Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 40

“Like nga be fa wlali ɔ sa nun’n tra nun kpa”

“Like nga be fa wlali ɔ sa nun’n tra nun kpa”

“Timote, like nga be fa wlali ɔ sa nun’n, tra nun kpa.” —1 TIM. 6:20.

JUE 29 Nán e yo Ɲanmiɛn dunman’n i finfin

I SU FITILƐ *

1-2. ?Kɛ nga 1 Timote 6:20 fa kan’n sa’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ Timote yo-ɔ?

Ɔ JU wie’n, e fa e ninnge cinnjin mun e man sran kɛ ɔ nian su. I wie yɛle kɛ e kwla fa e sika’n ko sie i banki kun nun. Kɛ e yo sɔ’n, e kunndɛ kɛ be nian e sika sɔ’n su kpa naan w’a mlinman annzɛ b’a wuaman. Kɛ be se kɛ be fa be like cinnjin kpa kun be man sran kun kɛ ɔ nian su’n, sunnzun ase sɔ’n uka e naan y’a wun i wlɛ kpa.

2 An kanngan 1 Timote 6:20 nun. Akoto Pɔlu kpɛnnin Timote i wla kɛ be mɛnnin i like cinnjin kpa kun. Yɛle kɛ ɔ si like nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó mán sran mun’n i su ndɛ trele wie mun. Asa ekun’n, Zoova maan Timote kwla “bo jasin fɛ’n.” (2 Tim. 4:2, 5) Ɔ maan Pɔlu seli Timote kɛ like nga be fa wlɛli i sa nun’n, ɔ tra nun kpa. Kɛ Timote sa’n, e kusu be fali ninnge cinnjin wie mun wlali e sa nun. ?Ninnge sɔ mun yɛle benin? ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e tra ninnge cinnjin sɔ mɔ Zoova fa mannin e’n nun kpa-ɔ?

NINNGE KWLAA NGA BIBLU’N MAAN E SI BE ZOOVA SU’N

3-4. ?Ngue ti yɛ Biblu’n nun ndɛ’n ti cinnjin kpa-ɔ?

3 Zoova yoli maan e sili ndɛ nanwlɛ m’ɔ o Biblu’n nun’n. I lɛ nun’n, ɔ buli e sran. Ndɛ nanwlɛ sɔ’n ti cinnjin kpa, afin ɔ kle e like nga e kwla yo naan e nin Zoova e afiɛn w’a mantan kpa’n. Kpɛkun ɔ kle e like nga e kwla yo naan y’a di aklunjuɛ kpafuɛ’n. Kɛ e lafi ndɛ nanwlɛ’n su mɔ e nian su e nanti’n, e faman ato ndɛ’m be su kun yɛ e wla e ayeliɛ tɛtɛ’m be ase.—1 Kor. 6:9-11.

4 Like nga ti yɛ ndɛ nanwlɛ’n ti cinnjin ekun’n, yɛle kɛ be nga be ti wun ase kanfuɛ mɔ be nin “nguan m’ɔ leman awieliɛ’n fata’n” be ngunmin yɛ Zoova yo maan be wun i wlɛ-ɔ. (Yol. 13:48) Sran sɔ’m be wun i wlɛ kɛ junman difuɛ nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n yɛ ɔ yiyi Biblu’n nun ndɛ’n i nun kle e andɛ-ɔ. (Mat. 11:25; 24:45) Asa ekun’n, be wun i wlɛ kɛ sɛ sran w’a ukaman be’n, be su kwlá wunman Biblu’n nun ndɛ’n i wlɛ kpa. Kpɛkun be wun i wlɛ ekun kɛ Biblu’n nun ndɛ’n ti cinnjin tra like kwlaa.—Nya. 3:13, 15.

5. ?Ninnge nga Zoova fa wlali e sa nun’n be nun kun ekun yɛle benin?

