?Ngue yɛle Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n?

“Nyanmiɛn sran’m be wunmiɛn delɛ sakpa’n b’ɔ fa wunmiɛn nga Nyanmiɛn deli le nso su’n, ɔ tɛ o be nyrun.”—EBR. 4:9.

1, 2. ?Kɛ e nian cɛn nso’n i su ndɛ nga Bo Bolɛ 2:1-3 kan’n, ngue yɛ i sɔ’n kle e ɔ? ?Yɛ kosan benin yɛ e fa usa e wun ɔn?

 BO BOLƐ fluwa’n i ndɛ tre klikli’n kleli e kɛ Ɲanmiɛn fali cɛn ba nsiɛn fa siesieli asiɛ’n naan klɔ sran’m be tran su. Sanngɛ nán cɛn ba nsiɛn jrɛiin sa ɔ. Blɛ kwlakwla sɔ nun’n, kɛ Ɲanmiɛn wie junman di’n, Biblu’n se kɛ: “Aliɛ’n sannin kpɛkuun lika’n cɛnnin.” (Bob. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Sanngɛ kɛ e nian Bo Bolɛ 2:1-3 nun’n, e wun i kɛ i cɛn nso su liɛ’n, b’a kanman ndɛ sɔ’n.

² Kɛ mɔ b’a kanman ndɛ kunngba sɔ’n, ɔ kle kɛ cɛn nso su’n, nn Ɲanmiɛn te lo wunmiɛn. I sin’n, Ɲanmiɛn kɛnnin i Biblu’n nun kɛ sran’m be kwla wlu i wunmiɛn delɛ lika’n nun. ?Ɔ maan kɛ é sé yɛ’n Ɲanmiɛn te lo wunmiɛn’n? ?Sɛ ɔ ti sɔ’n, é yó sɛ naan y’a kwla wlu i wunmiɛn delɛ lika’n nun wie? Ɔ ti cinnjin kɛ e si kosan sɔ’m be su tɛlɛ’n.

?Zoova te “de wunmiɛn’n”?

3. ?Wafa sɛ yɛ Zezi i ndɛ ng’ɔ o Zan 5:16, 17 nun’n kle kɛ i blɛ su’n nn cɛn i nso su’n nin a wieman ɔn?

³ Like nɲɔn be yo maan e wun i kɛ Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n nn cɛn’n i nso su’n nin a wieman. I klikli’n fin ndɛ nga Zezi kan kleli i kpɔfuɛ mun blɛ sɔ nun’n. Zezi yoli sran kun juejue wunmiɛn delɛ cɛn’n nun ti’n, i kpɔfuɛ’m be fali ya. Be buli i kɛ sɛ be yo sran kun juejue wunmiɛn delɛ cɛn nun’n nn b’a fɔn Moizi Mmla’n. Afin Mmla’n se kɛ wunmiɛn delɛ cɛn nun’n, sran fi kwlá diman junman. Zezi tɛli be su kɛ: ‘Cɛn kwlakwlakwla n Si di junman, n kusu n di junman.’ (Zan 5:16, 17) ?Ndɛ sɔ’n i bo’n yɛle benin? Ndɛ nga i waan ɔ́ kán klé be’n yɛle kɛ: ‘Junman kunngba’n yɛ e nin min Si e di ɔ. Min Si i wunmiɛn delɛ blɛ’n, ɔ tra afuɛ akpiakpi. Blɛ sɔ nun’n, ɔ dili junman yɛ ɔ te di. N kusu n kwla di junman wunmiɛn delɛ blɛ’n nun.’ Zezi i ndɛ’n kle kɛ cɛn’n i nso su’n nin a wieman. Yɛle kɛ, kɛ ɔ́ fɛ́ i blɛ mɔ Ɲanmiɛn yacili ninnge’m be yilɛ asiɛ’n su wa lele m’ɔ́ fá jú Zezi i blɛ su’n, nn ɔ te lo wunmiɛn. Sanngɛ, nán kɛ Ɲanmiɛn ɔ tilɛ ngbɛn sa ɔ. Ɔ te di junman naan like nga i waan ɔ́ yó mán klɔ sran mun’n, ɔ nin ng’ɔ́ yó i asiɛ’n su’n, w’a guɛguɛ i bo. *

4. ?Kɛ nga Pɔlu fa kannin’n sa’n, wafa sɛ yɛ e si kɛ Klistfuɛ klikli’m be blɛ su nn cɛn i nso su’n nin a wieman ɔn?

