Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 42

JUE 103 Sran nga be mannin be like kɛ be yo’n

Maan e kle kɛ e si junman mɔ ‘be nga be fali be mannin’n’ be di’n i su ye

Maan e kle kɛ e si junman mɔ ‘be nga be fali be mannin’n’ be di’n i su ye

“Kɛ ɔ fu ɔli nglo lɔ’n, [] ɔ fali sran wie mun mannin.”EFƐ. 4:8.

NDƐ CINNJIN’N

?Wafa sɛ yɛ asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ mun, nin asɔnun kpɛnngbɛn mun, nin akpasua sunianfuɛ mun be uka e-ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e si junman nga be di’n i su ye-ɔ?

1. ?Ninnge benin wie mun yɛ Zezi yo man e-ɔ?

 KLUN ufue yolɛ nun’n, klɔ sran fi toman Zezi. I nun m’ɔ o asiɛ’n su wa’n ɔ yili atrɛ kpanngban fa ukali sran mun. (Lik. 9:​12-17) Like dan kpafuɛ m’ɔ fa cɛli e’n yɛle i nguan’n. (Zan 15:13) Asa’n kɛ ɔ fɛ i cɛn mɔ Ɲanmiɛn cɛnnin i lele m’ɔ́ fá jú andɛ’n, Zezi te yi i klun ufue’n i nglo. Kɛ ng’ɔ fa kannin’n sa’n, ɔ srɛli Zoova kɛ ɔ fɛ i wawɛ’n man e naan i wawɛ sɔ’n kle e like yɛ ɔ wla e fanngan. (Zan 14:​16, 17; 16:13) Yɛ ɔ sin asɔnun aɲia’m be lika naan y’a ɲan like nga e sa miɛn i wun naan y’a kle sran’m be Biblu’n nun like mɛn wunmuan’n nun’n.—Mat. 28:​18-20.

2. ?‘Be nga Zezi fali be mannin’ mɔ Efɛzifuɛ Mun 4:​7, 8 kan be ndɛ’n be nun wie mun yɛle wan?

2 Maan e kan like kun ekun mɔ Zezi yo mannin e’n i ndɛ. Akoto Pɔlu seli kɛ, kɛ Zezi sɛli i sin ɲanmiɛn su lɔ’n, “ɔ fali sran wie mun mannin.” (An kanngan Efɛzifuɛ Mun 4:​7, 8 nun.) Pɔlu seli kɛ Zezi fali sran sɔ mun mannin naan be di junman fanunfanun wie mun be suan asɔnun’n i bo. (Efɛ. 1:​22, 23; 4:​11-13) Andɛ’n sran nga Zezi fa be mannin’n be wie yɛle asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ mun, nin asɔnun kpɛnngbɛn mun, ɔ nin akpasua sunianfuɛ mun. a I yo, fɔ o aniaan sɔ’m be nun. Ɔ maan ɔ ju wie’n be fɔn. (Zak. 3:2) Sanngɛ Zezi sin be lika uka e. Be ti like m’ɔ fa cɛli e-ɔ.

3. ?Wafa sɛ yɛ e kwlakwla e kwla suan junman nga be nga Zezi ‘fali be mannin’n’ be di’n i bo-ɔ?

3 Zezi fali ‘sran sɔ mun mannin’ naan be wla asɔnun’n nunfuɛ’m be fanngan. (Efɛ. 4:12) Sanngɛ e kwlakwla e kwla uka be naan b’a kwla di junman cinnjin sɔ’n. Maan e fa sunnzun ase kun e yiyi nun. E nun wie’m be kplan Ɲanmiɛn Sielɛ Sua mun. Sanngɛ wie’m be liɛ’n kannzɛ be kplanman wie trele’n, sanngɛ be yo ninnge uflɛ wie mun be fa suan junman sɔ’n i bo. I wie yɛle kɛ be ko man aliɛ, annzɛ be yo ninnge uflɛ wie mun. I wafa kunngba’n e ijɔlɛ’n nin e ayeliɛ’n nun’n e kwla suan asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ mun, nin asɔnun kpɛnngbɛn mun, ɔ nin akpasua sunianfuɛ’m be bo. É wá kán wafa nga e kwla ɲan junman mɔ be di’n i su ye’n i ndɛ. Asa’n é wá wún wafa nga e kwla kle be bɔbɔ ɔ nin Zezi ‘m’ɔ fali be mannin’n’ be kɛ e si ye’n.

