Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

?A bu bla’m be kɛ Zoova fa bu be’n sa?

?A bu bla’m be kɛ Zoova fa bu be’n sa?

E NIN aniaan bla kpanngban e su Zoova likawlɛ. Yɛ i sɔ’n ti e cenjele like. Aniaan bla a sɔ mɔ be di junman kekle kpa man Ɲanmiɛn’n be ndɛ lo e. Ɔ maan aniaan yasua mun, maan e mian e ɲin naan e bu be sran, e yo be ye, yɛ e ɲin yi be. Sanngɛ fɔ m’ɔ o e nun’n ti’n, ɔ ju wie’n i sɔ yolɛ’n kwla yo kekle. Aniaan yasua wie’m be liɛ’n, sa wie mun ekun be ti’n i sɔ yolɛ’n ti kekle man be.

Lika nga be tali yasua wie’m be lɛ’n, sran’m be buman bla’m be sran. Be flɛ akpasua sunianfuɛ kun m’ɔ o Bolivi lɔ’n kɛ Anzi. Ɔ seli kɛ: “Lika nga be tali yasua wie’m be lɛ’n nun’n, be buman bla’m be wie. Be bu i kɛ yasua’m be kpa tra bla mun.” Be flɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun m’ɔ tran Taiwanin lɔ’n kɛ Cɛnsian. Ɔ seli kɛ: “Lika nga n tran lɛ’n yasua’m be bu i kɛ ɔ fataman kɛ bla’m be fa be nuan wlɛ i be ndɛ’n nun. Sɛ yasua kun kán ndɛ naan ɔ bo ndɛ wie mɔ bla kun kannin’n su’n, i wiengu’m be ɲin su yimɛn i.” Yasua wie’m be liɛ’n ɔ le wafa nga be kle kɛ be buman bla’m be wie’n. I wie yɛle kɛ be fa bla’m be di aɔwi tɛtɛ mun.

Kannzɛ wafa nga be tali yasua kun’n, ɔ ti sɛ ti sɛ’n, sanngɛ ɔ kwla kaci i nzuɛn’n. Ɔ maan ɔ kwla kpalo akunndan nga yasua’m be bu m’ɔ kle kɛ be ti kpa tra bla mun’n. (Efɛ. 4:​22-24) Kɛ ɔ ko yo naan w’a kwla yo sɔ’n, ɔ fata kɛ ɔ nian Zoova i ajalɛ’n su. Ndɛ akpasua nga nun’n, é wá kán wafa nga Zoova bu bla mun’n i ndɛ. Asa’n é wá wún wafa nga aniaan yasua’m be kwla nian Zoova i ajalɛ’n su’n. Kpɛkun é wún wafa nga asɔnun kpɛnngbɛn mun be kwla kle kɛ be ɲin yi aniaan bla mun naan aniaan onga’m b’a nian su wie’n.

?WAFA SƐ YƐ ZOOVA BU BLA MUN-ƆN?

Wafa ng’ɔ fata kɛ e nin bla mun e tran’n, i su ajalɛ nga Zoova kle’n ɔ leman wunsu. Ɔ ti siɛ kun m’ɔ si aunnvɔɛ-ɔ. Yɛ ɔ klo klɔ sran mun. (Zan 3:16) E niaan bla’m be kusu be ti i wa wie yɛ ɔ klo be kpa. Siɛn’n maan e fa e ɲin e sie i wafa nga Zoova kle kɛ ɔ bu bla’m be sran’n su.

Ɔ kle kɛ ɔ kpaman sran nun. Zoova yili bla nin yasua kɛ i bɔbɔ sa. (Bob. 1:27) Kɛ ɔ́ yí be’n w’a manman yasua’m be ngwlɛlɛ w’a traman bla mun. W’a yiman yasua’m be kɛ be si junman di tra bla mun. Yɛ ɔ kloman yasua’m be sa traman bla mun. (2 Ɲol. 19:7) Wafa ng’ɔ yili e’n ti’n, i yasua-o i bla-o, e kwlaa e kwla wun Biblu’n nun ndɛ’n i wlɛ, yɛ e kwlaa e kwla fɛ i nzuɛn m’ɔ yo ɲɛnmɛn dan’n. Sɛ sran kun lafi Zoova su’n, kannzɛ ɔ ti bla annzɛ yasua’n, ɔ bu i sran. Ɔ fali ajalɛ naan i yasua-o i bla-o be ɲan nguan m’ɔ leman awieliɛ’n asiɛ su, annzɛ kusu be yo famiɛn nin Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ ɲanmiɛn su lɔ. I kwlaa sɔ’n kle kɛ Zoova buman bla’m be wun akunndan tɛ.