⁴ Ɔ le like’n i nɲɔn su mɔ i ti yɛ e si kɛ Zezi nin Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n nn cɛn nso su’n nin a wieman’n. Akoto Pɔlu klɛli Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n i su ndɛ ko mannin Ebre Mun. Kɛ ɔ́ kán Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ mɔ Bo Bolɛ 2:2 boli su’n i ndɛ’n, ɔ klɛli i kɛ: ‘E bɔ e lafi i su’n, é wá wlú lika sɔ’n bɔ Nyanmiɛn kɛnnin i ndɛ i nun wie.’ (Ebr. 4:3, 4, 6, 9) I sɔ’n kle kɛ Pɔlu i blɛ su nn cɛn i nso su’n nin a wieman. ?Ɔ́ dí le nɲɛ ekun naan cɛn sɔ’n w’a wie?

5. ?Ngue yɛ Zoova waan ɔ́ yó i cɛn nso’n i nun ɔn? ?Blɛ benin yɛ Ɲanmiɛn wíe like nga i waan ɔ́ yó’n i yó ɔ?

⁵ Kɛ ɔ ko yo naan y’a tɛ kosan sɔ’n su’n, maan e si kɛ ɔ le like ti mɔ Zoova sieli cɛn nso su’n. Bo Bolɛ 2:3 yiyi nun kɛ: ‘Nyanmiɛn fali cɛn sɔ’n yoli wunmiɛn-delɛ-cɛn, ɔ sieli i ngunmin.’  Zoova ‘sieli cɛn sɔ’n i ngunmin.’ Afin ɔ fali cɛn sɔ’n kɛ ɔ́ fá gúa like ng’ɔ yo i asiɛ’n su wa’n i bo. Like nga i waan ɔ́ yó i asiɛ’n su wa’n yɛle kɛ yasua nin bla nga be ɲin yi i’n, be tran wa naan be nian asiɛ’n nin i su ninnge’n kwlaa be lika. (Bob. 1:28) Like nga ti yɛ Ɲanmiɛn Zoova nin Zezi Klist m’ɔ ‘sie wunmiɛn delɛ cɛn’n,’ be di junman ‘cɛn kwlakwlakwla’n,’ yɛle kɛ bé yó naan bé wíe like nga be waan bé yó i asiɛ’n su wa’n yo. (Mat. 12:8) Ɔ maan Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ blɛ’n, ɔ su wieman naan like nga i waan ɔ́ yó i asiɛ’n su wa’n w’a wie. Blɛ sɔ’n yɛle Zezi Klist i afuɛ akpi famiɛn dilɛ blɛ’n.

Nán e yo ‘nyin kekle i su kɛ be liɛ’n sa’

6. ?Wan mun yɛ e kwla fa be ajalɛ’n tu e wun fɔ ɔ? ?Yɛ ngue yɛ i sɔ’n kle e ɔ?

⁶ Ɲanmiɛn yiyili like nga i waan ɔ́ yó i asiɛ’n su wa’n nun kleli Adam nin Ɛvu, sanngɛ b’a niɛnmɛn i ndɛ’n su. Sran akpinngbin be wa yoli ɲin kekle kɛ Adam nin Ɛvu be sa wie. Izraɛlifuɛ mɔ be ti Ɲanmiɛn i nvle’n nunfuɛ mun bɔbɔ’n be yoli sɔ wie. Kpɛkun Pɔlu seli Klistfuɛ klikli’m be kɛ be kusu be nun wie’m be kwla fa ajalɛ tɛ kunngba’n su. Ɔ klɛli i kɛ: “I sɔ’n ti, maan e mian e nyin naan e wlu wunmiɛn delɛ lika sɔ’n nun naan sran fi a yo-man nyin kekle i su naan w’a wlu-man lika sɔ’n nun kɛ be liɛ’n sa-a.” (Ebr. 4:11) Pɔlu i ndɛ’n kle kɛ sran nga i ɲin yiman Ɲanmiɛn’n, ɔ kwlá wlumɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun. ?Ngue yɛ i sɔ’n kle e ɔ? ?Ndɛ sɔ’n kle kɛ sɛ e yo ɲin kekle Ɲanmiɛn i klun sa’n i yolɛ’n nun’n, e su kwlá wlumɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun? Ɔ ti cinnjin kpa man e kɛ e si kosan sɔ’n i su tɛlɛ’n. É wá tɛ́ su kpa like suanlɛ nga nun. Sanngɛ maan e dun mmua e kan Izraɛlifuɛ’m be ajalɛ tɛ’n, ɔ nin like nga ti yɛ b’a wluman Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika nun’n be ndɛ ka.

