Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

LIKE SUANLƐ 5

JUE 108 Ɲanmiɛn i sran klolɛ’n

Klolɛ mɔ Zoova klo e’n i su ye nga e ɲɛn i’n

Klolɛ mɔ Zoova klo e’n i su ye nga e ɲɛn i’n

“Klisi Zezi bali mɛn’n nun kɛ ɔ́ dé sa tɛ yofuɛ mun.”1 TIM. 1:15.

NDƐ CINNJIN’N

E ti kpɔlɛ tɛ’n i su ye nga e kwla ɲɛn i’n, ɔ nin wafa nga e kwla kle Zoova kɛ e si ye’n.

1. ?Ngue yɛ sɛ e yo’n, ɔ́ yó Zoova i fɛ-ɔ?

 MAAN e se kɛ w’a cɛ sran kun mɔ a klo i’n i like. Yɛ like sɔ’n ti klanman, kpɛkun ɔ kwla fa yo i wun sa ye. Sɛ sran sɔ’n fa wlɛ i trɔ nun naan ɔ niɛnmɛn i lɔ kun’n, i sɔ’n su yoman ɔ fɛ. ?Nɛ́n i-ɔ? Sanngɛ sɛ ɔ fa like sɔ’n fa yo i wun sa ye’n kpɛkun ɔ la ɔ ase bɔbɔ’n, ɔ́ yó ɔ fɛ kpa. I wafa kunngba’n klolɛ mɔ Zoova klo e’n ti’n, ɔ cɛli e like dan kun. Yɛle kɛ ɔ fɛli i Wa’n yili e ti tɛ. Sɛ e kle kɛ e si ye’n, i sɔ’n yó Zoova i fɛ dan.—Zan 3:16; Rɔm. 5:​7, 8.

2. ?Ngue yɛ é wá kɛ́n i ndɛ like suanlɛ nga nun-ɔn?

2 Sanngɛ kɛ afuɛ’m bé sín’n, sɛ y’a nianman e wun kpa’n, ɔ cɛman naan y’a buman e ti kpɔlɛ tɛ’n i like dan kun. Sɛ e yo sɔ kusu’n, ɔ ti kɛ y’a fa like dan sɔ mɔ Zoova fa cɛli e’n, y’a sie i e trɔ’n nun kpɛkun e niɛnmɛn i lɔ kun sa. Kɛ ɔ ko yo naan i sɔ sa’n w’a juman’n, ɔ fata kɛ blɛ sunman’n e bu ninnge kwlaa nga Ɲanmiɛn nin Klisi be yo mannin e’n be akunndan. I lɛ nun’n, like suanlɛ nga wá úka e naan y’a kwla yo sɔ. É wá kán wafa nga e kwla ɲan e ti kpɔlɛ tɛ’n, i su ye dɔ nga su nin e ɲrun lɔ’n i ndɛ. Asa’n é wá wún wafa nga e Wla Kpɛnlɛ aɲia’n i blɛ’n nun’n, ɔ nin blɛ onga’m be nun’n, e kwla kle Zoova m’ɔ klo e’n kɛ e si ye’n.

I SU YE NGA E ƝƐN I DƆ NGA SU’N

3. ?E ti kpɔlɛ tɛ’n i su ye kun mɔ e ɲɛn i dɔ nga su’n yɛle benin?

3 Kɛ é sé yɛ’n e ɲan e ti tɛ mɔ Zezi fɛli i wun yili’n i su ye. I wie yɛle kɛ e ti kpɔlɛ tɛ’n ti’n, Zoova yaci e sa tɛ mun cɛ e. Nán kɛ ɔ miannin ti yɛ ɔ yo sɔ-ɔ. Sanngɛ i klun klo su yɛ ɔ yo sɔ-ɔ. Ɲanmiɛn i sufuɛ kun m’ɔ kleli kɛ ɔ si ye’n, ɔ seli kɛ: “Afin wɔ Zoova, a ti kpa, yɛ a klo kpa kɛ á yáci sa cɛ́.”—Jue. 86:5; 103:​3, 10-13.

