Sɛ Ɲanmiɛn i klun jɔ e wun’n é ɲán anannganman nguan

“Anannganman, a yo sran kpa’m be ye. Ɔ klun ufue’n [“ɔ klun m’ɔ jɔ e wun’n,” NW] ti, a sasa e kɛ nyrɛn sa.”​—JUE. 5:13.

1, 2. ?Ngue yɛ Eli seli Sarɛpta angbeti bla’n kɛ ɔ yo mɛn i ɔ? ?Ngue ndɛ yɛ ɔ fa cicili bla’n i wla ɔ?

 AWE kun Sarɛpta angbeti bla’n ɔ nin wa’n. Ɔ kun Ɲanmiɛn i nuan ijɔfuɛ’n kusu wie. Kɛ bla’n ɔli yie kan kunndɛlɛ’n, Eli m’ɔ ti Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n seli i kɛ ɔ mɛn i nzue nin kpaun kan. Bla’n kplinnin su kɛ ɔ́ mɛ́n i nzue fuɛ’n, sanngɛ i aliɛ manlɛ fuɛ’n, bla waan like nga ɔ le i’n ‘yɛle sanmlɛn kan. Ɔ ti be sa buɛ kun, ɔ o sɛ’n i bo lɔ. Yɛ ɔ le ngo kaan sa sɛ mma kun nun.’ Bla’n buli i kɛ ɔ kwlá manman Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n i aliɛ, ɔ maan ɔ kɛn i sɔ kleli i.—1 Fam. 17:8-12.

² Eli w’a kaman ngalɛ’n su. Ɔ seli bla’n kɛ: “Dun mmua tɔn kpaun kaan kun fa blɛ min ka naan w’a tɔn a nin ɔ wa’n amun liɛ’n, afin Anannganman b’ɔ ti Izraɛl Nyanmiɛn’n waan yoo: ‘Sanmlɛn’n su wie-man sɛ’n nun, yɛ ngo’n su wie-man sɛ mma’n nun le.’”—1 Fam. 17:13, 14.

3. ?Ajalɛ cinnjin benin yɛ ɔ fata kɛ e kwlakwla e fa ɔ?

³ ?Aliɛ kan nga bla’n le i’n, ɔ́ mán bian’n i wie annzɛ ɔ su mɛnmɛn i wie? Ɔ fata kɛ ɔ fɛ i sɔ liɛ’n i su ajalɛ, sanngɛ ndɛ’n ti kekle tra ngalɛ’n. ?Yɛle kɛ, ɔ́ fɛ́ i wla gúa Zoova su naan ɔ de i nin i wa’n? ?I bɔbɔ i ninnge liɛ’m be kunndɛlɛ’n yɛ ɔ́ yó i cinnjin yɛ, annzɛ kɛ ɔ ko yo naan Ɲanmiɛn i klun w’a jɔ i wun naan w’a yo Ɲanmiɛn janvuɛ’n yɛ ɔ́ yó i cinnjin ɔn? Ɔ fata kɛ e kwlakwla e fɛ i sɔ ajalɛ’n kunngba’n wie. ?Ngue yɛ ɔ́ yó e cinnjin ɔn? ?Kɛ ɔ ko yo naan Zoova i klun w’a jɔ e wun’n yɛ, annzɛ aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ’n niɔn? Ɔ ti su kɛ e lafi Ɲanmiɛn su naan e su i. Yɛ kusu ɔ le ajalɛ ng’ɔ fata kɛ e fa naan Ɲanmiɛn i klun w’a jɔ e wun’n.

‘Kɛ be su wɔ’n i su ɔ’

4. ?Ngue ti yɛ ɔ ti su kɛ e su Zoova ɔ?

