Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 1

‘Nán amun klun titi amun, afin n ti amun Ɲanmiɛn’

‘Nán amun klun titi amun, afin n ti amun Ɲanmiɛn’

“Nán srɛ kun amun afin n jin amun sin. Nán amun klun titi amun bɔ amún nían wa nían wa-a, afin n ti amun Nyanmiɛn. Ń mán amun fanngan, ń úka amun.”​—EZA. 41:10.

JUE 7 Zoova yɛ ɔ man e wunmiɛn-ɔn

I SU FITILƐ *

1-2. (1) ?Wafa sɛ yɛ ndɛ ng’ɔ o Ezai 41:10 nun’n, ɔ ukali aniaan bla Yosiko-ɔ? (2) ?Wan mun yɛ be kwla ɲan Biblu’n nun ndɛ mma sɔ’n, i su ye wie-ɔ?

BE FLƐ aniaan bla kun kɛ Yosiko. Cɛn kun’n, dɔɔtrɔ bla kun seli i kɛ tukpacɛ ng’ɔ o i wun ti’n, ɔ su diman afuɛ kun naan w’a wu. ?Kɛ aniaan bla’n tili i sɔ’n, ngue yɛ ɔ yoli-ɔ? I wla kpɛnnin Ezai 41:10 su. (An kanngan nun.) Kpɛkun, ɔ seli dɔɔtrɔ bla’n kɛ srɛ kunmɛn i. Afin Zoova nin i be o nun. * Biblu’n nun ndɛ mma sɔ’n guali aniaan bla’n i awlɛn su nzue, yɛ ɔ yoli maan ɔ lafili Zoova su tankaan kpa. Sɛ sa kekle wie o su’n, Biblu’n nun ndɛ mma sɔ’n kwla uka e wie. Like suanlɛ nga nun’n, é wá kán wafa nga Biblu’n nun ndɛ mma sɔ’n kwla uka e’n nin like nga ti yɛ Ɲanmiɛn kannin ndɛ sɔ’n kleli Ezai’n, be ndɛ.

2 I klikli nun’n, Zuifu nga Babilɔninfuɛ’m bé wá trá be lomuɛn be kɔ́’n, be ti yɛ Zoova maan Ezai klɛli ndɛ sɔ’n niɔn. Sanngɛ Zoova maan be klɛli ndɛ sɔ’n naan kɛ ɔ fɛ i Zuifu sɔ’m be blɛ su lele andɛ’n, i sufuɛ’m be kwlaa be ɲan su ye. (Eza. 40:8; Rɔm. 15:4) E o “mɛn’n i awieliɛ blɛ’n nun” yɛ lika’n w’a yo kekle kpa. I sɔ’n ti’n, ndɛ sɔ’n kwla wla e fanngan kpa.​—2 Tim. 3:1.

3. (1) ?Ndɛ benin yɛ Ezai 41:10 kan m’ɔ wla e fanngan-ɔn? (2) ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ ndɛ sɔ’n ti cinnjin man e-ɔ?

3 Like suanlɛ nga nun’n, é wá fá e ɲin e sie i Ezai 41:10 i nun ndɛ cinnjin nsan mɔ be kwla uka e naan y’a kwla lafi Zoova su kpa’n be su. Yɛle kɛ (1) Zoova jrán e sin, (2) ɔ ti e Ɲanmiɛn yɛ (3) ɔ́ úka e. Ndɛ sɔ’m be ti e cinnjin kpa. * Afin kɛ Yosiko sa’n, sa’m be o e tinuntinun e su. Asa ekun’n, sa tɛtɛ nga be o mɛn’n nun ti’n, lika’n w’a yo kekle e su. Lika wie’m be nun’n, awa kle aniaan’m be yalɛ. I sɔ’n ti’n, maan e fa e ɲin e sie i ndɛ nsan sɔ’m be su kunngunngun.

“N JIN AMUN SIN”

4. (1) ?Ndɛ klikli nga Zoova kannin mɔ é wá fá e ɲin síe su’n, yɛle benin? (An nian nzɔliɛ’n i su ndɛ’n.) (2) ?Ndɛ benin yɛ Zoova kannin m’ɔ kle kɛ ɔ klo e-ɔ? (3) ?Wafa sɛ yɛ i sɔ’n yo e-ɔ?

