1. ?Ngue ti yɛ Babilɔninfuɛ’m be buli i kɛ Daniɛli ti i liɛ ngunmin-ɔn?

 I NUN mɔ Babilɔnifuɛ’m bé fá Daniɛli Zerizalɛmun lɛ bé kɔ́ Babilɔnin’n, nn ɔ te yo gbanflɛn kan. Sanngɛ Babilɔnifuɛ’m be sieli i nzɔliɛ kɛ Daniɛli ti i liɛ ngunmin. Be fali be ɲin be sieli i “like nga [be] ɲinma tɛ i’n” su. Yɛ be wunnin kɛ lɛ fi kaan sa nunmɛn i wun naan ɔ ti klanman naan kusu’n be osu’n nun be ti wlengbi. (1 Sam. 16:7) I kwlaa sɔ’n ti’n, Babilɔninfuɛ’m be kleli i like naan ɔ di junman be famiɛn’n i awlo’n nun.—Dan. 1:3, 4, 6.

2. ?Wafa sɛ yɛ Zoova buli Daniɛli-ɔ? (Ezekiɛli 14:14)

² Zoova kloli Daniɛli, sanngɛ nán klanman m’ɔ ti’n annzɛ i osu’n nunfuɛ mɔ be le ɲrun’n, i su yɛ ɔ fɛli i ɲin sieli-ɔ. Sanngɛ Daniɛli i nzuɛn kpa’n i ti yɛ ɔ kloli i-ɔ. I kpa bɔbɔ’n Zoova seli kɛ Daniɛli ti kɛ Nowe nin Zɔbu be sa. Zoova i sufuɛ sɔ mun’n, be miannin be ɲin kpa naan be nin i be afiɛn w’a mantan. Kɛ Zoova kán ndɛ sɔ’n nn atrɛkpa’n Daniɛli le afuɛ 20 annzɛ 20 tra su kan. (Bob. 5:32; 6:9, 10; Zɔb. 42:16, 17; An kanngan Ezekiɛli 14:14 nun.) Zoova kloli Daniɛli lele Daniɛli fa wuli.—Dan. 10:11, 19.

3. ?Ngue yɛ é wá kɛ́n i ndɛ like suanlɛ nga nun-ɔn?

³ Like suanlɛ nga nun’n, é wá fá e ɲin é síe i Daniɛli i nzuɛn nɲɔn mɔ be ti’n Zoova kloli i’n be su. É wá kán nzuɛn sɔ’m be ndɛ kunngunngun, kpɛkun é kán sa nga be nun’n Daniɛli kleli kɛ ɔ le nzuɛn sɔ mun’n be ndɛ. I sin’n é wá wún like ng’ɔ ukali Daniɛli naan w’a fa nzuɛn sɔ mun’n. Kpɛkun é wún wafa nga e kwla niɛn i ajalɛ’n su’n. Gbanflɛn nin talua’m be ti yɛ e klɛli ndɛ nga-ɔ. Sanngɛ e kwlakwla e kwla nian Daniɛli i ajalɛ’n su.

4. ?Wafa sɛ yɛ Daniɛli kleli kɛ ɔ ti yakpafuɛ-ɔ? An fa sa kun be yiyi nun.