ASƆNUNFUƐ’M BE UKAFUƐ MUN ‘BE UKA BE WIENGU MUN’ KPA

4. ?Klisifuɛ klikli’m be blɛ su’n, junman benin wie mun yɛ asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ mun ‘be di be fa uka be wiengu mun-ɔn’?

4 Klisifuɛ klikli’m be blɛ su’n, be sieli aniaan yasua wie mun asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ. (1 Tim. 3:8) Atrɛkpa’n be yɛ Pɔlu flɛli be kɛ “be nga be uka be wiengu’n” niɔn. (1 Kor. 12:28) Kɔlɛ’n aniaan sɔ’m be dili junman cinnjin wie mun naan asɔnun kpɛnngbɛn mun b’a kwla fa be ɲin b’a sie i aniaan’m be like klelɛ’n ɔ nin be lika nianlɛ’n su. I wie yɛle kɛ atrɛkpa’n be ukali aniaan mun naan b’a kwla klɛ Ɲanmiɛn ndɛ’n fluwa wie’m be su. Annzɛ kusu be to ninnge wie mun naan b’a kwla klɛ Ɲanmiɛn ndɛ’n su.

5. ?Junman benin wie mun yɛ asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ mun be di i andɛ-ɔ?

5 Bu junman wie mɔ asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ’m be di i amun asɔnun’n nun’n i akunndan. (1 Piɛ. 4:10) Atrɛkpa’n be yɛ be ka sika nga aniaan’m be mɛn i be klun klo su’n niɔn. Annzɛ be yɛ be nian jasin bolɛ lika’n i wun fluwa’m be su-ɔ. Annzɛ kusu be yɛ be wla fluwa’m be bo, kpɛkun be yo maan aniaan’m be kwla ɲan wie-ɔ. Annzɛ be cisan mannzin’m be nun, be bo video mun, be sɔ be nga be ba aɲia’m be bo’n be nun, kpɛkun be uka aniaan nga be siesie Ɲanmiɛn Sielɛ sua’m be ye’n. Junman kwlaa sɔ’m be ti cinnjin asɔnun’n nun. (1 Kor. 14:40) Asa’n be nun wie mun be di junman wie mun Klisifuɛ mun nin be junman’n aɲia’n i bo, yɛ be ijɔ nzra nun. Asa ekun’n be kwla se asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ kun kɛ ɔ uka jasin bolɛ akpasua kun i sunianfuɛ’n i junman’n i dilɛ nun. Ɔ ju wie kusu’n, asɔnun kpɛnngbɛn kun kwla se asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ kun kɛ ɔ ko sunmɛn i naan be ko wla aniaan wie fanngan.

6. ?Ngue ti yɛ e si junman dan nga asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ’m be di’n i su ye-ɔ?