4 I klikli nun’n, Zoova se e kɛ: “Nán srɛ kun amun afin n jin amun sin.” * I lɛ nun’n, Zoova kle e kɛ ɔ nin e o nun naan ɔ fɛ i ɲin sie e su yɛ ɔ klo e. Ndɛ kun ekun mɔ Zoova kannin’n, ɔ kle kɛ e ndɛ lo i dan. Ɔ seli kɛ: ‘Amun lɛ ɲrun dan min ɲrun, n bu amun sran, n klo amun.’ (Eza. 43:4) Zoova kwlá yacimɛn i sufuɛ’m be klolɛ le. Ɔ nin be nanti klanman titi. (Eza. 54:10) Zoova ti e janvuɛ yɛ ɔ klo e. I sɔ’n wla e yakpa. Andɛ’n, Zoova sasa e kɛ ng’ɔ sasali i janvuɛ Abraamun sa. Zoova seli i kɛ: “Nán srɛ kun wɔ. N ti wɔ sasafuɛ.”​—Bob. 15:1.

Kannzɛ sa ng’ɔ o e su’n, ɔ ti kɛ nzue dan annzɛ sin dan wie sa’n, Zoova maan e kwla fin nun fite. (An nian ndɛ kpɔlɛ 5 nin 6 be nun.) *

5-6. (1) ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Zoova klo kɛ ɔ́ úka e blɛ kekle nun-ɔn? (2) ?Ngue yɛ Yosiko i su ndɛ’n kle e-ɔ?

5 E si kɛ sɛ kekle tɔ e su’n, Zoova úka e. Afin i bɔbɔ seli i sufuɛ’m be kɛ: “Sɛ amún sín nzue ɲin su ɔ, min nin amun yɛ é sín ɔn. Sɛ amún kpɛ́ nzue ba mun’n, be su mɛnman amun. Sɛ amun nanti sin nun’n, ɔ su yraman amun, yɛ sin taaman’n su yoman amun like fi.” (Eza. 43:2) ?Ndɛ sɔ’n, i bo yɛle benin?

6 Zoova w’a seman kɛ sɛ afɛ o e su’n, ɔ́ yí e su afɛ sɔ’n. Sanngɛ sɛ afɛ sɔ’n ti kɛ “nzue ba” annzɛ “sin” wie sa’n, Zoova su kplinman su kɛ afɛ sɔ’n tin e su lele naan e yaci i sulɛ. Ɔ tali e nda kɛ ɔ́ jrán e sin yɛ ɔ́ úka e naan y’a fite nun. Zoova yó maan e klun su titiman e. Yɛ kannzɛ ɔ ti wulɛ yɛ é wú’n, ɔ́ yó maan e nin i é nánti klanman lele é gúɛ i ti nin i bo. (Eza. 41:13) Yosiko mɔ e kɛnnin i ndɛ’n, i su ndɛ’n kle sɔ weiin. I wa bla’n seli kɛ: “Wafa nga e manmin jrannin sa sɔ’n i ɲrun kekle’n, ɔ boli e nuan dan. Zoova yoli maan i wun jɔli i fɔuun. Lele m’ɔ́ fá wú’n, ɔ kannin Zoova nin like nga Zoova wá yó be cɛn wie lele’n, be ndɛ kleli dɔɔtrɔfuɛ nin tukpacifuɛ mun.” Yosiko i su ndɛ’n kle e kɛ sɛ sa wie o e su naan e lafi su kɛ Zoova jin e sin’n, é yó yakpafuɛ kpɛkun é trá e awlɛn.

“N TI AMUN NYANMIƐN”

7-8. (1) ?Ndɛ nɲɔn su nga Zoova kannin’n yɛle benin? (2) ?Ndɛ sɔ’n i bo yɛle benin? (3) ?Ngue ti yɛ Zoova seli Zuifu’m be kɛ ‘nán be klun titi be-ɔ’? (4) ?Ndɛ benin yɛ ɔ o Ezai 46:3, 4 nun m’ɔ guali be awlɛn su nzue-ɔ?