5 Ninnge nga Zoova fa wlali e sa nun’n, be nun kun yɛle kɛ e kwla kɛn i bɔbɔ nin ninnge nga i waan ɔ́ yó be’n be su ndɛ e kle e wiengu mun. (Mat. 24:14) Zoova i su ndɛ nga e kan kle sran mun’n, ɔ ti cinnjin kpa. Afin ndɛ sɔ’n uka sran mun naan b’a kaci Zoova i awlo nun sran naan be kwla ɲan nguan m’ɔ leman awieliɛ’n. (1 Tim. 4:16) Kannzɛ dɔ nga e fa bo jasin fɛ’n ɔ sɔnnin-o, annzɛ w’a sɔnman-o, sanngɛ e kwlaa yɛ e di junman sɔ’n niɔn. (1 Tim. 2:3, 4) Nanwlɛ, kɛ e nin Ɲanmiɛn yɛ e di junman’n, i sɔ’n ti e cenjele like.—1 Kor. 3:9.

NINNGE NGA BE FA WLALI E SA NUN’N, MAAN E TRA NUN KPA

Kannzɛ Timote blɛ su’n aniaan wie’m be yacili Zoova sulɛ’n, sanngɛ i liɛ’n ɔ jrannin kekle. (An nian ndɛ kpɔlɛ 6 nun.)

6. ?Kɛ Zoova i sufuɛ wie’m b’a traman like nga be fa wlali be sa nun’n i nun kpa kun’n, ngue sa yɛ ɔ juli-ɔ?

6 Timote blɛ su’n, aniaan wie’m b’a buman junman mɔ be nin Ɲanmiɛn be di’n i like cinnjin kun. Be nun kun yɛle Demasi. Kɛ m’ɔ kloli mɛn’n nun ninnge’m be dan ti’n, w’a kplinman su kɛ ɔ nin Pɔlu bé dí junman kun. (2 Tim. 4:10) Fizɛli nin Ɛɛmozɛnin be liɛ’n kɛ mɔ be kunndɛman kɛ sran’m be kle be yalɛ kɛ Pɔlu liɛ’n sa’n ti’n, be yacili jasin fɛ’n i bolɛ. (2 Tim. 1:15) Imene nin Alɛzandri ɔ nin Filɛti be nin Zoova be buli. (1 Tim. 1:19, 20; 2 Tim. 2:16-18) Be kwlaa nga e kannin be ndɛ lɛ’n, be kloli Zoova kpa laa, sanngɛ b’a buman ndɛ nanwlɛ mɔ Zoova maan be sili i’n, i like cinnjin kun.

7. ?Ngue yɛ Satan yo naan y’a yo i klun sa’n niɔn?

7 ?Ngue yɛ Satan yo naan y’a gua ninnge nga Zoova fa wlali e sa nun’n be blo-ɔ? Maan e kan ninnge ng’ɔ yo be’n, be nun wie’m be ndɛ. Ninnge sɔ’m be nun wie mun yɛle e su ɲin yiyilɛ ninnge mun nin televiziɔn nin flimun nin ɛntɛnɛti nin fluwa mun. Satan sin be lika yo naan e bu akunndan kunngba ng’ɔ bu’n wie naan blɛblɛblɛ e yaci Zoova i klolɛ annzɛ e yaci i mmla’m be su nantilɛ. Asa ekun’n, kɛ m’ɔ kunndɛman kɛ e bo jasin fɛ’n ti’n, ɔ yo maan e janvuɛ’m be yo e finfin annzɛ be kle e yalɛ naan srɛ kun e. Kpɛkun i waan ɔ́ yó naan e tie be nga be nin Ɲanmiɛn b’a bu’n “be ndɛ mɔ be kan m’ɔ timan su’n” naan e yaci ndɛ nanwlɛ’n i atin’n su nantilɛ.—1 Tim. 6:20, 21.

8. ?Ngue yɛ aniaan bian Daniɛli i su ndɛ’n kle-ɔ?

