Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 11

JUE 129 É trá e awlɛn titi

Kannzɛ sa wie’m be bubu wɔ sa sin’n a kwla jran kekle

Kannzɛ sa wie’m be bubu wɔ sa sin’n a kwla jran kekle

“Min dunman’n ti’n, w’a yacimɛn i sɔ yolɛ.”NGL. 2:3.

NDƐ CINNJIN’N

Sa wie’m be ti’n ɔ sa sin kwla bubu wɔ. Kannzɛ ɔ ti sɔ bɔbɔ’n, a kwla su Zoova kpa titi.

1. ?Ngue ti yɛ Zoova i anuannzɛ mɔ e o nun’n ɔ ti e cenjele like-ɔ?

 MƐN’N i awieliɛ blɛ nga nun’n, lika’n w’a yo kekle. Sanngɛ Zoova sin e niaan’m be lika uka e. (Jue. 133:1) Asa’n, ɔ uka e naan e awlobo tranlɛ’n w’a yo fɛ. (Efɛ. 5:33–6:1) Kpɛkun Zoova man e ngwlɛlɛ naan y’a kokoman dan naan e wla w’a gua ase.

2. (1) ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ? (2) ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e yo sɔ-ɔ?

2 Sanngɛ ɔ fata kɛ e mian e ɲin kpa naan y’a kwla su Zoova kpa titi. Afin fɔ m’ɔ o e niaan’m be nun’n ti’n, be kwla lo e ngasi. Asa’n, e bɔbɔ e fɔnlɛ’m be ti’n, e sa sin kwla bubu e. I li sɛ sa tɛ kunngba’n yɛ e yo i titi’n, yɛ i sɔ’n bubu e sa sin dan-ɔn. Kɛ e niaan’m be lo e ngasi, annzɛ kɛ e yi annzɛ e wun i ayeliɛ’n bubu e sa sin’n, annzɛ kusu kɛ e bɔbɔ e fɔnlɛ’m be ti’n e sa sin bubu e’n, ɔ fata kɛ e mian e ɲin e su Zoova kpa titi. Like suanlɛ nga nun’n, é wá kán sa kwlaa sɔ’m be ndɛ. Yɛ é wá kán sran wie mɔ Biblu’n kan be ndɛ mɔ be kle e ajalɛ kpa’n be ndɛ wie.

KƐ Ɔ NIAAN KUN LO WƆ NGASI’N

3. ?Ngue yɛ ɔ kwla yo kekle man Zoova i sufuɛ mun-ɔn?

3 Like ng’ɔ ti kekle’n. Aniaan wie’m be ayeliɛ’n kwla be e awlɛn. Wie’m be kusu be kwla yo e like wie m’ɔ bubu e sa sin-ɔn, annzɛ be kwla yo e tɛtɛ. Be nga be dun e ɲrun mmua’n be kwla fɔn. Sa sɔ’m be ti’n, aniaan wie’m be kwla usa be wun sɛ Ɲanmiɛn i anuannzɛ’n nun yɛ e o sakpa-o. I lɛ nun’n, kɛ ɔ ko yo naan be nin be niaan mun be bo yo kun be su Zoova likawlɛ’n, ɔ ti kekle. Be kwla se kɛ be faman be wun be mantanman aniaan nga be loli be ngasi’n be kun annzɛ bɔbɔ’n be kɔman aɲia’m be bo kun. (Sof. 3:9) ?I sɔ’n ti ngwlɛlɛ ayeliɛ? Maan e fa e ɲin e sie i sran kun mɔ sa kɛ ngalɛ sa’n tɔli i su mɔ Biblu’n kɛn i ndɛ’n i su.

4. ?Sa benin mun yɛ be juli mɔ be kwla bubu akoto Pɔlu i sa sin-ɔn?

