1. ?Kɛ nga Kolɔsufuɛ Mun 2:4, 8 fa kan’n sa’n, wafa sɛ yɛ Satan kunndɛ kɛ ɔ́ sáci e akunndan’n niɔn?

SATAN kunndɛ kɛ e yaci Zoova klolɛ. I sɔ’n ti’n, ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ sáci e akunndan’n naan e yo ninnge mun kɛ ɔ fa klo’n sa. I lɛ nun’n, ɔ fa ninnge nga e konvi sɔ be’n sie e ɲrun.—An kanngan Kolɔsufuɛ Mun 2:4, 8 nun.

2-3. (1) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ ndɛ ng’ɔ o Kolɔsufuɛ Mun 2:8 nun’n, ɔ yo e cinnjin wie-ɔ? (2) ?Ngue yɛ é wá kɛ́n i ndɛ like suanlɛ nga nun-ɔn?

² ?Satan kwla laka e? Ɛɛn, ɔ kwla laka e. Nán maan e wla fi su kɛ ndɛ nga akoto Pɔlu kannin m’ɔ o Kolɔsufuɛ Mun 2:8 nun’n, ɔ timan be nga be timan Klisifuɛ’m be liɛ. Sanngɛ ɔ ti Klisifuɛ nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n be liɛ. (Kol. 1:2, 5) I nun mɔ akoto Pɔlu klɛ́ Klisifuɛ sɔ’m be fluwa’n nn ɔ si kɛ sɛ b’a nianman be wun su’n, Satan kwla laka be. Andɛ kusu’n, sɛ y’a nianman e wun kpa’n, Satan láka e wie. (1 Kor. 10:12) ?Ngue ti yɛ e se sɔ-ɔ? Like nga ti yɛ e se sɔ’n yɛle kɛ be kannin Satan i bo guɛli i asiɛ’n su wa yɛ ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ láka Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be kwlaa. (Ngl. 12:9, 12, 17) Asa ekun’n, klunwifuɛ mun nin gblɛfuɛ’m “bé yó sa tɛ bé kɔ́ be ɲrun titi” mɛn tɛ nga e o nun yɛ’n nun.—2 Tim. 3:1, 13.

³ Like suanlɛ nga nun’n, é wá kán wafa nga Satan kunndɛ kɛ ɔ́ fá “ndɛ ngbɛnngbɛn mɔ be ti gblɛ ngunmin’n” sáci e akunndan’n, i ndɛ. Asa ekun’n, é kán “ninnge nga Suɛn tɔnfuɛ’n yo be gblɛ nun fa laka sran mun’n” be ndɛ wie. (Efɛ. 6:11) Kpɛkun like suanlɛ nga i sin liɛ’n nun’n, é wá wún wafa nga e kwla jran Satan i ninnge sɔ’m be ɲrun kekle’n. Kɛ Izraɛlifuɛ’m be wluli mɛn nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ fá mán be’n nun’n, wafa nga Satan  lakali be’n, ɔ nin like nga i sɔ’n kle e’n, maan e dun mmua kan be ndɛ.

4-6. ?Kɛ Izraɛlifuɛ’m be juli mɛn nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ fá mán be’n i nun’n, wafa sɛ yɛ fie dilɛ’n kacili-ɔ?

⁴ Satan fali gblɛ ɲannin Izraɛlifuɛ mun. Ɔ maan be sɔli amuin. ?Wafa sɛ Satan ɲannin be-ɔ? Satan fali aliɛ m’ɔ Izraɛlifuɛ’m be miɛn i wun’n suali be wun aya. Maan e yiyi nun kan. I nun mɔ be o Ezipti lɔ’n, kɛ bé dí fie’n be fu kunman trele kun be fie nun lele to Nili nzue’n. Kpɛkun nzue sonji nun wlu be fie’n nun naan be ninnge’m b’a yo kpa. Sanngɛ kɛ be juli mɛn nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ fá mán be’n nun’n, b’a yoman sɔ kun. Siɛn’n kɛ be di fie’n ɔ fata kɛ be minndɛ naan nzue’n tɔ su naan w’a yo kpa. (An kanngan Mmla’n 11:10-15 nun; Eza. 18:4, 5) Ɔ maan fie dilɛ’n nun’n, ɔ fata kɛ be suan ninnge uflɛ wie’m be yolɛ. Sanngɛ i sɔ yolɛ’n su yoman pɔpɔ manman be. Afin be nga be si fie di kpa’n be nun sunman be wuli aawlɛ flɛnnɛn nun lɔ.