“Be su junman wunmiɛn delɛ lika nga m’an siesie’n nun lɔ”

7. ?Kɛ Zoova dé Izraɛlifuɛ mun Eziptifuɛ’m be sa nun’n, ngue yɛ i waan ɔ́ yó mán be ɔ? ?Yɛ ngue yɛ ɔ fata kɛ be bɔbɔ be yo ɔ?

⁷ Afuɛ nga be flɛ i kɛ 1513 ka naan b’a wu Zezi nun’n, Zoova kannin like nga i waan ɔ́ yó mán Izraɛlifuɛ mun’n i ndɛ kleli i sufuɛ Moizi. Ɔ seli i kɛ: “M’an jra kɛ ń wá dé be Eziptifuɛ’m be sa nun naan ń fá bé Ezipti mɛn’n nun ń kɔ́ mɛn klanman b’ɔ ti tɛtrɛ kpa’n nun lɔ. Lɔ asiɛ’n yo like ye kpa. I kunngba’n ɔ ti nnɛn tawlɛ klanman.” (Tul. 3:8) Zoova deli Izraɛlifuɛ mun “Eziptifuɛ’m be sa nun” naan be kaci i nvle kɛ ng’ɔ kan kleli Abraamu’n sa. (Bob. 22:17) Ɲanmiɛn mannin Izraɛlifuɛ’m be mmla naan ɔ uka be naan be nin i be afiɛn’n mantan yɛ be kaci i janvuɛ. (Eza. 48:17, 18) Ɔ seli Izraɛlifuɛ’m be kɛ: ‘Sɛ amun ti ndɛ nga n kan kle amun’n i kpa’n, sɛ amun nian aenguɛ nga e nin amun e tra’n su kpa’n, amún yó min nvle b’ɔ ti min liɛ klonglo nvle kun nga’m be afiɛn, afin asiɛ wunmuan’n ti min liɛ.’ (Tul. 19:5, 6) E wun i lɛ kɛ saan Izraɛlifuɛ’m b’a nanti Ɲanmiɛn i mmla’n su yɛ bé kwlá yó i nvle’n nunfuɛ ɔ.

8. ?Sɛ ɔ ti kɛ Izraɛlifuɛ’m be ɲin yili Ɲanmiɛn’n nn ngue yɛ be ɲɛnnin i ɔ?

⁸ Maan amun bu ninnge nga sɛ Izraɛlifuɛ’m be ɲin yili Ɲanmiɛn’n nn be kwla ɲannin be’n i sin kan be nian! Sɛ be yoli sɔ’n nn Zoova yoli maan be fie nin be nnɛn nin be viɲi fie’m be yoli ye. Nn be kpɔfuɛ’m b’a kwlaman be. (An kanngan 1 Famiɛn Mun 10:23-27 nun.) Nn kɛ Mɛsi’n bá’n, be bɔbɔ be le be nvle kpa kun. Yɛ nn Rɔmufuɛ’m b’a sieman be b’a kleman be ɲrɛnnɛn. Zoova kunndɛli kɛ Izraɛlifuɛ’m be aeliɛ kpa’n yo ɲɛnmɛn nvle kun nga’m be ɲrun. I waan be nga’m be wun i kɛ sran nga be ɲin yi Ɲanmiɛn Kpli’n, ɔ ra be su.

9, 10. (a) ?Ngue ti yɛ kɛ Izraɛlfuɛ’m be waan bé sá be sin Ezipti lɔ’n, i sɔ’n ti tɛ ɔ? (b) ?Sɛ Izraɛlifuɛ’m be sa be sin Ezipti lɔ’n, be kwla su Zoova kɛ nga ɔ klo’n sa?

