Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 39

Maan e suan aniaan bla’m be bo

Maan e suan aniaan bla’m be bo

“Bla nga be bo jasin kpa be sin’n b’a ba kpanngban kɛ sonja mun sa.”—JUE. 68:12.

JUE 137 E niaan bla Klistfuɛ kpa mun

I SU FITILƐ *

E niaan bla’m be su Zoova juejue su. Wie’m b’a wɔ aɲia bo, wie’m be su bo jasin fɛ’n, wie’m be su siesie Ɲanmiɛn Sielɛ Sua’n i ye, yɛ wie mun ekun be yi i nglo kɛ be wiengu’m be ndɛ lo be. (An nian ndɛ kpɔlɛ 1 be nun.)

1. (1) ?Wafa sɛ yɛ aniaan bla’m be suan anuannzɛ’n i bo-ɔ? (An nian foto ng’ɔ o fluwa’n i bui’n su’n.) (2) ?Sa benin wie mun yɛ be o be su-ɔ?

KƐ E wun aniaan bla mɔ be di junman kekle e asɔnun’m be nun’n, ɔ yo e fɛ. Aniaan bla sɔ’m be mian be ɲin be tran aɲia’m be bo yɛ be bo jasin fɛ’n. Be nun wie’m be siesie Ɲanmiɛn Sielɛ Sua’m be ye yɛ be kle kɛ be niaan’m be ndɛ lo be. Sanngɛ sa sunman o be su. Yɛle kɛ wie’m be nian be si nin be nin mɔ b’a yo oke’n, be lika. Wie’m be osufuɛ’m be tanndan be ɲrun. Kpɛkun wie’m be ngunmin yɛ be ta be mma mun-ɔn. Ɔ maan ɔ fata kɛ be di junman kekle kpa naan b’a kwla nian be lika.

2. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e suan aniaan bla’m be bo-ɔ?

2 ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e suan aniaan bla’m be bo-ɔ? Afin ɔ ju wie’n mɛn’n nunfuɛ’m be buman bla’m be sran. Sanngɛ Biblu’n wla e fanngan kɛ e bu be sran. I wie yɛle kɛ akoto Pɔlu seli Klisifuɛ nga be o Rɔmun lɔ’n be kɛ be sɔ aniaan bla Febe i nun klanman naan ‘like kwlaa nga i sa miɛn i wun’n, be fa mɛn i.’ (Rɔm. 16:1, 2) I nun mɔ Pɔlu ti Farizifuɛ’n ɔ nin i wiengu’m be buman bla’m be wie. Sanngɛ kɛ ɔ kacili Klisifuɛ’n, ɔ niannin Zezi i ajalɛ’n su. Yɛle kɛ i ɲin yili be yɛ ɔ nin be trannin klanman.—1 Kor. 11:1.

3. (1) ?Wafa sɛ yɛ Zezi nin bla’m be nantili-ɔ? (2) ?Wafa sɛ yɛ ɔ buli bla nga be yo Ɲanmiɛn i klun sa’n niɔn?

3 Zezi buli bla’m be sran. (Zan 4:27) Asa ekun’n, akunndan nga Zifu’m be Ɲanmiɛn sulɛ wafa’m be su kpɛnngbɛn’m be bu i bla’m be wun’n, Zezi w’a bumɛn i sɔ akunndan’n wie. I kpa bɔbɔ’n, fluwa kun m’ɔ kan Biblu’n i su ndɛ’n seli kɛ: “Zezi w’a kanman bla’m be ndɛ tɛtɛ le.” Bla nga be mian be ɲin be yo i Si i klun sa’n, be yɛ i ɲin yili be kpa’n niɔn. Ɔ seli kɛ be ti i niaan naan ɔ ti kɛ ɔ nin be fin awlobo kunngba nun sa.—Mat. 12:50.

4. ?Ngue yɛ é wá kɛ́n i ndɛ like suanlɛ nga nun-ɔn?