⁵ Zoova yiyili nun kleli Izraɛlifuɛ’m be kɛ wafa nga be di fie Ezipti lɔ’n, ɔ nin wafa nga be di fie mɛn nga be o nun siɛn’n, ɔ timan kun. Kpɛkun ɔ seli be kɛ: “Amun nian amun wun kpa. Nán amun ti nun saci, nán amun yaci atin kpa’n lɛ amun ko su amuɛn mun, nán amun koto be bo.” (Mml. 11:16, 17) ?Ngue ti yɛ kɛ Zoova kán fie dilɛ ndɛ’n, ɔ seli Izraɛlifuɛ’m be kɛ nán be sɔ amuin-ɔn?

⁶ Zoova si kɛ Izraɛlifuɛ’m bé wá kúnndɛ kɛ nvle nga be bo sin yia be lɛ’n be kle be wafa nga be di fie’n. Afin sran sɔ’m be si lika nga be tran nun’n i su fie di kpa tra be. Sanngɛ sɛ b’a nianman be wun su’n ɔ cɛman naan nvle sɔ’n nunfuɛ’m b’a laka be naan b’a sɔ amuin. Afin nvle sɔ nunfuɛ’m be sɔ Baali, yɛ be lafi su kɛ ɲanmiɛn su lɔ’n ti Baali liɛ naan i ti yɛ nzue tɔ-ɔ.  Zoova kunndɛman kɛ i sufuɛ’m be fa ato ndɛ sɔ’m be su kaan sa. Sanngɛ b’a nianman be wun su. Ɔ maan be sɔli Baali. (Kal. 25:3, 5; Jɔl. 2:13; 1 Fam. 18:18) Siɛn’n, maan e fa e ɲin e sie i wafa nga Satan yoli naan Izraɛlifuɛ mun b’a yo i sɔ like’n, i su.

7. ?Kɛ Izraɛlifuɛ’m be juli mɛn nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ fá mán be’n i nun’n, ngue ti yɛ be nin Ɲanmiɛn be afiɛn sacili-ɔ?

⁷ Like klikli nga Satan fa suali Izraɛlifuɛ’m be wun aya’n, yɛle like nga blɛ sɔ nun’n be sa miɛn i wun kpa’n. Ɔ si kɛ Izraɛlifuɛ’m be kunndɛ kɛ nzue tɔ be ninnge’m be su naan be yo kpa. Ɔ maan ɔ fɛli i sɔ liɛ’n suali be wun aya. Kɛ ɔ fɛ i Avrili lele m’ɔ́ fá jú Sɛptanblu nun’n, nzue tɔman nvle nga Zoova fa mannin Izraɛlifuɛ mun’n i nun dan. Nzue blɛ’n bo i bo Ɔktɔblu nun. Ɔ maan sɛ Izraɛlifuɛ’m be kunndɛ kɛ be ninnge’m be yo kpa naan be ɲan aliɛ be di’n, blɛ sɔ’n nun yɛ ɔ fata kɛ be di be fie mun-ɔn. Sanngɛ nvle nga be bo sin yia be lɛ’n, be lafi su kɛ sɛ be sɔ be amuin mun’n, nzue’n tɔ́ blɛ kwlaa nun yɛ be ninnge’m bé yó kpa. Satan yoli maan Izraɛlifuɛ’m be wa buli akunndan sɔ’n wie. Izraɛlifuɛ nga be lafiman Zoova su kpa kun’n be seli be wun kɛ like kunngba cɛ nga be kwla yo naan wawa blɛ’n w’a cɛman ngboko’n, yɛle Baali sɔlɛ’n. Ɔ maan be sɔli Baali.

8. ?Like nɲɔn su nga Satan fa suali Izraɛlifuɛ’m be wun aya’n yɛle benin? An yiyi nun.

⁸ Like i nɲɔn su nga Satan fa suali Izraɛlifuɛ’m be wun aya’n yɛle bian nin bla kunndɛlɛ sukusuku’n. Nvle nga be mantan Izraɛlifuɛ’m be lɛ’n kɛ bé sɔ́ be amuin mun’n, be kunndɛ bian nin bla sukusuku. I wie yɛle kɛ yasua nin bla’m be si tekle be amuin sua’m be nun. Asa ekun’n, yasua nin i wiengu yasua be la, yɛ bla nin i wiengu bla be la annzɛ kusu be yo i wunsu ninnge tɛtɛ wie mun ekun. Ninnge tɛtɛ nga be yo be’n, be wa kacili kɛ like kpa sa be ɲrun. (Mml. 23:17, 18; 1 Fam. 14:24) Asa ekun’n, be bu i kɛ sɛ be yo sɔ’n be amuin’m bé yrá be su. Ɔ maan asiɛ’n yó like ye yɛ bé ɲán aliɛ kaka kpa bé dí. Izraɛlifuɛ kpanngban be konvi sɔli be mantanfuɛ’m be ayeliɛ tɛtɛ sɔ mun. I sɔ’n ti’n be sɔli be amuin mun wie. Sanngɛ kɛ e niɛn i kpa sa’n Satan yɛ ɔ yoli maan be tɔli sa tɛ sɔ’n nun-ɔn.