Kɛ be srɛ i’n ɔ ti. Zoova kleli kɛ bla’m be ndɛ lo i dan. I wie yɛle kɛ kɛ Rasɛli nin Anin be srɛli i’n, ɔ tieli be srɛlɛ’n, kpɛkun ɔ yoli i nuan like mannin be. (Bob. 30:22; 1 Sam. 1:​10, 11, 19, 20) Asa’n Zoova maan Biblu i klɛfuɛ’m be klɛli yasua wie mɔ be tieli ndɛ nga bla wie’m be kannin’n be su ndɛ. I wie yɛle kɛ kɛ Zoova seli Abraamun kɛ ɔ fa ndɛ nga i yi Sara kan’n su’n, ɔ yoli sɔ. (Bob. 21:​12-14) Famiɛn Davidi kusu tieli ndɛ nga Abigaili kannin’n. Afin ɔ wunnin i kɛ Zoova yɛ ɔ sunmɛnnin i kɛ ɔ wa kan ndɛ kle i-ɔ. (1 Sam. 25:​32-35) Zezi kusu mɔ i nzuɛn’n ti kɛ i Si liɛ’n sa’n, ɔ sieli i su tieli i nin Mari i nuan ndɛ. (Zan 2:​3-10) Ndɛ kwlaa sɔ’m be kle kɛ like kun mɔ Zoova yo fa kle kɛ ɔ bu bla’m be sran’n, yɛle kɛ ɔ sie i su be nuan bo.

Ɔ lafi be su. Zoova seli Ɛvu kɛ ɔ ukɛ i wun naan be nian asiɛ wunmuan’n i lika. (Bob. 1:28) I lɛ nun’n, Zoova yili i nglo weiin kɛ ɔ bumɛn i kɛ Adan ti kpa trɛ i yi. Sanngɛ i ɲrun’n, bla’n ti yasua’n i ukafuɛ. Asa’n Zoova sinnin Debora nin Ilda mɔ be ti i nuan ijɔfuɛ’n be lika kannin ndɛ kleli jɔlɛ difuɛ kun nin famiɛn kun, ɔ nin i sufuɛ wie mun ekun. (Jɔl. 4:​4-9; 2 Fam. 22:​14-20) Andɛ kusu’n, Zoova mannin Klisifuɛ bla’m be junman kɛ be di. Wie’m be ti jasin bofuɛ, wie’m be ti atin bofuɛ, yɛ wie’m be ti ngaliɛ difuɛ. Wie’m be uka aniaan nga be kplan Ɲanmiɛn Sielɛ Sua mun nin Betɛli mun’n. Yɛ be uka be ekun naan b’a kwla nian be lika. Aniaan bla wie’m be di junman Betɛli nin fluwa kaciwlɛ’m be nun wie. Aniaan bla sɔ’m be ti kɛ sonja kpanngban mɔ Zoova yiayia be naan be yo i klun sa’n be sa. (Jue. 68:11) Ndɛ kwlaa sɔ’m be kle kɛ Zoova liɛ’n, ɔ bumɛn i kɛ bla’m be kwlaman like fi yo.

?ANIAAN BIAN’M BÉ YÓ SƐ NAAN B’A BU BLA’M BE KƐ ZOOVA LIƐ’N SA?

Aniaan yasua mun, ɔ fata kɛ amun bu amun klun lɔ be nian sɛ akunndan nga amun bu’n nin amun ayeliɛ’n, ɔ nin Zoova liɛ’n be kɔ likawlɛ-o. I liɛ’n sɛ wafa nga amun nin bla’m be tran’n ɔ ti i liɛ’n su’n, amún wún i wlɛ. I lɛ nun’n ɔ fata kɛ e yo ninnge wie mun. Kɛ dɔɔtrɔfuɛ kun kunndɛ kɛ ɔ́ nían sɛ sran kun i awlɛn ba’n ti kpa’n annzɛ sɛ tukpacɛ wie o nun’n, ɔ fa mannzin wie mun yɛ ɔ fa nian-ɔn. I wafa kunngba’n, e janvuɛ mun nin Ɲanmiɛn nuan Ndɛ’n be kwla uka e naan sɛ bla’m be wun akunndan nga e bu’n ti Zoova liɛ’n su’n, y’a wun i wlɛ. ?Ngue yɛ a kwla yo-ɔ?