⁴ Srɛ kwla kun sran ng’ɔ ti yakpafuɛ’n. Sanngɛ ɔ yaciman srɛ sɔ’n i lɛ naan ɔ yo naan ɔ yo sa tɛ. Daniɛli yoli yakpafuɛ kpa. Maan e kan sa nɲɔn mɔ be nun’n ɔ kleli kɛ ɔ ti yakpafuɛ’n be ndɛ. Kɛ Babilɔninfuɛ’m be sacili Zerizalɛmun klɔ’n m’ɔ dili afuɛ nɲɔn’n yɛ atrɛkpa’n sa klikli’n juli-ɔ. Nebikadnezaa m’ɔ ti Babilɔnin famiɛn’n ɔ cɛnnin laliɛ kun. Laliɛ sɔ’n nun’n ɔ wunnin waka sran kpandangblanwun kun. Ɔ seli i sa sifuɛ mɔ Daniɛli o be nun wie’n be kɛ be kan laliɛ sɔ’n i ndɛ kle i naan be tu i bo be kle i wie. I waan sɛ b’a yoman sɔ’n, ɔ́ kún be kwlakwla. (Dan. 2:3-5) Ɔ fata kɛ Daniɛli fa ajalɛ ndɛndɛ. Sɛ w’a yoman sɔ’n sran kpanngban bé wú. Ɔ maan “Daniɛli ko wunnin famiɛn’n i wun naan w’a se i kɛ ɔ mɛn i blɛ kan naan ɔ́ tú laliɛ’n i bo klé i.” (Dan. 2:16) I sɔ’n kle kɛ ɔ ti yakpafuɛ naan ɔ lafi Ɲanmiɛn su. Biblu’n seman kɛ kwlaa naan Daniɛli w’a ba Babilɔnin’n ɔ tu laliɛ’m be bo. Ɔ seli i janvuɛ mɔ Babilɔninfuɛ’m be flɛli be kɛ Sadraki, Mesaki, nin Abɛdnego be kɛ “be srɛ Ɲanmiɛn m’ɔ o nglo lɔ’n, naan ɔ si be aunnvɔɛ sa sɔ’n nun.” (Dan. 2:18) Zoova tɛli be srɛlɛ’n su. Zoova fanngan nun’n, Daniɛli tuli Nebikadnezaa i laliɛ’n i bo. Ɔ maan b’a kunman Daniɛli nin i janvuɛ mun.

5. ?Sa uflɛ benin nun yɛ Daniɛli kleli kɛ ɔ ti yakpafuɛ-ɔ?

⁵ Kɛ Daniɛli tuli famiɛn’n i laliɛ’n i bo m’ɔ cɛli kan’n sa kun ekun wa juli. Sa sɔ’n nun’n ɔ fata kɛ ɔ yo yakpafuɛ ekun. Nebikadnezaa cɛnnin laliɛ kun ekun. Laliɛ sɔ’n nun’n ɔ wunnin waka dan kpa kun. Daniɛli tuli famiɛn’n i laliɛ’n i bo kleli i. Ɔ seli i kɛ ɔ́ wá bó fia yɛ blɛ sɔ’n nun’n ɔ su diman famiɛn kun. (Dan. 4:25) Famiɛn’n kwla se kɛ Daniɛli ti i kpɔfuɛ, kpɛkun ɔ kwla se kɛ be kun i. Sanngɛ kɛ mɔ Daniɛli ti yakpafuɛ’n ti’n, ɔ tuli famiɛn’n i laliɛ’n i bo kleli i.

6. ?Atrɛkpa’n ngue yɛ ɔ ukali Daniɛli naan w’a yo yakpafuɛ-ɔ?

⁶ ?Atrɛkpa’n, ngue yɛ ɔ ukali Daniɛli naan w’a yo yakpafuɛ-ɔ? Daniɛli i kaan nun’n, i si nin i nin be kleli i ajalɛ kpa. E si kɛ kɛ nga Zoova seli Izraɛlifuɛ’m be kɛ be  yo’n sa’n, be fali Zoova i mmla’m be kleli Daniɛli. (Mml. 6:6-9) Nán Mmla Blu Mun ngunmin yɛ Daniɛli si be-ɔ. Ɔ si Mmla’n i nun ndɛ kpanngban kpa ekun. I wie yɛle kɛ ɔ si like nga Izraɛlifuɛ kun le atin di ɔ nin ng’ɔ leman atin diman’n. b (San. 11:4-8; Dan. 1:8, 11-13) Daniɛli si Ɲanmiɛn i nvle’n i su ndɛ’n i kpa. Kɛ Zoova i nvle’n nunfuɛ’m b’a nantimɛn i mmla’m be su’n, wafa nga i bo’n guali’n ɔ si i kpa. (Dan. 9:10, 11) Sa nga be juli Daniɛli su’n ti’n, ɔ wunnin i wlɛ weiin kɛ Zoova nin anzi’m be o i sin.—Dan. 2:19-24; 10:12, 18, 19.