4 Sran kun mɔ Biblu’n kɛn i ndɛ’n. Akoto Pɔlu si kɛ fɔ o i niaan’m be nun. I wie yɛle kɛ kɛ ɔ kacili Klisifuɛ’n, aniaan wie’m b’a bumɛn i wun akunndan kpa. (Yol. 9:26) I sin ekun’n, sran wie’m be kɛnnin i wun ndɛ naan bé sáci i dunman. (2 Kor. 10:10) Asa’n, ɔ wunnin kɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun w’a faman ajalɛ kpa. Yɛ i ayeliɛ sɔ’n kwla sanngan aniaan wie’m be akunndan. (Gal. 2:​11, 12) Asa ekun’n, Pɔlu i janvuɛ’m be nun kun mɔ be flɛ i kɛ Marki’n ɔ bubuli i sa sin dan. (Yol. 15:​37, 38) Pɔlu kwla se kɛ sa kwlaa sɔ’m be ti’n, ɔ nin be nga be loli i ngasi’n be su sanman nun kun. Sanngɛ ɔ buli i niaan’m be wun akunndan kpa titi, yɛ w’a yaciman Zoova i sulɛ. ?Ngue yɛ ɔ ukɛli i naan w’a jran kekle-ɔ?

5. ?Ngue yɛ ɔ ukali Pɔlu naan w’a fɛmɛn i niaan’m be wun ndɛ w’a siemɛn i klun-ɔn? (Kolɔsufuɛ Mun 3:​13, 14) (An nian desɛn’n wie.)

5 Akoto Pɔlu kloli i niaan mun. Ɔ maan nán be fɔnlɛ’n su yɛ ɔ fɛli i ɲin sieli-ɔ. Sanngɛ be nzuɛn kpa’n su yɛ ɔ fɛli i ɲin sieli-ɔ. Klolɛ mɔ Pɔlu kloli i niaan mun’n ti’n, ɔ nantili afɔtuɛ kun mɔ i bɔbɔ mannin’n su. Ndɛ ng’ɔ kannin’n wo Kolɔsufuɛ Mun 3:​13, 14 nun. (An kanngan nun.) Maan e nian wafa nga ɔ nin Marki be ndɛ liɛ’n nun’n, i bɔbɔ nantili afɔtuɛ sɔ’n su’n. Kɛ Pɔlu tú i ajalɛ klikli m’ɔ juli lika kun’n, Marki sɛli i sin. Sanngɛ Pɔlu w’a fɛmɛn i wun ya sa trilili. Kɛ i sin’n Pɔlu klɛ́ Kolɔsufuɛ’m be fluwa’n, ɔ kannin Marki ndɛ seli kɛ Marki ‘wlɛli i fanngan kpa.’ (Kol. 4:​10, 11) Kɛ be wa wlali Pɔlu bisua Rɔmun lɔ’n, ɔ seli kɛ maan be fa Marki bla, naan ɔ ti i ukafuɛ kpa. (2 Tim. 4:11) E wun i wlɛ weiin kɛ Pɔlu w’a fɛmɛn i niaan’m be wun ndɛ w’a siemɛn i klun. ?Ngue yɛ Pɔlu i su ndɛ’n kle e-ɔ?

Ndɛ tɔli Pɔlu nin Baanabasi nin Marki be afiɛn. Sanngɛ Pɔlu w’a fɛmɛn i wun ya sa trilili. Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, ɔ nin Marki be wa dili junman likawlɛ ekun aklunjɔɛ su. (An nian ndɛ kpɔlɛ 5 nun. )


6-7. ?É yó sɛ naan kannzɛ fɔ o e niaan’m be nun’n, y’a kle be titi kɛ e klo be? (1 Zan 4:7)

6 Afɔtuɛ nga ndɛ sɔ’n man e’n. Zoova kunndɛ kɛ e klo e niaan mun titi, yɛ nán e sa sin bubu e i sɔ yolɛ’n nun. (An kanngan 1 Zan 4:7 nun.) Sɛ e niaan kun yo e sa wie m’ɔ timan su’n, maan e se e wun kɛ nɛ́n i ɲinfu-ɔ, naan w’a buman sa sɔ’n i sin kpa ka naan w’a yo. (Ɲan. 12:18) Kannzɛ fɔ o Zoova i sufuɛ kpa’m be nun’n, sanngɛ ɔ klo be. Kannzɛ e fɔn’n, ɔ yiman e blo, yɛ ɔ faman e wun ndɛ siemɛn i klun. (Jue. 103:9) Ɔ ti cinnjin kɛ e sɔnnzɔn Zoova naan e yaci e wiengu’m be wun sa’n e cɛ be wie.—Efɛ. 4:32–5:1.