4 Zezi w’a sisimɛn i bo naan w’a uka bla nga be su Ɲanmiɛn’n. Ɔ kleli kɛ be ndɛ lo i yɛ ɔ yoli ninnge wie mun fa tili be wun ɲanman nun. Like suanlɛ nga nun’n é wá kán wafa nga e kwla nian Zezi i ajalɛ’n su’n, i ndɛ.

MAAN E BU ANIAAN BLA’M BE SRAN

5. ?Ngue ti yɛ kɛ ɔ ko yo naan aniaan bla wie’m b’a tra janvuɛ’n, ɔ ti kekle man be-ɔ?

5 E kwlakwla, i bla-o, i yasua-o, ɔ fata kɛ e ɲan janvuɛ. Sanngɛ ɔ ju wie’n, kɛ ɔ ko yo naan aniaan bla wie’m b’a kwla tra janvuɛ’n, ɔ ti kekle. ?Ngue ti-ɔ? Maan e fa e ɲin e sie i ndɛ nga aniaan bla wie’m be kannin’n su. Be flɛ aniaan bla kun kɛ Zanin. * Ɔ seli kɛ: “Kɛ mɔ n nin-a jaman bian’n ti’n, ɔ ju wie’n n siman sran nga ń fá min wun ń mɛ́ntɛn i asɔnun’n nun-ɔn. Kpɛkun ɔ yo min kɛ n wo asɔnun’n nun ngbɛn sa.” Be flɛ aniaan bla kun ekun kɛ Klisitinin. Ɔ ti atin bofuɛ yɛ ɔ tu ko trannin kan be mian jasin bofuɛ’m be wun lɔ’n. Ɔ seli kɛ: “Kɛ a ju asɔnun kun nun uflɛuflɛ’n, ɔ yo wɔ kɛ ɔ ngunmin yɛ a o sa.” Ɔ ju wie’n, aniaan bla nga be nin be osufuɛ nga be suman Zoova be tran likawlɛ’n be timan be wun aniɛn. Kpɛkun kɛ ɔ ko yo naan be nin aniaan’m b’a ti be wun aniɛn’n, ɔ kwla yo kekle wie. Aniaan bla wie’m be liɛ’n, kɛ mɔ be wunnɛn yo be ya mɔ be kwlá tuman be bo be awlo’n nun’n ti’n, annzɛ be osufuɛ wie m’ɔ kpinndinman’n i lika nianlɛ’n ti’n, ɔ yo be kɛ be ngunmin yɛ be o sa. Aniaan bla kun m’ɔ suan Anɛti’n seli kɛ: “Kɛ mɔ n nian min nin m’ɔ kpinndinman’n i lika’n ti’n, kɛ aniaan’m be yia min kɛ e ko yiyi e ɲin su’n, n kwlá kɔman.”

Kɛ Zezi sa’n maan e kle kɛ aniaan bla’m be ndɛ lo e. (An nian ndɛ kpɔlɛ 6-9 be nun.) *

6. ?Kɛ nga Liki 10:38-42 fa kan’n sa’n, wafa sɛ yɛ Zezi ukali Mari nin Mati-ɔ?