⁴ Zoova le atin se sran’m be kɛ be su i kɛ ɔ nin i fata’n sa. I sufuɛ nga be o ɲanmiɛn su lɔ’n be akpasua kun kleli sɔ. Be nuan yoli kun  be seli kɛ: “E Min Nyanmiɛn, kɛ bé yí wɔ ayɛ bé mánmán wɔ bɔ be se kɛ a kwla sa’n kwlaa yo’n i su-ɔ, afin wɔ yɛ a yili like’n kwlaa-a, a klo kɛ á yí be ti yɛ a yili be-ɔ, yɛ ɔ ti yɛ be o lɛ-ɔ.” (Ngl. 4:11) Kɛ mɔ Zoova yɛ ɔ yili like kwlaa ti’n, kɛ e su i’n i su ɔ.

5. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ klolɛ nga Ɲanmiɛn klo e’n, ɔ su e bo kɛ e su i ɔ?

⁵ Like kun ekun nga ti yɛ ɔ fata kɛ e su Zoova’n yɛle kɛ klolɛ nga ɔ fa klo e’n, sran uflɛ fi kloman e sɔ. Biblu’n se kɛ ‘Nyanmiɛn yili sran’n kɛ i bɔbɔ sa. Ɔ yili i kɛ i bɔbɔ Nyanmiɛn’n sa. Ɔ yili yasua nin bla.’ (Bob. 1:27) Ɲanmiɛn yili sran’n maan i bɔbɔ kwla bu akunndan yɛ ɔ fɛ i tiaun ajalɛ. Nguan mɔ Zoova mannin e’n ti’n, ɔ ti e kwlaa e Si. (Lik 3:38) Kɛ siɛ kpa kun sa’n, like kwlaa ng’ɔ fata kɛ ɔ yo naan i mma’m be ngba, i bla o i yasua o be klun w’a jɔ’n, yɛ ɔ yoli ɔ. “Ɔ bo wia’n” yɛ “ɔ tɔ nzue’n” naan asiɛ’n w’a man e aliɛ kpanngban lika klanman nun.—Mat. 5:45.

6, 7. (a) ?Ɲrɛnnɛn benin yɛ Adam fa yili i mma’m be kwlaa be su ɔ? (b) ?Klist i tɛ ng’ɔ yili’n ti’n, ngue yɛ be nga be kunndɛ kɛ Ɲanmiɛn i klun jɔ be wun’n bé ɲɛ́n i ɔ?

⁶ Zoova deli e sa tɛ’n i bo nzuɛn’n m’ɔ timan aɔwi’n i sa nun wie. Kɛ Adam fɔnnin’n, ɔ kacili kɛ siɛ kun m’ɔ fɛ i awlobo’n nun sika’n fa wla sika nun mma tolɛ’n nun’n sa. Fɔnlɛ mɔ Adam fɔnnin Zoova wun’n, ɔ ti kɛ nn ɔ deli like kpa kun i mma’m be sa nun sa. Yɛle kɛ ɔ yoli maan anannganman nguan’n fili be sa. I bɔbɔ i wun akunndan bulɛ ti’n, ɔ yoli maan fɔ’n o klɔ sran’m be kwlaa be nun. Ɔ maan, be kacili kɛ i kanga sa. I sɔ’n ti’n sran’m be kwlaa be tɔ tukpacɛ, be wun ɲrɛnnɛn, kpɛkun i agualiɛ su’n be wu. Sɛ be waan bé yí sran kun kanga’n nun’n, be tuɛ i ti kalɛ. I ti’n Zoova tuali e ti kalɛ naan w’a de e ɲrɛnnɛn sɔ’n nun. (An kanngan Rɔmfuɛ Mun 5:21 nun.) Zezi Klist yoli like nga i Si klo’n. Ɔ maan, ɔ ‘fɛli i wun kpɔli sran sunman be ti.’ (Mat. 20:28) Ɔ ka kaan sa be nga Ɲanmiɛn i klun jɔ be wun’n, bé wá dí e ti kpɔlɛ tɛ sɔ’n i su mmlusuɛ kpakpafuɛ’n.

⁷ Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun e wun fɛ naan w’a yoman e kɛ e o asiɛ’n su sa ngbɛn’n, like nga Zoova m’ɔ ti e Yifuɛ’n yoli’n, sran fi liɛ tomɛn i. Sɛ i klun jɔ e wun’n, é wún wafa ng’ɔ yo naan afɛ ng’ɔ o klɔ sran’m be su’n w’a wie’n. E tinuntinun’n, Zoova wá klé e wafa nga ‘ɔ yi i wun kle be nga be kunndɛ i’n.’—Ebr. 11:6.