7. ?Like uflɛ benin yɛ ɔ ukali Daniɛli naan w’a yo yakpafuɛ-ɔ? (An nian desɛn’n wie.)

⁷ Daniɛli suannin Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’m be ndɛ’n i su like. I wie yɛle kɛ ɔ suannin Zeremin fluwa’n i nun like. I sɔ’n ti’n, ɔ wunnin i wlɛ kɛ ɔ cɛ kan’n bé yáci Zifu nga Babilɔninfuɛ’m be trali be’n be nun. (Dan. 9:2) Kɛ Daniɛli wunnin kɛ ndɛ nga Zoova kannin’n kpɛnnin su’n i sɔ’n yoli maan ɔ lafili Ɲanmiɛn su kpa. Kpɛ sunman’n be nga be lafi Zoova su kpa’n be ti yakpafuɛ. (An nian Rɔmunfuɛ Mun 8:31, 32, 37-39 nun.) Ng’ɔ ti cinnjin kpafuɛ’n yɛle kɛ Daniɛli srɛli i Si Ɲanmiɛn titi. (Dan. 6:10) Ɔ kɛnnin i klun ndɛ kleli Zoova, ɔ dili i sa tɛ’m be nanwlɛ kleli i, yɛ ɔ srɛli i kɛ ɔ ukɛ i. (Dan. 9:4, 5, 19) Daniɛli ti klɔ sran kɛ e sa. Ɔ maan ɔ nin yakpa yolɛ’n finmɛn i nin klun. Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun like suanlɛ’n, nin Ɲanmiɛn srɛlɛ’n ɔ nin Ɲanmiɛn sulafilɛ’n yɛ be ukɛli i naan w’a yo yakpafuɛ-ɔ.

8. ?Ngue yɛ e kwla yo naan y’a yo yakpafuɛ-ɔ?

⁸ ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo naan y’a yo yakpafuɛ-ɔ? E si nin e nin be kwla wla e fanngan kɛ e yo yakpafuɛ. Sanngɛ yakpa yolɛ’n timan kɛ aja like mɔ be kwla fa cɛ e’n sa. Yakpa yolɛ’n ɔ ti kɛ like kun mɔ kwlaa naan b’a si i yo’n be suan’n sa. Ɔ fata kɛ e suɛn i yolɛ. Kɛ sran kun su suan like kun yolɛ’n ɔ fɛ i ɲin sie i sran ng’ɔ kle i like’n i su kpa, kpɛkun ɔ niɛn i liɛ’n su yo. ?I wafa kunngba’n, wafa sɛ yɛ e kwla nian Daniɛli i ajalɛ’n su naan y’a yo yakpafuɛ-ɔ? Kɛ i sa’n, ɔ fata kɛ e si Ɲanmiɛn Ndɛ’n i kpa. Ɔ fata kɛ e srɛ Ɲanmiɛn titi naan e nin i e afiɛn mantan kpa, yɛ e lafi su kɛ Zoova su kpɔciman e le. Sɛ e yo sɔ naan sa tɔ e su’n, é yó yakpafuɛ.

9. ?Kɛ e kle kɛ e ti yakpafuɛ’n, wafa sɛ yɛ i bo’n gua-ɔ?