6 Zezi nin Ɲanmiɛn i sufuɛ bla wie’m be yoli ninnge wie mun likawlɛ. Ɔ maan ɔ nin be trali janvuɛ kpa. Maan e kan Zezi i janvuɛ Mari nin Mati mɔ atrɛkpa’n be leman bian’n be ndɛ. (An kanngan Liki 10:38-42 nun.) Ndɛ nga Zezi kannin’n nin ninnge ng’ɔ yoli’n, be yoli maan Mari nin Mati be wun kpajali be. Ɔ maan, cɛn kun’n kɛ Zezi ɔli be awlo lɔ’n, Mari ko trannin ase i ja wun lɛ kɛ like suanfuɛ mun sa naan ɔ́ tíe ndɛ ng’ɔ́ kán’n. * Sanngɛ i sɔ’n w’a yoman Mati i fɛ. Afin i waan Mari w’a yaci aliɛ tɔnlɛ’n i sa nun. Ɔ maan w’a sisimɛn i bo naan w’a kɛn i klun ndɛ’n w’a kle Zezi. Blɛ sɔ’n nun’n, Zezi mannin be afɔtuɛ cinnjin kpa wie mun. Blɛ uflɛ nun’n, ɔ ko niannin Mari nin Mati ɔ nin be niaan bian Lazaa be osu ekun. I lɛ nun’n, ɔ kleli kɛ be ndɛ lo i. (Zan 12:1-3) Ɔ maan kɛ Lazaa wa tɔli tukpacɛ kekle kpa’n, Mari nin Mati be si kɛ be kwla se Zezi kɛ ɔ wa uka be.—Zan 11:3, 5.

7. ?Ngue yɛ e kwla yo fa wla aniaan bla’m be fanngan-ɔn?

7 Aniaan bla wie’m be liɛ’n, aɲia’m be bo yɛ be nin aniaan’m be kwla yo ninnge wie mun likawlɛ-ɔ. I sɔ’n ti’n, kɛ aniaan bla sɔ’m be ba aɲia’m be bo’n, maan e sɔ be nun klanman, e nin be koko yalɛ, yɛ e kle be kɛ be ndɛ lo e. Zanin mɔ e kɛnnin i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Kɛ n tɛ kosan’m be su aɲia’m be bo mɔ aniaan’m be yo min mo’n, i sɔ’n wla min fanngan. Asa ekun’n, kɛ be nin min bo jasin fɛ’n, annzɛ be kle kɛ min ndɛ lo be’n, ɔ yo min fɛ wie.” Ɔ fata kɛ e kle aniaan bla’m be kɛ be ndɛ lo e. Aniaan bla kun m’ɔ suan Kia’n, ɔ seli kɛ: “Cɛn nga m’an kwlá wɔman aɲia bo’n, n si kɛ saan aniaan wie’m bé flɛ́ min bé úsa min osu. I sɔ’n kle kɛ min ndɛ lo be.”

8. ?Wafa sɛ yɛ e kwla nian Zezi i ajalɛ’n su ekun-ɔn?

8 Kɛ Zezi sa’n, e nin aniaan bla mun e kwla yo ninnge wie mun likawlɛ. Wie liɛ’n, e kwla yia be naan e nin be e wla asa annzɛ e yiyi e ɲin su. Blɛ sɔ’n nun’n, maan ndɛ nga é kán’n, ɔ wla e wiengu fanngan. (Rɔm. 1:11, 12) Zezi si kɛ be ngunmin tranlɛ’n kwla yo kekle man sran wie mun. Sanngɛ ɔ kleli weiin kɛ kannzɛ sran kun leman bian annzɛ bla annzɛ ba bɔbɔ’n, sanngɛ ɔ kwla di aklunjuɛ. (Lik. 11:27, 28) I kpa bɔbɔ’n, sɛ e fa Zoova i sulɛ’n e sie i like kwlaa ɲrun’n yɛ é dí aklunjuɛ kpafuɛ’n niɔn. (Mat. 19:12) Ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be nian Zezi i ajalɛ’n su.

9. ?Ngue yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla yo naan b’a uka aniaan bla mun-ɔn?

