Kɔ i nun ndɛ'n su trele

Kɔ like ng'ɔ o fluwa'n nun'n su trele

‘An wɔ ko kle nvle-nvle’n kwlaa be like maan be kaci n sɔnnzɔnfuɛ’

‘An wɔ ko kle nvle-nvle’n kwlaa be like maan be kaci n sɔnnzɔnfuɛ’

“An wɔ ko kle nvle-nvle’n kwlaa be like maan be kaci n sɔnnzɔnfuɛ, yɛ an yo be batɛm. [...] Yɛ like kwlaa nga n kleli amun’n, amun kusu an kle be maan be fa su.”​—MATIE 28:19, 20.

JUE: 141, 97

1, 2. ?Kɛ e nian ndɛ nga Zezi kannin m’ɔ o Matie 24:14 nun’n, kosan benin mun yɛ e fa usa e wun ɔn?

ZEZI seli kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m bé wá kán Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n naan sran’n kwlaa be ti, i sin yɛ mɛn’n i awieliɛ’n ɔ́ jú ɔ. (Matie 24:14) Asiɛ wunmuan’n su’n, sran’m be sie i nzɔliɛ kɛ Zoova i Lalofuɛ mun yɛ be di junman sɔ’n niɔn. Jasin fɛ’n mɔ e bo’n, ɔ yo sran wie’m be fɛ. Yɛ ɔ yo wie’m be tɛ. Be ng’ɔ yoman be fɛ bɔbɔ’n, be wun i wlɛ kɛ junman dan yɛ e di ɔ. Asa ekun’n, e se sran mun kɛ e ngunmin cɛ yɛ e bo jasin fɛ’n niɔn. Sɛ e se sɔ’n, ɔ ti su. ?Ngue ti ɔ?

2 Asɔnun kpanngban be nunfuɛ’m be se kɛ be bo jasin fɛ’n. Sanngɛ, be asɔnun’m be nun, annzɛ televiziɔn nun nin ɛntɛnɛti su ngunmin yɛ be kan Ɲanmiɛn ndɛ ɔ. Annzɛ like nga be yoli naan b’a si Zezi’n, i ndɛ yɛ be kan ɔn. Wie’m be man yalɛfuɛ’m be ninnge. Annzɛ be di dɔɔtrɔ junman. Wie’m be kusu be kle suklu. Be bu i kɛ i kwlaa sɔ’n yɛ ɔ ti jasin fɛ bolɛ’n niɔn. ?Sanngɛ, kɛ Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ mun kɛ be bo jasin fɛ’n, ninnge sɔ mun yɛ i waan be yo ɔ?

3. ?Kɛ e nian ndɛ ng’ɔ o Matie 28:19, 20 nun’n, like nnan benin yɛ ɔ fata kɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be yo ɔ?

3 Zezi w’a kunndɛman kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be tran lika kun naan sran’m be ko to be lɔ. Afin, kɛ Ɲanmiɛn cɛnnin i’n, mɔ cɛn kun ɔ nin i sɔnnzɔnfuɛ kpanngban kpa be o lɛ’n, ɔ seli be kɛ: “An wɔ ko kle nvle-nvle’n kwlaa be like maan be kaci n sɔnnzɔnfuɛ, yɛ an yo be batɛm. [...] Yɛ like kwlaa nga n kleli amun’n, amun kusu an kle be maan be fa su.” (Matie 28:19, 20) Zezi i ndɛ sɔ’n kle kɛ, ɔ fata kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be yo like nnan. Ɔ fata kɛ be kle sran’m be like, be yo naan sran sɔ’m be kaci i sɔnnzɔnfuɛ. Yɛ be yo be batɛmun. Sanngɛ like klikli ng’ɔ fata kɛ be yo’n, yɛle kɛ be be ko to sran mun. Fluwa sifuɛ kun seli kɛ: ‘Kɛ Zezi seli kɛ amun ‘wɔ’n,’ be kwlaa nga be lafi i su’n, yɛ ɔ kan man be ɔ. Sɛ anngɔnda’m be su yɛ bé kɔ́ o, annzɛ jenvie’n su o, ɔ fata kɛ be wɔ.’​—Matie 10:7; Lik 10:3.

4. ?Kɛ Zezi seli kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m bé káci “sran’m be trafuɛ kɛ jue trafuɛ” sa’n, jue trafuɛ wafa benin yɛ ɔ kan be ndɛ ɔ?