⁹ Kɛ e kle kɛ e ti yakpafuɛ’n, e ɲan su ye dan. I wie yɛle aniaan kun mɔ be flɛ i kɛ Bɛnin’n i liɛ’n. Ɔ tran Alemaɲin lɔ. Be suklu lɔ’n sran’m be lafi su kɛ klɔ sran fin ndo naan mɛn’n i yilɛ’n i su ndɛ nga Biblu’n kan’n timan nanwlɛ. Cɛn kun’n, be mannin Bɛnin i atin kɛ ɔ jrɛn i wiengu suklu ba’m be ɲrun naan ɔ kan sa nga ti yɛ ɔ lafi su kɛ Ɲanmiɛn yɛ ɔ yili ninnge kwlaa’n i ndɛ. Ɔ kannin like ng’ɔ lafi su’n i ndɛ kleli be. ?Kɛ ɔ yoli sɔ’n wafa sɛ yɛ i bo’n guali-ɔ? Bɛnin bɔbɔ seli kɛ: “E like klefuɛ’n sieli i su kpa min nuan bo. Fluwa nga n fa dili junman’n ɔ cili i foto fa cɛli min wiengu suklu ba’m be kwlaa.” ?Ngue yɛ i wiengu suklu ba’m be yoli-ɔ? Benin kan guali su kɛ: “Be nun kpanngban be sieli be su kpa. Be seli min kɛ min wun yo be fɛ kpa.” Bɛnin i su ndɛ’n kle kɛ kpɛ sunman, sran’m be ɲin yi sran ng’ɔ ti yakpafuɛ’n. Asa’n i sɔ’n kwla yo maan sran wie mɔ be awlɛn ti kpa’n be ba Zoova  sulɛ. Nanwlɛ, kɛ e kle kɛ e ti yakpafuɛ’n i bo’n gua klanman.

10. ?Kɛ be se kɛ Ɲanmiɛn nin i sufuɛ’m be nanti klanman’n i bo’n yɛle benin?

¹⁰ Kpɛ sunman’n, Biblu’n kan wafa nga Zoova nin i sufuɛ’m be nanti klanman’n i ndɛ. I sɔ’n kle kɛ ɔ klo be, yɛ ɔ nin be be afiɛn mantan. Asa’n Biblu’n kan Zoova i sufuɛ mɔ be nin be wiengu’m be nanti klanman’n i ndɛ wie. (2 Sam. 9:6, 7) Zoova kusu kunndɛ kɛ i sufuɛ’m be nin i nanti klanman titi. Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, e nin Ɲanmiɛn e kwla nanti kpa tra laa’n. Maan e nian wafa nga Daniɛli i su ndɛ’n yi i sɔ liɛ’n i nglo’n.

11. ?Kɛ Daniɛli yoli kpɛnngbɛn’n sa benin yɛ ɔ juli i su-ɔ? (An nian foto ng’ɔ o fluwa’n i bui’n su’n.)

¹¹ Sa kpanngban be tɔli Daniɛli su, yɛ sa sɔ’m be nun’n ɔ fata kɛ ɔ kle kɛ ɔ nin Ɲanmiɛn be nanti klanman annzɛ ɔ nin i be nantiman klanman. Sanngɛ kɛ ɔ ɲannin afuɛ 90 yɛ sa sɔ’m be nun kekle kpafuɛ’n tɔli i su-ɔ. Blɛ sɔ’n nun’n, nn Medifuɛ mun nin Pɛɛsifuɛ’m b’a fa Babilɔnin klɔ’n yɛ Famiɛn Dariisi yɛ ɔ sie nvle’n niɔn. Famiɛn’n i awlo lɔ sran’m be kloman Daniɛli i sa yɛ be ɲin yiman Ɲanmiɛn nga Daniɛli su i’n. Ɔ maan be cicili i wun kɛ bé kún i. Be yoli maan famiɛn’n kpɛli mmla kun. Mmla sɔ’n ti’n, Daniɛli wá klé sran nga i ɲin yi i’n. Sɛ Daniɛli waan ɔ́ ɲɛ́n i ti naan ɔ́ yó kɛ sran kwlaa sa’n, ɔ fata kɛ ɔ yaci Ɲanmiɛn srɛlɛ cɛn ba 30. Sanngɛ Daniɛli w’a nantiman mmla sɔ’n su. Ɔ maan be fɛ i yili i asɔmɔli’m be kunman’n nun. Sanngɛ kɛ mɔ Daniɛli w’a kpɔcimɛn i Ɲanmiɛn ti’n, ɔ deli i asɔmɔli’m be nuan’n nun. (Dan. 6:12-15, 20-22) ?É yó sɛ naan e nin Ɲanmiɛn y’a nanti klanman titi kɛ nga Daniɛli fa yoli’n sa?