8 Sɛ y’a nianman e wun su kpa’n, blɛblɛblɛ e kwla yaci ndɛ nanwlɛ’n i atin’n su nantilɛ. Aniaan bian kun m’ɔ suan Daniɛli’n * i su ndɛ’n kle sɔ weiin. Aniaan bian sɔ’n klo ze video tolɛ kpa. Ɔ seli kɛ: “Kɛ ń bó ze video tolɛ bo’n, nn n le afuɛ 10. I bo bolɛ nun’n, ze video nga be ti kpa’n be ngunmin yɛ n to-ɔ. Sanngɛ blɛblɛblɛ n ma boli ze video nga be yo sa kekleekle annzɛ be di bae nun’n be tolɛ bo.” Blɛ wie nun’n, aliɛ ba kun nun’n, aniaan bian’n fa dɔ 15 fa to ze video. Ɔ seli ekun kɛ: “Nanwlɛ ti kpa, n si kɛ ze video nga n to be’n, nin dɔ nga n fa to be’n ti’n, blɛblɛblɛ e nin Zoova e afiɛn su ti nun. Sanngɛ n seli min wun kɛ ndɛ nga Biblu’n kɛn i ninnge sɔ’m be su’n, ɔ timan min liɛ wie.” Aniaan bian’n i ndɛ’n kle kɛ sɛ y’a nianman e wun kpa’n, e ɲin su yiyilɛ ninnge’m be kwla yo maan e yaci ndɛ nanwlɛ’n i atin’n su nantilɛ. Sɛ i sɔ sa’n ju kusu’n, e kwla yaci ninnge nga Zoova fa wlali e sa nun’n, be nun tralɛ.

WAFA NGA E KWLA TRA NINNGE NGA BE FA WLALI E SA NUN’N, BE NUN KPA’N

9. ?Kɛ nga 1 Timote 1:18, 19 fa kan’n sa’n, Pɔlu fali Timote sunnzunnin ngue?

9 An kanngan 1 Timote 1:18, 19 nun. Pɔlu fali Timote sunnzunnin sonja yɛ ɔ seli i kɛ ɔ “kun alɛ kpafuɛ’n.” Nán alɛ nga klɔ sran’m be di’n, i ndɛ yɛ Pɔlu kan-ɔn. ?Sanngɛ ngue ti yɛ e fa Klisifuɛ mun e sunnzun sonja mɔ be su di alɛ’n niɔn? ?E mɔ e ti Klisi i sonja’n, nzuɛn benin mun yɛ ɔ fata kɛ e yi be nglo-ɔ? Maan e kan ninnge nnun mɔ sunnzun ase nga Pɔlu fali’n kle e’n be ndɛ. Ninnge sɔ’m bé wá úka e naan y’a tra ndɛ nanwlɛ’n nun kpa.

10. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e nin Ɲanmiɛn e afiɛn mantan kpa-ɔ?

10 Maan e nin Ɲanmiɛn e afiɛn mantan kpa. Sonja ng’ɔ ti kpa’n ɔ kpɔcimɛn i su kpɛn’n le. Ɔ miɛn i ɲin kpli be ng’ɔ klo be’n nin ninnge nga be ti i cinnjin’n, be ti. Pɔlu wlali Timote i fanngan kɛ ɔ miɛn i ɲin naan ɔ nin Ɲanmiɛn be afiɛn mantan kpa. Yɛle kɛ maan ɔ nin Ɲanmiɛn be nanti titi. (1 Tim. 4:7) Sɛ e klo Ɲanmiɛn tankaan naan e nin i e afiɛn mantan kpa’n, é nánti ndɛ nanwlɛ’n i atin’n su titi.—1 Tim. 4:8-10; 6:6

Kɛ e kɔ junman lele e ba mɔ y’a fɛ kpa’n, ɔ fata kɛ e mian e ɲin naan y’a tran aɲia’m be bo. Kɛ e yo sɔ kusu’n, e ɲan su mmlusuɛ. (An nian ndɛ kpɔlɛ 11 nun.)

11. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kpa kɛ e mian e ɲin-ɔn?

11 Maan e mian e ɲin kpa. Sonja’m be tinuntinun be mian be ɲin be kpinngbin be wun yɛ be siesie be wun kpa naan b’a kwla kun alɛ. Timote siesieli i wun naan w’a kwla kpalo ninnge tɛtɛ kwlaa nga Satan fa be sieli i ɲrun’n. Yɛle kɛ ɔ fali afɔtuɛ kwlaa nga Pɔlu mɛnnin i’n be su, ɔ miɛnnin i ɲin wlali ninnge tɛtɛ’m be ase yɛ ɔ yili nzuɛn kpakpa’m be nglo. Kpɛkun ɔ nin i niaan Klisifuɛ’m be yoli ninnge wie mun likawlɛ titi. (2 Tim. 2:22) Timote miɛnnin i ɲin kpa naan w’a kwla yo ninnge kwlaa sɔ mun. E kusu sɛ e waan é wlá klɔ sran nzuɛn’n i ase’n, ɔ fata e mian e ɲin kpa wie. (Rɔm. 7:21-25) Asa ekun’n, ɔ fata kɛ e mian e ɲin naan y’a kwla wla e nzuɛn laa’n i ase naan y’a fa nzuɛn uflɛ’n. (Efɛ. 4:22, 24) Asa’n, kɛ e kɔ junman lele e ba mɔ y’a fɛ kpa’n, ɔ fata kɛ e mian e ɲin naan y’a wɔ aɲia’m be bo.—Ebr. 10:24, 25.

12. ?Ngue yɛ e kwla yo naan y’a fa Biblu’n y’a di junman kpa-ɔ?

12 Ɔ fata kɛ sonja’m be si alɛ kunlɛ ninnge’m be nun junman di kpa. Sɛ be kunndɛ kɛ be sa tɔ nun kpa kusu’n, ɔ fata kɛ be suan be nun junman dilɛ titi. E kusu ɔ fata kɛ e fa Ɲanmiɛn Ndɛ’n e di junman kpa. (2 Tim. 2:15) E aɲia’m be bo yɛ be kle e wafa nga e kwla fa Ɲanmiɛn Ndɛ’n e di junman’n niɔn. Sanngɛ sɛ e kunndɛ kɛ é úka e wiengu mun naan be lafi su kɛ Biblu’n nun ndɛ’n kwla uka be wie’n, ɔ fata kɛ e bɔbɔ e suan nun like titi naan e lafi Ɲanmiɛn su kpa. I sɔ yolɛ nun’n, ɔ fataman kɛ e ka Biblu’n i nun kannganlɛ ngunmin su. Ɔ fata kɛ e bu like nga e suan’n i su akunndan yɛ e kunndɛ i su ndɛ uflɛ e fluwa’m be nun. Sɛ e yo sɔ’n, é wún Ɲanmiɛn Ndɛ’n i wlɛ kpa yɛ i su nantilɛ’n yó pɔpɔ. (1 Tim. 4:13-15) Kpɛkun é kwlá fá Ɲanmiɛn Ndɛ’n é klé e wiengu’m be like. I sɔ yolɛ nun’n, e su kannganman Biblu’n nun ndɛ mma’m be nun sa ngbɛn e kleman be. Sanngɛ é úka be naan b’a wun be wlɛ yɛ é klé be wafa nga be kwla nanti be su’n. Sɛ e suan Biblu’n nun like titi’n, é fá Biblu’n é dí junman kpa.—2 Tim. 3:16, 17.

13. ?Kɛ nga Ebre Mun 5:14 fa kan’n sa’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e bu sa sin-ɔn?