Usa ɔ janvuɛ kpa kun. (Ɲan. 18:17) E kwla usa e janvuɛ kun mɔ e lafi i su’n, mɔ i klun ti ufue yɛ ɔ ti akunndanfuɛ’n i kosan wie mun. E kwla usɛ i kɛ: “?Kɛ a niɛn i sa’n wafa nga e nin aniaan bla mun e tran’n, ɔ ti kpa? ?Be kwla se kɛ min ɲin yi be? ?A bu i kɛ ɔ fata kɛ n kaci min sa ninnge wie’m be nun naan e nin be y’a tran klanman?” Sɛ ɔ janvuɛ’n fa ɔ ɲin sie i ninnge wie mɔ a kwla yo be kpa tra laa’n be su’n, nán maan i sɔ’n lɔ wɔ ngasi. Sanngɛ mian ɔ ɲin naan kaci ɔ sa ndɛndɛ.

Suan Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun like. Sɛ e nin aniaan bla mun e tran klanman’n, like ng’ɔ kwla uka e kpa naan y’a wun i wlɛ’n, yɛle Ɲanmiɛn Ndɛ’n. (Ebr. 4:12) Sɛ e suan Biblu’n nun like kpa’n é wún yasua nga be nin bla’m be trannin klanman’n, ɔ nin yasua nga b’a yoman sɔ’n. Sɛ e yo sɔ’n e kwla fa be ayeliɛ’n e sunnzun e liɛ’n e nian. Ɔ fataman kɛ e jran Biblu’n nun ndɛ mma kunngba su naan e fa suan bla’m be wun akunndan tɛ wie mɔ e bu’n i bo. Sanngɛ ɔ fata kɛ e fa be ɲin e sie i Biblu’n nun ndɛ sunman be su naan e wun wafa ng’ɔ fata kɛ yasua’m be bu bla mun’n. I sɔ yɛ ɔ fata kɛ e yo naan y’a wun bla’m be wun akunndan nga Ɲanmiɛn bu’n niɔn. I wie yɛle kɛ 1 Piɛli 3:7 se yasua’m be kɛ be yo be yi’m be “cɛcɛ kɛ sɛ mɔ i bolɛ yoman ya’n sa.” b ?Ndɛ sɔ’n kle kɛ yasua’m be si ngwlɛlɛ yɛ be si like yo tra bla mun? Ɔ si’ɛ! Fa ndɛ nga Piɛli kannin’n fa sunnzun ndɛ ng’ɔ o Galasifuɛ Mun 3:​26-29 nun’n naan nian. Ndɛ mma sɔ’n kle kɛ Zoova kpali yasua wie mun nin bla wie mun naan be nin Zezi be di famiɛn ɲanmiɛn su lɔ. Sɛ e suan Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun like yɛ e usa e janvuɛ kpa wie i ngwlɛlɛ afɛ’n, é wún wafa nga e kwla bu e niaan bla’m be sran kɛ ng’ɔ nin i fata’n sa’n.

?WAFA SƐ ASƆNUN KPƐNNGBƐN’M BE KLE KƐ BE ƝIN YI ANIAAN BLA MUN-ƆN?

Sɛ aniaan yasua nga be o asɔnun’n nun’n, be nian asɔnun kpɛnngbɛn’m be ajalɛ’n su’n, bé wún wafa nga be kwla kle kɛ be ɲin yi aniaan bla mun’n. I sɔ’n ti’n maan e fa e ɲin e sie i ajalɛ nga asɔnun kpɛnngbɛn’m be kle’n i su.

Be yo aniaan bla’m be mo. Akoto Pɔlu kleli ajalɛ kpa kun mɔ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla nian su-ɔ. Kɛ ɔ́ klɛ́ lɛtri kó mán Rɔmun asɔnun’n naan be kanngan nun nzra nun’n, ɔ yoli aniaan bla kpanngban be mo. (Rɔm. 16:12) Kɛ bé kánngan lɛtri sɔ’n nun mɔ aniaan bla’m be tili i nun ndɛ’n, bu aklunjɔɛ nga be dili’n i akunndan kan nian. Andɛ kusu’n, aniaan bla’m be nzuɛn kpa’n ɔ nin junman nga be di man Zoova’n ti’n, asɔnun kpɛnngbɛn’m be sisiman be bo naan b’a yo be mo. Kɛ be yo sɔ’n aniaan bla’m be wun i wlɛ kɛ be ɲin yi be naan be ndɛ lo be. Ndɛ nga asɔnun kpɛnngbɛn’m be kan’n, ɔ kwla wla aniaan bla sɔ’m be fanngan kpa naan b’a tu be klun b’a su Zoova kpa titi.—Ɲan. 15:23.

Yo be mo.