⁹ Nanwlɛ, cenjele like nga Izraɛlifuɛ’m be le i’n, ɔ ti dan! Yɛle kɛ be nin Zoova be kwla di junman naan i klun sa’n kpɛn su. Kɛ ɔ ko yo sɔ’n, Zoova kusu rá be su. Sanngɛ nán be ngunmin yɛ ɔ́ rá be su ɔ. Ɔ́ rá nvlenvle kwlaa nga be o asiɛ’n su’n be su wie. (Bob. 22:18) Sanngɛ, Izraɛlifuɛ’m be nun sunman b’a bumɛn i kɛ sɛ be kaci Ɲanmiɛn i sran’n naan nvle kun nga’m  be nian be ajalɛ’n su’n, ɔ ti cinnjin. I kpa bɔbɔ’n, be kunndɛli kɛ bé sá be sin Ezipti lɔ! (An kanngan Kalɛ 14:2-4 nun.) Sanngɛ kusu sɛ be sa be sin Ezipti lɔ’n, be su kwlá suman Zoova kɛ ɔ klo’n sa. Yɛ nvle kun nga’m be su nianman be ajalɛ’n su kun. Sɛ be ko yo kanga Ezipti lɔ ekun’n, be su kwlá ɲanman be ti naan b’a nanti Ɲanmiɛn i Mmla’n su naan Ɲanmiɛn w’a yaci be wun sa’n w’a cɛ be. Kɛ be seli kɛ bé sá be sin Ezipti lɔ’n, be bɔbɔ be ndɛ liɛ’n yɛ ɔ loli be ɔ, b’a buman Ɲanmiɛn i klun sa yolɛ’n i akunndan. I ti’n, Zoova kannin be ndɛ seli kɛ: “I sɔ’n ti yɛ n fali ya sran sɔ’m be wun nin-ɔn. N seli kɛ: ‘Be ti sran bɔ be akunndan’n tran-man lika kun, yɛ be si-man min nzuɛn’n mlɔnmlɔn.’ I sɔ’n ti n fali be wun ya kpa, naan m’an ta nda kɛ: ‘Be su ju-man wunmiɛn delɛ lika nga m’an siesie’n nun lɔ’n mlɔnmlɔn’n.’”—Ebr. 3:10, 11; Jue. 95:10, 11.

¹⁰ Be konvi m’ɔ sɔli Ezipti lɔ kɔlɛ ekun’n, ɔ kle kɛ be buman ninnge nga Zoova fa man be’n i like fi. Like nga ɲin keklefuɛ sɔ’m be ɲin o su’n, yɛle aliɛ kpakpa nga be ɲan be Ezipti lɔ’n be dilɛ. (Kal. 11:5) Be yoli kɛ Ezau mɔ w’a buman i awuliɛ kpɛnngbɛn’n i like fi m’ɔ yoli i atɛ aliɛ talie kun dunman nun’n sa.—Bob. 25:30-32; Ebr. 12:16.

11. Izraɛlifuɛ nga be tuli Ezipti lɔ’n b’a lafiman Ɲanmiɛn su. ?I sɔ’n ti’n, Zoova yacili like nga i waan ɔ́ yó mán be’n i yolɛ?

¹¹ Kannzɛ Izraɛlifuɛ nga be tuli Ezipti lɔ’n b’a lafiman Zoova su’n, sanngɛ Zoova w’a yaciman like nga i waan ɔ́ yó mán be’n i su junman dilɛ “cɛn kwlakwlakwla.” Afin ɔ buli be mma’m be akunndan. Ba sɔ’m be ɲin yili Ɲanmiɛn trali be nannan mun. Be fali ndɛ nga Zoova kannin’n su ti’n, be ɔli mɛn nga Ɲanmiɛn tali nda kɛ ɔ́ fá mán be’n nun lɔ, yɛ be nin lɔfuɛ’m be ko kunnin naan b’a kwla be. Zozie 24:31 se kɛ: “Izraɛlfuɛ’m be suli Anannganman Zozie nyin su, ɔ nin kpɛnngbɛn nga be sili Zozie bɔ be wunnin sa nga Anannganman yo mannin Izraɛlfuɛ mun’n be nyin su.”

12. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ Klistfuɛ’m be kwla wlu Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun andɛ ɔ?