13 Maan e bu sa sin. Ɔ fata kɛ sonja kun bu sa nga be kwla tɔ i su’n nin wafa ng’ɔ kwla jran sa sɔ’m be ɲrun’n be akunndan. I wafa kunngba’n, ɔ fata kɛ e sie sa nga be kwla tɔ e su’n be nzɔliɛ. Kpɛkun e bu like nga sɛ sa sɔ’m be tɔ e su’n é yó’n i akunndan. (Nya. 22:3; an kanngan Ebre Mun 5:14 nun.) I wie yɛle kɛ maan e kpa ninnge nga e fa yiyi e ɲin su’n be nun kpa. Afin televiziɔn nin flimun’m be nun’n be yi bian nin bla kunndɛlɛ’n sukusuku’n i nglo. Ɲanmiɛn kusu kloman ninnge sɔ mun. Yɛ ninnge sɔ’m be nianlɛ’n kwla yo maan e yo sa tɛ, kpɛkun blɛblɛblɛ e su kloman Zoova kun.—Efɛ. 5:5, 6.

14. ?Kɛ aniaan bian Daniɛli buli like ng’ɔ yo’n i sin kpa’n, wafa sɛ yɛ i sɔ’n ukɛli i-ɔ?

14 Daniɛli mɔ e kɛnnin i ndɛ’n, wa sieli i nzɔliɛ kɛ ze video nga be yo sa kekleekle nin nga be di bae nun’n be tolɛ’n yomɛn i wun sa ye. Ɔ maan, ɔ wa kunndɛli ninnge sɔ’m be su like Watchtower Library su. I sɔ’n yoli maan ɔ sili wafa ng’ɔ kwla jran sa sɔ’n i ɲrun kekle’n. ?Kɛ ɔ yoli sɔ’n wafa sɛ yɛ i bo guali-ɔ? Aniaan bian’n yacili ze video sɔ’m be tolɛ. Kpɛkun be nga laa’n ɔ nin be to ze video’n b’a sanman nun kun. Aniaan bian Daniɛli seli kɛ: “Siɛn’n, n toman ze video kun. Sanngɛ n fa min blɛ’n n yo ninnge wie mun gua su lɔ annzɛ e nin aniaan mun e yo ninnge wie mun likawlɛ.” Dɔ nga su’n, aniaan bian’n ti atin bofuɛ nin asɔnun kpɛnngbɛn.

15. ?Ngue ti yɛ ato ndɛ’m be su falɛ’n timan kpa-ɔ?

15 Kɛ Timote sa’n, maan e bu sa nga sɛ e fa be nga be nin Ɲanmiɛn b’a bu’n be ato ndɛ’m be su’n, ɔ kwla ɲan e’n i akunndan. (1 Tim. 4:1, 7; 2 Tim. 2:16) I wie yɛle kɛ sran sɔ’m be kan e niaan mun nin anuannzɛ’n be su ato ndɛ wie mun naan y’a lafiman be su kun. I sɔ ndɛ’m be kwla yo maan e su lafiman Ɲanmiɛn su kpa kun. I sɔ’n ti’n, ɔ fataman kɛ e fa ndɛ kwlaa nga be nga be nin Ɲanmiɛn b’a bu’n be kan’n su. Afin be nga be kɛn i sɔ ndɛ mun’n ‘be akunndan’n w’a saci’ yɛ “be lafiman ndɛ nanwlɛ’n su kun.” Like nga be kunndɛ’n yɛle “akplowa silɛ’n nin ndɛ ngbɛnngbɛn” be kanlɛ. (1 Tim. 6:4, 5) Be kunndɛ kɛ e fa be ato ndɛ’m be su. I liɛ’n e su lafiman e niaan’m be su kun.

16. ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e sie e ɲin nɲɔnnɲɔn-ɔn?