Ninnge trele wie’m be su yɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be jran be yo aniaan bla’m be mo-ɔ. ?Ngue ti yɛ be yo sɔ-ɔ? Aniaan bla kun mɔ be flɛ i kɛ Jesika’n ɔ seli kɛ: “Kɛ aniaan yasua’m be se aniaan bla’m be kɛ ‘mo nin junman’n’ i sɔ’n ti kpa. Sanngɛ kɛ be jran like trele kun su be yo e mo’n i sɔ’n yo e fɛ dan. I wie yɛle wafa nga e uka e mma mun naan b’a kwla tran diin aɲia’m be bo’n, annzɛ be nga e kle be Biblu’n nun like mɔ e ko fa be e ba aɲia’m be bo’n.” Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be jran like trele wie mɔ aniaan bla’m be yo’n su be yo be mo’n, aniaan bla’m be wun i wlɛ kɛ be kusu be ti cinnjin asɔnun’n nun wie.

Be sie be su aniaan bla’m be nuan bo. Asɔnun kpɛnngbɛn nga be ti wun ase kanfuɛ’n, be wun i wlɛ kɛ nán be ngunmin yɛ be si ngwlɛlɛ-ɔ. Ɔ maan ɔ ju wie’n be usa aniaan bla’m be ngwlɛlɛ afɛ. Kpɛkun kɛ aniaan bla’m bé íjɔ’n be sie be su kpa be nuan bo. I sɔ mɔ be yo’n ɔ wla aniaan bla’m be fanngan. Kpɛkun be bɔbɔ be ɲan su ye wie. Be flɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun m’ɔ di junman Betɛli lɔ’n kɛ Zeraado. Ɔ seli kɛ: “N usa aniaan bla’m be ngwlɛlɛ afɛ. Afin i sɔ’n uka min naan m’an di min junman’n i kpa. Afin blɛ sunman’n be o junman sɔ’n nun w’a cɛ w’a tra aniaan yasua sunman.” Asa ekun’n, asɔnun’n nun’n aniaan bla kpanngban be ti atin bofuɛ. Ɔ maan be si jasin bowlɛ’n nun sran’m be kpa. Asɔnun kpɛnngbɛn kun mɔ be flɛ i kɛ Brayanin’n ɔ seli kɛ: “Ninnge nga aniaan bla’m be kwla yo be man anuannzɛ’n, be sɔnnin dan. I sɔ’n ti’n, fa ɔ wun mantan be naan be kle wɔ like nga be si i yo’n.”

Sie ɔ su be nuan bo.

Asɔnun kpɛnngbɛn nga be ti akunndanfuɛ’n, be kpaloman ndɛ nga aniaan bla’m be kan’n. Afin kɛ nga asɔnun kpɛnngbɛn kun mɔ be flɛ i kɛ Eduaa’n, ɔ kannin’n sa’n “aniaan bla kun i ndɛ ng’ɔ kan’n, ɔ nin like ng’ɔ si i yo’n, ɔ kwla uka aniaan yasua kun naan w’a wun sa kun i ngbɛsungbɛsu mun. Yɛ ɔ kwla ukɛ i naan w’a si sran aunnvɔɛ kpa.” (Ɲan. 1:5) Kannzɛ bɔbɔ asɔnun kpɛnngbɛn kun su faman aniaan bla kun i afɔtuɛ wie su’n, sanngɛ ɔ kwla lɛ i ase akunndan ng’ɔ mɛnnin i’n ti.

Be kle aniaan bla’m be like. Asɔnun kpɛnngbɛn nga be ti akunndanfuɛ’n, be fa ajalɛ wie mun naan b’a kle aniaan bla’m be like. I wie yɛle kɛ be kle aniaan bla mun wafa nga be tinngɛ jasin fɛ bolɛ aɲia’n. I liɛ’n, cɛn nga aniaan yasua nga b’a yo be batɛmun’n be wie fi nunman lɛ’n, be kwla tinngɛ aɲia sɔ’n. Asa’n be kle be mannzin annzɛ ninnge uflɛ wie’m be nun junman dilɛ naan b’a kwla uka aniaan nga be kplan Ɲanmiɛn sulɛ sua mun’n. Betɛli lɔ’n, aniaan nga be nian junman’n su’n be kle aniaan bla’m be like naan b’a kwla di junman fanunfanun wie mun. I wie yɛle ninnge’m be ye siesielɛ’n, nin ninnge’m be tolɛ’n, nin sika’n i cɛcɛ yolɛ’n, ɔ nin ɔɔdinatɛli nun junman dilɛ’n. Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kle aniaan bla’m be like’n be kle kɛ be kwla lafi be su, naan sɛ be man be junman’n bé kwlá dí i klanman.