7 Ndɛ nɲɔn su nga Zoova kannin’n yɛ: “Nán amun klun titi amun bɔ amún nían wa nían wa-a, afin n ti amun Nyanmiɛn.” Ebre nun ndɛ mma nga be kacili i Wawle nun kɛ “nán amun klun titi amun bɔ amún nían wa nían wa-a’n,” be fa kan sran kun mɔ sa kekle wie annzɛ sran wie ti’n, srɛ kun i mɔ i wun usu i tututu’n, i ndɛ.

8 ?Ngue ti yɛ Zoova seli Zuifu nga bé wá trá be kɔ́ Babilɔnin’n kɛ ‘naan be klun titi be-ɔ’? Afin ɔ si kɛ, kɛ Zuifu’m be ko di afuɛ 70 Babilɔnin lɔ’n, Mɛdi nin Pɛɛsifuɛ’m be sonja’m bé fá alɛ wlá Babilɔninfuɛ’m be sin. Ɔ maan srɛ wá kún be kwlaa nga be tran Babilɔnin lɔ’n. Sanngɛ Zoova maan sonja sɔ’m bé dé Zuifu mun. Kpɛkun bé sá be sin be nvle’n nun. (Eza. 41:2-4) Kɛ Babilɔninfuɛ’m be nin sran kwlaa nga be tran be nvle nun’n bé wá wún kɛ be kpɔfuɛ’m be su fa alɛ wla be sin’n, bé sé be wiengu kɛ: “Tra wɔ anwlɛn!” Asa ekun’n, bé kó kúnndɛ amuin kpanngban kɛ bé fá sásá be wun. (Eza. 41:5-7) Blɛ sɔ nun’n, ndɛ nga Zoova kan kleli Zuifu mun ti’n, be wla guali ase. Ɔ seli be kɛ: “Izraɛlifuɛ mun, amun mɔ amun ti min sran mun’n, [...] nán amun klun titi amun bɔ amún nían wa nían wa-a, afin n ti amun Nyanmiɛn.” (Eza. 41:8-10) ?Ngue ti yɛ kɛ Zoova seli Zuifu’m be kɛ ɔ ti be Ɲanmiɛn’n, be wla guali ase-ɔ? Afin, be wunnin i wlɛ kɛ i wla w’a fimɛn i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be su naan ɔ nin be te o nun. Zoova seli be ekun kɛ: “Ń wá súan amun bo, yɛ ń dé amun.” Ndɛ sɔ’n yoli maan Zuifu’m be wa lafili Zoova su kpa.​—An kanngan Ezai 46:3, 4 nun.

9-10. ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e klun titi e-ɔ? An fa sunnzun ase kun be yiyi nun.

9 Andɛ’n, sa tɛtɛ nga be o mɛn’n nun ti’n, e ngba e wunman e wun fɛ. Sran sunman be klun titi be. Sanngɛ e liɛ’n, ɔ fataman kɛ srɛ kun e. Afin Zoova se e kɛ: “N ti amun Nyanmiɛn.” Sɛ e fa e ɲin e sie i ndɛ sɔ’n su kpa’n, e wla kwla gua ase. ?Ngue ti-ɔ?

10 Wienun-ɔn, sran’m b’a fu aviɔn kun nun be su kɔ lika. Be flɛ sran sɔ’m be nun kun kɛ Jimun yɛ kun ekun suan Bɛnin. Be nian-ɔn, aunmuan su fita kekle kpa. Ɔ maan aviɔn’n toto. I sɔ’n ti’n, aviɔn nun cisanfuɛ’n mannin be nga be o nun’n be afɔtuɛ. Ɔ seli be kɛ: “An tran kpa. Afin aunmuan wá kéjekéje e kan.” Kɛ ɔ́ yó sɔ’n, nn srɛ kunman Jimun aɔwi. Yɛ aviɔn nun cisanfuɛ’n seli be ekun kɛ: “Nán amun klun titi amun. Min mɔ n cisan nun’n, yɛ n kan sɔ n kle amun-ɔn.” Kɛ Jimun tili ndɛ sɔ’n, ɔ kejeli i ti’n sɛkɛsɛkɛ. Kpɛkun ɔ seli i wun kɛ: “Bian nga fa sa didi aɔwi dɛ!” Sanngɛ ɔ sie i nzɔliɛ kɛ Bɛnin liɛ’n, ɔ ti lɛ koun, srɛ kunmɛn i wie. I sɔ’n ti’n, ɔ usɛ i kɛ: “?Ngue ti yɛ a ti lɛ diin sɔ-ɔ?” Bɛnin sri puɛɛ. Kpɛkun ɔ seli i kɛ: “N si sran ng’ɔ cisan aviɔn nun’n, i kpa. Min baba-ɔ. Jran maan n kɛn i ndɛ kan n kle wɔ. Sɛ a si i’n, naan a wun i wlɛ kɛ ɔ si aviɔn nun cisan kpa’n, srɛ su kunman ɔ kun.”