7 Nán e wla fi su kɛ kɛ mɛn’n i awieliɛ’n mántan koko’n, ɔ ti cinnjin kɛ e nin e niaan mun e afiɛn mantan kpa. Afin e si kɛ sran’m bé wá klé e yalɛ dan trá laa’n. Be kwla wla e bisua bɔbɔ. Sɛ i sɔ’n ju’n, é mían e niaan’m be wun kpa. (Ɲan. 17:17) Maan e bu sa ng’ɔ juli aniaan bian kun mɔ be flɛ i kɛ Zosepe’n a m’ɔ ti asɔnun kpɛnngbɛn Ɛspaɲin lɔ’n i su’n, i akunndan. Kɛ mɔ ɔ nin aniaan wie’m be waan be yoman politiki’n ti’n, be wlali be bisua. Ɔ seli kɛ: “Bisua lɔ’n, kɛ mɔ e kwlakwla e o likawlɛ’n ti’n, ɔ cɛman naan y’a lo e wiengu ngasi. I sɔ’n ti’n ɔ fata kɛ sa nga e wiengu yo e’n ɔ sɔn e nun, yɛ e yaci sa e cɛ. I sɔ’n ti’n e bo yoli kun, yɛ e sasali e wiengu titi. Be nga e nin be e o bisua lɔ’n, be suman Zoova. Cɛn kun’n, like yaya yoli min sa’n, ɔ maan be cicili su. Yɛ n kwlá fa yoman like fi. Sanngɛ aniaan kun kpuli min tralɛ mun, yɛ ɔ yoli ninnge uflɛ wie mun fa ukali min. Blɛ sɔ’n nun mɔ min sa miannin kpa’n, aniaan sɔ’n kleli kɛ ɔ klo min.” I sɔ’n kle kɛ dɔ nga su yɛ ɔ fata kɛ e mian e ɲin kpa e siesie e wiengu afiɛn-ɔn.

SƐ Ɔ YI ANNZƐ Ɔ WUN I AYELIƐ’N BUBU Ɔ SA SIN’N

8. ?Ngue ti yɛ ndɛ kwla tɔ aja’n nun-ɔn?

8 Like ng’ɔ ti kekle’n. Ndɛ tɔ aja kwlaa nun. Biblu’n kɛn i weiin kɛ be nga be ja bla annzɛ bian’n, “bé wún be ɲin su.” (1 Kor. 7:28) Ɔ ti sɔ afin fɔ o yasua’n nin bla’n be nun. Asa’n, ɔ le sran kun nin i like liɛ ng’ɔ klo i’n, ɔ nin ng’ɔ klomɛn i’n. Wie liɛ’n, yasua’n nin bla’n be finwlɛ’n ɔ nin wafa nga be tali be’n ɔ timan kun. Wie liɛ kusu’n kɛ be ko ja’n i sin yɛ be wun be wiengu kun’n i ayeliɛ wie mɔ be klomɛn i-ɔ. I kwlaa sɔ’n kwla yo maan ndɛ tɔ aja’n nun. Ɔ ju wie’n, kɛ ɔ yo naan sran kun yo i liɛ ng’ɔ fata kɛ ɔ yo naan b’a siesie ndɛ’n, ɔ yoman sɔ. Sanngɛ be fa ndɛ’n be gua be wiengu kun’n su. Wie liɛ bɔbɔ’n, be kwla se be wun kɛ sɛ be titi nun annzɛ be yra’n, ɔ flunman. ?Sanngɛ sɛ be titi nun annzɛ be yra’n, i sɔ’n yɛ ɔ ti ajalɛ’n i kpafuɛ’n niɔn? b Maan e kan bla kun mɔ Biblu’n kɛn i ndɛ’n, i ndɛ. Bla sɔ’n i wun’n i like yolɛ yo ya kpa. Sanngɛ ɔ trɛli i awlɛn suli Ɲanmiɛn titi.

9. ?Ngue yɛ ɔ yoli kekle mannin Abigaili-ɔ?