“Ɔ sran’m be klunklo su be nin wɔ ɔ”

8. ?Ɲanmiɛn i sulɛ’n i su like benin yɛ Ezai i su ndɛ’n kle e ɔ?

⁸ Sɛ e kunndɛ kɛ Ɲanmiɛn i klun jɔ e wun’n, like ng’ɔ fata kɛ e yo’n i wie yɛle kɛ e tiaun ajalɛ nga é fá’n, e nian nun e fɛ i kpa. Like nga ti yɛ ɔ ti sɔ’n yɛle kɛ Zoova mianman sran fi kɛ ɔ su i. Ezai blɛ su’n, Ɲanmiɛn usali kɛ: “?Wan yɛ ń súnmɛn i-ɔ? ?Yɛ wan yɛ ɔ́ dún mmua e nyrun-ɔn? ?Wan yɛ ɔ́ íjɔ e nuan-an?” Zoova dili i nuan ijɔfuɛ’n i nɛnnɛn. Yɛle kɛ ɔ mɛnnin i atin kɛ ɔ kle like ng’ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ yó’n. I sɔ’n, nanwlɛ w’a yoman Ezai fɛ blɛblɛ. I ti’n, ɔ tɛli i su kɛ: “Min-ɔn, sunman min.”—Eza. 6:8.

9, 10. (a) ?Wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e su Ɲanmiɛn ɔn? (b) ?Ngue ti yɛ sɛ e tu e klun e su Zoova’n, ɔ ti kpa man e ɔ?

⁹ Sɛ klɔ sran’m be waan bé sú Ɲanmiɛn annzɛ be sumɛn i’n, i kwlaa sɔ’n o be sa nun. Zoova kunndɛman kɛ e su i mianmianlɛ su. (An kanngan Zozie 24:15 nun.) Be nga be suman Ɲanmiɛn aklunjuɛ su’n, ɔ nin be nga klɔ sran ɲinma ti yɛ be su i’n, i klun jɔman be wun. (Kol. 3:22) Sɛ e fa mɛn’n nun ninnge’m be kunndɛlɛ’n e sanngan Ɲanmiɛn sulɛ’n nun naan i ti’n, e ‘tuman e klun’ e sumɛn i’n, i klun su jɔman e wun. (Jue. 119:2) Zoova si kɛ sɛ e tu e klun e su i’n, ɔ ti kpa man e. Moizi wlali Izraɛlifuɛ’m be fanngan kɛ be fa nguan naan be tran nguan nun. Yɛle kɛ maan be ‘klo Anannganman be Nyanmiɛn’n, be fɛ i nuan ndɛ’n su, be fa be wun mɛntɛn i.’—Mml. 30:19, 20.

¹⁰ Davidi mɔ laa’n ɔ ti Izraɛli famiɛn’n, ɔ manmannin Zoova seli kɛ: “Blɛ nga á yíayía  wɔ alɛ kunfuɛ’m be nuan’n, sonja yakpafuɛ’m [“ɔ sran’m be klunklo su,” NW] be nin wɔ ɔ. Ɔ gbanflɛn’m bé bá ɔ wun ɔ oka’m be su, bé bá kɛ nglɛmun bɔlɛ’n b’ɔ gua’n sa.” (Jue. 110:3) Andɛ’n, aɲanbeun kunndɛlɛ’n nin fɛ dilɛ’n yɛ ɔ ti sran’m be cinnjin ɔn. Sanngɛ be nga be klo Zoova be liɛ’n, like ng’ɔ ti be cinnjin tra like kwlaa’n yɛle Ɲanmiɛn sulɛ’n. Jasin fɛ’n mɔ be bo i juejue su’n, ɔ yi like ng’ɔ ti be cinnjin’n i nglo. Like ng’ɔ fata kɛ be ɲɛn i aliɛ ba kwlaa nun’n, be lafi su kpa kɛ Zoova kwla fa man be.—Mat. 6:33, 34.

