Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

Fluwa’n nun kannganfuɛ’m be kosan mun

Fluwa’n nun kannganfuɛ’m be kosan mun

?Manin nin aoko’m be ngunmin yɛ Izraɛlifuɛ’m be dili be aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ-ɔ?

Afuɛ ablanan nga Izraɛlifuɛ’m be dili i aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ’n, manin’n yɛ be dili-ɔ. (Tul. 16:35) Asa ekun’n, Zoova maan be ɲannin aoko kpɛ nɲɔn be dili. (Tul. 16:​12, 13; Kal. 11:31) Sanngɛ be ɲannin ninnge wie mun ekun be dili.

I wie yɛle kɛ, ɔ ju wie’n Zoova fɛ i nvle nunfuɛ mun kɔ “lika nga be kwla tran lɛ be lo wunmiɛn’n.” Lika sɔ’m be nun’n, be ɲannin nzue nin ninnge wie uflɛ wie’m be dili. (Kal. 10:33) Be flɛ lika sɔ’m be nun kun kɛ Elimun. “Nzue ti blu-nin-nɲɔn nin nglesia ableso be o lika sɔ’n nun.” (Tul. 15:27) Fluwa kun m’ɔ kan waka nga Biblu’n kan be ndɛ’n be ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Nglesia’n wo lika sunman nun. Waka sɔ’n i su mma’n yɛ sran’m be tɛ i di aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ-ɔ. Waka sɔ’n ti’n, sran kpanngban kpa be ɲan aliɛ nin ngo nin lawlɛ.”

Atrɛkpa’n, Izraɛlifuɛ’m be loli wunmiɛn lika nga andɛ’n be flɛ i kɛ Fɛran’n nun lɛ wie. Lika sɔ’n wo Fɛran nzue ba’n i nuan lɛ. a Fluwa kun se kɛ nzue ba sɔ’n “i tɛnndɛn nun’n ti kilo ya kun ablasan. Sinai lɔ nzue ba nga be ti tɛnndɛn’n, be nun kun yɛ ɔ o lɛ-ɔ. Nzue ba lika sɔ’n ti klanman kpa yɛ sran kpanngban be si lɔ.” Fluwa sɔ’n se ekun kɛ: “Kɛ be fɛ i nzue ba’n nin jenvie’n be aɲialiɛ’n su lɛ lele mɔ bé fá jú Fɛran lika’n nun lɔ’n, ɔ ti kilo ablanan-nin-nnun. Lika sɔ’n ti nglonglo tra jenvie’n lele mɛtri ya nsiɛn-nin-blu, yɛ i tɛnndɛn nun’n ɔ fuanfuan kilo nnun. Be diman nglesia’m be yalɛ lɔ. Lika sɔ’n i klanman m’ɔ ti’n ti’n, sran wie’m be flɛ i kɛ Sinai lɔ Edɛnin fie’n. Nglesia kpanngban mɔ be o lika sɔ’n nun’n ti’n, kɛ ɔ fɛ i lalafuɛ nun lele andɛ’n, sran kpanngban be kɔ lɔ.”

Nglesia waka wie mɔ be o Fɛran lɔ’n.

Kɛ Izraɛlifuɛ’m bé tú Ezipti lɔ’n, be fali sanmlɛn’n, nin kpongbo nga i nun yɛ be fɔtɔ sanmlɛn’n, nin ninnge kɛ ble sa’n, ɔ nin ngo’n be ɔli. Ɔ ti su kɛ ninnge sɔ’m be kwlá cɛman be sa nun. Asa’n, Izraɛlifuɛ’m be fali “bua nin nannin mun,” be ɔli wie. “Nnɛn sɔ’m be sɔnnin kpa.” (Tul. 12:​34-39), Kɛ mɔ aawlɛ flɛnnɛn’n timan lika mɔ i nun tranlɛ’n ti pɔpɔ’n ti’n, atrɛkpa’n, nnɛn sunman be wuli. Asa ekun’n, atrɛkpa’n Izraɛlifuɛ’m be dili be nun wie mun, yɛ be fali wie mun yili tɛ. Atrɛkpa bɔbɔ’n be fali wie mun yili tɛ mannin amuin mun bɔbɔ. b (Yol. 7:​39-43) Ɔ nin i sɔ ngba’n, Izraɛlifuɛ’m b’a yaciman nnɛn wie’m be talɛ. Kɛ be kleli kɛ be lafiman Zoova su’n, ndɛ ng’ɔ kan kleli be’n kle sɔ. Ɔ seli be kɛ: “Amun mma’m bé kánkán bua afuɛ lele ablanan aawlɛ flɛnnɛn’n nun.” (Kal. 14:33) I sɔ’n ti’n, atrɛkpa’n, be ɲannin nɔnnɔn, kpɛkun be ɲannin nnɛn be dili i cɛn kunngun. Sanngɛ i sɔ’n kwlá juman Izraɛlifuɛ kɔe miliɔn nsan, mɔ be dili afuɛ ablanan aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ’n. c