9 Ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be bu bla nga be o asɔnun’n nun’n be kɛ be niaan bla nin be nin sa. (1 Tim. 5:1, 2) Kwlaa naan aɲia’n w’a bo i bo’n yɛ kɛ ɔ ko wie’n, ɔ fata kɛ be nin be koko yalɛ. Aniaan bla Klisitinin mɔ e kɛnnin i ndɛ’n seli kɛ: “Asɔnun kpɛnngbɛn kun sieli i nzɔliɛ kɛ n ɲanman blɛ n yoman ninnge wie mun. Ɔ maan ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ sí sa nga ti yɛ n ɲanman blɛ’n. Kɛ ɔ kleli kɛ min ndɛ lo i’n, ɔ yoli min fɛ kpa.” Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be nin aniaan bla’m be koko yalɛ’n, be kle kɛ aniaan bla’m be ndɛ lo be. * Anɛti mɔ e kɛnnin i ndɛ’n, ɔ kannin sa nga ti yɛ kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be nin aniaan bla’m be koko yalɛ kpɛ sunman’n ɔ ti kpa’n, i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Kɛ be yo sɔ’n, n si be kpa yɛ be kusu be si min kpa wie. Ɔ maan kɛ sa kekle tɔ min su’n, n sisiman min bo naan m’an ko se be kɛ be uka min.”

MAAN E YO ANIAAN BLA’M BE MO

10. ?Ngue yɛ e kwla yo naan aniaan bla’m b’a di aklunjuɛ-ɔ?

10 E kwlakwla, i yasua-o, i bla-o kɛ e di junman mɔ be yo e mo’n, i sɔ’n yo e fɛ. Sanngɛ sɛ be buman like nga e yo’n i like fi’n, i sɔ’n kwla bubu e sa sin. Aniaan bla kun suan Abigaɛli. Ɔ ti atin bofuɛ yɛ ɔ leman bian. Blɛ wie nun’n, ɔ yo i kɛ i ndɛ nunman sran ndɛ nun sa. Ɔ seli kɛ: “Sran’m be si kɛ n ti sran nga sa i wa annzɛ sran nga sa i niaan bla. Min su ndɛ ngba nga sran’m be si i’n, yɛ ɔ o lɛ-ɔ. Ɔ ju wie’n, ɔ yo min kɛ sran fi fɛmɛn i ɲin sieman min su sa.” Aniaan bla kun ekun suan Pamun. Ɔ leman bian yɛ ɔ yoli ngaliɛ difuɛ afuɛ kpanngban. I sin’n, ɔ sɛli i sin i nvle’n nun ko niɛnnin i si nin i nin be lika. Kɛ é sé yɛ’n, ɔ le 70 tra su yɛ ɔ te yo atin bofuɛ. Ɔ seli kɛ: “Kɛ n di junman mɔ min wiengu’m be yo min mo’n, i sɔ’n uka min kpa.”

11. ?Wafa sɛ yɛ Zezi kleli kɛ ɔ bu bla nga be suɛnnin i bo’n, be sran-ɔn?

11 Bla wie’m be fali “be sa nun ninnge mun” suannin Zezi bo. I sɔ’n yoli Zezi i fɛ kpa. (Lik. 8:1-3) Zezi mannin bla sɔ’m be atin kɛ be suɛn i bo. Kpɛkun ɔ kannin ninnge nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó be’n, be ndɛ kleli be. I wie yɛle kɛ ɔ kɛnnin i wie’n nin i cɛnlɛ’n i ndɛ kleli be. (Lik. 24:5-8) Kɛ i akoto mun sa’n, ɔ kleli be like naan b’a kwla jran sa kekle nga bé wá tɔ́ be su’n be ɲrun kekle. (Mar. 9:30-32; 10:32-34) Kɛ be trali Zezi mɔ be boboli i waka’n su’n, i akoto’m be wanndili. Sanngɛ bla nga be suɛnnin i bo laa’n, be kɛli i wun lɛ.—Mat. 26:56; Mar. 15:40, 41.

12. ?Junman benin yɛ Zezi fa mannin bla’m be kɛ be di-ɔ?