Tɛ yilɛ nga Ɲanmiɛn i klun jɔ su’n

11. ?Kɛ Izraɛlifuɛ’m be yi tɛ be man Zoova’n, i sin like benin yɛ be minndɛ ɔ?

¹¹ Moizi blɛ su’n, nnɛn ng’ɔ nin i fata’n yɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be fa yi tɛ naan Ɲanmiɛn w’a yaci be wun sa’n w’a cɛ be ɔ. Saun Yolɛ 19:5 se kɛ: “Sɛ amun waan amún yí bo kun yolɛ’n i su tɛ bé mán min’n, amun yo i i yowlɛ’n su naan min kusu m’an yaci amun wun sa’n m’an cɛ amun.” Fluwa kunngba sɔ’n nun’n e kɛnngɛn i ekun kɛ: “Sɛ bo kun yolɛ i su tɛ yɛ amun waan amún yí bé mán min’n, like nga amun ko yo naan tɛ’n w’a di’n, yɛ amun yo-ɔ.” (Sau. 22:29) Kɛ Izraɛlifuɛ’m be fa nnɛn ng’ɔ nin i fata’n be yi tɛ be man Zoova’n, nnɛn’n i wunsre’n ‘bɔn Nyanmiɛn bue nun fannin.’ (Sau. 1:9, 13) Kɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be mɛn i like klolɛ su kɛ ngalɛ sa’n, ɔ yo i fɛ. (Bob. 8:21) Akunndan ng’ɔ o mmla sɔ’m be sin’n, ɔ kwla uka e andɛ. Be nga be Ɲanmiɛn sulɛ nun’n be yo ninnge ng’ɔ nin i fata’n, m’ɔ ti kɛ tɛ sa yɛ be yi be mɛn i’n, Zoova i klun jɔ be wun. ?Sɛ é kwlá sé’n, tɛ benin yɛ Ɲanmiɛn i klun jɔ su ɔ? Maan e fa e ɲin e sie i like nɲɔn su. Yɛle kɛ e aeliɛ’n sa, yɛ ndɛ ng’ɔ fin e nuan fite’n.

12. ?E wun mɔ e ‘fa man Nyanmiɛn kɛ sraka bɔ be jrɛ i’n sa’n,’ aeliɛ benin yɛ ɔ kwla yo naan w’a jɔmɛn i klun ɔn?

¹² Fluwa nga akoto Pɔlu klɛli Rɔmufuɛ mun’n i nun’n, ɔ seli kɛ: “Aniaan mun, aunnvuɛ dan bɔ Nyanmiɛn wunnin ye’n ti, ń srɛ́ amun kpa kɛ an fa amun wun mɛn i kɛ sraka bɔ be jrɛ i’n sa, b’ɔ ti i liɛ mlɔnmlɔn bɔ i klun jɔ su, i yɛ ɔ ti i sɔlɛ wafa b’ɔ ti su-ɔ.” (Rɔm. 12:1) Sɛ e klo kɛ Ɲanmiɛn i klun jɔ e wun’n, ɔ fata kɛ e wunnɛn’n yo saun Ɲanmiɛn ɲrun. Sɛ e fa ninnge kɛ asra sa, annzɛ i wunsu nɲa wie e kpisa’n, annzɛ e nɔn drɔgi annzɛ kusu e nɔn nzan tratra su e saci e wunnɛn’n, Ɲanmiɛn su sɔman like nga e fa mɛn i’n nun. (2 Kor. 7:1) Asa ekun’n, kɛ mɔ ‘sran ng’ɔ kunndɛ bla annzɛ bian’n, ɔ yo i sɔ sa liɛ’n guɛ i bɔbɔ kplo’n nun’n’ ti’n, sran ng’ɔ yo sa sukusuku i wafa kun’n, Zoova klun su jɔman sulɛ ng’ɔ su i’n su. (1 Kor. 6:18) Kɛ ɔ ko yo naan Ɲanmiɛn i klun w’a jɔ e wun’n, ɔ fata kɛ ‘e nzuɛn liɛ’n fɛ i liɛ’n.’—1 Piɛ. 1:14-16.