9. ?Kɛ nga Oze 2:18, 19 fa kan sa’n, ngue yɛ Satan yoli naan Izraɛlifuɛ’m be wla wa fi Zoova su-ɔ?

⁹ Like nsan su nga Satan yoli’n yɛle kɛ ɔ sanngannin Izraɛlifuɛ’m be akunndan’n naan be wla fi Zoova su. Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Zeremi blɛ su’n, Zoova seli kɛ be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti i nuan ijɔfuɛ’n be yoli maan Izraɛlifuɛ’m be wla fili i su “Baal dunman nun.” (Zer. 23:27) Atrɛkpa’n, Izraɛlifuɛ’m b’a boman Zoova i dunman’n kun. I kpa bɔbɔ’n be fali Baali i dunman’n mɔ i bo’n yɛle “Min” be kacili Zoova i dunman’n. I sɔ’n ti’n, b’a wunman ngbaciɛ ng’ɔ o Zoova nin Baali be afiɛn’n kun. Ɔ maan be fali Baali i sɔlɛ’n be sɛnngɛnnin Zoova i sulɛ’n nun.—An kanngan Oze 2:18, 19 nun.

10. ?Ngue yɛ Satan fa sua sran’m be wun aya andɛ-ɔ?

¹⁰ Aya nga Satan fa suali Izraɛlifuɛ’m be wun laa’n, i kunngba’n yɛ ɔ fa sua sran’m be wun andɛ-ɔ. Ɔ fa ninnge nga sran’m be sa mian be wun’n, nin bian nin bla kunndɛlɛ sukusuku’n ɔ fa sua be wun aya. Asa ekun’n ɔ sanngan sran’m be akunndan’n naan be wla fi Zoova su. Maan e kan like nga Satan yo naan sran’m be wla w’a fi Zoova su’n, i ndɛ.

11. ?Ngue yɛ Satan yo naan sran’m be wla fi Zoova su-ɔ?

¹¹ Satan sanngan sran’m be akunndan’n naan be wla fi Zoova su. Kɛ Zezi i akoto’m  be wuli’n, be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klisifuɛ’n be boli ato ndɛ’m be kanlɛ bo. (Yol. 20:29, 30; 2 Tes. 2:3) Be ato ndɛ sɔ’m be ti’n, sran b’a siman Ɲanmiɛn kun. I wie yɛle kɛ, kɛ bé káci Biblu’n lika nga Ɲanmiɛn i dunman o lɛ’n, be fali tɔnndɔnlɛ dunman kɛ “Min” annzɛ dunman uflɛ be sieli i osu nun. I sɔ mɔ be yoli’n ti’n, be nga be kanngan Biblu’n nun’n, be wunman ngbaciɛ ng’ɔ o Zoova nin “miɛn” nga be kan be ndɛ Biblu’n nun’n, be afiɛn’n i wlɛ. (1 Kor. 8:5) Asa ekun’n, Biblu’n nga be kacili’n be nun’n, be flɛ Zoova nin Zezi kɛ “Min.” I sɔ’n ti’n, sran’n be wunmɛn i wlɛ kɛ Zoova nin Zezi be timan kun naan be diman junman kunngba’n. (Zan 17:3) I sɔ’n kusu wa kpɛli ato ndɛ kun ba. Ato ndɛ sɔ’n yɛle kɛ Ɲanmiɛn ti atre nsan. Kusu nn Ɲanmiɛn Ndɛ’n kanman sɔ mlɔnmlɔn. I agualiɛ su’n, sran kpanngban be bu i kɛ be su kwlá siman Ɲanmiɛn le. I sɔ’n kusu ti ato.—Yol. 17:27.

12. (1) ?Like benin yɛ Ɲanmiɛn sulɛ wafa nga be timan su’n be yoli maan ɔ truli lika kwlaa nun-ɔn? (2) ?Kɛ nga Rɔmunfuɛ Mun 1:28-31 fa kan’n sa’n, wafa sɛ yɛ be ayeliɛ sɔ’n i bo’n guali-ɔ?