9 Sran kun mɔ Biblu’n kɛn i ndɛ’n. Abigaili i wun’n suan Nabali. Biblu’n se kɛ bian sɔ’n i like yolɛ yo ya kpa, kpɛkun i tɛ liɛ’n be kanman. (1 Sam. 25:3) Nanwlɛ, kɛ Abigaili nin bian sɔ’n be trannin’n, w’a yoman pɔpɔ w’a mɛnmɛn i. Sanngɛ blɛ wie nun’n, sɛ ɔ ti kɛ ɔ klo’n nn ɔ kwla ɲɛnnin i ti. Yɛle kɛ i wun Nabali kpɛli Davidi m’ɔ́ wá káci Izraɛli famiɛn’n ɔ nin Davidi i sran’m be nzowa. Ɔ maan Davidi waan ɔ́ wá bá naan ɔ́ kún i. (1 Sam. 25:​9-13) Abigaili kwla se kɛ ɔ́ wánndi naan Davidi kun i wun’n naan ɔ ɲɛn i ti. Sanngɛ w’a yoman sɔ. I kpa bɔbɔ’n, ɔ ko wunnin Davidi i wun naan w’a kunman Nabali. (1 Sam. 25:​23-27) ?Ngue ti yɛ maan ɔ yoli sɔ-ɔ?

10. ?Kannzɛ Abigaili i wun’n i like yolɛ ya’n, sanngɛ ngue yɛ ɔ kwla ukɛli i naan ɔ nin i b’a tran titi-ɔ?

10 Abigaili klo Zoova, yɛ ɔ bu aja’n kɛ nga Zoova fa bu i’n sa wie. Kɛ Ɲanmiɛn fali Ɛvu mannin Adan’n, ndɛ ng’ɔ kannin’n, atrɛkpa’n Abigaili si i kpa. (Bob. 2:24) Abigaili si kɛ Zoova bu aja’n i like cinnjin kpa. Ɔ kunndɛ kɛ Ɲanmiɛn i klun jɔ i wun. Ɔ maan like kwlaa ng’ɔ kwla yo naan w’a sɛsɛ i awlobo’n yɛ ɔ yoli-ɔ. Ɔ fali ajalɛ ndɛndɛ naan Davidi w’a kunman Nabali. Kannzɛ bɔbɔ nɛ́n i yɛ ɔ yoli sa tɛ’n, sanngɛ i yɛ ɔ ko kpatali-ɔ. Nanwlɛ, bla sɔ’n ti yakpafuɛ yɛ ɔ bumɛn i ngunmin i wun akunndan. I sɔ’n ti’n, e kwla lafi su kɛ Zoova kloli i kpa. ?Ngue yɛ Abigaili i su ndɛ’n kle be nga b’a ja bla annzɛ bian’n niɔn?

11. (1) ?Ngue yɛ Zoova kunndɛ kɛ be nga b’a ja bla annzɛ bian’n be yo-ɔ? (Efɛzifuɛ Mun 5:33) (2) ?Ngue yɛ like nga Kaamɛnin yoli naan i aja’n w’a saciman’n ɔ kle e-ɔ? (An nian foto’n wie.)