4 ?Ngue yɛ Zezi kunndɛli kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be yo ɔ? ?Sran kun i ngunmin yɛ ɔ fata kɛ ɔ ko bo jasin fɛ’n niɔn? ?Annzɛ ɔ fata kɛ ɔ nin i wiengu’m be bo yo kun yɛ be di junman sɔ’n niɔn? Nanwlɛ, sran kunngba kwlá boman jasin fɛ’n “nvle-nvle’n kwlaa” nun. Ɔ maan, ɔ fata kɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be siesie be wun. Yɛ be bo yo kun naan b’a kwla di junman sɔ’n. Asa ekun’n, ɔ seli be kɛ bé wá káci “sran’m be trafuɛ kɛ jue trafuɛ sa.” (An kanngan Matie 4:18-22 nun.) Jue trafuɛ wie’m be fa like srɛn i kowa su. Kpɛkun, be minndɛ kɛ jue’n ɔ wa di naan ɔ trɛ i. Zezi w’a seman kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be yo kɛ jue trafuɛ sɔ mun sa. Sanngɛ, ɔ kunndɛ kɛ be yo kɛ jue trafuɛ nga be gua lala’n sa. Jue trafuɛ sɔ’m be junman’n timan pɔpɔ. I sɔ’n ti, be siesie be wun. Kpɛkun, be di junman’n i likawlɛ.​—Lik 5:1-11.

5. (a) ?Kosan nnan benin mun yɛ ɔ fata kɛ e tɛ be su ɔ? (b) ?Ngue ti ɔ?

5 Sɛ e waan é sí be nga andɛ be bo jasin fɛ’n, ɔ fata kɛ e tɛ kosan nnan su. Be yɛle kɛ:

  • ?Ndɛ benin yɛ ɔ fata kɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be kan ɔn?

  • ?Ngue ti yɛ be bo jasin fɛ’n niɔn?

  • ?Ajalɛ benin yɛ ɔ fata kɛ be nian su be bo jasin fɛ’n niɔn?

  • ?Bé bó jasin fɛ’n lele bé jú nin, yɛ bé bó i afuɛ nɲɛ?

Sɛ e wun kosan sɔ’m be su tɛlɛ’n, é sí be nga be bo jasin fɛ’n mɔ i ti yɛ sran’m bé ɲán nguan’n. Kpɛkun, é kúnndɛ kɛ é bó i titi.​—1 Timote 4:16.

?NDƐ BENIN YƐ Ɔ FATA KƐ BE KAN ƆN?

6. ?Ngue yɛ ɔ kle weiin kɛ Zoova i Lalofuɛ mun yɛ be bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n niɔn?

6 An kanngan Lik 4:43 nun. Zezi kannin “Nyanmiɛn sielɛ’n i ndɛ.” Yɛ ɔ kunndɛ kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be yo sɔ wie. ?Wan mun yɛ be kan Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ ɔ? Zoova i Lalofuɛ mun ɔn. Be nga be kloman e sa bɔbɔ’n, be wun i wlɛ sɔ. Maan e fa Katoliki plɛti bian kun m’ɔ yoli ngaliɛ difuɛ’n nvle fanunfanun nun’n, i ndɛ m’ɔ kannin’n e nian. Ɔ seli e niaan’m be nun kun kɛ, Zoova i Lalofuɛ kwlaa ng’ɔ wunnin i nvle kun nun’n, ɔ usɛli i kɛ jasin benin yɛ ɔ bo ɔ. Plɛti bian’n seli kɛ “be sinnzin’n ti’n, be kwlaa be tɛli su kɛ: ‘Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n.’” Plɛti bian’n i ndɛ sɔ’n kle kɛ Zoova i Lalofuɛ’m be bo ti kun, naan be yɛ be ti Klistfuɛ sakpa ɔ. Ɔ maan be timan sinnzin. (1 Korɛntfuɛ Mun 1:10) Be flɛ e fluwa’m be nun kun kɛ Sasafuɛ Tranwlɛ’n bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ. Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ yɛ fluwa sɔ’n kan ɔn. Anglo kwlaa nun’n, e yi fluwa sɔ’n i nuan kɔe 59.000.000. Yɛ ɔ fite aniɛn 254 nun. Asiɛ wunmuan’n su’n, be yiman fluwa uflɛ fi kɛ ngalɛ’n sa.

7. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n be kpɛnngbɛn’m be boman Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n niɔn?