13. ?Ngue ti yɛ ɔ nin i fata kɛ e manman Zoova ɔ?

¹³ Like kun ekun nga m’ɔ kwla yo Zoova i fɛ’n yɛle ndɛ ng’ɔ fin e nuan fite’n. Be nga be  klo Zoova’n, maan ɔ yo nzra nun o, annzɛ be o awlo lɔ o, be kɛn i wun ndɛ kpa titi. (An kanngan Jue Mun 34:2-4 nun.) An kanngan Jue Mun 148-150 nun be nian. Amún wá wún kɛ jue nsan sɔ’m be ta e fanngan wla kɛ e manman Zoova. Nanwlɛ, “Anannganman i manmanlɛ’n ɔ ti sran kpa’m be liɛ.” (Jue. 33:1) Zezi Klist kusu m’ɔ ti e ajalɛ klefuɛ’n, ɔ kleli kpa kɛ ɔ ti cinnjin kɛ e bo jasin fɛ’n. Afin i sɔ’n manman Ɲanmiɛn.—Lik 4:18, 43, 44.

14, 15. ?Tɛ benin yɛ Oze waan Izraɛlifuɛ’m be yi ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ Zoova tɛli be su ɔ?

¹⁴ Kɛ e bo jasin fɛ’n i juejue su’n, e yi i nglo weiin kɛ e klo Zoova naan e kunndɛ kɛ i klun jɔ e wun. Izraɛlifuɛ’m be sɔli amuin. Ɔ maan Ɲanmiɛn i klun w’a jɔman be wun kun. Wafa nga Oze m’ɔ ti Ɲanmiɛn i nuan ijɔfuɛ’n wlali be fanngan’n, maan e fa e ɲin e sie su e nian. (Oze 13:1-3) Oze seli be kɛ be kpata Zoova se kɛ: “Yaci e sa tɛ’m be kwlaa cɛ ye, manmanlɛ nga e manman wɔ’n, maan ɔ yo wɔ fɛ! Nán yi ɔ nyin e wun, tɛ nga e ko yi e ko man wɔ’n, yɛlɛ wɔ ayɛ yilɛ nga é yí i yɛ’n.”—Oze 14:2, 3.

¹⁵ ?Kɛ be manmannin Zoova sɔ’n, wafa sɛ yɛ ɔ tɛli be su ɔ? Ɔ seli kɛ: “Ń wá kló be klolɛ kpa.” (Oze 14:5) Be nga be manman Zoova sɔ wie’n, ɔ yaci be sa tɛ’n cɛ be, i klun jɔ be wun yɛ ɔ fa be yo i janvuɛ.

16, 17. ?Kɛ sran kun i Ɲanmiɛn sulafilɛ’n su i bo m’ɔ bo jasin fɛ’n, wafa sɛ yɛ Zoova bu manmanlɛ m’ɔ mɛnmɛn i’n niɔn?

¹⁶ Zoova i sulɛ nun’n, i manmanlɛ nzra nun’n ti cinnjin titi. Ɲanmiɛn Kpli i manmanlɛ’n yoli jue tofuɛ’n i cinnjin ti maan ɔ kpatali Ɲanmiɛn seli kɛ: “Ee Anannganman, srɛlɛ nga n srɛ wɔ’n, bu i kɛ tɛ yɛ n su yi man wɔ sa, sɔ nun.” (Jue. 119:108) ?Yɛ andɛ li? Kɛ Ezai kán e blɛ nga nun sran kpanngban be ndɛ’n, ɔ seli kɛ: “Nyanmiɛn i sa dandan ng’ɔ yoli be’n be su jue tolɛ ti yɛ be fa [asenna ninnge mun] ba sɔ-ɔ. [...] Bé fá nnɛn’n sɔ mun yí tɛ nga be yra be nnɛn kɔlikɔli’n. Bé yí tɛ sɔ mun min [Nyanmiɛn] sɔwlɛ’n su. Tɛ sɔ’m bé wá jɔ́ min [Nyanmiɛn] klun.” (Eza. 60:6, 7) Ndɛ sɔ’n kpɛn su andɛ, ɔ maan ‘manmanlɛ nga [sran akpinngbin] be manman Nyanmiɛn titi’n ɔ yo kɛ asenna like bɔ be fa man Jésus kɛ ɔ fa mɛn i’n sa. Kɛ bé yó sɔ’n be bo i dunman.’—Ebr. 13:15.