12 Zezi mannin bla’m be junman cinnjin kɛ be di. I wie yɛle kɛ, kɛ be cɛnnin i’n, ɔ dun mmua yili i wun nglo kleli bla wie mun. Kpɛkun ɔ seli be kɛ be ko se i akoto’m be kɛ b’a cɛn i. (Mat. 28:5, 9, 10) Asa ekun’n, e kwla se kɛ kɛ Ɲanmiɛn fɛ́ i wawɛ’n mán Zezi i sɔnnzɔnfuɛ mun afuɛ 33 nun Pantekɔtu cɛn’n nun’n, nn bla’m be o lɛ wie. Sɛ ɔ ti sɔ sakpa’n, nn be kannin “ninnge ɲɛnmɛn nga Ɲanmiɛn yo be’n” be ndɛ aniɛn wie’m be nun wie.—Yol. 1:14; 2:2-4, 11.

13. (1) ?Junman benin wie mun yɛ aniaan bla’m be di be andɛ-ɔ? (2) ?Wafa sɛ yɛ a kwla kle kɛ ɔ klun jɔ junman nga be di’n su-ɔ?

13 Junman nga aniaan bla’m be di i anuannzɛ’n nun’n ti’n, ɔ fata kɛ e yo be mo. Junman sɔ’m be nun wie mun yɛle Ɲanmiɛn Sielɛ Sua’m be kpanlɛ nin be ye siesielɛ nin aniaan nga be bo jasin fɛ’n aniɛn uflɛ nun’n be bo suanlɛ yɛ aniaan nga be di junman Betɛli’m be nun’n, be ukalɛ. Aniaan bla wie’m be ko uka be nga sanvuɛ sa ɲan be’n, yɛ wie’m be kaci fluwa aniɛnaniɛn’m be nun. Asa ekun’n, wie’m be ti atin bofuɛ yɛ wie’m be ti ngaliɛ difuɛ. Kɛ aniaan bian mun sa’n, aniaan bla’m wie’m be di atin bofuɛ’m be suklu’n annzɛ Ɲanmiɛn sielɛ’n i jasin bofuɛ’m be suklu’n, yɛ wie’m be di Galaadi suklu’n. Aniaan bla nga be le bian’n be suan be wun’m be bo naan b’a kwla di be junman’n asɔnun’n nun annzɛ anuannzɛ’n nun. Aniaan sɔ mɔ Ɲanmiɛn fa be mannin’n, sɛ be yi’m b’a suanman be bo’n, be su kwlá diman be junman’n i kpa. (Efɛ. 4:8) Maan e bu wafa nga e kwla suan aniaan bla’m be bo’n i akunndan.

14. ?Kɛ nga Jue Mun 68:12 fa kan’n sa’n, ngue yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be wun i wlɛ-ɔ?

14 Asɔnun kpɛnngbɛn nga be fa be ɲin be sie i sa su’n, be wun i wlɛ kɛ aniaan bla nga be bo jasin fɛ’n be sɔnnin kɛ “sonja mun sa” naan be si junman sɔ’n i di kpa. (An kanngan Jue Mun 68:12 nun.) Ɔ maan aniaan bla sɔ’m be kwla kle be ajalɛ kpa. Abigaɛli mɔ e kɛnnin i ndɛ’n seli kɛ, kɛ aniaan bian’m be usɛ i like nga kɛ ɔ́ bó jasin fɛ’n ɔ yo naan ɔ nin sran’m b’a kwla bo yalɛ koko bo’n, i sɔ’n yo i fɛ kpa. Ɔ seli kɛ: “Kɛ aniaan’m be nin min koko yalɛ kɛ ngalɛ’n sa’n, n wun i wlɛ kɛ Zoova mannin min junman cinnjin kun i anuannzɛ’n nun.” Asɔnun kpɛnngbɛn’m be wun i wlɛ ekun kɛ aniaan bla kaklaka nga be su Ɲanmiɛn kpa’n be kwla uka aniaan bla nga be te yo talua mɔ sa wie kle be yalɛ’n. (Tit. 2:3-5) Nanwlɛ, e niaan bla’m be di junman kekle. I sɔ’n ti’n ɔ fata kɛ e yo be mo.