6 ?Wafa sɛ yɛ junman nga asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ’m be di’n ɔ uka asɔnun’n niɔn? Aniaan bla kun mɔ be flɛ i Bebɛli b m’ɔ tran Bolivi’n ɔ seli kɛ: “Junman nga asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ’m be di’n ti’n, n ɲan aɲia’m be su ye kpa. Junman nga be di aɲia’m be bo’n ti’n, n kwla to jue, n kwla tɛ kosan’m be su, n kwla tie nzra nun ijɔlɛ mun, yɛ n kwla nian video, nin foto nin desɛn mun. Be nian be nga be ba aɲia’m be bo’n be su, yɛ be yo maan be nga b’a kwlá baman’n be kwla yo aɲia’n i Zumun su. Kɛ aɲia’n ko wie’n be uka aniaan mun naan b’a yo lika’n i yɛinyɛin, be ka sika nga aniaan’m be mannin’n, yɛ be mian be ɲin naan aniaan’m be ɲan fluwa mun. Ń yó be mo nin junman sɔ mɔ be di’n.” Be flɛ aniaan bla kun kɛ Lɛsili. Ɔ tran Kolɔnbi, yɛ i wun ti asɔnun kpɛnngbɛn. Ɔ seli kɛ: “Asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ’m be uka min wun’n i kpa junman wie’m be dilɛ’n nun. Sɛ ɔ ti kɛ be nunman lɛ sa’n nn junman’n ɔ́ bóbó min wun’n i su. Ɔ maan ń yó be mo nin junman nga be klun klo su be tu be klun be di’n.” Nanwlɛ e kwlakwla e si junman nga asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ’m be di’n i su ye dan.—1 Tim. 3:13.

7. ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ’m be kɛ e si ye-ɔ? (An nian foto’n wie.)

7 Junman nga asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ’m be di’n ɔ kwla yo e fɛ sɔ. Sanngɛ ɔ fata kɛ e yi i sɔ liɛ’n i nglo. Biblu’n wla e fanngan kɛ ‘e kle kɛ e si ye.’ (Kol. 3:15) Be flɛ aniaan bian kun kɛ Sisitɔfu. Ɔ ti asɔnun kpɛnngbɛn Fɛnlandi lɔ. Ɔ kannin wafa ng’ɔ kle asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ’m be kɛ ɔ si ye’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “N klɛ ndɛ kun fluwa kun su, annzɛ n klɛ mesazi n ko man asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ kun. I lɛ nun’n n bo Biblu’n nun ndɛ mma kun su. Kpɛkun n kan like trele ng’ɔ yoli m’ɔ wlali min fanngan’n annzɛ sa nga ti yɛ i junman ng’ɔ di’n ɔ yo min fɛ’n i ndɛ.” Aniaan kun m’ɔ suan Paskali ɔ nin i yi Zaɛli mɔ be tran Nuvɛli Kaledonin be liɛ’n be srɛ be man asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ mun. Aniaan bian’n seli kɛ: “Koko nun wa’n, e tuli e klun e srɛ mannin asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ mun. E lali Zoova i ase, junman mɔ be di’n ti. Yɛ e srɛli Zoova kɛ ɔ uka be.” Zoova tie srɛlɛ kɛ ngalɛ’n sa mun, yɛ asɔnun wunmuan’n ɲan su ye.—2 Kor. 1:11.

ASƆNUN KPƐNNGBƐN’M BE DI ‘JUNMAN KEKLE E AFIƐN’

8. ?Ngue ti yɛ Pɔlu i blɛ su’n ɔ seli kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m ‘be di junman kekle kpa-ɔ’? (1 Tesalonikifuɛ Mun 5:​12, 13)

8 Klisifuɛ klikli’m be blɛ su’n, asɔnun kpɛnngbɛn’m be di junman kekle asɔnun’n nun. (An kanngan 1 Tesalonikifuɛ Mun 5:​12, 13 nun; 1 Tim. 5:17) Be yɛ ‘be dun asɔnun’n i ɲrun mmua-ɔ.’ I wie yɛle kɛ be tinngɛ aɲia mun, yɛ be yia be fa ajalɛ wie mun. Asa’n ‘be tu aniaan’m be fɔ.’ Yɛle kɛ klolɛ su’n be man aniaan’m be afɔtuɛ naan b’a sasa asɔnun’n. (1 Tes. 2:​11, 12; 2 Tim. 4:2) Kpɛkun be di junman kekle naan b’a kwla nian be awlobo’n i lika, yɛ be mian be ɲin naan be nin Zoova be afiɛn w’a mantan kpa.—1 Tim. 3:​2, 4; Tit. 1:​6-9.

9. ?Junman benin wie mun yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be di i andɛ-ɔ?