7 Be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n, be boman Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n. Sɛ be su kan Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ’n, be se kɛ ɔ o sran’m be awlɛn’n nun. (Lik 17:21) Be kleman sran mun kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n ti famiɛn diwlɛ kun m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ ɔ. Yɛ be kleman kɛ Zezi yɛ ɔ ti Famiɛn’n niɔn. Kɛ bé dí Nowɛli annzɛ Paki’n, yɛ be kan Zezi i ndɛ ɔ. Be seman sran mun kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n ti’n, klunwifuɛ’m be su tranman lɛ kun. Naan sran’m be liɛ yó ye. (Sa Nglo Yilɛ 19:11-21) Nanwlɛ, be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n be kpɛnngbɛn’m be siman like nga Famiɛn Zezi wá yó’n. Be siman ndɛ nga Zezi kunndɛ kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be kan’n. Ɔ maan, be wunman like nga ti yɛ ɔ fata kɛ be bo jasin fɛ’n.

?NGUE TI YƐ E BO JASIN FƐ’N NIƆN?

8. ?Kɛ é bó jasin fɛ’n, ngue yɛ ɔ fataman kɛ e yo ɔ?

8 Jasin fɛ’n mɔ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be bo’n, be fa kunndɛman sika naan bé fá kplán sua dandan mun. Zezi seli kɛ: “N fɛ i sɔ yolɛ’n n cɛli amun, an kusu nán an de like fi.” (Matie 10:8) Nán sika kunndɛlɛ ti yɛ e bo jasin fɛ’n niɔn. (2 Korɛntfuɛ Mun 2:17) Kɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m bé bó jasin fɛ’n, ɔ fataman kɛ be se sran mun kɛ be tua be kalɛ. (An kanngan Sa Nga Be Yoli’n 20:33-35 nun.) Afɔtuɛ nga Zezi mɛnnin i sɔnnzɔnfuɛ mun’n, ɔ ti weiin. Ɔ nin i sɔ ngba’n, sran wie’m be nantiman su. Be asɔnun’m be nun’n, be fa like sin sran’m be ɲrun kɛ be gua nun sika. Be fa sika sɔ’n be tua be kpɛnngbɛn mun nin be junman difuɛ’m be kalɛ. I sɔ’n ti, be kpɛnngbɛn’m be nun sunman be ti aɲanbeunfuɛ.​—Sa Nglo Yilɛ 17:4, 5.

9. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ nán sika kunndɛlɛ ti yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be bo jasin fɛ’n niɔn?

9 Kɛ Zoova i Lalofuɛ’m bé yó be aɲia mun’n, be faman like sinman sran’m be ɲrun naan be gua nun sika. Sran kun bɔbɔ i klunklo like yɛ ɔ man ɔn. (2 Korɛntfuɛ Mun 9:7) Afuɛ ng’ɔ sinnin lɛ’n nun’n, Zoova i Lalofuɛ’m be fali dɔ kɔe miliar nɲɔn be boli jasin fɛ’n. Kpɛkun, be kleli sran miliɔn ngwlan tra su be Biblu’n nun like anglo kwlaa nun. Be bɔbɔ be sika yɛ be fa dili junman sɔ’n niɔn. Yɛ be yoli i sɔ aklunjuɛ su. Fluwa sifuɛ kun kannin Zoova i Lalofuɛ’m be ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Like ng’ɔ ti be cinnjin’n yɛle jasin fɛ bolɛ’n, ɔ nin sran’m be like klelɛ’n.” Ɔ seli ekun kɛ be tuaman be kpɛnngbɛn’m be kalɛ. ?Sɛ ɔ ti sɔ’n, ngue ti yɛ e bo jasin fɛ’n niɔn? E klo Ɲanmiɛn nin sran i ti yɛ e di junman sɔ’n niɔn. Jue Mun 110 i mma 3 kle kɛ i sɔ yɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ’m bé yó ɔ. (An kanngan nun.)

?AJALƐ BENIN YƐ E NIAN SU E BO JASIN FƐ’N NIƆN?

E bo jasin fɛ’n lika kwlaa nga e to sran lɛ’n. (An nian ndɛ kpɔlɛ 10 nun.)

10. ?Nin yɛ Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ’m be boli jasin fɛ’n niɔn?

10 ?Nin yɛ Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ’m be boli jasin fɛ’n niɔn? Be boli i lika kwlaa nga be kwla to sran lɛ’n. I wie yɛle kɛ, be boli i akpɔ’m be nuan nin gua’m be bo. Yɛ be boli i awloawlo’m be nun. (Matie 10:11; Lik 8:1; Sa Nga Be Yoli’n 5:42; 20:20) Jasin fɛ’n mɔ be boli i awloawlo’m be nun ti’n, be toli sran wafa kwlaa.