MAAN E KAN E NIAAN BLA’M BE TI NDƐ YƐ E UKA BE

15. ?Blɛ benin nun yɛ ɔ fata kɛ e yo ninnge wie mun e fa ti e niaan bla’m be wun ɲanman nun-ɔn?

15 Ɔ ju wie’n, e niaan bla be kwla mian sran kun mɔ kwla kan be ti ndɛ annzɛ ɔ kwla uka be sa trele wie’m be nun’n, i wun. (Eza. 1:17) I wie yɛle kɛ sɛ aniaan bla kun ti angbeti annzɛ ɔ nin i wun’n b’a yra’n, ɔ kwla kunndɛ kɛ sran kun ukɛ i naan be yo ninnge nga laa’n, i wun’n yɛ ɔ yo be’n. Kpɛkun ɔ kwla kunndɛ kɛ sran kun ko kpli i ti jɔlɛ difuɛ’m be ja su sa wie’m be nun. Wie liɛ’n, aniaan bla kun m’ɔ w’a yo oke’n, ɔ kwla kunndɛ kɛ sran kun ko sunmɛn i dɔɔtrɔ. Wie liɛ kusu aniaan bla kun m’ɔ ti atin bofuɛ’n, ɔ di junman wie mun anuannzɛ’n nun. Kpɛkun aniaan’m be su kɛn i wun ndɛ kɛ ɔ boman jasin fɛ’n i kpa kɛ i wiengu atin bofuɛ mun sa. I lɛ nun’n, ɔ kwla mian sran kun m’ɔ kwla kɛn i ti ndɛ’n i wun. ?Sa uflɛ benin nun yɛ e kwla uka e niaan bla mun-ɔn? I lɛ nun’n, maan e fa e ɲin e sie i ajalɛ nga Zezi kle e’n su.

16. ?Kɛ nga Marki 14:3-9 fa kan’n sa’n, wafa sɛ yɛ Zezi jrannin Mari i sin-ɔn?

16 Zezi jrannin Ɲanmiɛn i sufuɛ bla wie mɔ sran’m be kannin be wun ndɛ tɛtɛ’n, be sin. I wie yɛle kɛ kɛ Mati kɛnnin i niaan bla Mari i ndɛ ya su’n, Zezi jrannin Mari sin. (Lik. 10:38-42) Asa ekun’n, kɛ Mari yoli like kun mɔ sran’m be buli kɛ w’a yo sa tɛ mɔ bé ijɔ́ i’n, Zezi jrannin i sin ekun. (An kanngan Marki 14:3-9 nun.) Zezi wunnin like nga ti yɛ Mari yoli sɔ’n i wlɛ yɛ ɔ yoli i mo. Ɔ maan be seli be kɛ: “Like kpa yɛ ɔ yo mannin min-ɔn. [...] Like ng’ɔ kwlɛ i yo’n, yɛ ɔ yoli-ɔ.” Ɔ seli ekun kɛ: “Mɛn wunmuan’n nun’n, lika kwlaa nga bé wá bó jasin fɛ’n, sran’m bé kán like nga bla nga yoli’n i ndɛ wie.” I sɔ kusu yɛ like suanlɛ nga su yo-ɔ. Kɛ Zezi yó Mari i mo’n, ndɛ ng’ɔ kannin’n kle kɛ bé wá bó jasin fɛ’n mɛn wunmuan’n nun. Nanwlɛ, e si kɛ ndɛ nga Zezi kan kleli Mari’n, ɔ wlɛli i fanngan kpa.