4. ?Wan’m be ti yɛ Zoova fɛli i Wa’n yili tɛ’n niɔn? (Liki 5:32; 1 Timote 1:15)

4 Sran wie’m be bu i kɛ, kɛ Zoova yáci be sa tɛ mun cɛ́ be’n, be nin i sɔ liɛ’n fataman. Be ndɛ yo fɛ. E nun wie fi nin i sɔ liɛ’n fataman sakpa. I wie yɛle Akoto Pɔlu liɛ’n. Ɔ wunnin i wlɛ kɛ ‘ɔ fataman kɛ be flɛ i akoto bɔbɔ.’ Sanngɛ ɔ kannin like kun ekun m’ɔ wunnin i wlɛ’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Ɲanmiɛn i aklunye dan’n ti’n n ti akoto.” (1 Kor. 15:​9, 10) Kɛ e kaci e akunndan mɔ e wla e sa tɛ’n i ase’n, Zoova yaci cɛ e. Nán kɛ e nin i sɔ liɛ’n fata ti-ɔ. Sanngɛ ɔ klo e ti yɛ ɔ yo sɔ-ɔ. I sɔ’n ti’n, sɛ a bu i kɛ sa tɛ nga a yoli’n, Ɲanmiɛn su yaci cɛman ɔ le naan a nin i sɔ liɛ’n fataman naan i sɔ’n ti’n, ɔ wla bo ɔ wun’n, nán ɔ wla fi ndɛ nga su: Yɛle kɛ nán be nga be yoman sa tɛ’n be ti yɛ Zoova yili i e ti kpɔlɛ tɛ’n niɔn, sanngɛ sa tɛ yofuɛ nga be kaci be akunndan’n nin be ayeliɛ’n be ti-ɔ.—An kanngan Liki 5:32; 1 Timote 1:15 be nun.

5. ?Sɛ e bu i kɛ ɔ fata kɛ Zoova yaci e sa tɛ mun cɛ e kekle nun’n, i sɔ’n ti su? An yiyi nun.

5 Ɔ fataman kɛ e nun wie fi bu i kɛ, kɛ mɔ w’a su Zoova lele’n ti’n, ɔ fata kɛ ɔ yaci i sa tɛ mun cɛ i kekle nun. I yo, Zoova i ɲin kpaman junman kwlaa nga e di e mɛn i’n su. (Ebr. 6:10) Sanngɛ nán e kalɛ tualɛ ti yɛ ɔ fɛli i Wa’n yili e ti tɛ-ɔ, i klun klo su yɛ ɔ yoli sɔ-ɔ. Sɛ e se e wun kɛ, kɛ mɔ e di junman kekle e man Zoova’n ti’n, ɔ fata kɛ ɔ yaci e sa tɛ mun cɛ e’n, nn e su laka e bɔbɔ e wun. Afin sɛ e bu i sɔ’n, nn ɔ ti kɛ e su se kɛ Klisi kleli i wun yalɛ wuli ngbɛn sa.—An nian Galasifuɛ Mun 2:21.

6. ?Ngue ti yɛ Pɔlu tuli i klun dili junman kekle mannin Zoova-ɔ?

6 Pɔlu si kɛ nán junman ng’ɔ di man Ɲanmiɛn’n, i ti yɛ ɔ fata kɛ Ɲanmiɛn yaci i sa tɛ mun cɛ i-ɔ. ?Yɛ nn ngue ti yɛ ɔ tuli i klun dili junman kekle mannin Zoova-ɔ? Ɔ yoli sɔ naan ɔ́ klé kɛ ɔ si ye, afin Zoova i aklunye’n ti dan. (Efɛ. 3:7) E kusu e tu e klun titi e di junman juejue su kɛ Pɔlu sa. Nán kɛ e kunndɛ kɛ Zoova yaci e sa tɛ mun cɛ e ti yɛ e yo sɔ-ɔ, sanngɛ e waan é klé kɛ e si ye ti-ɔ.