11, 12. ?Ngbaciɛ benin yɛ ɔ o be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n, be nin Zoova i Lalofuɛ’m be afiɛn ɔn?

11 Be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n, be kpɛnngbɛn’m be kwlá seman kɛ be nian Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ’m be liɛ’n su. Afin, be tua be kalɛ. Kɛ sran’m be kɔ asɔnun’n yɛ be kan Ɲanmiɛn ndɛ kle be ɔ. Be kɔman sran’m be like klelɛ naan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ. Blɛ wie nun’n, be seli be asɔnunfuɛ mun kɛ be bo jasin fɛ’n. I wie yɛle kɛ afuɛ nga be flɛ i 2001 nun’n, Katoliki’m be kpɛnngbɛn nga be flɛ i kɛ Zan Pɔlu II, ɔ klɛli fluwa ko mannin Katoliki asɔnun’m be kwlaa. Ɔ seli be kɛ be bo jasin fɛ’n juejue su kɛ akoto Pɔlu fa yoli’n sa. Afin Pɔlu seli kɛ: “Sɛ n boman jasin fɛ’n, min wun jɔ-man min.” Katoliki be kpɛnngbɛn sɔ’n seli ekun kɛ, nán be nga be kleli be jasin fɛ’n i bolɛ’n, be ngunmin yɛ ɔ fata kɛ be bo ɔ. Sanngɛ, ɔ fata kɛ asɔnunfuɛ’m be kwlakwla be bo. Ndɛ sɔ m’ɔ kannin’n, be ngba b’a nantiman su.

12 ?Yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be li? Be ngunmin cɛ yɛ be kan kɛ Ɲanmiɛn sieli Zezi Famiɛn afuɛ 1914 nun ɔn. Yɛ be nanti ndɛ nga Zezi kannin’n su. Ɔ seli kɛ saan bé dún mmua bó jasin fɛ’n. (Mark 13:10) Fluwa kun seli kɛ: ‘Jasin fɛ’n i bolɛ ti Zoova i Lalofuɛ’m be cinnjin kpa. Sɛ be wun sran kun mɔ awe kun i’n, annzɛ ɔ ti tukpacifuɛ’n, annzɛ ɔ leman sran’n, be yo i ye. Sanngɛ, like ng’ɔ ti be cinnjin’n yɛle jasin fɛ’n bolɛ’n. Be se sran mun kɛ mɛn’n su wa wie. Kpɛkun, be kle be like ng’ɔ fata kɛ be yo naan b’a fite nun’n.’ Jasin sɔ’n Zoova i Lalofuɛ’m be yacimɛn i bolɛ. Kɛ bé bó’n, be nian Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ klikli’m be ajalɛ’n su.

?É BÓ JASIN FƐ’N É JÚ NIN, YƐ É BÓ I AFUƐ NƝƐ?

13. ?Nin yɛ ɔ fata kɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be bo jasin fɛ’n be ju ɔ?

13 Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ mun kɛ maan be bo jasin fɛ’n “mɛn wunmuan’n nun naan sran’n kwlaa be ti.” Yɛ maan be kle ‘nvle-nvle’n kwlaa’ be like naan be kaci i sɔnnzɔnfuɛ. (Matie 24:14; 28:19, 20) I ndɛ sɔ’n kle weiin kɛ ɔ fata kɛ be bo jasin fɛ’n asiɛ wunmuan’n su.

14, 15. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Zoova i Lalofuɛ’m be bo jasin fɛ’n mɛn wunmuan’n nun kɛ nga Zezi fa kannin sa ɔ? (An nian foto ng’ɔ o kan like suanlɛ’n bo i bo lɛ’n.)

14 Zoova i Lalofuɛ’m be bo jasin fɛ’n mɛn wunmuan’n nun kɛ nga Zezi fa kannin’n sa. Etazini lɔ’n, be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n be kpɛnngbɛn’m be ti sran kɔe 600.000. Sanngɛ, Zoova i Lalofuɛ’m be ti sran kɔe 1.200.000 nvle sɔ’n nun lɔ. Asiɛ wunmuan’n su’n, Katoliki plɛti’m be ti sran kɔe 400.000. Sanngɛ, Zoova i Lalofuɛ’m be tra sran miliɔn mɔcuɛ. Yɛ be bo jasin fɛ’n nvle 240 be nun. Nanwlɛ, Zoova i Lalofuɛ’m be bo jasin fɛ’n asiɛ wunmuan’n su. Yɛ i sɔ’n manman Zoova.​—Jue Mun 34:2; 51:17.