17. An kan sa kun m’ɔ kle kɛ blɛ wie nun’n, ɔ fata kɛ e jran aniaan bla’m be sin’n i ndɛ.

17 Sɛ ɔ fata kɛ e jran aniaan bla kun sin’n, nán e sisi e bo i sɔ yolɛ nun. I lɛ nun’n maan e fa ɲin e sie i sa nga su. Aniaan wie’m be sieli i nzɔliɛ kɛ aniaan bla kun mɔ i wun’n suman Zoova’n, ɔ ju wie’n ɔ baman aɲia’m be bo dɔ su. Kpɛkun kɛ aɲia’n wie cɛ’n ɔ su kɔ awlo. Asa ekun’n, be sieli i nzɔliɛ kɛ kpɛ sunman’n, ɔ fɛmɛn i mma mun baman aɲia’m be bo. Ɔ maan be kan aniaan bla’n i wun ndɛ. Afin be wunman sa nga ti yɛ aniaan bla’n kwlá semɛn i wun’n i kɛ ɔ yaci i nun naan ɔ fa ba mun wɔ aɲia’m be bo’n. Be siman kɛ aniaan bla’n miɛn i ɲin yo i liɛ ng’ɔ kwlɛ i yo’n. Kpɛkun be siman kɛ ɔ ju wie’n aniaan bla’n i wun’n fa ninnge wie’m be yolɛ fu i nun yɛ ɔ fata kɛ ɔ nanti ndɛ nga i wun’n kɛn i ba’m be talɛ’n nun’n i su. ?Sɛ a ti aniaan bla’n i wun ndɛ nga aniaan’m be kan’n, ngue yɛ á yó-ɔ? Sɛ aniaan bla’n i ɲin m’ɔ mian’n ti’n a yo i mo naan a kan ninnge kpakpa ng’ɔ yo be’n be ndɛ kle aniaan mun’n, be kwla yaci aniaan bla’n i wun ndɛ tɛtɛ kanlɛ.

18. ?Wafa sɛ ekun yɛ e kwla uka aniaan bla mun-ɔn?

18 Sɛ e waan é klé kɛ aniaan bla’m be ndɛ lo e’n, maan e yo ninnge trele wie mun e fa uka be. (1 Zan 3:18) Aniaan bla Anɛti m’ɔ niɛn i nin’n i lika’n seli kɛ: “Aniaan wie’m be ba awlo wa, be wa nian min nin’n i lika. Blɛ sɔ’n nun’n, n ɲan n ti n yo like uflɛ. Wie liɛ’n be blɛ e aliɛ. Aniaan’m be ayeliɛ sɔ’n kle min kɛ be klo min naan n ti cinnjin asɔnun’n nun.” Aniaan’m be ukali Zanin wie. Yɛle kɛ aniaan bian kun kleli i wafa ng’ɔ kwla niɛn i loto’n i lika’n. Ɔ seli kɛ: “Kɛ aniaan’m be bu min akunndan mɔ be kunndɛman kɛ, kɛ ń císan min loto’n nun’n sa ɲan min’n, ɔ yo min fɛ kpa.”

19. ?Wafa sɛ ekun yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla uka aniaan bla mun-ɔn?

19 Asɔnun kpɛnngbɛn’m be nian aniaan bla’m be lika wie. Be si kɛ Zoova kunndɛ kɛ be nian aniaan bla’m be lika kpa. (Zak. 1:27) Ɔ maan, be nian Zezi i ajalɛ’n su. Yɛle kɛ be ndɛ kanlɛ yoman ya, yɛ be kpɛman mmla tɛkɛtɛkɛ manman be. Sanngɛ be yo be ye yɛ be wun wafa nga be wun yo be’n i wlɛ. (Mat. 15:22-28) Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be mian be ɲin be nian aniaan bla’m be lika’n, i sɔ’n yo maan be wun i wlɛ kɛ be ndɛ lo Zoova nin i anuannzɛ’n. Kɛ aniaan bla Kia i jasin bolɛ akpasua’n i sunianfuɛ’n wunnin i kɛ ɔ su ko tran sua uflɛ nun’n, ɔ fali ajalɛ wie mun naan b’a kwla ukɛ i. Kia seli kɛ: “I sɔ’n yoli maan junman’n w’a tinman min su dan. Ndɛ nga aniaan’m be kannin’n nin ukalɛ mɔ be ukali min’n wlali min fanngan kpa. Ɔ maan, n wunnin i wlɛ kɛ n ti cinnjin asɔnun’n nun naan blɛ kekle nun’n, n kwla lafi be su.”