11 Afɔtuɛ nga ndɛ sɔ’n man e’n. Kannzɛ e yi annzɛ e wun i like yolɛ yo ya’n, sanngɛ Zoova kunndɛ kɛ e nin i e tran titi. Kɛ ndɛ tɔ aja’n nun mɔ Zoova wun kɛ yasua’n nin bla’n be mian be ɲin naan b’a siesie ndɛ’n, naan kusu b’a kle kɛ be klo be wiengu naan be bu be wiengu sran’n, i sɔ’n yo i fɛ dan. (An kanngan Efɛzifuɛ Mun 5:33 nun.) I wie yɛle aniaan bla kun mɔ be flɛ i kɛ Kaamɛnin’n i liɛ’n. Kɛ ɔ nin i wun be jali m’ɔ dili afuɛ nsiɛn’n, ɔ nin Zoova i Lalofuɛ’m be boli Biblu’n nun like suanlɛ bo. Yɛ i sin’n, be yoli i batɛmun. Kaamɛnin seli kɛ: “I sɔ’n w’a yoman min wun’n i fɛ kaan sa. I waan Zoova i ndɛ’n ɔ ti min cinnjin trɛ i bɔbɔ. Ɔ seli min kɛ sɛ m’an yaciman Biblu’n nun like suanlɛ’n, ɔ́ yáci min.” Ɔ nin i sɔ ngba’n, Kaamɛnin nin i wun be trannin titi. Ɔ miɛnnin i ɲin titi naan w’a kle kɛ ɔ klo i wun’n naan ɔ bu i sran. Ɔ yoli sɔ lele afuɛ ablenun. Kaamɛnin waan: “Kɛ afuɛ’m be sín’n, n wunnin wafa nga min wun’n i wun yo i’n i wlɛ kpa, yɛ n sili wafa nga n kwla kan ndɛ n kle i amanniɛn su’n. Kɛ mɔ n si kɛ Zoova bu aja’n i like cinnjin’n ti’n, n yoli like kwlaa nga n kwla yo naan e aja’n w’a saciman’n. Kɛ mɔ n klo Zoova’n ti’n, m’an seman le kɛ e nin min wun’n é títí nun.” c Sɛ ndɛ tɔ ɔ aja’n nun’n, Zoova kwla suan ɔ bo, yɛ ɔ kwla uka wɔ naan w’a jran kekle.

?Ngue yɛ like nga Abigaili yoli naan w’a de i awlofuɛ mun’n, ɔ kle e-ɔ? (An nian ndɛ kpɔlɛ 11 nun)


KƐ A YO SA TƐ DAN WIE’N

12. ?Sɛ e yoli sa tɛ dan wie’n, wafa sɛ yɛ e wun kwla yo e-ɔ?

12 Like ng’ɔ ti kekle’n. Kɛ e yo sa tɛ dan wie’n, e sa sin kwla bubu e kpa. Biblu’n se kɛ e sa tɛ’m be ti’n, e ‘awlɛn kwla kpɔtɔ e klun, yɛ e akunndan kwla sanngan.’ (Jue. 51:17) Aniaan bian kun mɔ be flɛ i kɛ Robɛɛ’n, ɔ miɛnnin i ɲin kpa naan b’a sie i asɔnunfuɛ’m be ukafuɛ. Cɛn kun’n, ɔ yoli sa tɛ dan kun. Ɔ wunnin i wlɛ kɛ i ayeliɛ’n w’a jɔman Zoova klun kaan sa. Ɔ seli kɛ: “Nanwlɛ, min akunndan’n buli min fɔ tɛtɛ kpa. N tɔli su tukpacɛ bɔbɔ. N sunnin sunlɛ kpa, yɛ n srɛli Zoova. N seli min wun kɛ sa tɛ nga n yoli’n ti’n, Zoova su tieman min srɛlɛ’m be kun.” Sɛ e yo sa tɛ wie’n, e awlɛn m’ɔ kpɔtɔ e klun’n ti’n, e kwla se e wun kɛ Zoova w’a yi e blo mlɔnmlɔn. (Jue. 38:4) Maan e kan sran kun mɔ Biblu’n kɛn i ndɛ, mɔ kannzɛ ɔ yoli sa tɛ’n sanngɛ ɔ trɛli i awlɛn suli Zoova kpa titi’n i ndɛ.

13. (1) ?Sa tɛ dan benin yɛ akoto Piɛli yoli-ɔ? (2) ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ tɔli sa tɛ dan sɔ’n nun-ɔn?