¹² Satan yo maan sran’m be konvi sɔ bian nin bla kunndɛlɛ sukusuku. Laa’n Izraɛli lɔ’n, Satan sinnin Ɲanmiɛn sulɛ wafa ng’ɔ timan su’n i lika yoli maan bian nin bla kunndɛlɛ sukusuku’n truli lika kwlaa nun. I kunngba’n yɛ ɔ yo i andɛ-ɔ. Ɲanmiɛn sulɛ wafa ng’ɔ timan su’n be buman bian nin bla kunndɛlɛ sukusuku’n i fɔ. I kpa bɔbɔ’n be yo maan sran’m be bu i kɛ ayeliɛ sɔ’n timan tɛ sɔ liɛ. I sɔ’n ti’n, sran kpanngban kpa mɔ be se be wun kɛ be su Ɲanmiɛn’n be yacili i mmla mɔ be ti sanwun’n, be su nantilɛ. Kɛ be yoli sɔ kusu’n, wafa nga i bo’n guali’n, kɛ akoto Pɔlu klɛ́ Rɔmunfuɛ’m be fluwa’n ɔ kɛnnin i ndɛ. (An kanngan Rɔmunfuɛ Mun 1:28-31 nun.) Ndɛ mma nun’n akoto Pɔlu seli kɛ sran’m be yo “sa tɛtɛ kwlaa nga be klo’n.” Sa tɛtɛ sɔ’m be nun wie mun yɛle bian nin bla kunndɛlɛ sukusuku nin i wunsu ɲannzuɛn sa mun, ɔ nin be wiengu yasua annzɛ bla mɔ be nin i be la’n. (Rɔm. 1:24-27, 32; Ngl. 2:20) Nanwlɛ, ɔ ti cinnjin kɛ Zoova i sufuɛ’m be nanti ndɛ kwlaa nga Biblu’n kan’n, be su.

13. ?Ngue like ekun yɛ Satan fa sua sran’m be wun aya-ɔ?

¹³ Satan fa ninnge nga sran’m be sa mian be wun’n fa sua be wun aya. E kwlakwla e kunndɛ kɛ é ɲán ninnge wie mun naan y’a fa nian e bɔbɔ annzɛ e osufuɛ’m be lika. I sɔ yolɛ’n  nun’n, e suan ninnge wie’m be yolɛ. (1 Tim. 5:8) Wie liɛ’n, suklu lɔ yɛ e suan ninnge sɔ’m be yolɛ-ɔ. Sanngɛ ɔ fata kɛ e nian e wun su kpa. Nvle sunman nun’n be kle suklu ba’m be ninnge wie’m be yolɛ. Sanngɛ be fa mɛn nun ngwlɛlɛ’n be fa kle suklu ba’m be wie. I wie yɛle kɛ ninnge nga be kle be’n ti’n, be lafiman su kɛ Ɲanmiɛn o lɛ, yɛ be buman Biblu’n nun ndɛ’n i like fi. Asa ekun’n, be se be kɛ mɛn’n boli nun sa ngbɛn naan be nga be lafi i sɔ liɛ’n su’n be si ngwlɛlɛ. (Rɔm. 1:21-23) Like nga be kle i suklu lɔ’n ɔ nin like nga Ɲanmiɛn m’ɔ si ngwlɛlɛ’n ɔ kle’n, be sansan be wun.—1 Kor. 1:19-21; 3:18-20.

14. ?Like nga mɛn nun ngwlɛlɛfuɛ’m be kle’n ɔ yo maan sran’m be yi nzuɛn benin nglo?

¹⁴ Mɛn nun ngwlɛlɛfuɛ’m be buman Zoova i mmla’m be like fi. I kpa bɔbɔ’n, be like nga be kle’n ɔ ukaman sran mun naan b’a yi nzuɛn nga Ɲanmiɛn wawɛ’n yo maan klɔ sran yi i nglo’n, be nglo. Sanngɛ be yo maan sran’m be yi klɔ sran nzuɛn’n i nglo. (Gal. 5:19-23) Yɛle kɛ be tu be wun, yɛ ‘be bu be bɔbɔ be wun akunndan.’ (2 Tim. 3:2-4) E wun kɛ nzuɛn sɔ mun nin nzuɛn nga Ɲanmiɛn wlɛ i sufuɛ’m be fanngan kɛ be yi i nglo’n, be timan kun. Ɲanmiɛn liɛ’n, ɔ kunndɛ kɛ i sufuɛ’m be kan be wun ase. (2 Sam. 22:28) Zoova i sufuɛ wie mun mɔ be ɔli inivɛsite’n b’a nianman be wun su. I ti’n be fali ndɛ nga mɛn nun ngwlɛlɛfuɛ’m be kan’n su. Ɔ maan, b’a faman ndɛ nga Ɲanmiɛn kan’n su kun. Maan e kan wafa nga i sɔ sa’n juli Zoova i sufuɛ sɔ’m be nun kun su’n i ndɛ.