12. ?Ngue ti yɛ Daniɛli w’a kpɔciman Zoova-ɔ?

¹² Kɛ nga e fa wunnin i lɛ’n sa’n klolɛ mɔ e klo Ɲanmiɛn’n i ti yɛ e nin i e kwla nanti klanman titi-ɔ. Daniɛli klo i Si Ɲanmiɛn dan, i sɔ’n ti yɛ w’a kpɔcimɛn i’n niɔn. Ɔ fali blɛ buli Zoova i nzuɛn mun ɔ nin wafa nga Zoova yo ninnge mun’n be su akunndan. I sɔ’n ti yɛ ɔ kloli i sɔ-ɔ. (Dan. 9:4) Asa’n Daniɛli buli ninnge kpakpa nga Ɲanmiɛn yo mɛnnin i nvle’n nunfuɛ mun’n i su  akunndan, yɛ ɔ sili ninnge sɔ’m be su ye.—Dan. 2:20-23; 9:15, 16.

13. (1) ?Sa benin yɛ ɔ ju gbanflɛn nin talua nga be su Zoova’n be su-ɔ? An fa sa kun be yiyi nun. (An nian foto’n wie.) (2) ?Kɛ nga e fa wunnin i video’n nun’n sa’n, sɛ be usa e kɛ wafa sɛ yɛ e bu be nga be nin be wiengu yasua annzɛ be wiengu bla be la’n, wafa sɛ yɛ e kwla tɛ su-ɔ?

¹³ Andɛ’n, gbanflɛn nin talua nga be su Zoova’n be nun wie’m be su sa’n ti kɛ Daniɛli liɛ’n sa. Yɛle kɛ be wiengu’m be kloman Zoova yɛ be nantimɛn i mmla’m be su. Ɔ ju wie’n be kloman be nga be su Zoova’n bɔbɔ. Wie mun bɔbɔ be wlanwlan gbanflɛn nin talua sɔ mun naan be yaci Zoova sulɛ. I sɔ sa’n juli aniaan kun mɔ be flɛ i Graeme’n i su’n. Aniaan sɔ’n tran Ɔstrali lɔ. Sa sɔ’n juli i su be suklu lɔ. Cɛn kun’n, be like klefuɛ kun usali suklu ba’m be kɛ: ‘?Sɛ amun janvuɛ kun se amun kɛ ɔ nin i wiengu yasua annzɛ i wiengu bla be la’n, wafa sɛ yɛ amún bú i sɔ liɛ’n niɔn?’ Ɔ kan guali su kɛ maan be nga bé súan be janvuɛ sɔ’n i bo’n be jran bue kun, yɛ maan be nga be su suɛnmɛn i bo’n be jran bue uflɛ su. Graeme seli kɛ: “Min wiengu suklu ba’m be kwlaa be ko jrannin bue kun. Kpɛkun min nin aniaan kun e jrannin bue kun.” I sin’n, sa ng’ɔ juli’n i ɲrun kekle jranlɛ w’a yoman pɔpɔ Graeme i sa nun. Ɔ seli kɛ: “E like klefuɛ’n ɔ nin min wiengu suklu ba’m be kpɛli e nzowa lele e jralɛ dɔ’n juli. Sanngɛ n miannin min ɲin n yiyili ajalɛ nga n fali’n i nun amanniɛn su.” ?Kɛ Graeme yoli sɔ’n, i bo’n guali sɛ? Ɔ seli kɛ: “N kloman kɛ be kpɛ min nzowa. Sanngɛ kɛ n kwla kannin like nga n lafi su’n i ndɛ n kleli be mɔ m’an kpɔciman Zoova’n, min klun jɔli kpa.” c

14. ?Ninnge nga e kwla yo naan e nin Zoova y’a nanti klanman’n be nun kun yɛle benin?