MAAN E SUAN ANIAAN BLA’M BE KWLAA BE BO

20-21. ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e niaan bla’m be kwlaa be ndɛ lo e-ɔ?

20 Kɛ e nian e asɔnun’m be nun’n, e wun aniaan bla kaka kpa mɔ be di junman kekle kpa m’ɔ fata kɛ e suan be bo-ɔ. Kɛ Zezi sa’n, maan e nin aniaan bla mun e yo ninnge wie mun likawlɛ yɛ e mian e ɲin naan e si be kpa. Asa’n, Ɲanmiɛn i junman mɔ be mian be ɲin be di’n ti’n, maan e yo be mo. Kpɛkun sɛ i sɔ yolɛ’n ti cinnjin’n, maan e kan be ti ndɛ.

21 Lɛtri nga akoto Pɔlu klɛli ko mannin Klisifuɛ nga be o Rɔmun lɔ’n i awieliɛ lɔ’n, ɔ boboli aniaan bla lele ngwlan be dunman. (Rɔm. 16:1, 3, 6, 12, 13, 15) Kɛ Pɔlu yoli bla sɔ’m be like m’ɔ yoli be mo’n, e si kɛ i sɔ’n wlali be fanngan kpa. I sɔ’n ti’n, maan e suan aniaan bla’m be kwlaa be bo. Kɛ e yo sɔ’n, e kle kɛ e klo be naan e kwlakwla e ti awlobo kunngba nunfuɛ.

JUE 136 Maan Zoova “yo ɔ liɛ ye”

^ ndɛ kpɔlɛ 5 Sa sunman o aniaan bla’m be su. Like suanlɛ nga nun’n, é wá wún wafa nga kɛ Zezi sa’n e kwla suan be bo’n. Asa ekun’n, Zezi nin bla’m be yoli ninnge wie mun likawlɛ, i ɲin yili be, kpɛkun ɔ yoli ninnge wie mun fa tili be wun ɲanman nun. É wá wún like nga i ajalɛ sɔ’n kle e’n.

^ ndɛ kpɔlɛ 5 E kacili sran wie’m be dunman’n.

^ ndɛ kpɔlɛ 6 Fluwa kun seli kɛ: “Laa’n, like suanfuɛ’m be tran be like klefuɛ’m be ja wun lɛ. Be nga be fa be ɲin sie i like nga be kle be’n su kpa’n, cɛn wie lele’n be kwla kaci like klefuɛ wie. Sanngɛ be manman bla’m be atin kɛ be kaci like klefuɛ. Ɔ maan sɛ ɔ ti kɛ Zifu yasua wie’m be wunnin i kɛ Mari ti Zezi i ja wun lɛ tíe i nuan bo ndɛ’n, nn w’a yoman be fɛ mlɔnmlɔn.”

^ ndɛ kpɔlɛ 9 Sɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be waan bé úka aniaan bla mun’n, ɔ fata kɛ be yo ninnge mun ngwlɛlɛ su. I wie yɛle kɛ ɔ fataman kɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun i ngunmin ko nian aniaan bla kun i osu.

^ ndɛ kpɔlɛ 65 FOTO NIN DESƐN’M BE SU NDƐ’N: Aniaan bian kun su nian wafa nga Zezi nin aniaan bla nga be lafi Ɲanmiɛn su’n be nantili’n su. I klikli nun’n, ɔ kacili aniaan bla nɲɔn be loto’n i ja’n. I nɲɔn su’n, ɔ ko niannin aniaan bla kun m’ɔ kwlaman nun’n, i osu. Yɛ i nsan su’n, ɔ nin i yi’n be ɔli aniaan bla kun mɔ i ngunmin tɛ i wa’n be awlo lɔ naan be nin bé sú Ɲanmiɛn awlo lɔ likawlɛ.