15 E mɔ e ti Zoova i Lalofuɛ’n, e kunndɛ kɛ sran kpanngban be ti jasin fɛ’n, i sin naan mɛn’n i awieliɛ’n w’a ju. I sɔ’n ti, e yi fluwa kpanngban. Yɛ e kaci fluwa sɔ’m be nun ndɛ mun aniɛn 700 tra su nun. E fɛ i kwlaa sɔ’n e man sran mun. Be toman. Kpɛkun, kɛ é wá yó aɲia dandan mun nin e wla kpɛnlɛ cɛn aɲia’n, e yia sran kpanngban. Afuɛ ng’ɔ sinnin lɛ’n nun’n, e yili fluwa miliar 4 tra su. Asa ekun’n, e yili Biblu Les Saintes Écritures. Traduction du monde nouveau miliɔn 200 tra su. Yɛ e yili i aniɛn 130 tra su nun. E fluwa’m be o ɛntɛnɛti su wie aniɛn 750 tra su nun. Zoova i Lalofuɛ’m be ngunmin cɛ yɛ be di junman dan sɔ’n niɔn.

16. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Ɲanmiɛn fɛ i wawɛ’n suɛn i Lalofuɛ’m be bo ɔ?

16 ?É bó jasin fɛ’n i afuɛ nɲɛ? Zezi seli kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m bé bó jasin fɛ’n lele i sin naan mɛn’n i awieliɛ’n w’a ju. ?Wan mun yɛ be bo jasin fɛ’n mɛn’n i awieliɛ blɛ nga nun ɔn? Zoova i Lalofuɛ mun ɔn. I sɔ’n kle kɛ Zoova fɛ i wawɛ’n suan be bo. (Sa Nga Be Yoli’n 1:8; 1 Piɛr 4:14) Asɔnun sunman be nunfuɛ’m be waan “Ɲanmiɛn wawɛ’n o be su.” Sanngɛ, be boman jasin fɛ’n. Be nun wie’m be kunndɛli kɛ bé nían e liɛ’n su. Sanngɛ, w’a yoman ye. Wie’m be kusu, be kunndɛman kɛ bé bó jasin fɛ’n i titi. Be nga be waan be kan Ɲanmiɛn ndɛ’n awloawlo’m be nun bɔbɔ’n, be boman Ɲanmiɛn i Sielɛ’n i jasin fɛ’n. I sɔ’n kle kɛ, be diman junman nga Zezi dili’n wie.

?WAN MUN YƐ ANDƐ BE BO JASIN FƐ’N I SAKPA Ɔ?

17, 18. (a) ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Zoova i Lalofuɛ mun yɛ be bo jasin fɛ’n andɛ ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ e kwla bo jasin fɛ’n i titi ɔ?

17 ?Wan mun yɛ andɛ be bo jasin fɛ’n i sakpa ɔ? Zoova i Lalofuɛ mun ɔn. Afin, ndɛ nga e kan’n, yɛle Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n. Asa ekun’n, e nian Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ’m be ajalɛ’n su. Yɛle kɛ, e ko to sran mun yɛ e kan Ɲanmiɛn ndɛ’n e kle be ɔ. Like nga ti yɛ e bo jasin fɛ’n, yɛle kɛ e klo Zoova nin e wiengu mun. E bo jasin fɛ’n asiɛ wunmuan’n su. Afin, e kunndɛ kɛ nvlenvle kwlaa nunfuɛ’m be ti. Yɛ é bó i titi lele mɛn’n i awieliɛ’n ɔ́ jú.

18 Mɛn’n i awieliɛ blɛ nga nun’n, Zoova i Lalofuɛ’m be tu be klun be bo jasin fɛ’n. I sɔ’n yo ɲɛnmɛn dan. ?Ngue ti yɛ e kwla di junman sɔ’n asiɛ wunmuan’n su ɔ? Akoto Pɔlu seli kɛ: “Nyanmiɛn bɔbɔ yɛ ɔ maan i klun sa yolɛ’n yo amun fɛ yɛ maan an kwla yo-ɔ.” (Filipfuɛ Mun 2:13) I sɔ’n ti, é srɛ́ Zoova kɛ ɔ suan e bo titi naan e tu e klun e bo jasin fɛ’n.​—2 Timote 4:5.