¹⁴ E kusu sɛ e klo Zoova tankaan kpa’n, e nin i é nánti klanman kɛ nga Daniɛli fa yoli’n sa. Sɛ e si Zoova kpa’n é kló i kpa. I lɛ nun’n, e kwla suan ninnge ng’ɔ yili be’n be su like. (Rɔm. 1:20) Ndɛ akpasua wie’m be kan ninnge nga Ɲanmiɛn yili be’n be ndɛ. (“Évolution ou conception ?”) Sɛ a kunndɛ kɛ á kló Zoova kpa trá laa’n, a kwla kanngan ndɛ akpasua sɔ’m be nun ndɛ’m be nun. Annzɛ a kwla nian video nga be o ndɛ akpasua sɔ’m be nun’n wie. Asa’n, a kwla kanngan fluwa nga be kan ninnge nga Ɲanmiɛn yili be’n be ndɛ nun’n be nun. (Fluwa “La vie a-t-elle été créee?” annzɛ fluwa “Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie.”) Aniaan talua kun m’ɔ fin nvle nga be flɛ i kɛ Danemaki’n nun’n, ɔ seli kɛ: “Wafa nga be yiyili ndɛ’m be nun fluwa sɔ’m be nun’n ɔ yo fɛ kpa. Be mianman sran kɛ ɔ fa ndɛ wie su. Sanngɛ be yiyi ndɛ’n nun weinwein. I liɛ’n, sran kun bɔbɔ kwla fa ajalɛ ng’ɔ klo’n.” Bɛnin mɔ e kɛnnin i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Fluwa sɔ’m be ti’n n lafili Ɲanmiɛn su kpa. N wunnin i wlɛ weiin kɛ Ɲanmiɛn yɛ ɔ yili mɛn’n niɔn.” Sɛ amun suan fluwa sɔ’m be nun like’n, amún láfi su kɛ ndɛ yɛ mɔ Biblu’n kan’n ɔ ti nanwlɛ. Ɔ se kɛ: “Zoova, e Ɲanmiɛn, sɛ be manman wɔ, be yi wɔ ayɛ naan be se kɛ a le tinmin’n, ɔ ti su. Afin wɔ yɛ a yili like kwlaa-ɔ. A klo kɛ á yí be ti yɛ a yili be-ɔ, yɛ wɔ ti yɛ be o lɛ-ɔ.”—Ngl. 4:11. d

15. ?Like kun ekun mɔ e kwla yo naan e nin Zoova e afiɛn w’a mantan kpa’n yɛle benin?