13 Sran kun mɔ Biblu’n kɛn i ndɛ’n. Kɔnguɛ’n, kwlaa naan b’a kun Zezi’n, akoto Piɛli yoli ninnge wie mɔ be timan su-ɔ. Kpɛkun ɔ yoli sa tɛ dan kpa kun. I klikli’n yɛle kɛ Piɛli lafili i wun su dan. Ɔ dili i nuan seli kɛ kannzɛ akoto onga’m be kpɔci Zezi’n, sanngɛ i liɛ’n ɔ su yoman sɔ. (Mar. 14:​27-29) I sin’n, Zɛtsemane fie’n nun lɔ’n, Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ wie mun kpɛ sunman kɛ be ɲin tran su, sanngɛ Piɛli w’a kwlá yoman sɔ. (Mar. 14:​32, 37-41) I sin ekun’n, kɛ sran kpanngban be bali Zezi tralɛ’n, Piɛli wanndili. (Mar. 14:50) I agualiɛ su’n, Piɛli seli kpɛ nsan kɛ ɔ siman Zezi. I kpa bɔbɔ’n, ɔ boli i wun sannzan. (Mar. 14:​66-71) ?Kɛ Piɛli wunnin i wlɛ kɛ ɔ yoli sa tɛ dan’n, ngue yɛ ɔ yoli-ɔ? I wla boli i wun yɛ ɔ sunnin dan kpa. Atrɛkpa’n, i akunndan mɔ bu i fɔ’n ti-ɔ. (Mar. 14:72) Nanwlɛ, kɛ i sin’n be kunnin Zezi’n, wafa nga Piɛli i wla boli i wun’n, an bu i akunndan kan be nian. Kɔlɛ Piɛli seli i wun kɛ ɔ nunman sran nun kun.

14. ?Ngue yɛ ɔ ukali Piɛli naan w’a trɛ i awlɛn w’a su Zoova titi-ɔ? (An nian desɛn ng’ɔ o su’n.)

14 Ninnge wie’m be yolɛ’n ukali Piɛli naan w’a trɛ i awlɛn w’a su Zoova titi. Yɛle kɛ, w’a seman kɛ ɔ fɛmɛn i wun mantanman i niaan mun kun. Sanngɛ, ɔ fɛ i wun mantannin be yɛ be wlɛli i fanngan. (Lik. 24:33) Asa’n, kɛ Ɲanmiɛn cɛnnin Zezi’n, ɔ yili i wun nglo kleli Piɛli. Yɛ ɔ wlɛli i fanngan. (Lik. 24:34; 1 Kor. 15:5) Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, Zezi w’a seman kɛ ɔ́ tú Piɛli i fɔ like ng’ɔ yoli’n ti. I kpa bɔbɔ’n, ɔ mɛnnin i junman cinnjin wie mun. (Zan 21:​15-17) Piɛli si kɛ ɔ fɔnnin tɛ kpa, sanngɛ i sɔ’n w’a bubumɛn i sa sin. Afin ɔ si kɛ i Min Zezi te klo i. Asa’n, Piɛli i niaan’m be suɛnnin i bo titi. ?Ngue yɛ Piɛli i su ndɛ’n kle e-ɔ?

Zan 21:​15-17 kle kɛ kannzɛ Piɛli fɔnnin’n, sanngɛ Zezi kloli i titi. I sɔ’n ukɛli i naan w’a trɛ i awlɛn w’a su Ɲanmiɛn titi. (An nian ndɛ kpɔlɛ 14 nun)


15. ?Ngue yɛ Zoova kunndɛ kɛ e wun i wlɛ-ɔ? (Jue Mun 86:5; Rɔmunfuɛ Mun 8:​38, 39) (An nian foto’n wie.)

15 Afɔtuɛ nga ndɛ sɔ’n man e’n. Zoova kunndɛ kɛ e wun i wlɛ kɛ ɔ klo e, naan ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ yáci e wun sa’n cɛ́ e. (An kanngan Jue Mun 86:5 nin Rɔmunfuɛ Mun 8:​38, 39 be nun.) Kɛ e yo sa tɛ mɔ e akunndan’n bu e fɔ’n i sɔ’n ti su. Sanngɛ ɔ fataman kɛ e bu i kɛ Zoova su kloman e kun, annzɛ ɔ su yaciman e wun sa’n cɛman e le. Ɔ fata kɛ e kunndɛ ukalɛ ndɛndɛ. Robɛɛ mɔ e dun mmua kɛnnin i ndɛ’n ɔ seli kɛ: “Kɛ mɔ n lafili min wun su dan’n i ti yɛ n yoli sa tɛ’n niɔn.” Ɔ wunnin i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ ɔ bo su kle asɔnun kpɛnngbɛn mun. Ɔ seli kɛ: “Kɛ e nin asɔnun kpɛnngbɛn mun e kokoli yalɛ’n, n ka lɛ n wunnin i wlɛ kɛ Zoova sinnin be lika kleli kɛ ɔ te klo min. Asɔnun kpɛnngbɛn’m be sa sin w’a bubuman be min ukalɛ’n nun. Be ukali min maan n wunnin i wlɛ kɛ Zoova w’a yiman min blo.” Sɛ e kusu e yoli sa tɛ wie naan e kaci e akunndan’n, yɛ sɛ e kunndɛ ukalɛ, kpɛkun e mian e ɲin kpa naan y’a yoman sa tɛ sɔ’n kun’n, e kwla lafi su kɛ Zoova kló e, yɛ ɔ́ yáci e wun sa’n cɛ́ e. (1 Zan 1:​8, 9) Sɛ i sɔ’n ka e klun’n, ɔ́ úka e naan sɛ e fɔnnin annzɛ e yoli sa tɛ wie’n, e sa sin w’a bubuman e.