?Ɔ yoli sɛ yɛ nnɛn’m be ɲannin aliɛ nin nzue-ɔ? d Blɛ sɔ’n nun’n, atrɛkpa’n, nzue tɔ aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ kpa yɛ ijre mɔnnɛn o lɔ kpanngban kpa. Fluwa Étude perspicace des Écritures, Volume 1 se kɛ i afuɛ akpi nsan ya nnun yɛ, “nzue ng’ɔ o Arabi mɛn’n nun lɔ’n ɔ sɔnnin tra ng’ɔ o lɔ dɔ nga su’n. Be diman lika nga nzue ba’m be sin lɛ mɔ be nun w’a wu kee’n, be yalɛ lɔ. I sɔ’n kle kɛ laa kpa nun’n, nzue’n tɔ lɔ kpa naan nzue ba’m be o lɔ.” Kannzɛ ɔ ti sɔ’n, sanngɛ aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ lika’n ti kee yɛ ɔ yo sro. (Mml. 8:​14-16) Sɛ ɔ ti kɛ Zoova w’a yoman abonuan sa w’a manman Izraɛlifuɛ’m be nzue sa’n, nn be nin be nnɛn’m be kwlaa be wuli.—Tul. 15:​22-25; 17:​1-6; Kal. 20:​2, 11.

Moizi kannin sa nga ti yɛ Zoova mannin Izraɛlifuɛ’m be manin kɛ be di’n i ndɛ kleli be. Ɔ seli be kɛ: “Ɔ yoli sɔ naan amun si kɛ nán aliɛ ngunmin yɛ maan sran tran nguan nun-ɔn. Sanngɛ ndɛ kwlaa ng’ɔ fin Zoova nuan fite’n yɛ maan sran tran nguan nun-ɔn.”—Mml. 8:3.

a Nian afuɛ 1992 Mɛ 1 Sasafuɛ Tranwlɛ’n i bue 24-25. Ɔ o blɔfuɛ nun.

b Biblu’n kle kɛ Izraɛlifuɛ’m be yili tɛ kpɛ nɲɔn aawlɛ flɛnnɛn nun lɔ mannin Zoova. I kpɛ klikli’n yɛle blɛ mɔ bé táka Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ mun’n. Yɛ i kpɛ nɲɔn su’n yɛle Delɛ Cɛn’n nun. Afuɛ 1512 ka naan Klisifuɛ’m be blɛ’n w’a ju nun yɛ sa nɲɔn sɔ’m be juli-ɔ. Kɛ ɔ́ yó sɔ’n, nn Izraɛlifuɛ’m be tuli Ezipti lɔ w’a di afuɛ kun.—San. 8:14–9:24; Kal. 9:​1-5.

c Kɛ afuɛ ablanan nga Izraɛlifuɛ’m be dili i aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ’n wá wíe’n, nnɛn nga kɛ bé kún alɛ be ɲannin be’n, be sɔnnin kpanngban kpa. (Kal. 31:​32-34) Sanngɛ be dili manin lele be fa wluli mɛn nga Ɲanmiɛn tali nda kɛ ɔ́ fá mán be’n i nun.—Zoz. 5:​10-12.

d Like fi kleman kɛ nnɛn’m be dili manin’n wie. Afin manin ng’ɔ ju sran kun’n yɛ ɔ le atin isa-ɔ. B’a kanman nnɛn’m be ndɛ wie.—Tul. 16:​15, 16.