7. ?E ti kpɔlɛ tɛ’n i su ye benin ekun yɛ e ɲɛn i dɔ nga su-ɔ? (Rɔmunfuɛ Mun 5:1; Zaki 2:23)

7 E ti kpɔlɛ tɛ’n i su ye kun ekun mɔ e ɲɛn i dɔ nga su bɔbɔ’n, yɛle kɛ e nin Zoova e afiɛn kwla mantan kpa. a Like suanlɛ ng’ɔ sinnin lɛ’n nun’n e wunnin kɛ, kɛ bé wú e’n, e nin Ɲanmiɛn e afiɛn mantanman. Sanngɛ e ti kpɔlɛ tɛ’n ti’n, “e nin Ɲanmiɛn e [kwla] nanti klanman,” yɛ e kwla fa e wun e mɛntɛn i.—An kanngan Rɔmunfuɛ Mun 5:1; Zaki 2:23 nun.

8. ?Ngue ti yɛ srɛlɛ mɔ e kwla srɛ Zoova’n ti’n, ɔ fata kɛ e lɛ i ase-ɔ?

8 E nin Zoova e afiɛn m’ɔ mantan’n ti’n, e kwla srɛ i. I sɔ’n ti e cenjele like dan. Kɛ Zoova i sufuɛ’m be yia mɔ be srɛ i’n, ɔ tie. Sanngɛ nɛ́n i ngba-ɔ. Kɛ be tinuntinun be srɛ i’n ɔ tie. Kɛ e srɛ Ɲanmiɛn’n, e wla gua ase. Sanngɛ nɛ́n i su ye nga e ɲɛn i’n i ngba yɛle ngalɛ’n. Kɛ e srɛ Ɲanmiɛn’n, e nin i e afiɛn kwla mantan kpa. (Jue. 65:2; Zak. 4:8; 1 Zan 5:14) I nun mɔ Zezi o asiɛ’n su’n, ɔ srɛli Zoova kpɛ sunman. Afin ɔ si kɛ ɔ sie i su tie. Asa’n ɔ si kɛ i sɔ’n kwla yo maan ɔ nin i Si be afiɛn kwla mantan kpa. (Lik. 5:16) Nanwlɛ, ɔ fata kɛ e la Zoova i ase. Afin e ti kpɔlɛ tɛ’n ti’n, e kwla kaci i janvuɛ, yɛ i kpa bɔbɔ’n, e kwla kan e klun ndɛ e kle i.

I SU YE NGA É ƝƐ́N I E ƝRUN LƆ’N

9. ?E ti kpɔlɛ tɛ’n i su ye benin yɛ Zoova i sufuɛ’m bé wá ɲɛ́n i e ɲrun lɔ-ɔ?

9 ?E ti kpɔlɛ tɛ’n i su ye benin yɛ Zoova i sufuɛ’m bé wá ɲɛ́n i e ɲrun lɔ-ɔ? Ɔ́ mán be nguan m’ɔ leman awieliɛ’n. Sran kpanngban be bu i kɛ nán andɛ sa yɛ sran’m be sɔ wulɛ-ɔ, naan i sɔ liɛ’n kwlá yoman ye. Sanngɛ kɛ Ɲanmiɛn yí sran mun’n, ɔ kunndɛli kɛ be ɲan nguan m’ɔ leman awieliɛ’n. Sɛ ɔ ti kɛ Adan w’a yoman sa tɛ sa’n, nn kɛ é sé yɛ’n sran fi su bumɛn i le kɛ e kwlá ɲanman nguan m’ɔ leman awieliɛ’n. Ɔ maan kannzɛ ndɛ sɔ’n i su falɛ’n kwla yo kekle’n, sanngɛ e kwla lafi su kɛ ɔ́ kpɛ́n su sakpa. Afin Zoova fɛli i Wa m’ɔ klo i dan’n tuali e ti kalɛ naan i sɔ liɛ’n w’a yo ye.—Rɔm. 8:32.