?Kɛ a wun junman nga asɔnun kpɛnngbɛn’m be di naan b’a uka e’n i sɔ’n yo wɔ sɛ? (An nian ndɛ kpɔlɛ 15 nun)


16. ?Ngue ti yɛ w’a fua kpa kɛ á trá ɔ awlɛn sú Zoova kpa titi-ɔ?

16 E ɲin mɔ e mian e su Zoova mɛn i awieliɛ blɛ kekle nga nun’n, ɔ jɔ i klun dan. Zoova fanngan nun’n, kannzɛ e sa sin bubu e’n, e kwla tra e awlɛn e su i titi. Kannzɛ bɔbɔ e niaan’m be yo e sa’n, e kwla kle be titi kɛ e klo be, yɛ e kwla yaci be wun sa’n e cɛ be. Kɛ e mian e ɲin e siesie ndɛ nga be tɔ e aja’n nun’n, e kle Zoova kɛ e klo i kpa naan e bu aja’n kɛ ng’ɔ fa bu i’n sa. Yɛ sɛ e yo sa tɛ wie’n, e kwla man Zoova i atin kɛ ɔ uka e, naan y’a kwla wɔ e ɲrun titi i sulɛ’n nun. Kpɛkun nán e wla fi su kɛ Zoova klo e naan ɔ yaci e wun sa’n cɛ e. Maan e lafi su kpa kɛ sɛ ‘e sa sin w’a bubuman e sa kpa yolɛ nun’n,’ Zoova yrá e su dan.—Gal. 6:9.

?NGUE YƐ Ɔ KWLA UKA E SA NGA’M BE NUN NAAN Y’A TRA E AWLƐN Y’A SU ZOOVA TITI-Ɔ?

  • Kɛ e niaan Klisifuɛ kun lo e ngasi’n.

  • Kɛ e yi annzɛ e wun i ayeliɛ wie ti’n, e sa sin bubu e’n.

  • Kɛ e bɔbɔ e sa tɛ wie ti’n, e sa sin bubu e’n.

JUE 139 Mɛn uflɛ’n i nun tranlɛ’n

a Be kacili dunman wie mun.

b Biblu’n se kɛ ɔ fataman kɛ yasua kun nin i yi be titi nun, naan sɛ be titi nun’n, ɔ fataman kɛ be nun kun ko ja bla annzɛ bian uflɛ. Sanngɛ sa wie’m be nun’n, Klisifuɛ kun kwla se kɛ ɔ nin i yi annzɛ i wun bé títí nun. An nian ndɛ ng’ɔ suan “Sɛ yasua kun nin i yi be waan bé títí nun’n” i nun. Ɔ o fluwa A kwla di aklunjɔɛ tititi! i ndɛ akpasua ng’ɔ suan ndɛ wie’m be nun yiyilɛ 4 nun.

c Sɛ a kunndɛ kɛ á sí sran kun ekun m’ɔ kleli ajalɛ kpa’n, kanngan ndɛ ng’ɔ suan Nán maan fɔundi nga sran’m be di’n laka e!—Darɛli nin Debora Flezingɛɛ nun.” Ɔ o jw.org su.