9 Andɛ kusu’n asɔnun kpɛnngbɛn’m be di junman kekle kpa. Be bo jasin fɛ’n. (2 Tim. 4:5) Jasin fɛ bolɛ’n nun’n be kle ajalɛ kpa. Be siesie jasin fɛ bolɛ’n be jasin bowlɛ’n nun lɔ, yɛ be kle aniaan’m be like naan be si jasin’n i bo kpa. Ɔ ju wie’n be di aniaan’m be jɔlɛ. I sɔ yolɛ nun’n, be kle kɛ be si aunnvɔɛ naan be yo sa i nuan su. (1 Kor. 5:​12, 13; Gal. 6:1) Kɛ Klisifuɛ kun yo sa tɛ dan wie’n, be mian be ɲin be ukɛ i naan ɔ nin Zoova be afiɛn sɛ ekun. Sanngɛ kusu’n be mian be ɲin naan asɔnun’n w’a ka sanwun titi. (1 Kor. 5:​12, 13; Gal. 6:1) Like cinnjin kpafuɛ nga asɔnun kpɛnngbɛn’m be yo’n yɛle kɛ be nian Ɲanmiɛn i bua fa’n i lika. (1 Piɛ. 5:​1-3) Be ijɔ nzra nun, be mian be ɲin naan b’a si asɔnun’n nunfuɛ’m be kwlaa, yɛ be ko nian aniaan’m be osu be wla be fanngan. Asɔnun kpɛnngbɛn wie mun be nin aniaan nga be kplan e Ɲanmiɛn sulɛ sua mun mɔ be nian be lika’n be di junman likawlɛ. Wie’m be o aniaan nga be siesie e aɲia dandan mun’n be nun wie. Asɔnun kpɛnngbɛn wie’m be o Komite ng’ɔ nin Dɔɔtrɔfuɛ’m be di junman’n nun. Wie mun ekun be o aniaan nga be nian tukpacifuɛ’m be osu’n be nun, annzɛ be di junman uflɛ wie mun. Nanwlɛ, asɔnun kpɛnngbɛn’m be di junman be man e.

10. ?Ngue ti yɛ maan e klo asɔnun kpɛnngbɛn mun-ɔn?

10 Zoova seli kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m bé wá nían e lika naan i sɔ’n ti’n, ‘srɛ su kunman e kun, yɛ e wun su usuman e kun.’ (Zer. 23:4) Be flɛ aniaan bla kun kɛ Zoana. Ɔ tran Fɛnlandi. Kɛ i manmin tɔli tukpacɛ kekle kpa’n ɔ wunnin kɛ ndɛ sɔ’n kpɛnnin su i lika. Ɔ seli kɛ: “N kanman min klun ndɛ n kleman sran sa. Sanngɛ kɛ sa sɔ’n juli’n, asɔnun kpɛnngbɛn kun mɔ e simɛn i kpa laa’n ɔ trɛli i awlɛn min lika. Ɔ nin min srɛli Zoova, yɛ ɔ ukali min naan n wun i wlɛ kɛ Zoova klo min. N wla kpɛnman ndɛ trele ng’ɔ kannin’n su, sanngɛ min wla kpɛn su kɛ i sɔ m’ɔ yoli’n ti’n min wla guali ase. N lafi su kɛ blɛ sɔ nun mɔ n mian ukalɛ wun kpa’n, Zoova yɛ ɔ sunmɛnnin i kɛ ɔ wa uka min-ɔn.” ?Yɛ ɔ li? ?Wafa sɛ yɛ ɔ asɔnun kpɛnngbɛn’m be ukali wɔ-ɔ?

11. ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle asɔnun kpɛnngbɛn’m be kɛ e si ye-ɔ? (An nian foto’n wie.)