Kle be like.

Aniaan bla’m be fa like nga asɔnun kpɛnngbɛn’m be kle be’n be fa uka sran uflɛ. I wie yɛle kɛ kɛ sanvuɛsa wie ti’n aniaan wie’m be sua’n bubu’n, aniaan bla nga be kleli be sua kplanlɛ’n be ko uka be naan b’a kplɛn i uflɛ. Asa’n aniaan bla nga be kleli be nzra nun jasin fɛ bolɛ’n, be kusu be kle aniaan bla wie mun junman sɔ’n i dilɛ. ?Kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kle aniaan bla’m be like’n, wafa sɛ yɛ i sɔ’n yo aniaan bla mun-ɔn? Aniaan bla kun mɔ be flɛ i kɛ Jenifɛɛ’n seli kɛ: “I nun mɔ ń úka aniaan mun naan be kplan Ɲanmiɛn Sielɛ Sua kun’n, asɔnun kpɛnngbɛn kun m’ɔ nian junman’n su’n ɔ kleli min like. Ɔ fɛli i ɲin sieli i junman nga n dili’n su, kpɛkun ɔ jrannin su yoli min mo. Kɛ e nin i é dí junman likawlɛ’n, ɔ yoli min fɛ. Afin n wunnin kɛ ɔ lafi min su yɛ ɔ bu min sran.”

?KƐ E NIN ANIAAN BLA MUN E TRAN KLANMAN’N I SU YE BENIN YƐ E ƝƐN I-Ɔ?

E klo aniaan bla mun kɛ Zoova fa klo be’n sa. I sɔ’n ti’n e nin be e tran kɛ awlobo kunngba nunfuɛ mun sa. (1 Tim. 5:​1, 2) Kɛ e nin be e su Zoova likawlɛ’n i sɔ’n ti e cenjele like. Yɛ kɛ be wun kɛ e klo be naan e suan be bo’n i sɔ’n yo e fɛ. Be flɛ aniaan bla kun kɛ Vanesa. Ɔ seli kɛ: “N wo Zoova i anuannzɛ’n nun. Yɛ aniaan yasua kpanngban nga be o nun’n be wla min fanngan. I sɔ’n ti’n ń yó Zoova i mo.” Aniaan bla kun m’ɔ tran Taiwanin’n seli kɛ: “Wafa nga Zoova nin i anuannzɛ’n be kle kɛ be bu bla’m be sran naan be ɲin yi be’n ti’n, ń lá be ase lele. I sɔ’n yo maan n lafi Zoova su kpa n tra laa’n. Yɛ n wun kɛ Zoova i anuannzɛ mɔ n o nun’n, ɔ ti min cenjele like.”

Kɛ Zoova wun kɛ aniaan yasua’m be mian be ɲin naan b’a bu aniaan bla’m be kɛ nga ɔ fa bu be’n sa’n, i sɔ yo i fɛ kpa. (Ɲan. 27:11) Be flɛ asɔnun kpɛnngbɛn kun m’ɔ tran Ekɔsu’n kɛ Bɛnzamɛn. Ɔ seli kɛ: “Mɛn nunfuɛ’m be buman bla’m be wie. Ɔ maan kɛ aniaan bla’m be ba aɲia’m be bo’n, e kunndɛ kɛ be wun i wlɛ kɛ e timan kɛ mɛn nunfuɛ’m be sa.” Maan e kwlaa e mian e ɲin e nian Zoova i liɛ’n su. Yɛle kɛ maan e kle kɛ e niaan bla’m be ndɛ lo e yɛ e ɲin yi be kɛ ng’ɔ nin i fata’n sa.—Rɔm. 12:10.

a Aniaan bla nga e kan be ndɛ ndɛ akpasua nga nun’n, be yɛle e niaan bla Klisifuɛ mun. Nán be nga e nin be e fin ku sɛ kunngba’n nun’n niɔn.

b Kɛ Biblu’n se kɛ bla’m be ti kɛ “sɛ mɔ i bolɛ yoman ya’n” sa’n, sɛ ɔ waan á wún ndɛ sɔ’n i wlɛ kpa’n nian like suanlɛ nga be flɛ i kɛ “Yasua nin i yi be afɔtuɛ kpakpa manlɛ” m’ɔ o afuɛ 2005 Marsi i le 1 Sasafuɛ Tranwlɛ’n nun’n, i nun. Nian afuɛ 2006 Mɛ i le 15 Sasafuɛ Tranwlɛ’n, blɔfuɛ nun liɛ’n, i bue 32 su’n nun wie.