11. ?Ngue yɛ sunnzun ase’n kle e-ɔ?

11 ?Ngue yɛ sunnzun ase sɔ’n kle e-ɔ? Kɛ Bɛnin sa’n, e klun titiman e. Afin e si e Si Ɲanmiɛn Zoova i kpa. E si kɛ kannzɛ e su sa’m be ti sɛ ti sɛ’n, ɔ́ úka e naan y’a kwla jran be ɲrun kekle. (Eza. 35:4) Kɛ mɔ e lafi Zoova su ti’n, e klun titiman e kɛ mɛn nunfuɛ mun mɔ srɛ’n w’a kun be kpo’n sa. (Eza. 30:15) Kɛ Bɛnin sa’n, e kan sa nga ti yɛ e lafi Ɲanmiɛn su’n, i ndɛ e kle e wiengu mun. Ɔ maan, be kusu be lafi su kɛ kannzɛ sa ng’ɔ o be su’n ti sɛ ti sɛ’n, Zoova súan be bo wie.

“Ń MÁN AMUN FANNGAN, Ń ÚKA AMUN”

12. (1) ?Ndɛ nsan su nga Zoova kannin’n yɛle benin? (2) ?Ngue yɛ Ezai 40:10 kle e Zoova su-ɔ?

12 Maan e fa e ɲin e sie i ndɛ nsan su nga Zoova kannin’n su. Ɔ seli kɛ: “Ń mán amun fanngan, ń úka amun.” Ezai dun mmua kannin wafa nga Zoova wla i sufuɛ’m be fanngan’n, i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Anannganman min Nyanmiɛn’n ɔ ba yasua su. I yɛ ɔ sie sran mun-ɔn.” (Ezai 40:10) I sɔ’n kle e kɛ, Zoova ti Famiɛn kun m’ɔ le tinmin-ɔn. Laa’n, ɔ fɛli i tinmin’n fa kunnin i sufuɛ’m be ti alɛ yɛ ɔ fa suannin be bo. Yɛ andɛ nin andɛ’n, ɔ te suan be nga be lafi i su’n, be bo.​—Mml. 1:30, 31; Eza. 43:10.

Kɛ mɔ Zoova sasa e ti’n, alɛ ninnge’m be kwlaa be ti ngbɛn. (An nian ndɛ kpɔlɛ 12-16 be nun.) *

13. (1) ?Blɛ benin nun yɛ Zoova wla e fanngan kpa-ɔ? (2) ?Ndɛ benin yɛ Zoova kannin m’ɔ wla e yakpa-ɔ?

13 Zoova seli kɛ: “Ń mán amun fanngan.” I li kɛ e kpɔfuɛ’m be kle e yalɛ’n, yɛ ɔ yo i sɔ kpa-ɔ. Andɛ’n nvle wie’m be nun’n, e kpɔfuɛ’m be mian be ɲin kpa naan bé tánnin e jasin fɛ bolɛ junman’n, annzɛ be kunndɛman kɛ bé tí Zoova i sufuɛ’m be ngan kun mlɔnmlɔn. Ɔ nin i sɔ ngba’n, e klun titiman e ngboko. Afin, Zoova kannin ndɛ kun m’ɔ wla e yakpa-ɔ. Ɔ seli kɛ: “Alɛ ninnge kwlaa nga be yi i kɛ bé fá kún amun’n, ɔ́ yó ngbɛn.” (Eza 54:17) Ndɛ sɔ’n fa e ɲin sie i ninnge cinnjin nsan su.