16 Nán e sie e ɲin nɲɔnnɲɔn. Kɛ mɔ Timote ti “Klisi Zezi i sonja kpa’n” ti’n ɔ fɛli i ɲin sieli i jasin fɛ’n i bolɛ’n su trele, w’a seman kɛ ɔ́ kúnndɛ aɲanbeun ninnge mun annzɛ kusu ɔ́ fɛ́ i ɲin síe i like uflɛ su. (2 Tim. 2:3, 4) Maan e yo kɛ Timote sa. Yɛle kɛ nán e fa e ɲin e sie i aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ’n su. Afin “aɲanbeun ninnge mɔ be laka sran’n,” be kwla yo maan e su kloman Zoova nin i nuan Ndɛ’n be kun yɛ e su kunndɛman kɛ é kɛ́n i ndɛ é klé sran mun kun. (Mat. 13:22) I sɔ’n ti’n, maan e kpɔci ninnge wie mun naan e fa e blɛ’n nin e wunmiɛn’n e suan Ɲanmiɛn i Famiɛn dilɛ’n i bo.—Mat. 6:22-25, 33.

17-18. ?Ngue yɛ e kwla yo naan e nin Zoova e afiɛn w’a saciman-ɔn?

17 Maan e fa ajalɛ ndɛndɛ. Sonja’m be bu like nga sɛ sa wie fu be nun’n bé yó’n i akunndan be sie. E kusu sɛ e kunndɛ kɛ ninnge nga Zoova fa wlali e sa nun’n, be ka e sa nun titi’n, sɛ e wun kɛ ndɛ wie su ba’n, maan e fɛ i wun ajalɛ ndɛndɛ. ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan y’a yo sɔ-ɔ? Ɔ fata kɛ e bu like nga sɛ sa wie fu e nun’n, é yó’n i akunndan e sie.

18 Maan e fa sunnzun ase kun e yiyi nun. Kɛ sran kaka kpa be yia lika kun nun’n, ɔ ju wie’n be se be kɛ be dun mmua sie lika nga sɛ sa wie fu be nun’n, be kwla sin lɛ be fite ndɛndɛ’n i nzɔliɛ ka naan like nga ti yɛ be yiali’n w’a bo i bo. I wafa kunngba’n, sɛ e kɔ ɛntɛnɛti su annzɛ sɛ e su nian televiziɔn annzɛ flimun wie naan bla nin bian kunndɛlɛ sukusuku, nin nzaje sa mun, nin be nga be nin Ɲanmiɛn b’a bu’n be ato ndɛ mun, i wie fite e ɲrun’n, like nga é yó’n maan e bu i akunndan e sie. Sɛ e siesie e wun e sie’n, sɛ sa wie fu e nun’n, é kwlá fá ajalɛ ndɛndɛ. I liɛ’n, e nin Zoova e afiɛn su saciman yɛ é yó sanwun i ɲrun titi.—Jue. 101:3; 1 Tim. 4:12.

19. ?Sɛ e tra ninnge nga Zoova fa wlali e sa nun’n, be nun kpa’n i su mmlusuɛ benin yɛ é ɲɛ́n i-ɔ?

19 Zoova maan e sili ndɛ nanwlɛ m’ɔ o Biblu’n nun’n yɛ e kwla kle sran’m be like. Ninnge sɔ mɔ Zoova fa wlali e sa nun’n, maan e tra be nun kpa. Sɛ e yo sɔ’n, e akunndan’n su buman e fɔ, é wún like nga ti yɛ e o mɛn nun’n i wlɛ yɛ é úka sran mun naan b’a si Zoova. I sɔ’n ti’n, é dí aklunjuɛ. Ɔ maan Zoova fanngan nun’n, é kwlá trá like nga be fa wlali e sa nun’n, i nun kpa.—1 Tim. 6:12, 19.

JUE 127 ?Like benin yɛ sɛ n yo-ɔ ɔ ti su-ɔ?

^ ndɛ kpɔlɛ 5 Zoova maan e si ndɛ nanwlɛ’n yɛ e kwla kan kle e wiengu mun. I sɔ’n ti e cenjele like dan. Like suanlɛ nga nun’n, é wá kán wafa nga e kwla tra e cenjele like sɔ’n nun kpa naan w’a floman e sa nun’n, i ndɛ.

^ ndɛ kpɔlɛ 8 Be kacili sran’n i dunman’n.