11 Zoova kunndɛ kɛ e kle asɔnun kpɛnngbɛn’m be kɛ e si ye, ‘junman mɔ be di’n’ ti. (1 Tes. 5:​12, 13) Be flɛ aniaan kun kɛ Anrieta. Ɔ tran Fɛnlandi. Ɔ seli kɛ: “Asɔnun kpɛnngbɛn’m be uka be wiengu mun be klun klo su. Sanngɛ i sɔ’n kleman kɛ be le blɛ annzɛ wunmiɛn tra sran onga mun, annzɛ kusu sa fi kleman be yalɛ. Ɔ ju wie’n n se asɔnun kpɛnngbɛn kun kɛ: ‘A ti asɔnun kpɛnngbɛn kpa kun. N kunndɛ kɛ a wun i sɔ liɛ’n i wlɛ.’” Aniaan bla kun mɔ be flɛ i Sera i liɛ’n, ɔ tran Tiiki lɔ. Ɔ seli kɛ: “Ɔ fata kɛ be wla asɔnun kpɛnngbɛn’m be fanngan naan b’a kwla di be junman’n titi. Ɔ maan e kwla klɛ be fluwa, annzɛ e yia be e awlo lɔ, annzɛ kusu e nin be e bo jasin fɛ’n.” ?Asɔnun kpɛnngbɛn kun o lɛ mɔ junman ng’ɔ di’n ɔ yo ɔ fɛ kpa-ɔ? Sɛ ɔ ti sɔ’n yo ninnge wie mun fa kle i kɛ a si ye.—1 Kor. 16:18.

Ndɛ nga e kan’n, ɔ nin like nga e yo’n, ɔ kwla wla asɔnun kpɛnngbɛn mun nin asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ’m be fanngan. (An nian ndɛ kpɔlɛ 7, 11, 15 nun.)


AKPASUA SUNIANFUƐ’M BE WLA E FANNGAN

12. ?Klisifuɛ klikli’m be blɛ su’n, ngue yɛ Zezi yoli naan w’a wla asɔnun’n nunfuɛ’m be fanngan-ɔn? (1 Tesalonikifuɛ Mun 2:​7, 8)

12 Zezi Klisi fali ‘sran wie mun mannin’ naan be di junman uflɛ wie mun ekun. Zezi sinnin asɔnun kpɛnngbɛn nga be o Zerizalɛmun lɔ’n be lika naan be sunman Pɔlu nin Baanabasi ɔ nin aniaan uflɛ wie mun ekun kɛ be sinsin asɔnun’m be su. (Yol. 11:22) Junman nga asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ mun, nin asɔnun kpɛnngbɛn’m be di’n i kunngba’n yɛ be dili-ɔ. Yɛle kɛ be wlali asɔnun’n nunfuɛ’m be fanngan. (Yol. 15:​40, 41) Aniaan sɔ’m be kpɔcili ninnge sunman naan b’a kwla di be junman’n. Ɔ ju wie’n, kɛ ɔ ko yo naan b’a kle be niaan’m be like naan b’a wla be fanngan’n be fali be nguan’n be sieli i wie nun.—An kanngan 1 Tesalonikifuɛ Mun 2:​7, 8 nun.

13. ?Junman benin wie mun yɛ akpasua sunianfuɛ’m be di-ɔ?

13 Akpasua sunianfuɛ’m be tu ajalɛ be kɔ lika’m be nun. Wie’m be tu ajalɛ be kɔ mmua kpa naan b’a kwla ko nian asɔnun’m be osu. Lemɔcuɛ kwlaa nun’n, ɔ ijɔ nzra nun kpɛ sunman. Ɔ ko nian aniaan’m be osu, ɔ nin atin bofuɛ mun be yo aɲia, ɔ nin asɔnun kpɛnngbɛn’m be yo aɲia, yɛ ɔ tinngɛ jasin fɛ bolɛ aɲia mun. Ɔ fa blɛ siesie i wun naan w’a kwla ijɔ nzra nun, yɛ ɔ siesie akpasua kun aɲia mun, nin nvle kun aɲia’n. Ɔ kle like atin bofuɛ’m be suklu’n i bo. Ɔ fa ajalɛ wie mun naan ɔ nin akpasua’n nun atin bofuɛ’m b’a kwla yo aɲia kun likawlɛ. Ɔ ju wie kusu’n, betɛli’n mɛn i junman cinnjin wie m’ɔ fata kɛ ɔ di be ndɛndɛ-ɔ.