¹⁷ ?Yɛ amun li? ?Amun manman Ɲanmiɛn kɛ ɔ fa klo’n sa? ?Sɛ ɔ timan sɔ’n, amún káci amun sa naan amun a kwla bo i manmanlɛ bo nzra nun? Amun Ɲanmiɛn sulafilɛ’n, ɔ́ wá sú amun bo maan amún bó jasin fɛ’n. Kɛ ɔ ko yo sɔ’n, Zoova wá ‘kló i [manmanlɛ] sɔ’n trá kɛ amun a kun nannin b’a mɛn i’n.’ (Kanngan Jue Mun 69:31, 32 nun.) Maan amun si kɛ manmanlɛ nga amun manman Zoova’n, sɛ e fa sunnzun tɛ’n, é sé kɛ ɔ́ wá bɔ́n i bue nun kɛ “tɛ ng’ɔ bɔn fannin’n sa,” yɛ i klun jɔ́ amun wun. (Eze. 20:41) Kɛ ɔ yo sɔ’n, i fɛ ng’ɔ́ wá yó amun’n, ɔ lemɛn i wunsu.

Zoova ‘yó sran kpa’m be ye’

18, 19. (a) ?Ɲanmiɛn sulɛ’n i su akunndan benin yɛ sran sunman be bu i andɛ ɔ? (b) ?Sɛ Ɲanmiɛn i klun w’a jɔman e wun kun’n, i bo’n gúa sɛ?

¹⁸ Andɛ’n, sran sunman be bu akunndan kunngba nga sran’m be buli i Malasi blɛ su’n wie. Be se kɛ yoo: ‘Nyanmiɛn sulɛ’n ti afɛ ngbɛn. ?Kɛ e fali Anannganman i mmla’n su bɔ e trannin awlaboɛ nun’n nguɛ yɛ e nyɛnnin i nun-ɔn?’ (Mal. 3:14) Kɛ mɔ aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ’n yɛ ɔ ti be cinnjin ti’n, be waan Ɲanmiɛn i klun sa’n su kwlá kpɛnman su naan kusu be kwlá diman i  mmla’m be su kun. Be bu i ekun kɛ, jasin fɛ’n i bolɛ’n ti be wun yalɛ klelɛ nin be klunngbɔ wlalɛ ngbɛn.

¹⁹ Akunndan bulɛ wafa sɔ’n boli i bo Edɛni fie’n nun lɔ. Like ɲɛnmɛn nga Zoova fa mannin Ɛvu’n, Satan yoli maan Ɛvu yoli i finfin yɛ w’a yomɛn i cinnjin kun kɛ Zoova i klun jɔ i wun. Andɛ ekun’n, Satan lakalaka sran mun kpa naan be bu i kɛ sɛ be yo Ɲanmiɛn i klun sa’n, be su ɲanman nun like. Sanngɛ, Ɛvu nin i wun’n be wunnin i kɛ, kɛ Ɲanmiɛn nin be buli’n be nguan’n fili be sa. Be nga be nian be ajalɛ kunngba’n su andɛ’n, be agualiɛ’n yó kɛ be liɛ’n sa.—Bob. 3:1-7, 17-19.

20, 21. (a) ?Ngue yɛ Sarɛpta angbeti bla’n yoli ɔ? ?Yɛ i bo’n guali sɛ mɛnnin i? (b) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e niɛn i ajalɛ liɛ’n su ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ e kwla yo i sɔ ɔ?