14. ?Ngue ti yɛ kɛ e kpɔfuɛ’m be kle e yalɛ’n, ɔ boman e nuan-ɔn?

14 I klikli’n yɛle kɛ e si kɛ, kɛ mɔ e ti Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n ti’n, sran’m bé kpɔ́ e. (Mat. 10:22) Zezi seli kɛ mɛn’n i awieliɛ blɛ nun’n, sran’m bé klé i sɔnnzɔnfuɛ’m be yalɛ dan. (Mat. 24:9; Zan 15:20) I nɲɔn su’n, yɛle kɛ Ezai seli kɛ e kpɔfuɛ nga be nin e kun’n, bé fá alɛ ninnge fanunfanun. I wie yɛle kɛ bé tɔ́n e suɛn, bé búa e su ato, annzɛ bé klé e ɲrɛnnɛn. (Mat. 5:11) Kɛ e kpɔfuɛ’m bé fá alɛ ninnge sɔ’m bé klé e yalɛ’n, Zoova su tanndanman be ɲrun. (Efɛ. 6:12; Ngl. 12:17) Sanngɛ, ɔ fataman kɛ srɛ kun e. ?Ngue ti-ɔ?

15-16. (1) ?Like nsan su ng’ɔ fata kɛ e fa e ɲin e sie su’n, yɛle benin? (2) ?Yɛ wafa sɛ yɛ Ezai 25:4, 5 kle sɔ-ɔ? (3) ?Kɛ nga Ezai 41:11, 12 fa kan’n sa’n, be nga be nin e kun’n, be liɛ yó sɛ?

15 Like nsan su ng’ɔ fata kɛ e fa e ɲin e sie su’n, yɛle kɛ Zoova seli kɛ “alɛ ninnge kwlaa” nga be yi i kɛ be fá kún e’n, “ɔ́ yó ngbɛn.” Wie liɛ’n, “be nga be sie sran mun, mɔ be tin be su’n, be ya mɔ be fa’n,” ɔ ti kɛ nzue dan m’ɔ tɔ fin talɛ kun’n sa. Sanngɛ Zoova sasa e naan b’a yoman e abɔlɛ. (An kanngan Ezai 25:4, 5 nun.) Zoova su kplinman su kɛ e kpɔfuɛ’m be yo e like wie mɔ é wún i su afɛ trilili’n.​—Eza. 65:17.

16 Sa ng’ɔ́ wá jú ‘be kwlaa nga be fa e wun ya’n,’ be su’n, Zoova kɛnnin i ndɛ. Ndɛ sɔ’n ti’n, e lafi i su kpa. (An kanngan Ezai 41:11, 12 nun.) Zoova seli kɛ: “Be nga be kunndɛ amun nin ngondin’n, bé wíe, bé núnnún mlɔnmlɔnmlɔn.” I sɔ’n kle kɛ kannzɛ alɛ nga e kpɔfuɛ’m bé fá wlá e sin’n ti sɛ ti sɛ’n, ɔ́ yó ngbɛn.

LIKE NGA E KWLA YO NAAN Y’A LAFI ZOOVA SU KPA’N

Sɛ e kanngan Biblu’n nun titi’n, é láfi Zoova su kpa. (An nian ndɛ kpɔlɛ 17 nin 18 be nun.) *

17-18. (1) ?Wafa sɛ yɛ Biblu’n nun kannganlɛ’n yo maan e lafi Ɲanmiɛn su kpa-ɔ? An fa sunnzun ase kun. (2) ?Wafa sɛ yɛ afuɛ 2019 nun Biblu’n nun ndɛ mma’n, i su akunndan bulɛ’n kwla uka e-ɔ?

17 Sɛ e si Zoova kpa’n, é láfi i su kpa. Like kunngba cɛ nga e kwla yo naan y’a si Ɲanmiɛn kpa’n, yɛle kɛ maan e kanngan Biblu’n nun, yɛ e bu i nun ndɛ’n i su akunndan. Biblu’n kan wafa nga Zoova sɛsɛli i sufuɛ mun lalafuɛ nun’n, i ndɛ. I sɔ ndɛ’m be ti’n, e lafi su kɛ Zoova sásá e wie andɛ.