15-16. ?Afɔtuɛ benin yɛ aniaan bla’n i su ndɛ’n man wɔ-ɔ?

¹⁵ Aniaan bla kun m’ɔ ti blɛ kwlaa nun Ɲanmiɛn junman difuɛ i afuɛ 15 tra su yɛ’n seli kɛ: “N kanngannin suklu dan dilɛ’n i su afɔtuɛ nga be o e fluwa’m be nun’n, i nun. Yɛ n tili i  su ndɛ sunman. Sanngɛ b’a bumɛn i ndɛ. N seli min wun kɛ afɔtuɛ sɔ’m be timan min liɛ wie.” ?Wafa sɛ yɛ akunndan sɔ mɔ aniaan bla’n buli’n i bo’n guali-ɔ? I bɔbɔ seli kɛ: “Fluwa nun nianlɛ ti’n, n ɲanman min ti kaan sa yɛ blɛ kwlaa nun’n afɛ’n o kplo’n nun. I sɔ’n ti’n, n kwlá srɛman Zoova kɛ laa’n sa. N kwlá boman jasin fɛ’n i kpa kun, yɛ n ɲanman min ti n siesieman min wun ka naan m’an wɔ aɲia’m be bo. Ɲanmiɛn sa, n ma wunnin i wlɛ kɛ suklu dan mɔ min waan ń dí ti’n, e nin Zoova e afiɛn su saci. Ɔ maan ɔ fata kɛ n kaci min sa. I sɔ kusu yɛ n yoli-ɔ.”

¹⁶ ?Wafa sɛ yɛ like nga aniaan bla’n suɛnnin i be suklu lɔ’n kacili i akunndan’n niɔn? Aniaan bla’n seli kɛ: “Ndɛ’n i kanlɛ’n kun min ɲannzuɛn. Afin like nga be kleli min suklu lɔ’n ti’n, n ma fali min ɲin sieli i like kwlaa nga sran’m be yo m’ɔ timan kpa’n su. I li aniaan mun yɛ n yoli sɔ be lika kpa-ɔ. Like nga aniaan’m be kwlá yoman’n yɛ n kunndɛli kɛ be yo-ɔ. I sɔ’n ti’n, e nin be y’a sanman nun kun. Kɛ ɔ ko yo naan m’an yaci akunndan bulɛ kɛ mɛn’n nunfuɛ’m be sa’n, ɔ cɛli kan. Sa ng’ɔ juli min su’n ti’n, n wunnin i wlɛ kɛ, kɛ e kpalo afɔtuɛ nga e Si Ɲanmiɛn sin i anuannzɛ’n i lika man e’n, e bɔbɔ e wun i su afɛ. Zoova si sran wafa nga n ti’n tra n bɔbɔ. Sɛ ɔ ti kɛ n fɛli i ndɛ liɛ’n su’n, nn sa kɛ ngalɛ sa’n w’a ɲanman min.”

17. (1) ?Ngue yɛ w’a fua kpa kɛ á yó-ɔ? (2) ?Ngue yɛ é wá kɛ́n i ndɛ like suanlɛ nga i sin liɛ’n nun-ɔn?

¹⁷ Maan e fua kpa kɛ e su yaciman e wun lɛ naan sran wie fa “mɛn nunfuɛ’m be ngwlɛlɛ’n nin ndɛ ngbɛnngbɛn mɔ be ti gblɛ ngunmin’n” fa laka e. Maan e nian e wun su kpa naan y’a tɔman Satan i aya’m be nun. (1 Kor. 3:18; 2 Kor. 2:11) Nán e yaci Satan nun naan ɔ sanngan e akunndan naan e wla fi Zoova su. Asa ekun’n, nán e yaci i nun naan ɔ yo naan e ɲin kpa afɔtuɛ nga Zoova man e’n, be su le. Sanngɛ maan e nanti Zoova i mmla mɔ be ti sanwun’n be su titi. ?Sɛ e sie i nzɔliɛ kɛ e su bu akunndan kɛ mɛn nunfuɛ mun sa’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ? Like suanlɛ nga i sin liɛ’n nun’n, é wá kán wafa nga Ɲanmiɛn Ndɛ’n kwla uka e naan sɛ é kwlá sé’n, y’a bubu akunndan nin ayeliɛ tɛtɛ nga be ti kɛ “talɛ ngblingbli mun sa’n” be ndɛ.—2 Kor. 10:4, 5.