²⁰ E dun mmua kannin Eli nin Sarɛpta angbeti bla’n be ndɛ. Wafa nga be ndɛ’n i bo’n guali’n maan e fa sunnzun wafa nga Adam nin Ɛvu’n be ndɛ’n i bo’n guali’n e nian. Kɛ bla’n tili Eli i nuan ndɛ fɛfɛ’n, ɔ fali i sanmlɛn kan’n tɔnnin kpaun yɛ ɔ dun mmua mannin Eli wie. I sin’n, Zoova yoli maan ndɛ ng’ɔ kan kleli Eli’n kpɛnnin su. Ɲanmiɛn ndɛ’n waan: “Ɔ nin i wa’n nin Eli be nyannin like be dili tititi, ɔ cɛli kpa. Sanmlɛn w’a wie-man sɛ’n nun, ngo’n kusu w’a wie-man sɛ mma’n nun. Ɔ yoli kɛ nga Anannganman fa wlali Eli nuan kɛ ɔ kan’n sa.”—1 Fam. 17:15, 16.

²¹ Like nga Sarɛpta angbeti bla’n yoli’n, sran akpi ngbinngbin nga be o asiɛ’n su andɛ’n, be nun sunman be su kwla kplinman su kɛ bé yó i sɔ sa’n wie. Bla’n fɛli i wla’n kwlaa guali Ɲanmiɛn m’ɔ kwla de sran’n su, yɛ Ɲanmiɛn kusu w’a yimɛn i ase. Ndɛ sɔ’n nin Biblu’n nun sa wie mun ekun be kle kɛ ɔ fata kɛ e fa e wla’n e gua Zoova su. (An kanngan Zozie 21:43-45 nin Zozie 23:14 nun.) E blɛ su Zoova i Lalofuɛ’m be mɛn dilɛ wafa’n kle ekun kɛ Zoova su yiman sran nga i klun jɔ be wun’n be ase le.—Jue. 34:6, 7, 17-19. *

22. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ ndɛndɛndɛ e yo naan Ɲanmiɛn i klun jɔ e wun ɔn?

²² Cɛn nga Ɲanmiɛn wá dí “sran bɔ be o mɛn wunmuan’n nun’n be kwlaa” be jɔlɛ’n ɔ nunman mmua kun. (Lik 21:34, 35) Be wanndi i bo ɔ, ɔ yoman ye. Sran nga Ɲanmiɛn sieli i Jɔlɛ Difuɛ’n ɔ́ wá sé sran wie’m be kɛ: “Amun bɔ n Si yoli amun ye’n, an bla be wa di famiɛn bɔ kɛ bé bó mɛn’n i bo’n be sie mannin amun’n.” I sɔ ndɛ mɔ bé tí’n i kpa liɛ’n, be kwlá faman aɲanbeun ninnge wie fi be sunnzunmɛn i. (Mat. 25:34) Nanwlɛ, Zoova ‘wá yó sran kpa’m be ye. I klun ufue’n [“i klun m’ɔ jɔ be wun’n,” NW] ti, ɔ́ sásá be kɛ nyrɛn sa.’ (Jue. 5:13) ?Ɔ maan ɔ nin i fataman kɛ e yo naan Ɲanmiɛn i klun jɔ e wun?

[Ja ngua lɛ ndɛ’n]

?Amun wla kwla kpɛn su?

• ?Ngue ti yɛ ɔ nin i fata kɛ e tu e klun e su Zoova ɔ?

• ?Tɛ yilɛ benin yɛ Zoova i klun jɔ su andɛ ɔ?

• ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e bo jasin fɛ’n e fa manman Zoova ɔ?

• ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e kunndɛ kɛ Ɲanmiɛn i klun jɔ e wun ɔn?

[Kosan mun]

[Foto, bue 19]

?Ajalɛ cinnjin benin yɛ Ɲanmiɛn i nuan ijɔfuɛ’n seli angbeti bla kun m’ɔ leman wie’n kɛ ɔ fa ɔ?

[Foto, bue 21]

?Kɛ e manman Zoova m’ɔ ti kɛ tɛ yɛ e su yi e mɛn i sa’n, i su ye benin yɛ e di ɔ?

[Foto, bue 23]

Sɛ amun fa amun wla’n kwlaa gua Zoova su’n, ɔ su yiman amun ase le.