14. ?Ngue ti yɛ e klo akpasua sunianfuɛ mun-ɔn?

14 ?Wafa sɛ yɛ asɔnun’n nunfuɛ’m be ɲan junman nga akpasua sunianfuɛ’m be di’n i su ye-ɔ? Kɛ aniaan kun m’ɔ fin Tiiki’n ɔ́ kán akpasua sunianfuɛ’m be balɛ’n i su ye ng’ɔ ɲɛn i’n i ndɛ’n ɔ seli kɛ: “Blɛ kwlaa nga be ba asɔnun’n i osu nianlɛ’n i sɔ’n wla min fanngan kɛ n uka min niaan’m be kpa ekun tra laa’n. N si akpasua sunianfuɛ sunman. Sanngɛ be nun wie fi w’a yoman le kɛ i su junman’n sɔnnin dan naan ɔ leman blɛ naan ɔ nin min w’a koko yalɛ sa.” Zoana mɔ e kɛnnin i ndɛ’n ɔ seli kɛ cɛn kun’n ɔ nin akpasua sunianfuɛ kun be boli jasin fɛ’n sanngɛ b’a toman sran fi. Sanngɛ ɔ kan guali su kɛ: “N wla su fiman cɛn sɔ’n su le. Blɛ sɔ’n nun’n min niaan bla nɲɔn be tuli ajalɛ be ko trannin lika uflɛ. Ɔ maan min wla lo be kpa. Akpasua sunianfuɛ’n wlali min fanngan. Ɔ ukali min naan m’an wun i wlɛ kɛ, dɔ nga su’n nán blɛ kwlaa nun yɛ e nin e osufuɛ mun nin e janvuɛ mun e kwla tran-ɔn. Sanngɛ mɛn uflɛ’n nun lɔ’n, blɛ nga e nin be é trán likawlɛ’n ɔ su wieman le.” Ukalɛ mɔ akpasua sunianfuɛ’m be uka e’n ti’n e klo be sa.—Yol. 20:37–21:1.

15. (1) ?Kɛ nga 3 Zan 5-8 fa kan’n sa’n, wafa sɛ yɛ e kwla kle akpasua sunianfuɛ’m be kɛ e si ye-ɔ? (An nian foto’n wie.) (2) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e kle aniaan nga be di junman kekle asɔnun’n nun’n be yi’m be kɛ e si ye-ɔ? (3) ?Yɛ wafa sɛ yɛ e kwla yo-ɔ? (An nian kuku nga be flɛ i kɛ “ Nán amun wla fi be yi’m be su” nun.)

15 Akoto Zan wlali Gaisi fanngan kɛ ɔ sɔ aniaan nga be ba asɔnun’n nunfuɛ’m be fanngan wlalɛ’n be nun, yɛ ɔ srɛli i kɛ sɛ aniaan sɔ’m be kɔlɛ’n ju’n, ‘maan ɔ miɛn i ɲin uka be kɛ nga Ɲanmiɛn bɔbɔ klo’n sa.’ (An kanngan 3 Zan 5-8 nun.) Wafa nga e kwla yo sɔ’n i kun yɛle kɛ e yia akpasua sunianfuɛ’n naan e nin i e wla asa. Like kun ekun mɔ e kwla yo’n yɛle kɛ blɛ m’ɔ ba asɔnun’n i osu nianlɛ’n, maan e tran jasin fɛ bolɛ aɲia’m be bo. Lɛsili mɔ e dun mmua kɛnnin i ndɛ’n ɔ yo ninnge uflɛ wie mun ekun fa kle kɛ ɔ si ye. Ɔ seli kɛ: “N srɛ Zoova kɛ ɔ uka be naan be ɲan like nga be sa miɛn i wun’n. Ɔ ju wie’n e nin min wun e klɛ be fluwa e kan wafa nga be balɛ’n wla e fanngan’n i ndɛ.” Maan ɔ wla kpɛn su kɛ akpasua sunianfuɛ’m be ti klɔ sran kɛ e sa. Wie liɛ’n be tɔ tukpacɛ, annzɛ sa wie’m be ti’n be koko, annzɛ kusu be sa sin bubu be bɔbɔ. Sɛ a kan ndɛ fɛ wie kle be’n annzɛ ɔ cɛ be like kan wie’n, atrɛkpa’n Zoova sín ɔ lika tɛ́ be srɛlɛ’n su.—Ɲan. 12:25.

