e dun mmua e klɛ-ɔ. Sɛ e yo sɔ’n é yía like nga e waan é yó’n i nuan kpɛkun é kwlá yó ninnge kpanngban ekun.

16. ?Sɛ e waan é yía ajalɛ kun mɔ e fali’n i nuan’n, ngue yɛ Rɔmunfuɛ Mun 12:11 wla e fanngan kɛ e yo-ɔ?

16 Maan e mian e ɲin e yo like nga e seli kɛ é yó’n. Like nga e waan é yó’n i wun ajalɛ nga e fali’n i su nantilɛ’n timan pɔpɔ. (An kanngan Rɔmunfuɛ Mun 12:11 nun.) I sɔ’n ti’n akoto Pɔlu seli Timote kɛ sɛ i waan ɔ́ sí like klé kpa’n ɔ fata kɛ ɔ ‘miɛn i ɲin titi’ naan ɔ ‘fa ninnge sɔ’m be yolɛ’n cici i ti.’ E kusu sɛ e waan é yó like wie é mán Zoova’n, e kwla nian ajalɛ sɔ’n su wie.—1 Tim. 4:13, 16.

17. ?Sɛ e fali ajalɛ kɛ é yó like kun’n, wafa sɛ yɛ Efɛzifuɛ Mun 5:15, 16 kwla uka e-ɔ?

17 Maan e fa e blɛ’n e yo ninnge nga be ti kpa’n. (An kanngan Efɛzifuɛ Mun 5:15, 16 nun.) Sɛ e fali ajalɛ kɛ é yó like kun blɛ wie nun naan blɛ sɔ’n ju’n, maan e mian e ɲin e yo like sɔ’n. Nán e tu cɛn’n e sie. Asa ekun’n nán e minndɛ kɛ like kwlaa ti sin yia e ka naan y’a yo like sɔ’n. Afin atrɛkpa’n, ninnge sɔ’m be ti su sin yiaman e le naan y’a bo like sɔ’n i yolɛ bo. (Aku 11:4) Maan e nian e wun su kpa naan ninnge ngbɛnngbɛn’m be yolɛ’n w’a faman e blɛ’n i ngba’n. Sɛ e yo sɔ’n e su ɲanman blɛ e yoman ninnge nga be ti cinnjin’n. (Fp 1:10) Sɛ e le i wun atin’n, maan e yo ninnge mun blɛ mɔ e si kɛ sran’m be su kleman e yalɛ ngboko’n i nun. Sɛ e waan é yó like kun’n maan e kan kle be nga e nin be wo’n. I liɛ’n bé yáci e diin. Sɛ ɔ nin i fata’n maan e nuan e telefɔnun’n. Yɛ sɛ sran wie klɛli ndɛ wie blɛli e e telefɔnun’n nun annzɛ ɛntɛnɛti su’n, maan e yaci i lɛ naan sɛ e wie yo’n y’a kanngan nun. *

18-19. ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan kannzɛ sa’m be kle e yalɛ sɛ’n, y’a yia ajalɛ nga e fali’n i nuan-ɔn?

18 Maan e ɲin tran ajalɛ nga e fali’n i agualiɛ’n su. E kwla fa ajalɛ nga e fa’n, i agualiɛ’n e sunnzun lika kun mɔ sran su kɔ lɔ’n. Afin sɛ sran sɔ’n kunndɛ kɛ ɔ́ jú lika ng’ɔ su kɔ lɔ sakpa’n, kannzɛ bɔbɔ sa wie ju naan ɔ fata kɛ ɔ fa atin uflɛ naan w’a ju lɔ’n, i sɔ yɛ ɔ́ yó-ɔ. I wafa kunngba’n sɛ e ɲin tran ajalɛ nga e fali’n i agualiɛ’n su’n, sɛ sa wie tanndan e ɲrun bɔbɔ’n e sa sin su bubuman e ndɛndɛ.—Gal. 6:9.

19 Ajalɛ kpa’m be falɛ’n timan pɔpɔ. Yɛ be nuan yialɛ’n kusu kwla yo kekle wie. Sanngɛ Zoova fanngan nun’n, e kwla ɲan ngwlɛlɛ nin wunmiɛn naan y’a gua like nga e boli i yolɛ bo’n, i bo.

JUE 65 E wɔ e ɲrun titi!

^ ndɛ kpɔlɛ 5 ?Ajalɛ wie mɔ a fali be laa’n be yo ɔ nsisɔ andɛ? ?Annzɛ kusu’n, kɛ ɔ ko yo naan w’a fa ajalɛ kun annzɛ w’a yo ajalɛ nga a fali’n i nuan su sa’n, ɔ ti kekle man ɔ? Like suanlɛ nga nun’n, é wá wún wafa nga e kwla wun sa sɔ’m be trawlɛ’n. Kpɛkun é wá kán like ng’ɔ kwla uka e naan sɛ e fa ajalɛ kun’n, y’a kwla yo i nuan su sa’n i ndɛ.

^ ndɛ kpɔlɛ 11 Sɛ amun waan amún sí wafa ng’ɔ fata kɛ amun siesie amun wun naan amun a kwla kanngan Biblu’n nun kpa’n, fluwa nga be flɛ i kɛ Programme de lecture de la Biblem’ɔ o jw.org® su’n, ɔ kwla uka amun.

^ ndɛ kpɔlɛ 17 Sɛ e waan é sí wafa nga e kwla fa e blɛ’n e yo ninnge nga be ti kpa’n, e kwla nian afuɛ 2010 Avrili An Tinnge! blɔfuɛ nun liɛ’n i bue 7-8 nun.