10. ?Ngue yɛ be nga be kpali be sieli be ngunmin’n, nin Klisi i bua wie mun ekun’n be ɲin o i sin-ɔn?

10 Kannzɛ e ɲrun lɔ yɛ é ɲán nguan m’ɔ leman awieliɛ’n, Zoova kunndɛ kɛ dɔ nga su bɔbɔ’n e bu i sɔ liɛ’n i akunndan. Be nga be kpali be sieli be ngunmin’n, be ɲin o blɛ mɔ be nin Klisi bé wá síe asiɛ’n sufuɛ mun’n i sin kpa. (Ngl. 20:6) Be nga be ti Klisi i bua wie mun ekun’n, be liɛ’n be lafi su kɛ bé trán asiɛ m’ɔ́ wá káci lika klanman’n nun naan be su wunman ɲrɛnnɛn kun. (Ngl. 21:​3, 4) ?A o i sɔfuɛ mɔ be lafi su kɛ bé ɲán nguan m’ɔ leman awieliɛ asiɛ’n su wa’n be nun wie? Zoova yili klɔ sran mun kɛ be tran asiɛ’n su. Ɔ maan be nga bé wá ɲán nguan m’ɔ leman awieliɛ asiɛ’n su wa’n, aklunjɔɛ kún be kpo.

11-12. ?Ninnge benin mun yɛ ɔ ɲin o be sin mɔ dɔ nga su’n, a kwla bu be akunndan-ɔn? (An nian desɛn mun wie.)

11 Kɛ asiɛ’n wá káci lika klanman’n, wafa nga i su tranlɛ’n wá yó’n bu i akunndan kan nian. A su kokoman tukpacɛ nin wie’n be ti kun. (Eza. 25:8; 33:24) Zoova wá yó maan á ɲán ninnge kpakpa kwlaa nga a klo be’n. ?Ngue yɛ a kunndɛ kpa kɛ á súan be su like-ɔ? ?Ninnge kɛ nnɛn mun nin anunman mun annzɛ waka mun sa’n, yɛ a klo kɛ á súan be su like-ɔ? ?Gitaa annzɛ klɛn bolɛ yɛ a kunndɛ kɛ á súan-ɔn? ?Annzɛ kusu a kunndɛ kɛ á súan desɛn yilɛ? Blɛ sɔ’n nun’n, é wá mían sua kplanfuɛ mun nin fie difuɛ’m be wun kpa. Asa’n é wá mían be nga be si aliɛ tɔn’n, nin ajuin difuɛ mun, nin be nga be yo lika’m be klanman’n be wun kpa wie. (Eza. 35:1; 65:21) Kɛ mɔ é trán nguan nun tititi’n ti’n, á ɲán blɛ súan ninnge sɔ mun ɔ nin wie mun ekun be yolɛ kpa.

12 Asa’n kɛ é wá sɔ́ be nga bé wá cɛ́n be’n be nun’n, e klun wá jɔ́ dan. (Yol. 24:15) Blɛ sɔ’n nun’n, ninnge nga Zoova yili be’n be su like suanlɛ’n wá úka e naan y’a si i kpa. (Jue. 104:24; Eza. 11:9) Yɛ ng’ɔ yo ɲɛnmɛn trɛ i ngba’n, yɛle kɛ, kɛ é sú Zoova’n, e akunndan’n su buman e fɔ kaan sa. ?Sa tɛ yolɛ m’ɔ maan be kwla di aklunjɔɛ le nɲɔn kun’n ti’n, é trán lɛ naan ninnge kpakpa kwlaa sɔ’m be san e wun? (Ebr. 11:25) E su yoman sɔ. Ninnge nga e kpɔci be dɔ nga su naan y’a kwla su Ɲanmiɛn’n, be toman ninnge kpakpa nga é wá ɲán be e ɲrun lɔ’n kaan sa. Nán e wla fi su kɛ, kɛ asiɛ’n wá káci lika klanman’n, e wla gúa ase fɔuun. Afin y’a ɲan like nga e minndɛli i lele’n. Klolɛ mɔ Zoova klo e dan mɔ i ti’n ɔ fɛli i Wa’n kpɔli e ti’n, i ti yɛ i kwlaa sɔ’n kwla yo ye-ɔ.