E MIAN ‘BE NGA BE FALI BE MANNIN’N’ BE WUN

16. ?Ngue yɛ aniaan yasua’m be kwla bu i yolɛ’n i akunndan-ɔn? (Ɲanndra Mun 3:27)

16 Mɛn wunmuan’n nun’n e mian aniaan yasua mɔ be kwla di junman asɔnun’n nun’n be wun kpa. Sɛ a ti yasua naan b’a yo ɔ batɛmun’n, nian sɛ a “kwla uka” asɔnun’n i kpa-o. (An kanngan Ɲanndra Mun 3:27 nun.) I wie yɛle kɛ a kwla mian ɔ ɲin naan b’a kwla sie ɔ asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ. Sɛ a ti asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ kusu’n, a kwla mian ɔ ɲin naan b’a kwla sie wɔ asɔnun kpɛnngbɛn. c Annzɛ kusu’n a kwla fa ajalɛ wie mun naan w’a kwla di Ɲanmiɛn Sielɛ’n i Jasin Bofuɛ’m be Suklu’n wie. Suklu sɔ’n i dilɛ’n kwla yo maan Zezi sín ɔ lika dí junman dan ekun. Sɛ ɔ yo wɔ kɛ a kwlá yoman ninnge sɔ mun’n, srɛ Zoova. Srɛ i kɛ ɔ fɛ i wawɛ’n man wɔ naan w’a kwla di junman kwlaa nga be fa man wɔ’n.—Lik. 11:13; Yol. 20:28.

17. ?Ngue yɛ junman nga ‘be nga be fali be mannin’n’ be di’n ɔ kle e famiɛn Zezi su-ɔ?

17 Junman nga be nga Zezi ‘fali be mannin’n’ be di’n ɔ kle weiin kɛ mɛn i awieliɛ blɛ nga nun’n, i yɛ ɔ dun e ɲrun mmua-ɔ. (Mat. 28:20) Nanwlɛ, kɛ e si kɛ e le famiɛn kun m’ɔ klo e, mɔ i klun ti ufue, yɛ ɔ sin aniaan wie’m be lika uka e’n, i sɔ’n yo e fɛ kpa. I sɔ’n ti’n, yo ninnge wie mun fa kle aniaan sɔ mɔ be tu be klun be di junman’n be kɛ a si ye. Asa’n la Zoova i ase afin “like kpa kwlaa nin like nga fiɛn kaan sa nunmɛn i wun mɔ be fa cɛ sran’n” be fin i.—Zak. 1:17.

JUE 99 E niaan kpanngban kpa mun

a E Anuannzɛ’n i ɲrun dinfuɛ mun, nin be ukafuɛ mun, ɔ nin Betɛli komite’n i nunfuɛ mun, nin asɔnun kpɛnngbɛn nga be di junman uflɛ wie mun ekun’n, be o ‘be nga be fali be mannin’n’ be nun wie.

b Be kacili dunman wie mun.

c Sɛ a kunndɛ kɛ á sí like nga aniaan kun kwla yo naan b’a sie i asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ annzɛ asɔnun kpɛnngbɛn’n i nun ndɛ kpa ekun’n, nian ndɛ akpasua nga be flɛ i kɛ “?Yasua mun, amun su mian amun ɲin naan be sie amun asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ?” annzɛ “?Yasua mun, amun su mian amun ɲin naan be sie amun asɔnun kpɛnngbɛn?” be nun. Be o afuɛ 2024 Novanblu Sasafuɛ Tranwlɛ’n nun.