18 Maan e fa e ɲin e sie i ndɛ kun mɔ Ezai kannin m’ɔ kle kɛ Zoova sasa e’n, i su. Ɔ fali Zoova sunnzunnin bua tafuɛ, yɛ i sufuɛ’m be ti kɛ i bua mun sa. Ezai kannin Zoova i ndɛ seli kɛ: “Ɔ́ fɛ́ i sa’n flɛ́ i bua ba mun yɛ ɔ́ tían be nuan, ɔ́ fá be síe i wue’n nun.” (Ezai 40:11) Kɛ siɛ kun to i sa blɛ i wa’n, ba’n i wla gua ase yɛ srɛ kunmɛn i. Kɛ Zoova sasa e sɔ wie-ɔ. Kɛ ɔ ko yo naan sa kekle wie ti, e klun w’a titiman e’n, afuɛ 2019 nun’n, junman difuɛ nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n fa e ɲin sie i Ezai 41:10 su. Ɔ se kɛ: ‘Nán amun klun titi amun, afin n ti amun Ɲanmiɛn.’ Maan e bu ndɛ mma sɔ’n, i su akunndan kpa. I liɛ’n, é ɲán wunmiɛn é jrán sa nga bé tɔ́ e su cɛn wie lele’n, be ɲrun kekle.

JUE 38 Ɔ́ wlá ɔ fanngan

^ ndɛ kpɔlɛ 5 Afuɛ 2019 nun Biblu’n nun ndɛ mma’n wá fá e ɲin sie i like nsan su. Like nsan sɔ’m be ti’n, kannzɛ mɛn nun sa nin e su sa’m be ti sɛ ti sɛ’n, e wla kwla gua ase. Like suanlɛ nga wá kán like nsan sɔ’m be ndɛ. Kpɛkun ɔ́ úka e naan y’a fa e wla y’a gua Zoova su naan y’a kokoman dan. Maan e bu afuɛ 2019 nun Biblu’n nun ndɛ mma’n, i su akunndan kpa. Sɛ e kwla fa sie e klun’n, maan e fa sie. Afin, ndɛ mma sɔ’n kwla uka e naan y’a jran sa nga bé tɔ́ e su’n, be ɲrun kekle.

^ ndɛ kpɔlɛ 1 An nian afuɛ 2016, Zuie Sasafuɛ Tranwlɛ’n blɔfuɛ nun liɛ’n i bue 18 nun.

^ ndɛ kpɔlɛ 3 NDƐ WIE’M BE NUN YIYILƐ: Zoova yia ndɛ ng’ɔ kan’n i nuan titi. I sɔ’n ti’n, kannzɛ sa nga be tɔ e su’n be ti sɛ ti sɛ’n, e kokoman ngboko.

^ ndɛ kpɔlɛ 4 Ezai ndɛ tre 41 i mma 10 nin 13 yɛ 14 nun’n, Zoova kɛnnin i kpɛ nsan kɛ: “Nán srɛ kun amun.” Asa ekun’n, ndɛ mma kunngba sɔ’m be nun’n, kɛ Zoova kán ndɛ’n, ɔ seli kɛ “n.” I sɔ’n kle kɛ sɛ sa wie o e su’n, like kunngba nga e kwla yo naan e klun w’a titiman e’n, yɛle kɛ maan e fa e wla e gua Zoova su.

^ ndɛ kpɔlɛ 52 FOTO’M BE SU NDƐ: Sa o awlobo kun nunfuɛ’m be tinuntinun be su. Be kle wie’m be yalɛ junman su lɔ, suklu lɔ, jasin fɛ bolɛ’n nun, yɛ tukpacɛ’n kle wie’m be yalɛ.

^ ndɛ kpɔlɛ 54 FOTO’M BE SU NDƐ: Zoova i Lalofuɛ’m be su yo aɲia awlo kun nun. Polisie’m b’a fite be su. Sanngɛ, srɛ kunman aniaan mun.

^ ndɛ kpɔlɛ 56 FOTO’M BE SU NDƐ: Kɛ e su Ɲanmiɛn awlo lɔ’n, i sɔ’n wla e fanngan.