?Ngue yɛ a kunndɛ kpa kɛ á yó i mɛn klanman’n nun lɔ-ɔ? (An nian ndɛ kpɔlɛ 11-12 nun.)


MAAN E KLE ZOOVA M’Ɔ KLO E’N KƐ E SI YE

13. ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle Zoova m’ɔ mannin e ti kpɔlɛ tɛ’n kɛ e si ye-ɔ? (2 Korɛntifuɛ Mun 6:1)

13 ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle Zoova m’ɔ mannin e ti kpɔlɛ tɛ’n kɛ e si ye-ɔ? Yɛle kɛ maan e kle kɛ i sulɛ’n ti e cinnjin tra like kwlaa. (Mat. 6:33) Zezi “wuli sran’m be kwlaa be ti. I sɔ’n ti’n, be nga be o nguan nun’n, be timan be bɔbɔ be liɛ kun. Sanngɛ be ti sran ng’ɔ wuli be ti’n, m’ɔ cɛnnin’n i liɛ siɛn’n.” (2 Kor. 5:15) E kunndɛman kɛ ye dan nga Ɲanmiɛn yoli e’n, ɔ yo ngbɛn.—An kanngan 2 Korɛntifuɛ Mun 6:1 nun.

14. ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e lafi Zoova su naan e fa atin ng’ɔ kle e’n su-ɔ?

14 Wafa nga e kwla kle Zoova kɛ e si ye ekun’n, yɛle kɛ maan e lafi i su yɛ e fa atin ng’ɔ kle e’n su. Maan ɔ wie suklu dilɛ’n nun-o, annzɛ junman dilɛ’n nun-o, annzɛ sa uflɛ nun-o, sɛ e waan é fá ajalɛ’n wie’n, maan e bu like nga Zoova klo kɛ e yo’n i akunndan. (1 Kor. 10:31; 2 Kor. 5:7) Kɛ é fá ajalɛ mɔ e kle kɛ e lafi Zoova su’n, wafa nga i bo’n gua’n ɔ yo ɲɛnmɛn dan. Yɛle kɛ e lafi i su kpa tra laa’n, yɛ e nin i e afiɛn mantan kpa tra laa’n. Kpɛkun e lafi su kpa kɛ é ɲán like nga e wla o su’n.—Rɔm. 5:​3-5; Zak. 2:​21, 22.

15. ?Kɛ é yó e Wla Kpɛnlɛ aɲia’n, wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e si ye-ɔ?

15 Nán wafa e kwla kle Zoova kɛ e si ye’n i ngba yɛle ngalɛ’n. E Wla Kpɛnlɛ aɲia’n i blɛ nga nun’n, e kwla kle Zoova m’ɔ mannin e ti kpɔlɛ tɛ’n kɛ e si ye. Kɛ é búabúa e wun naan y’a yo e Wla Kpɛnlɛ aɲia’n, maan e yia e wiengu mun naan be trɛn i bo wie. (1 Tim. 2:4) Like nga é wá yó i e Wla Kpɛnlɛ aɲia’n i bo lɔ’n, maan e yiyi nun e kle be nga e yia be’n. Sɛ e kɔ jw.org su naan e bo video ?Ngue ti yɛ Zezi wuli-ɔ? ɔ nin video Maan e wla kpɛn Zezi i wie’n su e kle be’n, i sɔ’n úka be kpa. Ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be yia be nga be yacili jasin fɛ bolɛ’n. Kɛ Zoova i sran nga b’a mlin’n be nun wie’m be sa be sin i wun’n, aklunjɔɛ nga be mɔ be o ɲanmiɛn su lɔ’n ɔ nin asiɛ’n su wa’n be di’n, ɔ timan kaan. (Lik. 15:​4-7) Kɛ é yó e Wla Kpɛnlɛ aɲia’n, be ng’ɔ fata kɛ be like yolɛ’n yo e cinnjin kpa’n, be yɛle be nga be nin-a tranman e aɲia’m be bo le’n, ɔ nin be nga be trannin e aɲia’m be bo w’a cɛ kan’n. Maan e sɔ be nun klanman.—Rɔm. 12:13.

16. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ a tu ɔ klun bo jasin fɛ’n e Wla Kpɛnlɛ aɲia’n i blɛ’n nun-ɔn?

16 ?E Wla Kpɛnlɛ aɲia’n i blɛ’n nun’n, a kwla uka ɔ jasin fɛ bolɛ junman’n su? Like cinnjin kun mɔ a kwla yo fa kle Ɲanmiɛn nin Klisi be kɛ a si ye’n, yɛ ɔ o lɛ-ɔ. Sɛ a tu a klun bo jasin fɛ’n, á wún wafa nga Zoova súan ɔ bo’n. Ɔ maan á fá ɔ wla gúɛ i su kpa trá laa’n. (1 Kor. 3:9) Asa’n nán ɔ wla fi Biblu’n i bue ng’ɔ fata kɛ e kanngan nun e Wla Kpɛnlɛ aɲia’n i blɛ’n nun’n su. A kwla wun i e fluwa Maan e nian Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun cɛn kwlaa nin e lemɔcuɛ afiɛn aɲia fluwa’n be nun. I kpa bɔbɔ’n, a kwla fa blɛ suan Biblu’n nun ndɛ sɔ m’ɔ fata kɛ e kanngan be nun’n be su like.

17. ?Ngue yɛ sɛ a yo’n, ɔ́ yó Zoova i fɛ kpa-ɔ? (An nian kuku nga be flɛ i kɛ “ Wafa nga e kwla kle Zoova kɛ e si ye’n” nun wie.)

17 Atrɛkpa’n, sa wie’m be ti’n, a su kwlá yoman like kwlaa nga be kɛnnin i ndɛ like suanlɛ nga nun’n. Sɛ ɔ ti sɔ’n, maan ɔ tran ɔ klun kɛ Zoova faman junman nga a di’n, ɔ fa sunnzunman ɔ wiengu’m be liɛ’n. Ɔ wun like ng’ɔ o ɔ awlɛn’n nun’n. Kɛ ɔ wun kɛ a bu e ti Kpɔlɛ tɛ m’ɔ yili’n i like dan’n, i sɔ’n yo i fɛ kpa.—1 Sam. 16:7; Mar. 12:​41-44.

18. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e kle Zoova nin Zezi be kɛ e si ye-ɔ?

18 E ti kpɔlɛ tɛ’n ti yɛ Zoova kwla yaci e sa tɛ mun cɛ e, kpɛkun e kwla kaci i janvuɛ, yɛ e kwla lafi su kɛ é ɲán nguan m’ɔ leman awieliɛ’n niɔn. Maan e kle Zoova kɛ e si ye. Afin klolɛ m’ɔ klo e’n ti yɛ e kwla ɲan ninnge kwlaa sɔ mun-ɔn. (1 Zan 4:19) Asa’n maan e kle Zezi kɛ e si ye wie. Afin klolɛ m’ɔ klo e dan’n ti yɛ ɔ fɛli i wun yili e ti tɛ-ɔ.—Zan 15:13.

JUE 154 Klolɛ’n wieman le

a Zoova yacili be nga be suli i ka naan w’a yi e ti kpɔlɛ tɛ’n be sa tɛ mun cɛli be. Ɔ kwla yoli sɔ afin ɔ si kɛ i Wa’n nin i bé nánti klanman lele ɔ́ fá wú. Ɔ maan Ɲanmiɛn ɲrun’n, ɔ ti kɛ w’a dun mmua w’a yi tɛ sɔ’n sa.—Rɔm. 3:25.