¹² Sanngɛ Izraɛlifuɛ sɔ mɔ be ɲin yili Ɲanmiɛn’n be wa wuli. Be sinfuɛ nga be wa jasoli su’n “be si-man Anannganman. Be si-man sa ng’ɔ yoli mannin Izraɛl’n.” Ɔ maan “be yoli sa nga Anannganman klo-mɛn i mlɔnmlɔn’n: be sɔli amuɛn nga be flɛ be kɛ Baal mun.” (Jɔl. 2:10, 11) Izraɛlifuɛ’m be ɲin kekle’n ti’n, be nin Ɲanmiɛn be afiɛn’n w’a mantanman kun. Ɔ maan mɛn nga Ɲanmiɛn tali nda kɛ ɔ́ fá mán be’n, w’a yoman ‘wunmiɛn delɛ’ lika w’a manman be. I sin’n, Pɔlu klɛli be su ndɛ seli kɛ: “Sɛ Zozie maan [Izraɛlifuɛ’m] be deli wunmiɛn’n, wuun Nyanmiɛn a kan-man cɛn uflɛ ndɛ kun. I sɔ’n ti, Nyanmiɛn sran’m be wunmiɛn delɛ sakpa’n b’ɔ fa wunmiɛn nga Nyanmiɛn deli le nso su’n, ɔ tɛ o be nyrun.” (Ebr. 4:8, 9) ‘Nyanmiɛn sran’ nga Pɔlu kan be ndɛ’n yɛle Klistfuɛ mun. ?I sɔ’n kle kɛ Klistfuɛ’m be kwla wlu Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun? Ɛɛn. I Zuifu mun o, i be nga be timan Zuifu mun o, be kwlakwla be kwla wlu nun!

 Klistfuɛ wie’m b’a wluman Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun

13, 14. (a) ?Moizi blɛ su’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ Izraɛlifuɛ’m be yo naan b’a wlu Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun ɔn? (b) ?Pɔlu blɛ su’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ Klistfuɛ’m be yo naan b’a wlu Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun ɔn?

¹³ Like nga ti yɛ Pɔlu klɛli fluwa ko mannin Klistfuɛ nga be ti Ebre mun’n, yɛle kɛ Ɲanmiɛn i klun sa yolɛ’n w’a yoman be nun wie’m be nanndoliɛ. (An kanngan Ebre Mun 4:1 nun.) ?Ngue yɛ ɔ yoli be nanndoliɛ ɔ? B’a yaciman Moizi Mmla’n i nun ndɛ wie’m be su nantilɛ. Ɔ ti su kɛ, kɛ ɔ ko yo naan Ɲanmiɛn i klun w’a jɔ i nvle’n i wun’n, ɔ fata kɛ be nanti Moizi Mmla’n su laa. Be yoli i sɔ liɛ’n afuɛ ko ju 1.500. Kɛ Zezi wa wuli’n, Moizi Mmla’n i su dilɛ’n wieli. Sanngɛ Klistfuɛ wie’m b’a wunmɛn i sɔ’n i wlɛ. Ɔ maan be buli i kɛ Mmla’n i nun ndɛ wie’m be su falɛ’n te yo cinnjin. *

¹⁴ Pɔlu yiyili nun kleli Klistfuɛ Ebre sɔ’m be kɛ Zezi ti Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ’m be su kpɛn, naan junman ng’ɔ di’n i kpa tra klɔ sran’m be liɛ’n. Naan aenguɛ uflɛ’n i kpa tra laa liɛ’n. Ɔ kleli ekun kɛ Ɲanmiɛn i tannin sua ng’ɔ di junman nun’n ti “dan, ɔ ti kpa tra laa liɛ’n” mɔ ‘sran yɛ ɔ kplannin’n.’ (Ebr. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) Pɔlu fali Moizi Mmla’n nun wunmiɛn delɛ cɛn’n, ɔ fa yiyili wafa nga Klistfuɛ’m be kwla wlu Zoova i wunmiɛn delɛ lika’n nun’n i nun. Ɔ klɛli i kɛ: “Nyanmiɛn sran’m be wunmiɛn delɛ sakpa’n b’ɔ fa wunmiɛn nga Nyanmiɛn deli le nso su’n, ɔ tɛ o be nyrun. Afin sran ng’ɔ wlu wunmiɛn delɛ lika nga Nyanmiɛn w’a sie nun’n, ɔ yaci i junman’n de wunmiɛn kɛ Nyanmiɛn wieli i liɛ’n di b’ɔ deli wunmiɛn’n sa.” (Ebr. 4:8-10) Klistfuɛ Ebre sɔ’m be buli kɛ sɛ be yo ninnge nga be o Moizi Mmla’n nun’n, Ɲanmiɛn klun jɔ́ be wun. Ɔ fataman kɛ be bu i sɔ kun. Kɛ ɔ fɛ i afuɛ 33 i Pantekɔtu su’n, saan be nga be lafi Zezi su’n yɛ Ɲanmiɛn i klun jɔ be wun ɔn.

15. ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e yo aɲinyiɛfuɛ naan y’a kwla wlu Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun ɔn?

¹⁵ ?Ngue ti yɛ Moizi blɛ su’n, Izraɛlifuɛ’m b’a wluman mɛn nga Ɲanmiɛn tali nda kɛ ɔ́ fá  mán be’n nun ɔn? Ɲin kekle mɔ be yoli’n ti ɔ. ?Ngue ti yɛ Pɔlu blɛ su’n, Klistfuɛ wie’m b’a wluman Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun ɔn? Ɲin kekle yolɛ kunngba’n ti ɔ. B’a wunmɛn i wlɛ kɛ junman nga Moizi Mmla’n dili’n, ɔ wieli naan siɛn’n atin uflɛ yɛ Zoova kle i nvle’n niɔn.

Wafa nga e kwla wlu Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun andɛ’n

16, 17. (a) ?Wafa sɛ yɛ Klistfuɛ kun kwla wlu Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun andɛ ɔ? (b) ?Ngue ndɛ yɛ é wá kɛ́n i like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n nun ɔn?

¹⁶ Andɛ Klistfuɛ fi bumɛn i kɛ ɔ fata kɛ ɔ nanti Moizi Mmla’n su naan w’a fite nun. Ndɛ nga Pɔlu kan kleli Efɛzifuɛ mun’n, ɔ ti weiin. I waan: “Nyanmiɛn i ye b’ɔ yoli amun’n ti ɔ maan amun’an nyan amun ti i su bɔ an lafi’n ti. Amun ti nyanlɛ sɔ’n, ɔ fin-man amun bɔbɔ, Nyanmiɛn yɛ maan an nyannin amun ti-ɔ. Nán sa kpa nga an yoli’n ti-ɔ, i sɔ’n ti, sran fi kwla fa di-mɛn i nuan.” (Efɛ. 2:8, 9) ?Ɔ maan andɛ’n, Klistfuɛ kun yó sɛ naan w’a kwla wlu Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun? Maan ɔ kpɛn e klun kɛ Zoova fali cɛn i nso’n su’n kɛ ɔ́ fá gúa ninnge ng’ɔ yo be asiɛ’n su wa’n be bo. Sɛ e ɲin yi Zoova naan e fa ndɛ nga i anuannzɛ’n kan’n su’n, yɛ é kwlá wlú i wunmiɛn delɛ lika’n nun ɔn.

¹⁷ Sanngɛ sɛ like nga e bɔbɔ e bu i cinnjin’n yɛ e yo’n, naan e faman ndɛ nga sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n kan’n su’n, nn e yoman Zoova i klun sa’n. Sɛ e yo sɔ’n, e nin Zoova e afiɛn’n su mantanman. Like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n nun’n, é wá kán ninnge wie mɔ be yolɛ’n nun’n e kwla kle kɛ e ɲin yi Zoova annzɛ e ɲin yimɛn i’n, be ndɛ. Sɛ y’a wlu Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun o sɛ e nin a wluman nun o, ajalɛ nga e fa be ninnge sɔ’m be yolɛ’n nun’n, bé yí i nglo.

[Ja ngua lɛ ndɛ mun]

Kosan nga ɔ fata kɛ e bu su akunndan’n

• ?Zoova sieli cɛn nso su’n kɛ ɔ́ fá yó ngue?

• ?Wafa sɛ yɛ e si kɛ cɛn nso su’n nin a wieman ɔn?

• ?Ngue ti yɛ Moizi blɛ su Izraɛlifuɛ mun, ɔ nin Pɔlu blɛ su Klistfuɛ wie’m b’a wluman Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun ɔn?

• ?Wafa sɛ yɛ e kwla wlu Ɲanmiɛn i wunmiɛn delɛ lika’n nun andɛ ɔ?

[Kosan mun]

[Ndɛ kwle, bue 27]

Sɛ e ɲin yi Zoova naan e fa ndɛ nga i anuannzɛ’n kan’n su’n, yɛ é kwlá wlú i wunmiɛn delɛ lika’n nun ɔn.

[Foto mun, bue 26, 27]

?Ngue yɛ ɔ te yo cinnjin kɛ Ɲanmiɛn i sran’m be yo naan b’a kwla wlu i wunmiɛn delɛ lika’n nun ɔn?