¹⁵ Like kun ekun mɔ e kwla yo naan e nin Zoova e afiɛn w’a mantan kpa’n yɛle i Wa Zezi i su like suanlɛ. I sɔ yɛ aniaan bla kun  m’ɔ suan Samira m’ɔ tran Alemaɲin lɔ’n ɔ yoli-ɔ. Ɔ seli kɛ: “Zezi i su like suanlɛ’n yɛ ɔ ukali min naan m’an si Zoova kpa-ɔ.” Aniaan bla’n i kaan nun’n, kɛ be se kɛ ninnge nga e yo be’n be kwla yo Zoova i fɛ annzɛ be kwla yo i ya’n ɔ wunmɛn i wlɛ. Sanngɛ aniaan bla’n wun wafa nga Zezi i wun yo i’n i wlɛ. Ɔ seli ekun kɛ: “N klo Zezi, afin ɔ nin i wiengu’m be tran klanman, kpɛkun ɔ klo ba kanngan mun.” Zezi i su like suanlɛ’n ti’n, aniaan bla’n nin Zoova be afiɛn mantannin kpa. ?Ngue ti-ɔ? Samira seli kɛ: “N wunnin i wlɛ kɛ Zezi nian Zoova i ayeliɛ’n su sɛsɛsɛ. I nzuɛn’n ti kɛ i Si liɛ’n sa. N wunnin i wlɛ kɛ sa nga ti yɛ Zoova sunmannin Zezi asiɛ’n su wa’n i wie yɛle kɛ ɔ kunndɛ kɛ e si i kpa.” (Zan 14:9) Ɔ maan sɛ a kunndɛ kɛ á sí Zoova kpa’n, a kwla fa blɛ suan Zezi i su like. Sɛ a yo sɔ’n á kló Zoova kpa, kpɛkun a nin i bé nánti klanman.

16. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e nin Zoova e nanti klanman titi-ɔ? (Jue Mun 18:25; Mise 6:8)

¹⁶ Kpɛ sunman’n, be nga be nin be wiengu’m be nanti klanman’n be wiengu’m be nin be nanti klanman wie. (Rit. 1:14-17) Kɛ e nin Zoova e nanti klanman’n e wla gua ase. ?Ngue ti-ɔ? Afin Zoova seli kɛ be nga be nin i be nanti klanman’n ɔ su kpɔciman be le. (An kanngan Jue Mun 18:25; Mise 6:8 be nun.) Nanwlɛ, kɛ e si kɛ Ɲanmiɛn m’ɔ yili nglo nin asiɛ’n, ɔ kunndɛ kɛ ɔ nin e nánti klanman’n i sɔ’n ti e cenjele like! Kɛ e nin Ɲanmiɛn e afiɛn mantan kpa’n, i sa kekle-o, i yalɛ klelɛ-o, i wie-o be kwlá yoman naan y’a kpɔci i. (Dan. 12:13; Lik. 20:37, 38; Rɔm. 8:38, 39) Nanwlɛ, ɔ ti cinnjin kɛ e nian Daniɛli i ajalɛ’n su naan e nin Ɲanmiɛn e nanti klanman titi.

17-18. ?Wafa sɛ yɛ Daniɛli i su ndɛ’n kwla uka e ekun-ɔn?

¹⁷ Like suanlɛ nga nun’n, e kannin Daniɛli i nzuɛn nɲɔn be ndɛ. Sanngɛ Daniɛli i su ndɛ’n kle e like kpanngban kpa ekun. I wie yɛle kɛ Zoova yoli maan Daniɛli wunnin ninnge wie mun aolia nun, yɛ ɔ cɛnnin laliɛ wie mun. Asa’n Zoova yoli maan ɔ kannin sa wie’m be ndɛ ka naan b’a ju. Yɛ ɔ kannin sa wie mɔ bé jú e ɲrun lɔ m’ɔ fata kɛ be yo e kwlaa e cinnjin’n be ndɛ.

¹⁸ Like suanlɛ nga i sin liɛ nun’n, é wá kán sa nɲɔn mɔ Daniɛli boli be su ka naan b’a kpɛn su’n be ndɛ. Sɛ e wun sa sɔ’m be wlɛ’n, i sɔ’n úka e kwlakwla, i kpɛnngbɛn-o, i gbanflɛn annzɛ talua-o, naan y’a fa ajalɛ kpa. Ndɛ sɔ’m be wlɛ wunlɛ’n kusu kwla uka e naan y’a yo yakpafuɛ naan e nin Ɲanmiɛn y’a nanti klanman titi. I liɛ’n é kwlá jrán sa nga bé wá jú e ɲrun lɔ’n be ɲrun kekle.